Το πικρό φάρμακο για μείωση του πληθωρισμού, η αύξηση των επιτοκίων δηλαδή, δηλητηριάζει τους δανειολήπτες και την ανάπτυξη. Το ερώτημα όλων τώρα είναι μέχρι που θα φτάσουν τα επιτόκια και για πόσο καιρό θα παραμείνουν σε αυτά τα υψηλά επίπεδα. Η προφανής απάντηση που έρχεται από τους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), είναι για όσο χρειάζεται. Το «θέμα» είναι πόσοι και ποιοι θα «δηλητηριαστούν» και σε ποιο βαθμό θα επηρεαστεί η οικονομία.
Είμαι από αυτούς που άσκησαν κριτική στην ΕΚΤ το 2021 γιατί δεν ανέβαζε τα επιτόκια, επιμένοντας στα περί ""παροδικότητας" του πληθωρισμού. Είχα πειστεί από διεθνή δημοσιεύματα, πως ένα προληπτικό σοκ, θα προλάβαινα αυτά που ζούμε σήμερα. Εκ του αποτελέσματος ωστόσο, όσοι έχουμε υιοθετήσει αυτή την προσεγγίσει, έχουμε δυστυχώς επιβεβαιωθεί. Ο πληθωρισμός θα βρίσκεται εκτός στόχων μέχρι και το 2025 σύμφωνα με την Πρόεδρο της ΕΚΤ Κριστίν Λανγκάρτ και τα επιτόκια έχουν ήδη βρεθεί σε υψηλό 15ετίας και θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο! Να φτάσουν δηλαδή σε σημείου που να μην μπορούν να δανειστούν η πλειοψηφία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και να οδηγηθούμε σε βαθιά ύφεση;
Εδώ είναι που θα δοθεί η μάχη τόσο σε επίπεδο ΕΚΤ, όσο και μέσα στην ΕΕ από τον Σεπτέμβρη ώστε να αλλάξει ο στόχος. Να αποδεχτούν τα «γεράκια» πως ο πόλεμος με τον πληθωρισμό δεν κερδίζεται μόνο μέσα από τη μείωση της ζήτησης αλλά και μέσα από επενδύσεις που αυξάνουν τη παραγωγικότητα και μειώνουν τις τιμές. Να πειστούν πως το 2% που είχε τεθεί ως όριο πριν 30 χρόνια, δεν μπορεί να υπηρετήσει τις σημερινές πραγματικότητες. Ότι δηλαδή δεν υπάρχει η φθηνή ενέργεια από τη Ρωσία, το χαμηλού κόστους εργατικό δυναμικό από την ανατολική Ευρώπη και Ασία και πως η Κίνα δεν είναι το αξιόπιστο και φθηνό παγκόσμιο «εργοστάσιο» που ήταν ως πρόσφατα. Να συνειδητοποιήσουν οι επόπτες, αλλά και οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά πως από εδώ και πέρα θα ζούμε με αυξημένο πληθωρισμό.
Ας ελπίσουμε πως δεν θα χρειαστεί να μας οδηγήσουν τα αυξημένα επιτόκια σε μια βαθιά ύφεση στην οικονομία, με τραγικές συνέπειες για τα νοικοκυριά, για να το αντιληφθούν και αυτό. Να μην δούμε δηλαδή, το «φάρμακο» να πετυχαίνει και τον ασθενή να πεθαίνει». Για να είμαστε δίκαιοι με την ΕΚΤ, για να πετύχει αυτό, θα πρέπει οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις να ενθαρρυνθούν να δουλέψουν προς την κατεύθυνση της παραγωγικότητας, αλλά και να αλλάξουν οι καταναλωτικές συνήθειες που αναπτύξαμε τις προηγούμενες δεκαετίες. Μέχρι τότε, θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε και με ακριβό δανεισμό και με υψηλές τιμές.
