Μια πρώτη εκτίμηση της κατάστασης στη Ρωσία

Κυριακή, 25/6/2023 - 10:19
Δρ. Αντώνης Στ. Στυλιανού
Λέκτορας Νομικής
Ο Δρ. Αντώνης Στ. Στυλιανού είναι Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και Διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας.

Η κατάσταση στο εσωτερικό της Ρωσίας ως εξελίσσεται αποτελεί, προφανώς, μια ιδιαίτερα ανησυχητική εξέλιξη των υποβόσκουσων ζητημάτων που υπήρχαν εδώ και αρκετά χρόνια και ιδιαίτερα, ως διαφάνηκαν, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Εν πρώτοις, καταγράφεται η διεθνής ανησυχία για τα διαλαμβανόμενα τις τελευταίες ώρες στο εσωτερικό σκηνικό της χώρας, το οποίο φυσικά έχει τις δικές του γεωπολιτικές προεκτάσεις στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.

Οι παρούσες εξελίξεις αφορούν στην αντίδραση του μισθοφορικού σχηματισμού Βάγκνερ υπό του Γιεβκένι Πριγκόζιν κάτα της στρατιωτικής ηγεσίας της Μόσχας και προφανώς κατά του ίδιου του Προέδρου της χώρας Βλαντιμίρ Πούτιν με αφορμή τον καθ’ ισχυριμόν βομβαρδισμό βάσης της Βάγκνερ στην Ουκρανία από τον τακτικό ρωσικό στρατό, χωρίς, φυσικά, αυτό να αποτελεί την αιτία. Το διάγγελμα του Ρώσου Προέδρου που αναφέρθηκε σε ένοπλη ανταρσία και τιμωρία αυτών που εξεγείρονται σε αντιδιαστολή με την ‘πορεία δικαιοσύνης’ που προανήγγειλε ο ηγέτης της Βάγκνερ οριοθετούν τις τελευταίες εξελίξεις σε αυτό που αναδεικνύεται πλέον σε μια νέα παρτίδα στην γεωπολιτική σκακιέρα που οι επόμενες κινήσεις των παιχτών θα καθορίσουν το αποτέλεσμα του παιγνίου.

Σε μια περίοδο όπου η πολεμική κατάσταση επί του εδάφους της Ουκρανίας βρίσκεται στο μεταίχμιο της, η αντιστροφή των ρόλων των επιτιθεμένων οριοθετεί νέα δεδομένα που είναι δύσκολο να ερμηνευτούν στο παρόν στάδιο αφού οι συνισταμένες που τα προδιαγράφουν παραμένουν ασταθείς. Αν και στο παρόν στάδιο δεν αναφερόμαστε σε ένα πραξικόπημα κατά της ηγεσίας του Πούτιν, οι επί του εδάφους εξελίξεις προδιαγράφουν μια τεταμένη κατάσταση τις επόμενες μέρες στο ίδιο το εσωτερικό της Ρωσίας που ήδη αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα στο εξωτερικό της.

Η οχύρωση της πρωτεύουσας της Ρωσίας την ίδια ώρα που ο μισθοφορικός στρατός της Βάγκνερ φαίνεται να προελαύνει αμαχητί στον κεντρικό άξονα Μ4 από το Rostov-on-Don, περίπου 400 χιλιόμετρα μακρυά από την Μόσχα, καταδεικνύει την κρισιμότητα της εν εξελίξει κατάστασης. Ήδη, έχουν ανακοινωθεί απαγορεύσεις δημοσιών εκδηλώσεων στην Μόσχα, ενώ έχουν παρατηρηθεί κινήσεις στρατιωτικών σχηματισμών πέριξ της ρωσικής πρωτευούσας και δημιουργία περιμετρικών – ειδικά προς τα νότια της πρωτεύουσας – σημείων προκεχωρημένης άμυνας, την ίδια στιγμή που εικάζεται ότι η Βάγκνερ ανακαλεί τους μισθοφόρους της από την Αφρική, Συρία και αλλού προς υποστήριξη των επί του ρωσικού εδάφους επιδιώξεών της.

Προφανώς τα τεκταινόμενα στη Ρωσία επηρεάζουν τον μαινόμενο εδώ και ενάμιση χρόνο πόλεμο στην Ουκρανία αφού δίνει την ευκαιρία για μιας ευρείας κλίμακας αντεπίθεση των ουκρανικών στρατευμάτων στις περιοχές που έχουν καταληφθεί από την Ρωσία, την ίδια στιγμή που η Ρωσία καλείται να αντιμετωπίσει μια πολεμική κατάσταση εντός του εδάφους της. Ερωτηματικό παραμένει σε σχέση με την αντίδραση των ρωσικών στρατευμάτων που βρίσκονται εκτός της ρωσικής επικράτειας στο μέτωπο της Ουκρανίας. Μεγαλύτερο ερωτηματικό παραμένει στο κατά πόσον η απόφαση του Πριγκόζιν να κινητοποιήσει τις μισθοφορικές του δυνάμεις εναντίον του καθεστώτος του Κρεμλίνου θα σταματήσει στην αλλαγή της τακτικής των ρωσικών δυνάμεων ή θα δημιουργήσει τις συνθήκες εκείνες που θα οδηγήσουν σε μια πραγματική εσωτερική εμφύλια διαμάχη στη Ρωσία. Οι ώρες είναι κρίσιμες και οι εξελίξεις ανατρεπτικές ως διαφαίνονται.