Είναι καιρός για μια συνάντηση Κύπρου-ΗΠΑ στο ψηλότερο δυνατό επίπεδο, ως αναγνώριση της στρατηγικής εταιρικής μας σχέσης, ανέφερε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης, μιλώντας στο ετήσιο εθνικό συνέδριο της Ομοσπονδίας Κυπριακών Οργανώσεων Αμερικής στη Νέα Υόρκη.
«Μια τέτοια συνάντηση θα χρησιμεύσει ως καταλύτης για την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας Κύπρου – ΗΠΑ και ως μήνυμα της δέσμευσης των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιφερειακή ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και σε μία λύση του κυπριακού προβλήματος, η οποία θα έχει καταλυτική επίδραση όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και στην περιφερειακή σταθερότητα.»
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μετέφερε στους συνέδρους την ευγνωμοσύνη του Προέδρου Αναστασιάδη για το πολύτιμο έργο που επιτελούν στις ΗΠΑ, εργαζόμενοι ακούραστα για να προωθήσουν το όραμα μιας επανενωμένης Κύπρου.
«Να είστε ήσυχοι ότι η κυπριακή κυβέρνηση και ο κυπριακός λαός είναι βαθιά ευγνώμονες για την ανιδιοτελή σας δέσμευση στον κοινό μας σκοπό και το όραμά μας για την Κύπρο», είπε.
Μιλώντας για τις εξελίξεις στις συνομιλίες, είπε ότι οι διαπραγματεύσεις για μια συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος, παρά τις αναμφισβήτητες προσπάθειες της πλευράς μας και του Προέδρου Αναστασιάδη, βρίσκονται σε τέλμα μετά την αδικαιολόγητη προαποφασισμένη απόφαση του κ Ακιντζί να αποσυρθεί από τις διαπραγματεύσεις.
«Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης παρουσίασε την κατάσταση που επικρατεί στο Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών κατά τη διάρκεια μιας πολύ δημιουργικής συνάντησης αυτή την εβδομάδα, όπου η κατάσταση συζητήθηκε με ρεαλιστικό και ειλικρινή τρόπο. Ο Γενικός Γραμματέας ενδιαφέρεται πραγματικά, είναι δεκτικός στις ανησυχίες της πλευράς μας και δεσμεύεται να υποστηρίξει τη διαδικασία προς τα εμπρός, κατά τρόπο που να σέβεται πλήρως ότι πρόκειται για διαπραγματεύσεις καθοδηγούμενες από τους ηγέτες, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών».
Και εξέφρασε την ελπίδα ότι το δείπνο που αναμένεται να λάβει χώρα στις αρχές Απριλίου μεταξύ του Προέδρου Αναστασιάδη και του Μουσταφά Ακιντζί θα ανοίξει το δρόμο για την επιστροφή του Τ/κ ηγέτη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αλλά, σημείωσε, «είμαστε επίσης ρεαλιστές γύρω από τι μπορεί να αλλάξει πριν το δημοψήφισμα στην Τουρκία».
«Αναμένουμε ότι η απόφαση του κ. Ακιντζί να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα είναι ουσιαστική και σημαντική και ότι, δεδομένου πως δεν αναμένονται εξελίξεις πριν από το δημοψήφισμα στην Τουρκία, μετά το δημοψήφισμα η τουρκική πλευρά θα υποβάλει προτάσεις στις διαπραγματεύσεις οι οποίες θα είναι σύμφωνες με το καθιερωμένο πλαίσιο και με τις αξίες και τις αρχές του δικαίου της ΕΕ. Στην ουσία, αυτό που έχει σημασία δεν είναι μόνο ότι θα επαναληφθούν οι διαπραγματεύσεις, αλλά ακόμη σημαντικότερο, ότι προβληματικές θέσεις όπως αυτές που η τουρκική πλευρά έχει θέσει στο τραπέζι, σαν τις πρόσφατες που δεν επιτρέπουν καμία πρόοδο, θα σταματήσουν να παρουσιάζονται»,
Ο κ. Χριστοδουλίδης υπογράμμισε ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων 23 μηνών η πλευρά μας έχει συμμετάσχει εποικοδομητικά και με καλή πίστη στις διαπραγματεύσεις. “Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει επιδείξει τεράστια προσήλωση και δημιουργικότητα, σε μια προσπάθεια να επιτύχει πρόοδο, παραμένοντας πάντα πιστός και επικεντρωμένος στο στόχο μιας λύσης που θα ανταποκρίνεται στις θεμιτές ανησυχίες του κυπριακού λαού, μια λύση δίκαιη και βιώσιμη, προς τα συμφέροντα των Κυπρίων και μόνο, χωρίς εγγυήσεις και στρατεύματα», σημείωσε.
Είπε ότι οι διαπραγματεύσεις απέδωσαν αποτελέσματα σε τέσσερα από τις έξι κεφάλαια (διακυβέρνηση και Κατανομή Εξουσιών, ΕΕ, Οικονομία, και ορισμένες πτυχές του περιουσιακού), ωστόσο, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, παραμένουν αποκλίσεις σε σημαντικές παραμέτρους αυτών των κεφαλαίων.
Εξήγησε τους λόγους για τους οποίους η πλευρά μας αποδέχθηκε τη μετακίνηση των διαπραγματεύσεων στο Mont Pelerin της Ελβετίας και τι συνέβη στους δύο γύρους των διαπραγματεύσεων που ακολούθησαν. Και παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί σε ένα από τα τρία βασικά κριτήρια για τις εδαφικές αναπροσαρμογές, η έλλειψη προόδου στα άλλα δύο κριτήρια εμπόδισε την υποβολή των χαρτών, όπως ήταν η αρχική συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου.
"Την 1η Δεκεμβρίου και προκειμένου να διατηρηθεί η δυναμική στις διαπραγματεύσεις και να αποτραπεί η κατάρρευση της διαδικασίας, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, παρά το πολιτικό κόστος, αποφάσισε να ενταθούν οι διαπραγματεύσεις στην Κύπρο, συνεχίζοντας από το σημείο στο οποίο σταμάτησαν στο Mont Pelerin και η νέα αυτή φάση εντατικών διαπραγματεύσεων να καταλήξει σε διαπραγματεύσεις στη Γενεύη μεταξύ 8 - 11 Ιανουαρίου."
Ο στόχος του νέου γύρου των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη – εξήγησε ο κ. Χριστοδουλίδης - ήταν, πρώτον, να φτάσουμε σε συγκλίσεις στις εσωτερικές πτυχές του κυπριακού προβλήματος και να υποβληθούν χάρτες στις 11 Ιανουαρίου και δεύτερον, να διοργανωθεί στη συνέχεια διάσκεψη για την Κύπρο για τις διεθνείς πτυχές του κυπριακού προβλήματος και ιδίως για τα κεφάλαια της ασφάλειας και εγγυήσεων.
Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος τόνισε ότι η Τουρκία επέμενε στη θέση της για τη διατήρηση ενός συστήματος εγγυήσεων και ασφάλειας στην επανενωμένη Κύπρο, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα κατέστησε σαφές ότι δεν επιθυμεί να είναι εγγυήτρια δύναμη, το Ηνωμένο Βασίλειο είχε δηλώσει ότι δεν διεκδικεί ρόλο ως εγγυήτρια δύναμη και είναι στη διάθεση των δύο πλευρών για όποιο ρόλο μπορεί να αναλάβει και με τον οποίο οι δύο πλευρές συμφωνούν, ενώ η ΕΕ και η Φρεντερίκα Μογκερίνι δήλωσαν δημοσίως ότι η καλύτερη εγγύηση για την Κύπρο, που είναι κράτος-μέλος της ΕΕ, είναι η ίδια η ιδιότητα του μέλους.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της διάσκεψης στη Γενεύη, η Τουρκία έθεσε μία νέα, αυθαίρετη απαίτηση, ως προϋπόθεση για τη συνέχιση των συζητήσεων για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις, δηλαδή να χορηγηθούν στους Τούρκους υπηκόους οι τέσσερις θεμελιώδεις ελευθερίες της ΕΕ (ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων, αγαθών, υπηρεσιών και προσώπων) στην επανενωμένη Κύπρο.
"Ένα πράγμα είναι σαφές, Πριν τη Γενεύη, όπου για πρώτη φορά η Τουρκία βρέθηκε σε μια κατάσταση που έπρεπε να συζητήσει τα κρίσιμα κεφάλαια της ασφάλειας και των εγγυήσεων, συνειδητοποίησε ότι η θέση σχετικά με τις εγγυήσεις δεν είναι αποδεκτή από οποιοδήποτε άλλο μέρος. Ως εκ τούτου, αποφάσισε να υποβάλει την απαράδεκτη απαίτηση για τη χορήγηση των 4 ελευθεριών της ΕΕ, με βάση την υπόθεση ότι με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να διατηρήσει τον έλεγχο της Κύπρου μετά τη λύση."
Λόγω της τουρκικής στάσης, όχι μόνο οι διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν τη Διάσκεψη στη Γενεύη για την Κύπρο κατέληξαν χωρίς κανένα αποτέλεσμα, αλλά αντιθέτως, «είμαστε μάρτυρες μιας σταδιακά πιο αδιάλλακτης στάσης της τουρκικής πλευράς. Δυστυχώς η εκτίμησή μας ότι προ του δημοψηφίσματος στην Τουρκία, ο κ. Ερντογάν θα χρησιμοποιήσει το κυπριακό πρόβλημα για να επηρεάσει τους εθνικιστές ψηφοφόρους αποδείχθηκε αληθινό», είπε.
Ο κ. Χριστοδουλίδης τόνισε ότι πρέπει να γίνει κατανοητό πως είναι προς το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών - αλλά και σε διεθνές επίπεδο, του Ισραήλ, της Αιγύπτου και της ΕΕ - η λύση στο κυπριακό πρόβλημα να μην μετατρέψει την Κύπρο σε εντολοδόχο της Τουρκίας.
«Για το καλό της περιφερειακής σταθερότητας, η Κύπρος πρέπει να παραμείνει ανεξάρτητος παίκτης στην εξωτερική πολιτική, δεσμευμένη στις δημοκρατικές αξίες και που θα υποστηρίζει μετριοπαθείς παίκτες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής»
