Του Νικόλα Ζαννέττου
Θέμα ωρών θεωρείται η έγκριση από την ε/κ πλευρά του προτεινόμενου ονόματος από τον Αντόνιο Γκουτέρες που θα αναλάβει τον ρόλο του απεσταλμένου για το κυπριακό. Το ζητούμενο και αυτή τη φορά, είναι η απάντηση της Άγκυρας, με διπλωματικές πηγές να αναφέρουν πως ενδεχόμενη νέα απόρριψη θα είναι καταστροφική όσον αφορά τις προοπτικές για οποιαδήποτε πρόοδο στο κυπριακό. Οι πάντες αναγνωρίζουν πως το παρατεταμένο αδιέξοδο και οι προφάσεις της Άγκυρας προκειμένου να εμποδίσει την όποια πρόοδο, έχουν ενεργήσει επιβαρυντικά επί του εδάφους αλλά και στη διπλωματική σκακιέρα, με το ένα μομέντουμ να χάνεται μετά το άλλο.
Οι πληροφορίες μας αναφέρουν πως στη διάρκεια του απαραίτητου background check που διενεργείται για το προτεινόμενο όνομα της γυναίκας από χώρα της Λατινικής Αμερικής η οποία διετέλεσε και Υπουργός Εξωτερικών στο παρελθόν, δεν εντοπίστηκε κάτι που να προβληματίζει την ε/κ πλευρά. Ως εκ τούτου εντός των επόμενων ωρών η Δημοκρατία θα ανάψει το πράσινο φως. Το σημαντικό είναι βεβαίως η άλλη πλευρά να πει το ναι. Σε περίπτωση που η τουρκική πλευρά επαναλάβει εαυτόν εγείροντας νέα ζητήματα και προβάλλοντας νέα προσχήματα, τότε το κυπριακό θα αφεθεί στον αυτόματο πιλότο με συνέπειες καταστροφικές για το μέλλον. Αυτό διότι ο Γενικός Γραμματέας, θα εγκαταλείψει τη φόρμουλα για διορισμό απεσταλμένου και θα απευθυνθεί εκ νέου προς τα μέρη για να ακούσει τις απόψεις τους ως προς το μέλλον. Αυτή η συζήτηση θα επέτρεπε στην Άγκυρα να επαναλάβει τις θέσεις της για ένα διαφορετικό δρόμο που οδηγεί στο απευκταίο σενάριο για την ε/κ πλευρά. Η Λευκωσία θα αναγκασθεί να μπει στη λογική αναχαίτισης των προσπαθειών για διχοτόμηση.
Η συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στην Αθήνα
Όσον αφορά την επικείμενη επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου στην Αθήνα την Πέμπτη, αρκετοί εκτιμούν πως δύναται να προκύψουν κάποιες θετικές εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά ζητήματα. Ωστόσο, σε αυτή τη συζήτηση, δεν προβλέπεται πως θα υπάρξουν απευθείας θετικές εξελίξεις και στο κυπριακό, το οποίο η τουρκική πλευρά έδειξε να αποφεύγει σε κάθε επαφή με την Ελλάδα. Ο Ερντογάν κάνει ότι δεν ακούει όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρεται στο κυπριακό. Όμως, θετικές εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά, θα μπορούσαν εμμέσως να επιδράσουν θετικά και στην προσπάθεια για ανακίνηση του κυπριακού, αναφέρουν διπλωματικές πηγές. Επί του παρόντος οι θετικές αναφορές και η περίοδος ηρεμίας στα ελληνοτουρκικά, δεν φαίνεται να συγχρονίζονται με τις αναφορές και τις εξελίξεις επί του εδάφους στο κυπριακό. Στην Κύπρο οι παραβιάσεις στο πεδίο της νεκρής ζώνης εισπράττονται ως προσπάθειες υπονόμευσης και εκτροχιασμού των όποιων θετικών εξελίξεων, ενώ εκτιμάται πως μεθοδεύονται από δυνάμεις στην Τουρκία και την τ/κ κοινότητα οι οποίες προωθούν αποσχιστικές ατζέντες.
Η σημασία του διορισμού απεσταλμένου
Έχοντας υπόψη το δυσμενές περιβάλλον στο οποίο επιχειρείται να υπάρξει πρόοδος στο κυπριακό, κρίνεται κομβικής σημασίας ο διορισμός απεσταλμένου, έστω και αν θα έρθει με μεγάλη καθυστέρηση. Μέσα Δεκεμβρίου αναμένεται εξάλλου και η Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στη διάρκεια της οποίας θα συζητηθούν τα ευρωτουρκικά στη βάση της σχετικής έκθεσης που ετοίμασε ο Ζοζέπ Μπορέλ η οποία επαναβεβαιώνει τη σημασία της στρατηγικής σχέσης ΕΕ-Τουρκίας και περιγράφει τα πεδία στα οποία θα μπορούσε να προκύψει κάποια πρόοδος παρά τα προβλήματα που υπάρχουν. Αυτό σημαίνει πως υπάρχει πρόσφορο έδαφος για τη Λευκωσία για να χτίσει πάνω σε αυτή τη θετική ατζέντα, όσο ο απεσταλμένος θα αρχίζει τις επαφές του.
Τέλος, η κρίση στο μεσανατολικό έφερε πίσω στην περιοχή μας τον αμερικανικό παράγοντα ο οποίος αναμένεται πως σε κάποια στιγμή θα επιχειρήσει να μετατοπίσει το κέντρο βάρους από το πεδίο των συγκρούσεων στη διπλωματία. Ο ενεργός αυτός κατευναστικός ρόλος, θα μπορούσε επίσης να συνεισφέρει σε αυτή την προσπάθεια.
