Του Θάνου Κωτσιόπουλου, ραδιοφωνικός παραγωγός και μουσικός επιμελητής στον Super Sport Fm 104.0 και συνδημιουργός της μουσικής ιστοσελίδας tralala.gr
4 ξένες επιτυχίες που… ακούσαμε και στα ελληνικά!
Το πώς ορίζει ο καθένας μας την έννοια της λέξης επιτυχία, ειδικά στην εποχή μας, είναι κομματάκι δύσκολο να αναλυθεί. Είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων, ωστόσο η λεπτή γραμμή μεταξύ αντικειμενικού και υποκειμενικού πολλές φορές δεν είναι καθόλου ευδιάκριτη. Θα μου πεις, ΠΟΥ ΤΟ ΠΑΣ ΡΕ ΠΑΛΙΚΑΡΙ, ΞΕΚΙΝΑΣ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΣΟΥ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟ, ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΣΟΥ ΑΡΘΡΟ ΜΕ ΟΡΙΣΜΟ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ? Πάρ’το αλλιώς όπως λέει και το άσμα…
Συμφωνώ, δε θα αναλύσουμε - τουλάχιστον σε αυτό το άρθρο - την έννοια της επιτυχίας αλλά θα θεωρήσουμε τα παρακάτω παραδείγματα ως άκρως επιτυχημένα, χάριν της συζήτησης (δημοκρατικές διαδικασίες).
Το ρίσκο από την πλευρά του καλλιτέχνη, σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ένα: Θα είναι το ίδιο καλή η ξένη επιτυχία με ελληνικό στίχο? Θα μπορέσει η διασκευή να συναγωνιστεί την πρωτότυπη (original) εκτέλεση, χωρίς να σε χαρακτηρίσουν «κακούργο, δολοφόνο και ιερόσυλο»? (εδώ θα μπορούσε βέβαια να ανοίξει ένα τεράστιο θέμα με το τι ορίζουμε διασκευή, επανεκτέλεση, ρεμίξ) ΝΑΤΟ ΠΑΛΙ, ΤΟ ΟΡΙΖΟΥΜΕ ΕΙΠΕ, ΤΟ ΞΑΝΑΚΑΝΕ!
Του δε πόιντ λοιπόν!
4 ξένες επιτυχίες που… ακούσαμε και στα ελληνικά και έχουν ενδιαφέρον!
1. Η Μπελίντα Τζο Κουρζέσκι Καρλάιλ (Η ΠΟΙΑ? Οκ η Belinda Carlisle), στην τριαντάχρονη καριέρα της γεύτηκε δυο φορές την απόλυτη επιτυχία. Το 1981 ως frontwoman του 5μελούς γυναικείου συγκροτήματος The Go-Go's, το πρώτο θηλυκού γένους με μέλη που έγραφαν τα δικά τους τραγούδια και έπαιζαν μόνες τους μουσικά όργανα στην ιστορία της μουσικής, με τον πανκ ποπ δίσκο «Beauty And The Beat» που καρφώθηκε στο νούμερο 1 του αμερικάνικου Billboard καθώς και το 1987 με το δίσκο «Heaven On Earth» και το single «Heaven Is A Place On Earth» (γιουτούμπαρε να ακούσεις) που έγινε παγκόσμια επιτυχία και νούμερο 1 σε Αμερική κι Ευρώπη. Το «La Luna» (η Σελήνη) ήταν το δεύτερο single από το τρίτο της άλμπουμ «Runaway Horses», που κυκλοφόρησε το 1989. Ποιος δε θυμάται το βίντεο κλιπ που δείχνει την Μπελίντα γυμνή στο κρεβάτι να φαντασιώνεται μια νύχτα a la Σταχτοπούτα…
Δε θυμάσαι? Απόλαυσε…
Belinda Carlisle - "La Luna"
18 χρόνια αργότερα και στην πρώτη της δισκογραφική δουλειά, το 2007, η Ελισάβετ Σπανού μας συστήθηκε με τον δίσκο "Το μόνο που θες" και τραγούδια που έγραψαν ταλαντούχοι συνθέτες και στιχουργοί, όπως ο Δημήτρης Κοντόπουλος, ο Μπάμπης Στόκας, ο Θάνος Παπανικολάου, ο Χρήστος Σούμκα, αλλά και την διασκευή του «La Luna» που δεν ήταν κακή, ούτε σαν ηχητική απόδοση ούτε ερμηνευτικά. Ελληνικούς στίχους έγραψε η η Βίκυ Γεροθόδωρου, με τίτλο «Αν γυρίσεις σε μένα». Δυστυχώς το single δεν οπτικοποιήθηκε, γεγονός που αφήνει την φαντασία μας να σκηνοθετήσει όπως αυτή επιθυμεί… (δεν κακή ιδέα)
και… ευτυχώς που δεν έκανε μετάφραση κατά λέξη στα ελληνικά:
Αχ, το Φεγγάρι το Φεγγάρι, τη νύχτα που λύσαμε τα ξόρκια του φεγγαριού
Αχ, το Φεγγάρι το Φεγγάρι, το φως που θα με φέρνει πίσω σε σένα, το φως του Φεγγαριού
Ελισάβετ Σπανού - Αν γυρίσεις σε μένα
2. Το «How You Remind Me», ένα τραγούδι του καναδικού ροκ συγκροτήματος Nickelback, συμπεριλήφθηκε στον δίσκο τους «Silver Side Up», το 2001. Οι στίχοι γράφτηκαν από τον κιθαρίστα και τραγουδιστή του συγκροτήματος, Τσαντ Κρέγκερ, οι οποίοι συσχετίζονται με την κοπέλα που είχε και τη δυσλειτουργική τους σχέση (τι τράβηξες και εσύ ταλαίπωρε). Το τραγούδι παίχτηκε πάνω από 1.2 εκατομμύρια φορές (!!!), όσο κανένα άλλο στο ραδιόφωνο στις ΗΠΑ για τον 21ο αιώνα, μεταξύ το 2001 και το 2009. Το single, σημείωσε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία, κατορθώνοντας να είναι το 4ο πιο επιτυχημένο single της δεκαετίας 2000-2010, στο Billboard Hot 100, ενώ στη σχετική κατηγορία της Μεγάλης Βρετανίας ήταν το 75ο. Πλέον θεωρείται ως ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα τραγούδια του σχήματος και όχι άδικα!
Nickelback - How You Remind Me
Το 2004 η Άλκηστις Πρωτοψάλτη στοχεύοντας στη προσέγγιση ενός νεανικότερου κοινού, κυκλοφορεί ένα πολυσυλλεκτικό άλμπουμ από πλευράς δημιουργών, με τις συμμετοχές διακεκριμένων και ελπιδοφόρων ονομάτων τόσο στο συνθετικό, όσο και στο στιχουργικό "γίγνεσθαι" του δίσκου. Στέφανος Κορκολής, Γιώργος Δημητριάδης, Δήμητρα Γαλάνη, Ρεβέκκα Ρούσση, Μυρτώ Κοντοβά, Ελεάνα Βραχάλη, Νίκος Μωραΐτης, Θάνος Παπανικολάου. «Να σε βλέπω να γελάς» ο τίτλος του και το «How you remind me» γίνεται «Όλα αυτά που φοβάμαι» σε ελληνικούς στίχους του Θάνου Παπανικολάου και απλά τα σπάει!
Άλκηστις Πρωτοψάλτη - Όλα αυτά που φοβάμαι
3. Εδώ τα πράγματα περιπλέκονται λίγο καθώς ισχύει (?) το ο κλέψας του κλέψαντος αλλά και το μπλέξαμε λίγο τα μπούτια μας! Ας πάρουμε καλύτερα τα πράγματα από την αρχή ή μήπως από το τέλος? (ΝΑΤΑ ΠΑΛΙ…)
Δεκέμβριος του 1999 και ο Αντώνης Ρέμος κυκλοφορεί στην αγορά την τρίτη του δισκογραφική δουλειά και συνεργάζεται με τους συνθέτες Χρήστο Νικολόπουλο και Σταμάτη Σπανουδάκη, καθώς και με τον στιχουργό Αντώνη Ανδρικάκη. Ο δίσκος “Πάλι απ’ την αρχή” κυκλοφορεί από την EPIC music γίνεται γρήγορα χρυσός ενώ λίγο μετά και πλατινένιος, ξεπερνώντας σε πωλήσεις τα 50.000 αντίτυπα. Από τα συνολικά 15 κομμάτια του δίσκου, τα 12 έγιναν singles και ακούστηκαν πολύ στα ραδιόφωνα. Μια από τις μεγάλες επιτυχίες είναι και το γνωστό «Μη ζητάς συγνώμη» σε ελληνικούς στίχους της Ναταλίας Γερμανού. ΤΙ ΕΝΝΟΕΙΣ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥΣ ΣΤΙΧΟΥΣ? ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟ?
Αντώνης Ρέμος – Μη ζητάς συγνώμη 1999
Το 1972 ο Jorge Ben Jor, Βραζιλιάνος μουσικός, συνθέτης και τραγουδιστής που γράφει και ερμηνεύει τραγούδια σε ρυθμούς samba, bossa nova και funk, με στίχους που συνδυάζουν σάτιρα, χιούμορ και μερικές φορές και (!!!) απόκρυφα στοιχεία ερμηνεύει και το πολύ γνωστό τραγούδι του Ρέμου…«Taj Mahal» στο άλμπουμ του «Ben». (ΦΙΛΑΡΑΚΙ ΜΑΣ ΜΠΕΡΔΕΨΕΣ). Το πραγματικό του όνομα είναι Jorge Duilio Lima Menezes αλλά υπέγραφε με το όνομα Jorge Ben μέχρι το 1989, όπου και αναγκάστηκε να το τροποποιήσει σε Jorge Ben Jor, γιατί έπρεπε να πληρώνει δικαιώματα στον τραγουδιστή και κιθαρίστα George Benson, γιατί του «έκλεψε» το όνομα. Το τραγούδι ωστόσο είναι δικό του, ναι ναι ούτε εγώ το ήξερα… (στάσου έχει και συνέχεια)
Jorge Ben jor - Taj Mahal
To «ξανακούσαμε» όμως (εντάξει όσοι είχαμε γεννηθεί, οι υπόλοιποι από Youtube) το 1978 από τον Rod Stewart στον δίσκο «Blondes Have More Fun», με τον τίτλο «Da Ya Think I'm Sexy?». Γράφτηκε από τους Stewart, Carmine Appice και Duane Hitchings, αν και ενσωματώνει στοιχεία της μελωδίας από το τραγούδι "Taj Mahal" του Jorge Ben Jor και το τραγούδι "Put Something Down On It" από τον Bobby Womack . Ωστόσο μηνύθηκε από τον Jorge Ben Jor, για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων και η υπόθεση «επιλύθηκε με φιλικό διακανονισμό» (ΑΛΛΑ ΛΟΓΙΑ ΝΑ ΑΓΑΠΙΟΜΑΣΤΕ).
Τα δικαιώματα από το τραγούδι δόθηκαν στο ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα παιδιά και ο Stewart παρουσίασε το τραγούδι στη συναυλία «Music for UNICEF» στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον Ιανουάριο του 1979. Το περιοδικό Rolling Stone κατέταξε το τραγούδι στο #308 στη λίστα των 500 καλύτερων τραγουδιών όλων των εποχών.
Rod Stewart - Da Ya Think I'm Sexy?
4. Το δεύτερο επίσημο άλμπουμ της Shakira, “Donde Estan Los Ladrones?” (Πού Είναι Οι Κλέφτες;) είχε για παραγωγό την ίδια, κυκλοφόρησε το 1998 και το εμπνεύστηκε από ένα περιστατικό σε κάποιο αεροδρόμιο όπου οι αποσκευές της που περιείχαν τους γραμμένους σε χαρτιά στίχους της, κλάπηκαν.Το Αραβικής προέλευσης “Ojos Asi” (Μάτια Σαν Αυτά) έδωσαν στη Shakira ένα Latin Grammy ενώ 6 από τα 8 singles έφτασαν στη κορυφή του Αμερικάνικου Top 40 Latin chart. Τον Αύγουστο του 2000 κέρδισε το βραβείο στην τότε κατηγορία “Αγαπημένος Παγκόσμιος Καλλιτέχνης” για το “Ojos Asi” στα “Mtv Video Music Awards”.
Στις 9 Σεπτέμβρη του 2000 η Shakira τραγούδησε το “Ojos Asi” στην τελετή απονομής των Βραβείων Latin Grammy και ψηφίστηκε ως η καλύτερη εμφάνιση που έγινε ποτέ στα συγκεκριμένα βραβεία! (αχ βρε τυχερέ Πικέ τι κορίτσι πήρες)
Shakira - Ojos Así
Ξανακυκλοφόρησε το 2001 στο ντεμπούτο άλμπουμ της στην αγγλική γλώσσα «Laundry Service», με τίτλο «Eyes Like Yours», χωρίς καμία διαφορά από το «Ojos Asi», πλην της γλώσσας.
Παραμένουμε στο 2001 και είναι η περίοδος που η Νατάσα Θεοδωρίδου ερμηνεύει το τραγούδι "Επιτέλους" μαζί με την Καίτη Γαρμπή, ντουέτο που τους έγραψε ο Φοίβος και συμπεριλήφθηκε στο δίσκο "Το Κάτι" της Καιτούλας. Τον Ιούλιο του 2001 η Νατάσα κάνει το 4ο δισκογραφικό της βήμα με το άλμπουμ «Υπ’ ευθύνη μου» που γίνεται κι αυτό πλατινένιο. Εξακολουθεί να συνεργάζεται με τον Γιώργο Μαζωνάκη και την χειμερινή σεζόν 2001-2002 εμφανίζονται μαζί με το νεανικό συγκρότημα ΟΝΕ στο Γκάζι και βραβεύεται ως η καλύτερη μοντέρνα λαϊκή τραγουδίστρια (μαζί με την Καίτη Γαρμπή) στα μουσικά βραβεία "Αρίων"!
Και μέσα σε όλα αυτά «ζηλεύει» λίγο από τη λάμψη της Shakira και διασκευάζει το «Ojos Así», σε ελληνικούς στίχους της Ελένης Γιαννατσούλια, με τίτλο «Καταζητείτε». Ποιος άλλωστε μπορεί να ξεχάσει τον στίχο ατάκα:
Αν είσαι μ’ άλλη και δεν ξεχνάς ή αν στην πόλη μόνος γυρνάς
αν πονάς για χίλια δυο, η Νατάσα είναι εδώ!
Νατάσα Θεοδωρίδου – Καταζητείτε
Και κάπου εδώ λέω να σταματήσω. Για αρχή είναι αρκετά, αλλά το θέμα δε μπορεί να θεωρηθεί λήξαν. Υπάρχουν πολλά τραγούδια ακόμη που κρύβουν, μικρές ή μεγάλες ιστορίες και φυσικά έχουμε αφήσει εκκρεμότητες και ορισμούς που ψάχνουν ΑΝΑλύση! (Ε ΚΑΝΕΙ%##!!)
Θάνος Κωτσιόπουλος (ΔΗΛΑΔΗ?)
*Δηλαδή…είμαι ραδιοφωνικός παραγωγός και μουσικός επιμελητής στον Super Sport Fm 104.0 και συνδημιουργός της μουσικής ιστοσελίδας tralala.gr ;-)
