Δρ. Ελένη Καραφώκα - Μαύρου
Γενικός Χειρουργός
Μέχρι πρόσφατα, οι μεγάλες ανοιχτές τομές ήταν η μοναδική δυνατότητα προσπέλασης που διέθετε ο γενικός χειρουργός για την αντιμετώπιση των χειρουργικών παθήσεων της κοιλίας. Η ανάγκη να μειωθεί το χειρουργικό τραύμα και τα προβλήματα που προκαλεί, οδήγησε στην εξέλιξη της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής, της γνωστής πλέον σε όλους «Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής».
Πολύ νωρίς φάνηκε ότι η μείωση του χειρουργικού τραύματος είχε ευεργετικές επιπτώσεις στον άρρωστο και θεαματικά μετεγχειρητικά αποτελέσματα. Η απώλεια αίματος στο χειρουργείο μειώθηκε στο ελάχιστο, τα επίπεδα του μετεγχειρητικού πόνου είναι χαμηλά, οι μετεγχειρητικές λοιμώξεις και γενικότερα οι μετεγχειρητικές επιπλοκές είναι λιγότερες, με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση της νοσοκομειακής νοσηλείας και την ταχύτατη μετεγχειρητική ανάνηψη των ασθενών.
Παρόλο τον ενθουσιασμό που προκάλεσε, η λαπαροσκοπική χειρουργική έχει περιορισμούς και δυσκολίες, για καθαρά τεχνικούς λόγους. Τα λαπαροσκοπικά εργαλεία είναι άκαμπτα, άρα έχουν σταθερό και περιορισμένο εύρος κινήσεων. Με τα άκαμπτα λαπαροσκοπικά εργαλεία ο χειρουργός έχει ιδιαίτερη δυσκολία όταν απαιτείται να μπουν ραφές ή όταν χρειάζεται να δουλέψει στο κοιλιακό τοίχωμα κατ’ εφαπτομένη. Δεν ελέγχει ο ίδιος την εικόνα που βλέπει, άρα η όραση του εξαρτάται από τον βοηθό ο οποίος κρατάει την λαπαροσκοπική camera, ενώ γενικώς η εκτέλεση μιας επέμβασης απαιτεί άψογο συντονισμό και ίδιο επίπεδο εμπειρίας όλων όσων συμμετέχουν.
Το Ρομποτικό χειρουργικό σύστημα είναι ένα εκπληκτικό επίτευγμα της ιατρικής βιοτεχνολογίας, το οποίο κατάφερε να επιλύσει όλα τα προβλήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής ενώ διατήρησε όλα της τα πλεονεκτήματα. Το σύστημα αποτελείται από τρία «κομμάτια», τα οποία συνδέονται ηλεκτρονικά και συνεργάζονται μεταξύ τους σε όλη την διάρκεια του χειρουργείου.
Το ένα κομμάτι είναι η κύρια λειτουργική μονάδα η οποία βρίσκεται δίπλα από το χειρουργικό τραπέζι και τον ασθενή. Διαθέτει τέσσερεις χειρουργικούς βραχίονες οι οποίοι συγκρατούν τα χειρουργικά εργαλεία και την κάμερα και οι οποίοι ελέγχονται αποκλειστικά από τον χειρουργό, δίνοντας του την δυνατότητα ουσιαστικά να δουλεύει με τέσσερα απολύτως ελεγχόμενα χέρια. Τα εργαλεία περνάνε στην κοιλιά του ασθενούς μέσα από σωλήνες 8 χιλιοστών (Trocars), οι οποίοι τοποθετούνται στο κοιλιακό τοίχωμα μόλις κοιμηθεί ο ασθενής και εφόσον έχει φουσκώσει η κοιλιά με διοξείδιο του άνθρακα (CO2).
Με τους σταθερούς ρομποτικούς βραχίονες δίνεται η δυνατότητα στον χειρουργό να έχει τον απόλυτο έλεγχο στην πλοήγηση της κάμερας μέσα στην κοιλιά, με ακρίβεια χιλιοστού. Η τρισδιάστατη εικόνα, σε συνδυασμό με την μεγέθυνση της επί είκοσι φορές, αποκαλύπτει και την πιο μικρή ανατομική λεπτομέρεια. Με αυτό τον τρόπο διαφυλάσσονται π.χ. τα νευρικά πλέγματα και μαζί με αυτά και η στυτική λειτουργία, στις ρομποτικές προστατεκτομές.
Τα ρομποτικά εργαλεία έχουν δύο αρθρώσεις και μπορούν να κινούνται σε οκτώ διαφορετικές κατευθύνσεις. Το χειρουργικό ρομπότ μεταφράζει απόλυτα τις κινήσεις του χειρουργού, ο οποίος κάθεται αναπαυτικά στην κονσόλα που είναι το δεύτερο κομμάτι του συστήματος, σε απόσταση από τον άρρωστο, έχοντας τη δυνατότητα να εκτελέσει πολύωρες λεπτές χειρουργικές επεμβάσεις με απόλυτη ακρίβεια, χωρίς να ανησυχεί για τους κινδύνους που επιφέρει η κόπωση.
Το τρίτο λειτουργικό κομμάτι του συστήματος είναι ο τροχήλατος πύργος με το monitor και ότι άλλη συσκευή χρειάζεται το σύστημα για να λειτουργήσει (DVD recorder, αναρρόφηση, διαθερμία, άλλες πήγες ενέργειας κ.λ.π.)
Οι δυνατότητες του χειρουργικού ρομπότ βρήκαν τέλεια εφαρμογή σε όλες σχεδόν τις επεμβάσεις της κοιλιάς. Το πρώτο βήμα σε κάθε ρομποτική επέμβαση είναι η δημιουργία «πνευμοπεριτοναίου». Σε αυτή την φάση η κοιλιά φουσκώνει με διοξείδιο του άνθρακα για να δημιουργηθεί χώρος για την camera και τα υπόλοιπα εργαλεία, τα οποία περνάνε μέσα στην κοιλιά από σωλήνες διαμέτρου 8 – 12 χιλιοστών (Trocars), που τοποθετεί ο χειρουργός στο κοιλιακό τοίχωμα.
Επεμβάσεις που γίνονται ρομποτικά, είναι επεμβάσεις για καλοήθεις παθήσεις στο παχύ έντερο όπως εκκολπώματα, αλλά και για καρκίνο, όπου η ακρίβεια στην εκτέλεση του λεμφαδενικού καθαρισμού είναι πολύ σημαντική για την επιβίωση αλλά και για την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Ρομποτικά χειρουργούνται παθήσεις του οισοφάγου όπως η αχαλασία και του στομάχου π.χ. η διαφραγματοκήλη, καλοήθεις και κακοήθεις όγκοι. Το ρομποτικό σύστημα Da Vinci έχει εξαιρετική εφαρμογή σε επεμβάσεις αντιμετώπισης της παχυσαρκίας, π.χ. στο γαστρικό μανίκι (sleeve gastrectomy) ή στο γαστρικό by-pass, σε παθήσεις των επινεφριδίων, σε παθήσεις του ήπατος και της χοληδόχου κύστεως αλλά και για πιο απλά προβλήματα όπως σκωληκοειδίτιδα και οι κήλες του κοιλιακού τοιχώματος.
Η χρήση του Ρομποτικού χειρουργικού συστήματος έχει άριστα αποτελέσματα, συγκρίσιμα και σε πολλές περιπτώσεις ανώτερα της ανοικτής αλλά και της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, ως προς τον χρόνο ανάρρωσης, τις μετεγχειρητικές επιπλοκές, τον μετεγχειρητικό πόνο και γενικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.
*Η Δρ. Ελένη Καραφώκα - Μαύρου είναι Χειρουργός Πεπτικού, εξειδικεύεται στη Ρομποτική και Λαπαροσκοπική Χειρουργική και στη Χειρουργική Ογκολογία.
Στοιχεία Επικοινωνίας: Τηλ: 99400409 / Email: eleni.karafoka@karafoka.gr
Website: http://www.karafoka.gr
