Η ιστορία μας είναι αληθινή και εκτυλίσσεται σε ένα χωριό της επαρχίας. Η γυναίκα της ιστορίας, ας την πούμε Σ. από το αρχικό του ονόματός της, είναι μόλις 18 χρονών και έχει δύο παιδιά. Ο σύζυγός της και πατέρας των παιδιών της την χτυπάει. Δεν είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό, συμβαίνει συνέχεια.
Η Σ. θέλει να τον εγκαταλείψει, μα δεν το παίρνει απόφαση. Λέει πως σκέφτεται τα παιδιά της, δε θέλει να μείνουν χωρίς πατέρα. Δεν συνειδητοποιεί, βέβαια, ότι και τώρα μόνη της τα μεγαλώνει. Ο άνδρας της δεν τους φροντίζει καθόλου και η Σ. αναγκάζεται και παρακαλεί τους γείτονες να της δώσουν λίγο γάλα για τα μικρά. Οι γείτονες ενοχλούνται που τους ζητάει όλο βοήθεια και αρχίζουν να την προσβάλλουν και να της μιλούν άσχημα. Κι εκείνοι δεν τα φέρνουν εύκολα βόλτα, για ποιο λόγο να βάλουν μια νεαρή γυναίκα και τα παιδιά της στο κεφάλι τους; Σιγά-σιγά, η Σ. χάνει την ελπίδα της πως ο σύζυγός της θα αλλάξει. Αρχίζει να πηγαίνει στην εκκλησία. Στρέφεται στην πίστη για παρηγοριά…
Σας φαίνεται οικεία αυτή η ιστορία; Μπορείτε να της βάλετε ένα γεωγραφικό πλαίσιο; Σκεφτείτε το για μια στιγμή κι αφού δώσετε την απάντησή σας, διαβάστε τη συνέχεια.
Η γυναίκα της ιστορίας μας λέγεται Σκάρλετ και ζει στη μακρινή Ουγκάντα. Συχνά, βλέπετε, οι άνθρωποι και οι ζωές τους χωρίζονται μόνο χιλιομετρικά. Τα ίδια ακριβώς που περνάει η Σκάρλετ, τα ζουν και άλλες γυναίκες, που μένουν δίπλα μας. Αυτό που ίσως διαφέρει είναι η συνέχεια. Στην εκκλησία που πηγαίνει η Σκάρλετ, μια Κυριακή μαθαίνει ότι η ActionAid έχει ένα πρόγραμμα που απευθύνεται σε αγόρια και άνδρες. Οι άνθρωποι της ActionAid έχουν βρει τον τρόπο να τους μιλάνε, να τους εξηγούν και να τους ευαισθητοποιούν σε θέματα πολύ σημαντικά για τα κορίτσια και τις γυναίκες. Τους μιλάνε για δύσκολες καταστάσεις, όπως οι γάμοι ανηλίκων, η κλειτοριδεκτομή και η έμφυλη βία. Παράλληλα, τους δίνουν συμβουλές και αναλαμβάνουν το ρόλο διαμεσολαβητή, προκειμένου να βρουν λύσεις ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες που άλλοτε μοιράζονται την ίδια στέγη κι άλλοτε όχι.
Η Σκάρλετ, με το που μαθαίνει για την ActionAid, πιάνει τον υπεύθυνο του προγράμματος και του μιλάει. Του εξιστορεί όλα τα βάσανα της, όλες τις δοκιμασίες που περνάει στον γάμο της και εκείνος, που έχει εκπαιδευτεί από την οργάνωση για τέτοιου είδους υποθέσεις, αναλαμβάνει αμέσως δράση. Ζητάει από δύο άλλους νεαρούς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα και γνωρίζουν καλά πώς να χειρίζονται αντίστοιχα περιστατικά να τον συνοδεύσουν μέχρι το σπίτι της Σκάρλετ. Βρίσκουν τον σύζυγό της και του μιλάνε.
Αυτή είναι ίσως και η πιο ουσιαστική διαφορά στα προγράμματα της ActionAid: για να ενδυναμώσει μια ομάδα που βρίσκεται σε δυσμενή θέση και αδικείται, δεν απευθύνεται ποτέ μόνο σε αυτή. Αντιθέτως, εξηγεί την αδικία και στα υπόλοιπα μέλη της κοινωνίας. Βοηθάει τις γυναίκες, προσεγγίζοντας παράλληλα και τους άντρες. Πρέπει και οι δύο πλευρές να καταλάβουν, αλλιώς υπάρχει ο κίνδυνος να αντιστραφούν μια μέρα οι ρόλοι και οι καταπιεσμένοι να γίνουν δυνάστες.
Η κουβέντα μεταξύ ανδρών έχει αποτέλεσμα. Ο σύζυγος της Σκάρλετ ακούει και αρχίζει να αλλάζει συμπεριφορά απέναντι στη γυναίκα του και τα παιδιά του. Δείχνει σεβασμό, φέρνει φαγητό, τους φροντίζει. Η Σκάρλετ αισθάνεται καλύτερα στον γάμο της. Εκφράζει την άποψή της για τα όσα συμβαίνουν στην οικογένεια και συμμετέχει στις αποφάσεις. Οι γείτονες, βλέποντας τον σύζυγο της Σκάρλετ να αλλάζει, αναθεωρούν κι εκείνοι τη συμπεριφορά τους προς τις γυναίκες και τις κόρες τους. Η αρχή έχει ήδη γίνει και σιγά-σιγά η αλλαγή πολλαπλασιάζεται.
«Ευχαριστώ πραγματικά την ActionAid και τους κυρίους που ήρθαν να μιλήσουν στον άνδρα μου. Μου συμπεριφερόταν άθλια, μόνο και μόνο επειδή είμαι γυναίκα. Τώρα κατάλαβε ότι έχω κι εγώ δικαιώματα. Έπαψε να με χτυπάει και μου συμπεριφέρεται σαν σύντροφος», λέει η Σκάρλετ.
Δυστυχώς δεν έχουν όλες οι ιστορίες αίσιο τέλος, όπως η συγκεκριμένη, και η διεθνής ειδησεογραφία το αποδεικνύει καθημερινά με θλιβερούς τίτλους, όνειρα που συντρίβονται και ζωές που χάνονται. Αυτό ακριβώς το αίσιο τέλος είναι που κάνει την ιστορία της Σκάρλετ πολύτιμη. Για μια γυναίκα και τα παιδιά της, η ζωή άλλαξε προς το καλύτερο. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα. Ας μη χάνουμε χρόνο! Αυτή η προτροπή απευθύνεται σε όλους μας...
Λεζάντα κεντρικής φωτογραφίας: O Akena George εργάζεται για την ActionAid. «Ενθαρρύνω τους άνδρες να κάνουν δουλειές μαζί με τις γυναίκες τους, γιατί έτσι δημιουργείται αρμονία στην οικογένεια κι έτσι εξελισσόμαστε», αναφέρει.
Μπορείτε να μάθετε περισσότερα και να στηρίξετε τη δράση της ActionAid εδώ.
