«Η μεγαλύτερη διαρροή οικονομικών δεδομένων από την Κύπρο εγείρει ανησυχίες για τον ρόλο του κράτους της ΕΕ στη διαχείριση ρωσικών περιουσιών», αναφέρει η βρετανική εφημερίδα Guardian η οποία μετέχει της δημοσιογραφικής ομάδας της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητικών Δημοσιογράφων (ICIJ) που δημοσίευσε τους επονομαζόμενους φακέλους "Cyprus Confidential".
Στο δημοσίευμα της εφημερίδας σημειώνεται πως τα 3,6 εκατομμύρια έγγραφα, που καλύπτουν από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 ως τον Απρίλιο του 2022, αποκαλύπτουν το ρόλο εταιρείας και άλλων συμβούλων στις συναλλαγές και μεταφορές περιουσιακών στοιχείων Ρώσων ολιγαρχών αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων σε μια προσπάθεια να αποφύγουν τις διεθνείς κυρώσεις.
Στα έγγραφα περιλαμβάνονται πάνω από 650 εταιρείες και καταπιστεύματα στην Κύπρο ιδιοκτησίας ή ελέγχου Ρώσων που έχουν τεθεί υπό κυρώσεις από το 2014 και μετά, δηλαδή από την προσάρτηση της Κριμαίας μέχρι και τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Αναφέρεται πως από τους 104 Ρώσους δισεκατομμυριούχους στη λίστα πλουσίων του Forbes το 2023, δύο στους τρεις εμφανίζονται στα έγγραφα μαζί με συγγενείς τους ως πελάτες παρόχων επαγγελματικών υπηρεσιών στην Κύπρο. Έτσι αποκαλύπτεται «η κλίμακα του ρόλου της Κύπρου ως πύλης προς την Ευρώπη για τις συνδεόμενες με το Κρεμλίνο ελίτ».
Συγκεκριμένα υπάρχουν έγγραφα για 71 Ρώσους πελάτες εταιρειών στην Κύπρο που τελούν υπό κυρώσεις από τον Μάρτιο του 2022, αν και πολλές από αυτές τις επαγγελματικές σχέσεις φέρονται να έχουν τερματιστεί πλέον.
Το δημοσίευμα τονίζει πως η Κύπρος δεσμεύτηκε μετά από τις αποκαλύψεις να αυστηροποιήσει τους ελέγχους στον χρηματοπιστωτικό της τομέα. Η κυπριακή κυβέρνηση, γράφει η Guardian, αντέδρασε υποσχόμενη «προσέγγιση μηδενικής ανοχής» έναντι παραβιάσεων των κυρώσεων, καθώς παλεύει να προφυλάξει το καθεστώς της χώρας ως χρηματοπιστωτικού κέντρου.
Στο δημοσίευμα φιλοξενείται δήλωση του Κυβερνητικού Εκπροσώπου της κυπριακής κυβέρνησης στην Κοινοπραξία ότι η Κύπρος λαμβάνει τεχνική υποστήριξη από τη βρετανική κυβέρνηση ώστε να δημιουργήσει μία μονάδα επιβολής κυρώσεων τον επόμενο χρόνο, με το σχέδιο να υποβάλλεται εντός του μήνα. Επίσης, είπε πως η Κύπρος εντάχθηκε σε διακρατικό πρόγραμμα της ΕΕ για την αποτελεσματική ισχύ των κυρώσεων.
Ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, σύμφωνα με την Guardian, ανέφερε επίσης μεταξύ άλλων πως «η κυβέρνησή μας είναι αδιαμφισβήτητα προσηλωμένη στην καταπολέμηση της διαφθοράς και των παράνομων χρηματοοικονομικών ενεργειών και λαμβάνει όλες τις αναγκαίες δράσεις ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης εφαρμογή των κυρώσεων της ΕΕ».
Μεταξύ των αποκαλύψεων περιλαμβάνεται αναφορά πως εταιρεία και άλλοι σύμβουλοι βοήθησαν τον ισχυρό ολιγάρχη Αλεξέι Μορντάσοφ στην απόπειρα να μεταφέρει μερίδιο αξίας ενός δισεκατομμυρίου λιρών που κατείχε στον ταξιδιωτικό κολοσσό Tui στη σύντροφό του Μαρίνα, την ημέρα που αυτός τέθηκε υπό κυρώσεις από την ΕΕ (28/2/22).
Για την υπόθεση το κυπριακό Υπουργείο Οικονομικών έχει ανοίξει ποινική έρευνα, αναφέρει το δημοσίευμα, ενώ η εταιρεία, σύμφωνα με το δημοσίευμα, σχολίασε ότι οποιαδήποτε κατηγορία λαμβάνεται σοβαρά υπόψη και ερευνάται.
Από τα έγγραφα αποκαλύπτεται επίσης ο ρόλος «θολών υπεράκτιων δομών» στη μυστική χρηματοδότηση ενός επιφανούς Γερμανού δημοσιογράφου, αλλά και σε πιθανές παραβιάσεις κανόνων γύρω από τη χρηματοδότηση ποδοσφαιρικών συλλόγων.
