Εκτενές δημοσίευμα της Jersualem Post σχολιάζει τις αναβαθμισμένες σχέσεις Κύπρου-Ισραήλ και φιλοξενεί δηλώσεις του Πρέσβη Ανδρέα Μαυρογιάννη. Αφορμή το πρόσφατο γεύμα εργασίας των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ την περασμένη Τρίτη στις Βρυξέλλες, στη διάρκεια του οποίου συζητήθηκε η τεταμένη κατάσταση στη Γάζα, με τους 27 να αδυνατούν να διατυπώσουν κοινή θέση.
Στη διάρκεια του γεύματος, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η Κύπρος σε αντίθεση με τη στάση που είχε πριν από 30 χρόνια, ως χώρα μέλος του Κινήματος των Αδεσμεύτων, δεν τάχθηκε υπέρ της καταδίκης του Ισραήλ. Γεγονός που αποδεικνύει, σύμφωνα με το λεκτικό του ρεπορτάζ, τη “δραματική βελτίωση” στις σχέσεις των δύο χωρών.
Το δημοσίευμα αναφέρει ότι σήμερα γίνονται διάφορες αναλύσεις για τους λόγους που υπάρχει αυτή η βελτίωση:
- H τριμερής συνεργασία Κύπρου-Ισραήλ-Ελλάδας και οι πολλές συναντήσεις σε εκείνο το πλαίσιο
- Η ανακάλυψη υδρογονανθράκων από τις δύο χώρες και η συνεργασία για την ανάπτυξη των κοιτασμάτων
- Η ανατροπή στις σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας μετά την άνοδο Ερντογάν στην εξουσία το 2002, ως πρωθυπουργού και αργότερα ως Προέδρου.
Η Jerusalem Post φιλοξενεί δηλώσεις του Πρέσβη Ανδρέα Μαυρογιάννη ο οποίος προέβη σε μια ιστορική αναδρομή των σχέσεων των δύο χωρών, που φέρνει νέα στοιχεία στην επιφάνεια.
Ο κ. Μαυρογιάννης περιγράφει ότι όταν εκλέγηκε Πρόεδρος το 1993, ο Γλαύκος Κληρίδης επιχείρησε να δώσει ώθηση στις σχέσεις των δύο χωρών. Όπως εξηγεί, η Κύπρος ως χώρα-μέλος του Κινήματος των Αδεσμεύτων, έπρεπε να ακολουθεί τις “αυτοματοποιημένες” θέσεις που είχε το Κίνημα, οι οποίες ήταν υπέρ των Παλαιστινίων. Ο Γλαύκος Κληρίδης εξηγεί, αναλύοντας τα στρατηγικά συμφέροντα της Κύπρου κατέληγε σε διαφορετικό συμπέρασμα, το οποίο στη συνέχεια άλλαξε την πολιτική πορεία της χώρας όταν η Κύπρος άρχισε τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις για να γίνει κράτος-μέλος της ΕΕ το 2004.
Ο ρόλος του Σιμόν Πέρες στην ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ
Ο κ. Μαυρογιάννης που συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις, ανέφερε ότι η Κύπρος προσπαθούσε να πείσει ευρωπαϊκά κράτη να συμφωνήσουν με την ένταξη στην ΕΕ. Ωστόσο πολλοί εξέφραζαν ανησυχίες λόγω των προβλημάτων που υπήρχαν με την Τουρκία.
“Τον Δεκέμβριο του 1994 είχαμε μια συνάντηση στη Βουδαπέστη. Ήταν μια Σύνοδος του Οργανισμού Ασφαλείας και Συνεργασίας στην Ευρώπη. Εκεί ήταν ο Σιμόν Πέρες που ήταν τότε Υπουργός Εξωτερικών. Ο Αλέκος Μιχαηλίδης, τότε Κύπριος Υπουργός Εξωτερικών, για τον οποίο εγώ εργαζόμουν, προσέγγισε τον Σιμόν Πέρες και του ζήτησε βοήθεια με κάποια κράτη μέλη που είχαν ενστάσεις για την ένταξη της Κύπρου στην Ένωση. Ο Σιμόν ήρθε σε εμάς και είπε, θα βοηθήσω, αλλά θα σας πω κάτι. Δεν θα βοηθήσω μόνο για εσάς σε αυτό το θέμα. Το κάνω για εμένα και τη χώρα μου γιατί η ένταξη της Κύπρου θα φέρει το Ισραήλ πιο κοντά στην Ευρώπη και την Ευρώπη πιο κοντά στο Ισραήλ. Ο Πέρες ζήτησε από τον Μαυρογιάννη να ετοιμάσει κάποιες σημειώσεις οι οποίες εστάλησαν στο Ισραήλ την επόμενη μέρα”, περιγράφει ο Ανδρέας Μαυρογιάννης.
Συνεχίζοντας αναφέρει ότι σε όλες τις συναντήσεις που ακολούθησαν από τον Ιανουάριο του 1995, όλοι οι ξένοι έλεγαν στους Κύπριους διπλωμάτες ότι ο Σιμόν Πέρες τους ζητούσε να στηρίξουν την προσπάθεια της Κύπρου να γίνει κράτος-μέλος της ΕΕ.
“Εκείνο τον μήνα ο Υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ ήρθε στην Κύπρο για να συζητήσει το θέμα. Ο Χόλμπρουκ μας μετέφερε ότι οι ΗΠΑ αλλάζουν την πολιτική προσέγγιση τους στο θέμα, λόγω του γεγονότος ότι το είχε ζητήσει ο Πέρες. Η υποστήριξη του Πέρες στην ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, μας ενδυνάμωσε σε μια καθοριστική στιγμή όπου άλλοι είχαν ενστάσεις”, αναφέρει χαρακτηριστικά.
Και όμως, το Ισραήλ τα πήγαινε εξαιρετικά τότε με την Τουρκία
Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης περιγράφει ότι το 1995 το Ισραήλ απολάμβανε τις εξαιρετικές σχέσεις που είχε με την Τουρκία οι οποίες ήταν ιδιαίτερα παραγωγικές. Άρα αυτό εξηγεί, αποδυναμώνει το επιχείρημα ότι η βελτίωση των σχέσεων Κύπρου-Ισραήλ ήρθε λόγω των σημερινών κακών σχέσεων με την Τουρκία του Ερντογάν.
“Δεν νομίζω ότι το Ισραήλ διάλεξε την Κύπρο αντί την Τουρκία. Το Ισραήλ έχει την πολιτική να έχει καλές σχέσεις με όποιονδήποτε στη λογική του zero-sum game. Δεν αισθανόμαστε ότι αν το Ισραήλ είναι φίλος μας, πρέπει να κόψει τους δεσμούς του με την Τουρκία, αν και κάποτε, σε κάποιο βαθμό πρέπει να επιλέξεις. Υπάρχει αρκετός χώρος για καλές σχέσεις με την Κύπρο και την Τουρκία, νοουμένου ότι σέβεσε και καταλαβαίνεις τον άλλο”, καταλήγει.
