Η συζήτηση για τον προϋπολογισμό διεξάγεται ενάμιση μήνα πριν τις Προεδρικές Εκλογές. Ας ελπίσουμε ότι σε αυτή θα κυριαρχήσουν επιχειρήματα, στοιχεία και γεγονότα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ασκηθεί κριτική εκεί και όπου κρίνει ο καθένας. Αυτό τουλάχιστον θα πράξουμε εμείς.
Ας δούμε πρώτα ποια είναι η φιλοσοφία που καθοδηγεί τις πολιτικές της Κυβέρνησης αλλά και άλλων υποψηφίων ή κομμάτων. Είναι η καπιταλιστική φιλοσοφία του συντηρητικού νεοφιλελευθερισμού που επικρατεί παγκόσμια. Η φιλοσοφία εκείνη που θεοποίησε τον εύκολο και γρήγορο πλουτισμό και τον ατομικισμό. Η φιλοσοφία που θέτει πάνω από όλα τα συμφέροντα και όχι τον άνθρωπο. Αποτέλεσμα της είναι η ανισότητα, οι διακρίσεις όλων των ειδών και φαινόμενα διαπλοκής και διαφθοράς. Ένα κόσμο όπου το δίκαιο του ισχυρού υπερέχει του διεθνούς. Ένα κόσμο όπου οι γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί και τα συμφέροντα των ισχυρών γεννούν συγκρούσεις και πολέμους.
Που οδήγησαν αυτές οι πολιτικές; Ενώ ξεσπούσε η παγκόσμια οικονομική κρίση το 2008, ο παγκόσμιος πλούτος αυξανόταν κατά 20%. Ενώ οι εργαζόμενοι και οι μικρομεσαίοι συνθλίβηκαν, αυτός αυξήθηκε στο ιστορικό ρεκόρ των 263 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτά δεν τα λέμε εμείς, τα λέει η φετινή ειδική έκθεση της Credit Suisse. Γιατί το 1% του πληθυσμού κατέχει το 48% του παγκόσμιου πλούτου; Γιατί το μερίδιο του φτωχότερου 50% σε αυτόν είναι μόλις το 1%; Γιατί σε παγκόσμιο επίπεδο τα φτωχότερα παιδιά είναι δύο φορές πιο πιθανό να πεθάνουν πριν από την ηλικία των πέντε, από τα πλουσιότερα; Η απάντηση είναι απλή. Το πρόβλημα είναι δομικό και έγκειται στα χαρακτηριστικά του συστήματος μέσα στο οποίο ζούμε.
Το πιο ανησυχητικό από όλα, αυτό που έπρεπε να κρούσει τον κώδωνα κινδύνου σε όλους μας, είναι αυτό που καταγράφει η έκθεση για τους νέους ανθρώπους των 30 ετών. Η νέα γενιά του τόπου, η νέα γενιά της Ευρώπης, αυτοί στους οποίους απευθύνονται όλοι με μεγάλα λόγια, είναι η χαμένη γενιά. Έχει λιγότερα περιουσιακά στοιχεία, μικρότερες πιθανότητες να αυξήσει τον πλούτο της και ταυτόχρονα έχει δεχθεί ισχυρά πλήγματα: ψηλή ανεργία, αυστηροποίηση του πλαισίου για έγκριση στεγαστικών δανείων και επιδείνωση της εισοδηματικής ανισότητας. Αυτό είναι το πλαίσιο που διαμόρφωσαν οι πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη νέα γενιά. Είναι δογματισμός να μην προβληματίζονται οι δυνάμεις της δεξιάς και της κεντροδεξιάς σε ευρωπαϊκό και σε εθνικό επίπεδο για αυτά τα στοιχεία. Ας δούμε το ετήσιο διάγραμμα κοινωνικής δικαιοσύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό εξετάζει έξι τομείς:
- την πρόληψη της φτώχειας
- τα ίσα δικαιώματα στην εκπαίδευση
- την πρόσβαση στην αγορά εργασίας
- την κοινωνική συνοχή και την απουσία διακρίσεων
- την υγεία
- τη δικαιοσύνη.
Αυτοί οι τομείς σύμφωνα με την ίδια την Ένωση, έφτασαν στο κατώτατο σημείο κατά τη διετία 2012-2014.
Σε αυτούς τους τομείς, σύμφωνα πάντα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κύπρος, που οι κυβερνώντες επαναλαμβάνουν καθημερινώς ότι ανακάμπτει και αναπτύσσεται, είναι στην 21η θέση από τους 28. Εφτά θέσεις πριν τον πάτο.
Κάθε φορά που τα υποδεικνύουμε αυτά στην κυβέρνηση Αναστασιάδη- Συναγερμού απαντούν με τη γνωστή εξαλλοσύνη: «είναι ο Χριστόφιας και το ΑΚΕΛ που φταίνε για όλα». Ο Χριστόφιας και το ΑΚΕΛ κριθήκαμε το 2013. Τώρα είναι η δική τους σειρά να κριθούν. Θέλω όμως να διευκρινίσω κάτι για το τότε. Όταν λέγαμε ότι η κρίση είναι διεθνής, μας έλεγαν ότι είναι κυπριακή. Όταν υποστηρίζαμε ότι η κρίση είναι τραπεζική, αυτοί έλεγαν φταίει το πασχαλινό επίδομα. Μέχρι και ο τότε Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Όλι Ρεν, που δεν είναι στέλεχος του ΑΚΕΛ, είπε ξεκάθαρα και γραπτώς ότι το πρόβλημα της Κύπρου ήταν ο υπερμεγέθης τραπεζικός τομέας, οι φτωχές πρακτικές διαχείρισης κινδύνου και η έλλειψη επαρκούς εποπτείας. Γεγονός προφανές αφού και με όλα τα προβλήματα η Κύπρος βρισκόταν σε πολύ καλύτερη θέση από πολλές χώρες της ευρωζώνης και της Ε.Ε. στα δημοσιονομικά, γεγονός που καταδείκνυε ότι το πρόβλημα ήταν αλλού.
Όμως τότε οι κ.κ. Αναστασιάδης και Νεοφύτου πιασμένοι χέρι-χέρι με τον κ. Παπαδόπουλο επέμεναν: έπρεπε να μειώσουμε τους μισθούς των εργαζομένων και τις κοινωνικές παροχές και- προς Θεού- να επαναδιορίσουμε τον Θανάση Ορφανίδη διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Ο κ. Νεοφύτου μάς έλεγε ότι έχουμε τους καλύτερους τραπεζίτες στον κόσμο. Ότι μιλά ο Θανάσης Ορφανίδης και κρέμεται από το στόμα του όλη η υφήλιος. Ο κ. Παπαδόπουλος είχε γυρίσει όλα τα ΜΜΕ παρουσιάζοντας 9 λόγους για να επαναδιοριστεί ο κ. Ορφανίδης. Όλοι μαζί, το δίδυμο Αβέρωφ- Νικόλα και ο κ. Αναστασιάδης αρνήθηκαν να συζητήσουν τα όποια νομοσχέδια για φορολόγηση του πλούτου. Μαζί υπερψήφισαν κάθε προσπάθεια που περιόριζε τα έσοδα της τότε Κυβέρνησης. Στόχος ήταν να καταστεί το μνημόνιο μονόδρομος.
Όλα αυτά τα θυμίζω γιατί κάποτε πρέπει να παραδεχτούμε την αλήθεια. Κυρίως όμως γιατί ακούμε καθημερινά τα στελέχη της Κυβέρνησης και του Συναγερμού να μας κατηγορούν για μηδενισμό. Μιλούν αυτοί που επί διακυβέρνησης Χριστόφια έκαναν το μηδενισμό και τη μισαλλοδοξία επιστήμη. Επιτίθενται ισοπεδωτικά στο ΑΚΕΛ που είχε το ήθος, τον πατριωτισμό, τη δύναμη και τη συνέπεια να πολιτευτεί σωστά, στηρίζοντας τη διαπραγματευτική διαδικασία στο Κυπριακό. Στηρίζοντας και πρωταγωνιστώντας στις προσπάθειες να εγκριθούν τα νομοσχέδια για το ΓΕΣΥ και την αυτονόμηση των δημόσιων νοσηλευτηρίων∙ για να μην σκοτωθεί η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλα πολλά.
Ανασκοπώντας την Κυπριακή οικονομία τα τελευταία πέντε χρόνια προκύπτει ένα ξεκάθαρο συμπέρασμα. Την κρίση την πλήρωσαν και εξακολουθούν να την πληρώνουν οι εργαζόμενοι. Δεν έχουμε συνεισφέρει όλοι με βάση τις δυνατότητες μας.
Στο πηδάλιο της χώρας αυτή την περίοδο βρέθηκε η Κυβέρνηση του Ν. Αναστασιάδη. Μια Κυβέρνηση που προτίμησε να είναι αρεστή στους δανειστές παρά στήριγμα για τους εργαζόμενους. Που προτίμησε να χρησιμοποιήσει την κρίση για να προωθήσει διαχρονικές της θέσεις σε βάρος των εργαζομένων, αντί να τους προστατέψει. Αυτοί που πλήρωσαν τις συνέπειες της κρίσης ήταν κυρίως οι εργαζόμενοι. Αντιθέτως, δεν πλήρωσαν εκείνοι που γλύτωσαν το κούρεμα και είχαν προνομιακή πληροφόρηση. Εκείνοι οι λίγοι και εκλεκτοί που ευνοήθηκαν από τις πολιτικές της Κυβέρνησης Αναστασιάδη- Συναγερμού. Πλήρωσαν οι πολλοί, οι μη προνομιούχοι.
Η Κυβέρνηση δηλώνει ικανοποιημένη για τα αποτελέσματα της. Κατάφερε να υλοποιήσει αυτό που η ίδια χαρακτήρισε ως ιδεολογικό της μανιφέστο. Μείωσε τις δημόσιες δαπάνες για την ανάπτυξη, κούρεψε το Κράτος πρόνοιας, εξασθένισε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οδήγησε τη δημόσια υγεία σε κατάσταση χάους, τους χαμηλοσυνταξιούχους στη φτώχεια και έδιωξε χιλιάδες νέους στο εξωτερικό. Όλα αυτά τα πρώτα τεσσερισήμισι χρόνια. Τώρα, λίγο πριν τις εκλογές, μοιράζει απλόχερα εξαγγελίες και κενές επιταγές, ζητώντας από την κοινωνία την επανεκλογή. Η κοινωνία όμως πρέπει να ξέρει ότι ο Νίκος Αναστασιάδης είναι αναξιόπιστος. Ότι προεκλογικά μπορεί να μεταμορφώνεται σε Άγιο Βασίλη, αλλά μετεκλογικά θα συνεχίσει την ίδια αντιλαϊκή πολιτική. Θα συνεχίσει να στηρίζει τους λίγους σε βάρος των πολλών.
Κομπάζει η Κυβέρνηση για τους θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Ανάπτυξη όμως για ποιους; Το 2012 το σύνολο των μισθών στην οικονομία ήταν €7,6 δις. Σήμερα μειώθηκαν. Δεν θα ξεπεράσουν τα €7 δις. Το 2012 τα κέρδη ήταν στα €7,5 δις. Σήμερα αυξήθηκαν. Αναμένεται να πλησιάσουν τα €8 δις. Το ποιος κερδίζει από την ανάπτυξη της Κυβέρνησης Αναστασιάδη είναι ξεκάθαρο.
Λέει ο Υπουργός Οικονομικών ότι το 2013 η Κυβέρνηση παρέλαβε μια οικονομία σε ύφεση και σήμερα παραδίδει μια οικονομία που αναπτύσσεται. Συνειδητά παραβλέπει ο Υπουργός Οικονομικών ότι παρέλαβε μια οικονομία €19,5 δις και θα παραδώσει μια οικονομία μικρότερη, με λιγότερα εισοδήματα, λιγότερες ευκαιρίες και λιγότερες προοπτικές.
Λέει η Κυβέρνηση ότι δεν επέβαλε καμία φορολογία. Ξεχνά ότι επέβαλε καθολικό κούρεμα στις κοινωνικές παροχές∙ ξεχνά ότι τις μείωσε περισσότερο και από όσο απαιτούσαν οι δανειστές. Αυτό ουσιαστικά ήταν μια άδικη, ισοπεδωτική κοινωνική φορολογία που φόρτωσε τα μεσαία και χαμηλά εισοδηματικά στρώματα με οικονομικό βάρος πέραν των €700 εκ. Συρρίκνωσε τη μεσαία τάξη και έκανε την Κύπρο πρωταθλήτρια στην αύξηση της εισοδηματικής ανισότητας.
Πανηγυρίζει η Κυβέρνηση ότι τα δημόσια οικονομικά είναι πλεονασματικά και το δημόσιο χρέος μειώνεται. Κομπάζει για τα πλεονάσματα. Αποκρύβει όμως ότι αυτά είναι λεφτά που στέρησε από την κοινωνία βυθίζοντας ένα μεγάλο μέρος της στη φτώχεια. Δεν κατανοεί ότι η οικονομία μιας χώρας δεν είναι μόνο δείκτες, δεν είναι μόνο αριθμοί και λογιστικοί κανόνες. Είναι η ικανότητα να προσφέρει ευκαιρίες για όλους, να προστατεύσει θεμελιώδη δικαιώματα, όπως αυτό της στέγης και να δημιουργήσει συνθήκες ευημερίας και ασφάλειας για την κοινωνία.
Μιλούν συνεχώς για success story, όμως η ίδια η πραγματικότητα επιβεβαιώνει ότι η Κυβέρνηση Ν. Αναστασιάδη έχει αποτύχει.
Η ανεργία των νέων και η μακροχρόνια ανεργία παραμένουν σε πολύ ψηλά επίπεδα. Αυτό δεν το λέει το ΑΚΕΛ, το διαπιστώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ένας στους δύο άνεργους είναι στην ανεργία πέραν των 6 μηνών και ένας στους τρείς πέραν των 2 ετών. Υποστηρίζει η Υπουργός Εργασίας ότι τα ποσοστά ανεργίας μειώθηκαν. Όμως όλοι γνωρίζουν ότι η απασχόληση γίνεται με χείριστους όρους, αφού η εργασία έχει απορρυθμιστεί. Πάνω από εικοσιπέντε χιλιάδες Κύπριοι έχουν μεταναστεύσει στο εξωτερικό τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Άλλοι τόσοι έχουν προστεθεί στον αδρανή πληθυσμό, είτε διότι δε μπορούν είτε διότι δεν έχουν το κουράγιο να εγγραφούν ως άνεργοι. Οι περισσότεροι από όσους εργάζονται είναι σε ευέλικτες και επισφαλείς θέσεις εργασίας.
Η Κύπρος είναι πρώτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση στα άτομα που είναι αναγκασμένα να εργαστούν με συμβόλαια ορισμένου χρόνου. 92,9% των ατόμων εργάζονται με τέτοιες μορφές απασχόλησης, επειδή δεν βρίσκουν μόνιμη θέση. Οι μισθοί παραμένουν καθηλωμένοι, ιδιαίτερα στον ιδιωτικό τομέα με αποτέλεσμα τα χρέη να βαραίνουν ακόμα πιο πολύ τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Αυτές οι συνθήκες έχουν δημιουργήσει το φαινόμενο των εργαζόμενων φτωχών, των ατόμων που έχουν εργασία αλλά τα εισοδήματα τους δεν τους αρκούν. Θα επικαλεστώ ξανά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που σημειώνει στην Έκθεση της για την Κύπρο:
«Η φτώχεια των εργαζομένων έχει αυξηθεί λόγω του επισφαλούς χαρακτήρα της αγοράς εργασίας και αποτυπώνει κυρίως την επιδείνωση των συνθηκών εργασίας κατά τη διάρκεια της κρίσης. Αυτό συμβαίνει ιδίως, διότι η προσωρινή και η μερική απασχόληση αυξήθηκαν τα τελευταία έτη και σημειώθηκε σημαντική προσαρμογή των μισθών».
Η Έκθεση καταγράφει ακόμα ένα συμπέρασμα που η Κυβέρνηση ηθελημένα αγνοεί:
«Η ανισότητα αυξάνεται ταχέως κατά τα τελευταία έτη, και εξακολουθεί να αποτελεί πηγή ανησυχίας. Η διευρυμένη ανισότητα προκλήθηκε από την ταχύτερη αύξηση του εισοδήματος στο πλουσιότερο τμήμα του πληθυσμού. Η επιδείνωση των συνθηκών εργασίας κατά τη διάρκεια της κρίσης, ιδίως επειδή η μη οικειοθελής προσωρινή και η μερική απασχόληση σημείωσαν αύξηση και οι μισθοί προσαρμόστηκαν προς τα κάτω, φαίνεται να είναι ο κύριος παράγοντας στον οποίο οφείλεται η αύξηση της ανισότητας».
Το ένα τρίτο, σχεδόν, του πληθυσμού βρίσκεται στα όρια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Το ποσοστό κινδύνου φτώχιας αυξήθηκε από το 15,9% το 2008 στο 17,6% το 2012 και στο 32,9% το 2016. Στην Κύπρο του «οικονομικού» θαύματος η φτώχεια διπλασιάστηκε την περίοδο 2013-2016.
Είναι ντροπή η χώρα να έχει αυτό το πρόσωπο και είναι μεγάλη πρόκληση η Κυβέρνηση να πανηγυρίζει γι’ αυτή την κατάντια.
Έχουμε ένα Κράτος που γυρίζει καθημερινά την πλάτη στους χαμηλοσυνταξιούχους, τους ανάπηρους και τους ασθενείς. Ενώ οι ανάγκες για τη δημόσια υγεία και την περίθαλψη αυξάνονται, η Κυβέρνηση σφυρίζει αδιάφορα.
Η Κύπρος κατατάσσεται τελευταία σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση στις δαπάνες υγείας. Ανέρχονται μόλις στο 2,6% του ΑΕΠ ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 7,2%. Καμαρώνει η Κυβέρνηση ότι έχει εγκριθεί το ΓεΣΥ, αλλά χωρίς αναβάθμιση των δημόσιων νοσηλευτηρίων δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Αν δεν δαπανήσει χρήματα, αν δεν υλοποιήσει τον ήδη εγκεκριμένο σχεδιασμό και αρκεστεί στους πολιτικούς διθυράμβους, θα πετύχει αυτό για το οποίο την κατηγορούν. Θα ανοίξει το δρόμο για να καταστεί η υγεία έρμαιο στα ιδιωτικά συμφέροντα. Θα κάνει πιο εύκολη τη σταδιακή κατάρρευση του σχεδιασμού για ένα σχέδιο υγείας που θα βασίζεται στις αρχές της αλληλεγγύης και της καθολικότητας.
Η Κυβέρνηση απέτυχε γιατί οι δαπάνες για κοινωνική προστασία ανέρχονται στο 12% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, την ώρα που ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 19,2%.
Απέτυχε γιατί οι δαπάνες για τα άτομα της τρίτης ηλικίας, ανέρχονται μόλις στο 5,8% ΑΕΠ ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 10,3%. Γιατί η Κύπρος είναι ουραγός και στις δαπάνες για ασθενείς με αναπηρία αφού αυτές ανέρχονται στο 0,5% του ΑΕΠ, την ώρα που ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 2,8%.
Η Κυβέρνηση απέτυχε, γιατί παραδίδει μια οικονομία χωρίς όραμα, χωρίς προσανατολισμό, χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό. Σήμερα η οικονομία βρίσκεται στον αυτόματο πιλότο μιας διακυβέρνησης που ξέχασε τις προεκλογικές της δεσμεύσεις και πορεύεται χωρίς ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης των μεσομακροπρόθεσμων κινδύνων που εγκυμονεί το κληρονομημένο από το παρελθόν παραγωγικό μας μοντέλο.
Η αγορά ακινήτων από ξένους που επιθυμούν να αποκτήσουν κυπριακό διαβατήριο δεν μπορεί να αποφέρει οφέλη μεγαλύτερης σημασίας. Ούτε έχουν προκύψει μακροπρόθεσμα αναπτυξιακά οφέλη.
Τα οφέλη από τον τουρισμό ξεπέρασαν κάθε προσδοκία αλλά ο τομέας παραμένει εύθραυστος σε μια ταραχώδη περιοχή. Το τουριστικό μας προϊόν χρειάζεται ταυτότητα και ποιοτική αναβάθμιση.
Η γεωργία και η κτηνοτροφία συρρικνώνονται, αυξάνοντας τη διατροφική μας εξάρτηση από το εξωτερικό.
Οι εξαγωγικοί τομείς της βιομηχανίας και της βιοτεχνίας, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, παρουσιάζουν έλλειμα ανταγωνιστικότητας.
Η οικονομία συνεχίζει να είναι εξαρτημένη από το εξωτερικό, με μεγάλα εμπορικά ελλείματα, παρά τις αυξημένες επιδόσεις του τουρισμού και της παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών.
Το παραγωγικό μοντέλο της Κυπριακής οικονομίας συνεχίζει να είναι μονοδιάστατο. Η ανάπτυξη, βασισμένη στην άνθηση του τουρισμού και στον τομέα των πολυτελών κατοικιών, είναι αποσπασματική. Είναι αποτέλεσμα των οικονομικών και γεωπολιτικών συγκυριών και όχι προϊόν ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδιασμού. Αυτό σημαίνει ότι πέραν από ευκαιριακή η ανάπτυξη είναι και εύθραυστη.
Ο τομέας της ενέργειας βρίσκεται σε τέλμα, λόγω του ξηλώματος της ολοκληρωμένης στρατηγικής της Κυβέρνησης Χριστόφια και της αδυναμίας της Κυβέρνησης Αναστασιάδη να εκπονήσει νέα. Όλα όσα γίνονται μέχρι σήμερα είναι κυρίως επικοινωνιακά τεχνάσματα δίχως ουσιαστικό περιεχόμενο. Να μην ξεχνούμε επίσης ότι η Κυβέρνηση έδωσε παρατάσεις σε εταιρείες για γεωτρήσεις που έπρεπε να πραγματοποιήσουν.
Η έρευνα και η καινοτομία παραμένουν υποβαθμισμένες ενώ χρειάζονται σημαντικές υποδομές ώστε να παρέχουν πραγματικές ευκαιρίες για τους νέους επιστήμονες.
Ακόμα και στην περίπτωση των τραπεζών ο ρόλος τους ουσιαστικά ακυρώνεται, αφού αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν επιχειρηματικές πρωτοβουλίες και επενδυτικές δράσεις. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι το βασικό πρόβλημα της Κυπριακής οικονομίας και η παροχή νέων για στήριξη της πραγματικής οικονομίας είναι περιορισμένη.
Η Κυβέρνηση όμως μένει δογματικά προσκολλημένη σε αδιέξοδες πολιτικές του παρελθόντος.
Επιμένει στην ιδιωτικοποίηση των κερδοφόρων ημικρατικών οργανισμών, για τους οποίους άλλα έταζε προεκλογικά αλλά αναίρεσε μετεκλογικά με τη μεγαλύτερη ευκολία. Το παραμύθι των ιδιωτικοποιήσεων βούλιαξε στο Λιμάνι Λεμεσού. Έταζε ο Υπουργός Συγκοινωνιών ότι τα αναμενόμενα έσοδα τους Κράτους θα έφταναν τα €2,5δις σε βάθος 25 χρόνων. Τελικά, αφού προκλήθηκε χάος με τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης, αφού παρουσιάστηκαν φαινόμενα κακοδιαχείρισης, αφού ο ιδιώτης προχώρησε σε μεγάλες αυξήσεις στα λιμενικά τέλη, ενημερωθήκαμε ότι το Κράτος θα εισπράξει μόλις €600εκ σε αυτά τα 25 χρόνια. Για την Κυβέρνηση αυτή είναι η έννοια της αποτελεσματικότητας· να χάνει το Κράτος έσοδα σε βάρος της κοινωνίας και υπέρ των μεγάλων επιχειρηματικών κολοσσών.
Με εισαγόμενες πολιτικές, μαγικές λύσεις και μυθοπλασίες καμιά οικονομία δεν μπορεί να γίνει αποτελεσματική, παραγωγική και επικερδής. Ο εφησυχασμός για το μέλλον της οικονομίας μας, που είναι εγκλωβισμένη σε μια μονοδιάστατη αναπτυξιακή πολιτική, υποβαθμίζει τους ορατούς κινδύνους και συγκαλύπτει τα δομικά προβλήματα που απειλούν το παραγωγικό μας μέλλον.
Χρειαζόμαστε ένα προϋπολογισμό που να είναι αναπτυξιακός, κοινωνικά ευαίσθητος και νοικοκυρεμένος.
Χρειαζόμαστε ένα παραγωγικό μοντέλο που να δημιουργεί συνθήκες βιώσιμης ανάπτυξης και να αντιμετωπίζει τις εισοδηματικές ανισότητες.
Χρειαζόμαστε μια οικονομία που να προσφέρει ευκαιρίες για όλους.
Χρειαζόμαστε βαθιές τομές στην εκπαίδευση, την τοπική αυτοδιοίκηση και τη δημόσια υπηρεσία. Μεταρρυθμίσεις βασισμένες σε σχεδιασμό και όχι φτιασιδώματα με στόχο τις πολιτικές εντυπώσεις.
Χρειαζόμαστε μια Κυβέρνηση που να έχει όραμα για τους πολλούς και όχι μια Κυβέρνηση που εξυπηρετεί τους λίγους και προνομιούχους.
Σπασμωδικές πολιτικές αποφάσεις, με προχειρότητα και απουσία σχεδιασμού απλώς για εντυπωσιασμό. Πρέπει να ξέρει ο κόσμος ότι όλα αυτά που εξαγγέλλει τώρα ο κ. Αναστασιάδης για να επανεκλεγεί, θα φορτωθούν στους ώμους των επόμενων διακυβερνήσεων. Αν δε παρ’ ελπίδα επανεκλεγεί, θα ξεχαστούν την επομένη των εκλογών, όπως και το 2013.
Παράλληλα, η Κυβέρνηση προχώρησε σε αστόχευτες φορολογικές ελαφρύνσεις, που στερούν σημαντικά έσοδα από το Κράτος και την κοινωνία. Αποτέλεσμα: επιδεινώνεται η ήδη αυξημένη εισοδηματική ανισότητα στην Κύπρο.
Στην πλευρά των δαπανών παρά τα βελτιωμένα δημοσιονομικά περιθώρια συνεχίζει να διατηρεί τις αναπτυξιακές δαπάνες και τις κοινωνικές παροχές καθηλωμένες. Ανακοινώνει η Κυβέρνηση την επίτευξη δημοσιονομικού πλεονάσματος €0,5 δις αλλά αδυνατεί να υλοποιήσει σημαντικές για την οικονομία αναπτυξιακές δαπάνες. Αδυνατεί να δημιουργήσει ποιοτικές θέσεις εργασίας. Να προσφέρει επαρκές δίχτυ προστασίας στην κοινωνία. Στερεί από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις €0,5 δις, για να πάρει τα μπράβο των δανειστών.
Ο ιστορικός του μέλλοντος θα κρίνει τον κ. Αναστασιάδη όχι μόνο γιατί κούρεψε τις καταθέσεις του κόσμου, αλλά και γιατί κούρεψε την ελπίδα του λαού μας για λύση του Κυπριακού. Την κρίσιμη στιγμή έκανε πίσω, σφραγίζοντας και με τη δική του στάση το αδιέξοδο που είχαμε στο Κρανς Μοντανά. Την ευθύνη διαχρονικά για τη μη επίλυση του Κυπριακού την έχει η Τουρκία. Αλίμονο όμως αν πίσω από αυτή την πραγματικότητα επιχειρήσουμε να κρύψουμε την κατά καιρούς ατολμία, αναποφασιστικότητα, ασυνέπεια και παλινδρομήσεις μας.
Υποδεικνύουμε ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να υποχωρήσει εύκολα για να επιτευχθεί η λύση. Αυτό είναι σωστό. Το θέμα είναι πως εμείς τη δυσκολεύουμε; Τη στριμώξαμε ή τη διευκολύναμε με τον τρόπο που λειτουργήσαμε; Πράξαμε όλα όσα έπρεπε να πράξουμε; Οφείλω να θυμίσω ότι ως ΑΚΕΛ είπαμε από την αρχή ότι θα στηρίζαμε τη διαπραγματευτική διαδικασία, νοουμένου ότι ο κ. Αναστασιάδης θα συνέχιζε τις συνομιλίες από εκεί που είχαν μείνει. Δεν μας άκουσε. Με τη στήριξη και την ενθάρρυνση όλων των άλλων κομμάτων, παραμέρισε τις συγκλίσεις Χριστόφια- Ταλάτ και επεδίωξε διαπραγμάτευση από την αρχή. Σε ένα χρόνο η πολιτική του κατέρρευσε, με τον Γ.Γ. του ΟΗΕ να υποβάλλει τη χειρότερη για μας, από το 2004, έκθεση προς το Συμβούλιο Ασφαλείας. Το Μπαρμπαρός αρμένιζε προκλητικά και ανενόχλητο στις νότιες ακτές μας.
Μπροστά στο αδιέξοδο που ο ίδιος ο κ. Αναστασιάδης προκάλεσε, αναγκάστηκε να προχωρήσει στη σύναψη του Κοινού Ανακοινωθέντος με τον κ. Έρογλου τον Φλεβάρη του 2014. Δυστυχώς η αναδίπλωση του αυτή συνοδεύτηκε από υποχωρήσεις, πίσω από τις θέσεις που είχε πετύχει ο Δ. Χριστόφιας.
Ο κ. Ακκιντζί, με την εκλογή του στη θέση του ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, δήλωσε αποδοχή των συγκλίσεων Χριστόφια- Ταλάτ. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υποχρεώθηκε να ακολουθήσει. Από τότε, έστω και με παλινδρομήσεις και των δύο πλευρών, άρχισε να παρατηρείται πρόοδος στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Περάσαμε από το Μοντ Πελεράν 1 και 2 και από τη Γενεύη. Φτάσαμε μετά από δυσκολίες, αμφιταλαντεύσεις, παλινδρομήσεις και πολύμηνη καθυστέρηση, στο Κρανς Μοντανά. Μήνες νωρίτερα είχαμε καλέσει τον Πρόεδρο να συζητήσει, άτυπα, τα εναπομείναντα βασικά θέματα. Να διερευνήσει μέχρι πού ήταν έτοιμη να φτάσει η τουρκική πλευρά και αν υπήρχαν περιθώρια συνεννόησης. Δυστυχώς και πάλι δεν μας άκουσε. Αντιθέτως, παγιδεύτηκε στους κομματικούς του υπολογισμούς, πελαγοδρόμησε με το ενωτικό δημοψήφισμα και την πολιτική της πρόταξης και κατέληξε πλήττοντας σοβαρά τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων.
Πριν από τη μετάβαση στο Κρανς Μοντανά, στη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου, είχαμε επισημάνει στον κ. Αναστασιάδη τη σημασία της συνάντησης. Τονίσαμε ότι έπρεπε να μεταβούμε εκεί προσηλωμένοι στο στόχο της λύσης. Ότι έπρεπε να προετοιμαστούμε επαρκώς και σε βάθος για να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες που θα προέκυπταν από την τουρκική στάση. Γνωρίζοντας το αυτό έπρεπε να δείξουμε περισσότερη αποφασιστικότητα. Όχι υποχωρώντας σε ζητήματα αρχών, αλλά αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες που είτε θα υποχρέωναν την Τουρκία να ανταποκριθεί, είτε θα την άφηναν εκτεθειμένη. Σε αυτό το σημείο θέλω να στηλιτεύσω τα ψέματα που επιχειρεί να καλλιεργήσει τόσο η Κυβέρνηση, όσο και άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης. Το ΑΚΕΛ ουδέποτε ζήτησε από τον κ. Αναστασιάδη να προβεί σε περαιτέρω υποχωρήσεις. Αντιθέτως τον κατηγορούμε γιατί ενώ είχε την ευκαιρία είτε να καταργηθούν οι εγγυήσεις, από την πρώτη στιγμή, είτε να εκθέσει την Τουρκία δεν πέτυχε ούτε το ένα ούτε το άλλο.
Τελικά, το Κρανς Μοντανά έριξε αυλαία με αδιέξοδο. Δυστυχώς ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ στην έκθεση του μίλησε για χάσιμο μιας ιστορικής ευκαιρίας για λύση, λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης και του κ. Αναστασιάδη, ενώ εκφράστηκε θετικά για το ρόλο της Τουρκίας.
Δυστυχώς σήμερα ο κίνδυνος για οριστικοποίηση της διχοτόμησης είναι πιο ορατός από ποτέ. Το ρολόι του Κυπριακού μετρά αντίστροφα. Οι εξαγγελίες της τουρκικής πλευράς βαθαίνουν περαιτέρω τα τετελεσμένα ενώ ο κίνδυνος αφομοίωσης της τουρκοκυπριακής κοινότητας αυξάνεται. Όλα αυτά θα δυσκολέψουν περισσότερο την επόμενη προσπάθεια για λύση. Αν και εκείνη αποτύχει πάμε ολοταχώς για διχοτόμηση. Δυστυχώς και ο χρόνος τελειώνει με τις διεργασίες που αναπτύσσονται στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Γι’ αυτό και ο επόμενος Πρόεδρος πρέπει να θέλει και να μπορεί να κάνει σοβαρά και συνεπή βήματα στις συνομιλίες. Πρέπει να είναι κάποιος που να τον εμπιστεύονται και ελληνοκύπριοι και τουρκοκύπριοι ότι θέλει ειλικρινά την επανένωση του τόπου και του λαού μας.
Ο κ. Αναστασιάδης, δυστυχώς για τον τόπο, απέτυχε να πείσει γι’ αυτά. Την κρίσιμη ώρα έδειξε ασυνέπεια και αναποφασιστικότητα. Έβαλε την καρέκλα πάνω από τις επόμενες γενιές.
Απογοήτευση προκάλεσε ο κ. Αναστασιάδης και στα ζητήματα των θεσμών, της διαφάνειας και της αξιοκρατίας. Σε πολλές περιπτώσεις οι πολίτες παρακολουθούσαν έκπληκτοι την πρωτοφανή περιφρόνηση θεσμών και τις περιπτώσεις διαπλοκής, διαφθοράς και αναξιοκρατίας που έβγαζαν μάτι. Ήταν επιλογή του Προέδρου να καταθέσει ως μάρτυρας υπεράσπισης σε δίκη για τον εκλεκτό του φίλο, τον τότε Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα. Ένα άριστο των αρίστων που κατηγορήθηκε και καταδικάστηκε για δεκασμό, δωροληψία, δωροδοκία, διαφθορά, κατάχρηση εξουσίας και συνομωσία. Για το χατίρι του ίδιου ανθρώπου συγκρούστηκε με τον Γενικό Εισαγγελέα με τον τελευταίο να αναφωνεί «ντροπή». Στο θέμα με τις εκροές καταθέσεων αποκαλύφθηκε ότι το στενό οικογενειακό περιβάλλον του Προέδρου έβγαλε στο εξωτερικό 21 εκατομμύρια ενώ οι καταθέσεις χιλιάδων άλλων ανθρώπων κουρεύτηκαν. Ακόμα χειρότερα, αργότερα αποκαλύφθηκε ότι ο Πρόεδρος γνώριζε για το κούρεμα από τις 4 Μαρτίου.
Είναι επίσης η αποκάλυψη ότι δικηγόροι του γραφείου του πήγαιναν σε συσκέψεις στο Προεδρικό για την πώληση των κυπριακών αερογραμμών δίνοντας ψεύτικα ονόματα. Αυτό γινόταν για να μην φανεί ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαπραγματευόταν την πώληση δημόσιας περιουσίας με τους πελάτες του δικηγορικού του γραφείου. Ήταν η αποκάλυψη ότι από όλους τους προορισμούς στην Κύπρο ο άγνωστος επενδυτής όλως τυχαίως επέλεξε να επενδύσει στο «πασίγνωστο θέρετρο» Πέρα Πεδί στο οποίο πολλά τεμάχια ανήκουν στην προεδρική οικογένεια. Ήταν η αποκάλυψη για την έγκριση παρέκκλισης εκατομμυρίων σε μεγαλοεπιχειρηματία παρά την αντίθεση του Πολεοδομικού Συμβουλίου. Ήταν η διαρροή απόρρητων εγγράφων σε ορισμένους από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Όσο για τα θέματα της αξιοκρατίας τι να πρωτοθυμηθεί κανείς. Ότι ο κ. Ερωτοκρίτου διορίστηκε στη θέση του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα, απλώς και μόνο επειδή βοήθησε στην προεκλογική εκστρατεία του κ. Αναστασιάδη; Ότι το ένα μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΔΗΣΥ βρέθηκε από το πουθενά διορισμένο στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα στο Στρασβούργο ή το άλλο με απόσπαση στις Βρυξέλλες; Ότι άλλο μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΔΗΣΥ τέθηκε επικεφαλής του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών της Κυβέρνησης;
Αυτά και άλλα πολλά συνθέτουν την εικόνα της Κυβέρνησης Αναστασιάδη- Συναγερμού. Πολλά για τους λίγους, λίγα για τους πολλούς. Διαπλοκή, διαφθορά, αναξιοπιστία και αναξιοκρατία. Ο κ. Αναστασιάδης επαναδιεκδικεί την Προεδρία της Δημοκρατίας με ένα βεβαρημένο βιογραφικό. Με καταγεγραμμένη την ασυνέπεια του στο Κυπριακό, τις παλινδρομήσεις και τις αντιφάσεις που έθεσαν τη διαδικασία των συνομιλιών σε περιπέτειες. Με τη βαριά σφραγίδα των πολιτικών της Κυβέρνησης του στην πραγματική οικονομία. Τους μισθούς των 500 ευρώ, τον εξευτελισμό του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, το πετσόκομμα στις παροχές για την υγεία και την παιδεία.
Υπάρχει λοιπόν ανάγκη για πραγματική απαλλαγή από αυτή την κυβέρνηση και όχι αντικατάσταση της με μια παραλλαγή. Όλοι γνωρίζουν ότι η υποψηφιότητα του κ. Παπαδόπουλου δεν είναι τίποτε άλλο από παραλλαγή της υποψηφιότητας του κ. Αναστασιάδη. Όλοι θυμούνται ότι χέρι-χέρι με τον κ. Νεοφύτου υπερασπίζονταν τους «καλύτερους τραπεζίτες» και ζητούσαν να δώσουν κι άλλα οι εργαζόμενοι. Όλοι θυμούνται ότι ψήφισε μαζί με τον κ. Νεοφύτου τα κρίσιμα νομοσχέδια για την αφερεγγυότητα, τις εκποιήσεις, τις ιδιωτικοποιήσεις και άλλα πολλά. Μαζί ακύρωσαν όλες τις μεταρρυθμίσεις της προηγούμενης Κυβέρνησης, στην παιδεία, την τοπική αυτοδιοίκηση και την υγεία. Μαζί συμμάχησαν έτσι ώστε όλα αυτά τα ζητήματα που απασχολούν τους πολλούς να είναι σήμερα ανοιχτά.
Όλοι καταλαβαίνουν ότι η δήθεν νέα στρατηγική που πολυδιαφημίζει δεν είναι τίποτε άλλο από έναν επικίνδυνο κατάλογο παλιών και τετριμμένων συνθημάτων.
Πολυδιαφημίζει τη Νέα Στρατηγική ο κ. Παπαδόπουλος αλλά δεν μας λέει το κύριο: ποιος είναι ο στρατηγικός του στόχος; Δέχεται ή απορρίπτει τη Δικοινοτική Διζωνική Ομοσπονδία; Δεν το λέει για ένα απλούστατο λόγο. Γιατί οι πλείστοι που τον υποστηρίζουν όχι μόνο δεν την αποδέχονται αλλά την θεωρούν και ως την χειρότερη μορφή διχοτόμησης. Κάποιοι του αποδίδουν μάλιστα ότι συμμερίζεται αυτή τη θέση. Είναι προφανές ότι αυτή η συνεργασία γίνεται για την καρέκλα της εξουσίας και όχι για την Κύπρο και τις επόμενες γενιές.
Ο κ. Παπαδόπουλος επαναλαμβάνει συνεχώς ότι θέλει να διατυπώνεται ρητώς η θέση για συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πρώτο άρθρο της συμφωνίας. Είναι και δική μας θέση ότι η λύση θα πρέπει να προνοεί συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Οι εμπειρογνώμονες παγκόσμιας εμβέλειας λένε ότι αυτό θα γίνει αν η λύση προνοεί τη συνέχιση της ιδιότητας του μέλους των Διεθνών Οργανισμών. Αν οι συνθήκες που υπέγραψε η Κυπριακή Δημοκρατία θα συνεχίσουν να ισχύουν. Και τα δύο τα διασφαλίσαμε. Επιπρόσθετα πετύχαμε να απαγορεύεται η απόσχιση ή η ένωση με άλλο κράτος. Έτσι διασφαλίζεται η συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας και όχι με συνθήματα τα οποία το μόνο που θα πετύχουν θα είναι ο τορπιλισμός της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Θα ήταν βέβαια ενδιαφέρον να μας πει ο Ν. Παπαδόπουλος γιατί ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος δεν διεκδίκησε τη ρητή αυτή αναφορά στη συμφωνία. Μήπως θεωρούν ότι ούτε αυτός ήταν διεκδικητικός;
Τα συνθήματα μοιράζονται δωρεάν προεκλογικά, αλλά αλλοίμονο αν δοκιμάσουμε να τα εξαργυρώσουμε μετεκλογικά. Τότε κοστίζουν ακριβά. Αυτό θα πρέπει να το έχει υπόψιν του ο κ. Παπαδόπουλος πριν επαναλάβει την άκαιρη θέση για «αποχώρηση των στρατευμάτων πριν την έναρξη ισχύος της συμφωνίας για λύση».
Ένα ωραίο σύνθημα, το οποίο όμως θα κοστίσει ακριβά. Είναι ανέφικτο στην πράξη και δυστυχώς δεν θα επιτρέψει την επίτευξη συμφωνίας. Δεν θα επιτρέψει να απαιτήσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων άμεση κατάργηση των εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων. Να διεκδικήσουμε αποχώρηση του κατοχικού στρατού, όπως υποστηρίχθηκε από τον ΟΗΕ, την ΕΕ, την Βρετανία, την Ελλάδα και την ελληνοκυπριακή πλευρά στην πρόσφατη διάσκεψη στο Κρανς Μοντάνα. Όσο για τη θέση περί οριοθέτησης της ΑΟΖ με την Τουρκία πριν τη λύση, αυτή θα μείνει στην ιστορία ως το «δεσμεύομαι» του κ. Νικόλα Παπαδόπουλου. Τόσο ανεδαφική θέση είναι. Κράτη που αλληλοαναγνωρίζονται διαπραγματεύονται δεκαετίες δίχως να καταλήξουν σε συμφωνία για το θέμα. Εμάς δεν μας αναγνωρίζει καν η Τουρκία. Πώς θα διαπραγματευτεί μαζί μας για την ΑΟΖ πριν την λύση; Θα της προκαλέσουμε κόστος λένε. Την ώρα που οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν κατάφεραν να πετύχουν κάτι τέτοιο. Ίσως τελικά εμείς να είμαστε - ή να νομίζουμε ότι μπορούμε να γίνουμε - οι πλανητάρχες.
Και κάτι για να χαριτολογήσουμε: Ο κ. Νικόλας Παπαδόπουλος στη στρατηγική του προνοεί την αφαίρεση διαβατηρίων από τους προπαγανδιστές της διχοτόμησης. Αντιλαμβάνομαι ότι αν εκλεγεί θα αποστερήσει άμεσα το διαβατήριο από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου.
Σε ότι αφορά την κριτική του κ. Παπαδόπουλου για τις συγκλίσεις Χριστόφια, θα περιοριστώ να απαντήσω μόνο την πιο τετριμμένη και ακραία: καταγγέλλει με κάθε ευκαιρία το επιτελείο του ότι με τη σύγκλιση για τις τέσσερις ελευθερίες θα μπορούν να έρθουν στην Κύπρο 80 εκατομμύρια Τούρκοι. Αν λάβουμε υπόψιν ότι υπήρχε συμφωνία Χριστόφια- Ταλάτ για αναλογία τέσσερα προς ένα, δηλαδή για κάθε τέσσερις ελλαδίτες ένας τούρκος, τότε για να συμβεί αυτό για το οποίο απειλεί το επιτελείο Παπαδόπουλου χρειάζονται ακόμα τριανταδύο Ελλάδες. Να έχει δηλαδή η Ελλάδα 320 εκατομμύρια πληθυσμό και να αποφασίσουν όλοι να μετακομίσουν στην Κύπρο.
Το χειρότερο από όλα είναι ότι κανένας από τους τρεις, ούτε ο κ. Αναστασιάδης, ούτε ο κ. Παπαδόπουλος, ούτε ο κ. Λιλλήκας μπορούν να δώσουν πειστικές προτάσεις για το αύριο. Κανένας από τους τρεις δεν μπορεί να εκπροσωπήσει τους πολίτες, ιδιαίτερα τους νέους ανθρώπους που θέλουν επιτέλους η Κύπρος να προχωρήσει μπροστά. Που θέλουν τον επόμενο Πρόεδρο απαλλαγμένο από τα βαρίδια της συντήρησης. Έτοιμο να κάνει τομές και μεταρρυθμίσεις. Έτοιμο να αφήσει ένα προοδευτικό στίγμα∙ και όχι να φοβάται να αντιμιλήσει στις σκοταδιστικές αντιλήψεις του Αρχιεπισκόπου, στις φωνές του παρελθόντος που προτιμούν τη διχοτόμηση, στις πολιτικές που μας γυρίζουν χρόνια πίσω.
Ο επόμενος Πρόεδρος πρέπει να θέλει και να μπορεί να οδηγήσει τα πράγματα μπροστά. Να θέλει, να μπορεί και να ξέρει πώς θα λύσει το Κυπριακό. Να έχει και ο ίδιος στο μυαλό του, στη συνείδηση του, ότι είμαστε μια πατρίδα, ένας λαός. Ότι ο λαός μας και στη μια και στην άλλη μεριά του συρματοπλέγματος υποφέρει από τις ίδιες αιτίες. Ότι δίκαιη, λειτουργική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού προβλήματος είναι η λύση την οποία συμφωνήσαμε με τη διεθνή και την τουρκοκυπριακή κοινότητα από το 1977 και επαναβεβαιώσαμε επανειλημμένα στα χρόνια που ακολούθησαν. Λύση δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως την περιγράφουν τα Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Λύση που οδηγεί σε ενωμένο κράτος, συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, με μια κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα. Απαλλαγμένη από ξένους στρατούς, εγγυητικά και επεμβατικά δικαιώματα.
Ο μόνος που μπορεί να το εγγυηθεί αυτό είναι ο Σταύρος Μαλάς. Ο Σταύρος έχει ήδη τοποθετηθεί ξεκάθαρα και έντιμα, δίχως υπεκφυγές και συνθήματα του αέρα, αλλά με ξεκάθαρο σχέδιο. Άμεση συνάντηση με τον κ. Ακιντζί με σκοπό την προετοιμασία κατά τρόπο συγκεκριμένο και περιεκτικό. Από κοινού έκκληση στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ για συνέχιση της διαδικασίας. Επιβεβαίωση της κυπριακής ιδιοκτησίας της διαδικασίας και αποδοχή, δίχως όρους, της θέσης του Γενικού Γραμματέα ότι η διαπραγμάτευση θα πρέπει να συνεχιστεί από εκεί που έμεινε στο Κραν Μοντανά. Συζήτηση των εναπομείναντων εσωτερικών ζητημάτων με τρόπο αλληλοσυνδεδεμένο. Αυτή είναι η στρατηγική που δίνει ελπίδα για απαλλαγή από τον εφιάλτη της διχοτόμησης. Αυτή είναι η στρατηγική που ανοίγει την πόρτα για το αύριο της Κύπρου.
Σε ότι αφορά τα της οικονομίας και εκεί μπορεί να κερδίσει το στοίχημα ο Σταύρος Μαλάς. Γιατί δεν εθελοτυφλεί. Γιατί είναι άνθρωπος που έζησε και ζει μέσα στην καθημερινότητα, μέσα στη δουλειά. Γιατί είναι μέρος των δημιουργικών δυνάμεων του τόπου. Γιατί είναι ένας από εμάς. Γιατί γνωρίζει και συμμερίζεται τις ανάγκες και τις προσδοκίες της νέας γενιάς. Γι’ αυτό καταθέτει μελετημένες, εναλλακτικές και προοδευτικές προτάσεις για να πάει η Κύπρος μπροστά. Όπως είναι:
Η επένδυση στην Έρευνα, την επιστήμη, την γνώση και την καινοτομία με 80 εκατομμύρια ευρώ με στόχο να δημιουργηθούν 6.000 νέες ποιοτικές θέσεις εργασίας.
Η σύσταση ειδικού φορολογικού πλαισίου για εταιρείες και φυσικά πρόσωπα που δραστηριοποιούνται στην ύπαιθρο.
Η ανέγερση νέων οικιστικών μονάδων στέγασης νεαρών οικογενειών προσφύγων και η εκπόνηση σχεδίου επιδότησης του κόστους φροντίδας για βρέφη, νήπια, παιδιά δημοτικού.
Η παροχή ειδικών φορολογικών κινήτρων σε εξειδικευμένες αναπτύξεις σε νέους τομείς όπως:
- Ιατρικό τουρισμό
- Εταιρείες υψηλής τεχνολογίας και οικονομικής διείσδυσης (ειδικά πληροφορικής)
- Εταιρείες εξαγοράς και αξιοποίησης πνευματικών δικαιωμάτων
Η νομοθετική κατοχύρωση των ελάχιστων δεσμευτικών όρων απασχόλησης (κατώτατο μισθό πρόσληψης, καταβολή 13ου μισθού, υπερωριακή αποζημίωση, καθορισμό υποχρεωτικών αργιών) για όσους εργαζόμενους δεν καλύπτονται από τις συλλογικές συμβάσεις.
Η εφαρμογή ολοκληρωμένης πολιτικής έναντι των πολύ μεγάλων εμπορικών αναπτύξεων (π.χ. για τα Mall), ώστε να μην προάγεται ο αθέμιτος ανταγωνισμός με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Η προώθηση των κοινωνικών συνεταιρισμών με τη χρηματοδότηση δημιουργίας κοινωνικών επιχειρήσεων από Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς και το Συνεργατισμό.
Η επιμήκυνση της περιόδου παροχής του ανεργιακού επιδόματος και Δημιουργία Κάρτας για άνεργους νέους με διάφορα ωφελήματα.
Η παροχή κινήτρων σε ιδιοκτήτες αγροτικών τεμαχίων για μίσθωση στο κράτος για δημιουργία ενιαίων συνεταιριστικών καλλιεργειών με σκοπό την αύξηση της παραγωγής συγκεκριμένων προϊόντων πρόσθετης εμπορικής αξίας.
Η δημιουργία κοινοτικών πάρκων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που θα δίνουν τη δυνατότητα στους πολίτες μιας περιοχής ή μιας κοινότητας να συμμετέχουν στην ανάπτυξη έργων ΑΠΕ στην περιοχή τους.
Ο πλήρης διαχωρισμός του κράτους από την Εκκλησία, ρύθμιση και διαφάνεια στην επιχειρηματική σχέση της με το κράτος.
Η επαναφορά της οικονομικής ενίσχυσης (μικρής επιταγής) για όλους τους χαμηλοσυνταξιούχους και Βελτίωση των κριτηρίων παραχώρησης των επιδομάτων τέκνων και μονογονιού και ετήσια αναπροσαρμογή τους με βάση τον τιμάριθμο.
Η ενίσχυση με το αναγκαίο ανθρώπινο δυναμικό τις υφιστάμενες κλινικές και της στελέχωσης του δημόσιου τομέα υγείας με ανθρώπινο δυναμικό και εξασφάλιση της αναγκαίας υλικοτεχνικής υποδομής, για να μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες των πολιτών.
Αυτά και άλλα πολλά συνθέτουν το όραμα για το αύριο που μας ενώνει γύρω από την υποψηφιότητα Σταύρου Μαλά.
Αυτό είναι το όραμα που θα γίνει το αύριο μιας καλύτερης Κύπρου.
Ούτε ο φετινός προϋπολογισμός ανταποκρίνεται στις ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας. Είναι προϋπολογισμός αντιαναπτυξιακός και κοινωνικά ανάλγητος. Προϋπολογισμός στα μέτρα της πολιτικής που εφάρμοσε τα τελευταία πέντε χρόνια η Κυβέρνηση Ν. Αναστασιάδη.
Είναι προϋπολογισμός χωρίς όραμα, χωρίς προοπτική, που διαιωνίζει την εισοδηματική ανισότητα και την οικονομική αβεβαιότητα.
Για αυτούς τους λόγους το ΑΚΕΛ θα καταψηφίσει τον προϋπολογισμό του 2018.
