Για τους λάτρεις του ουρανού, ο Αύγουστος επιφυλάσσει δύο μεγάλα γεγονότα, το ένα είναι η δεσποτική Αυγουστίατικη πανσέληνος και το άλλο είναι η βροχή των διαττόντων αστέρων, το φαινόμενο των Περσείδων που μας χαρίζει καλοκαιρινές νύχτες λουσμένες με “άστρα”.

Το φαινόμενο βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και πρόκειται να κορυφωθεί στις 10-12 Αυγούστου, γεγονός όμως που φέτος έρχεται την ίδια ημέρα με την πανσέληνο. Πως αυτή η “σύμπραξη” θα επηρεάσει την ορατότητα; Αποταθήκαμε στον Πρόεδρο του Οργανισμού Εξερεύνησης Διαστήματος Γιώργο Δανό για να μας μιλήσει για τα περίφημα “πεφταστέρια” και να μας πει με ποιον τρόπο μπορούμε να τα απολαύσουμε στον μέγιστο βαθμό.

Τι είναι οι Περσείδες;

Όταν οι κομήτες περνούν κοντά από την τροχιά της γης ή διασταυρώνουν την τροχιά της γης, αφήνουν πίσω τους κάποια κομματάκια από πάγο, σκόνη κλπ, όπως βλέπουμε την ουρά τους, είναι μέσα στην ουρά τους αυτά τα κομματάκια. Επομένως, όταν η γη περνά μέσα από το σημείο που άφησε πίσω ο κομήτης αυτά τα μικρά κομμάτια, αυτά μπαίνουν στην ατμόσφαιρα της γης, επιταχύνονται από τη βαρύτητα της γης και μετά αναφλέγονται και έτσι βλέπουμε αυτά τα μικρά κομματάκια να παίρνουν φωτιά κατά την είσοδό τους στην ατμόσφαιρα της γης. Επομένως δεν είναι “πεφταστέρια”.

Είναι οι Περσείδες αυτά που βλέπουμε στον ουρανό το τελευταίο διάστημα;

Αυτά που βλέπουμε αυτή την περίοδο είναι ένας συνδυασμός τριών διαφορετικών ειδών βροχής διαττόντων αστέρων. Πέραν του ότι έχουμε τις Περσείδες αυτή την περίοδο, έχουμε επίσης κάποιες άλλες, όπως τις Αιγοκερίδες, έχουμε και τις Σποράδες οι οποίες είναι τυχαία πεφταστέρια. Επομένως υπάρχει ένας συνδυασμός τριών τακτικών “βροχών” και τα τυχαία που είναι οι Σποράδες. Όσον αφορά τις Υδροχοΐδες και τις Αιγοκερίδες, εμφανίστηκαν στις 29-31 Ιουλίου.

Ποιες ημέρες βλέπουμε τις Περσείδες και πότε κορυφώνεται το φαινόμενο;

Ξεκίνησαν όπως πάντα από τα μέσα Ιουλίου και φτάνουν μέχρι το τέλος περίπου του Αυγούστου. Το μέγιστο είναι περίπου στις 10-12 Αυγούστου. Δυστυχώς όμως φέτος, η κορύφωση του φαινομένου εμπίπτει με την πανσέληνο (11 Αυγούστου) και κατά συνέπεια θα επηρεάσει πολύ έντονα την ορατότητα, δηλαδή η φωτεινότητα του φεγγαριού δεν θα μας αφήσει να δούμε τις πιο αμυδρές από τις Περσείδες, άρα θα μπορέσουμε να δούμε τις πιο φωτεινές. Κατά συνέπεια, αντί να δούμε το αναμενόμενο, περίπου 100 ανά ώρα που είναι το μέγιστο, ο αριθμός πέφτει σημαντικά κάτω, γύρω στις 30-50 την ώρα. Επειδή το ανθρώπινο μάτι δεν μπορεί να δει όλες τις Περσείδες, σε μια κανονική βραδιά χωρίς τόσο έντονο φεγγάρι, θα μπορούσε να δει κανείς περίπου 25 την ώρα.

Σε ποιες περιοχές μπορούμε να απολαύσουμε το φαινόμενο, ειδικά με τα φετινά δεδομένα;

Πάμε μακριά από τα φώτα της πόλης, κάπου που έχουμε καθαρό ουρανό, δηλαδή να μην έχουμε αντικείμενα τα οποία εμποδίζουν το οπτικό μας πεδίο. Εγώ μερικές φορές πάω σε δάση για να είναι πιο όμορφη η φύση, εμποδίζουν τα δέντρα αλλά τις βλέπω να περνούν μεσα από τα κλαδιά των δέντρων. Δεν το εισηγούμαι σε κάποιον που δεν έχει εμπειρία, αλλά σίγουρα μακριά από τα φώτα της πόλης.

Στη δική μας περίπτωση φέτος, σαν Οργανισμός Διαστήματος, αποφασίσαμε να μην πάμε στα βουνά, στο πιο ψηλό σημείο, θα πάμε κάπου στην εξοχή της επαρχίας Λευκωσίας. Θα έχουμε κι άλλες εκδηλώσεις παράλληλα τις οποίες θα ανακοινώσουμε τις επόμενες ημέρες.

Τι πρέπει να προσέξουμε;

Όταν κάποιος πάει να κάνει την αστροπαρατήρηση, πρέπει να μεριμνήσει να μην έχει κοντά του φώτα, τηλέφωνα κλπ. Όταν τα μάτια είναι προσαρμοσμένα προς τη φωτεινότητα του τηλεφώνου, είναι πολύ δύσκολο να προσαρμοστούν ταυτόχρονα προς το σκοτάδι του ουρανού, άρα μακριά τα τηλέφωνα, μακριά οι οθόνες, προσαρμοστείτε, χρειάζεται αρκετή ώρα το μάτι να προσαρμοστεί στη σκοτεινιά της νύχτας, για να μπορέσετε να το απολαύσετε.

Χρειαζόμαστε οποιονδήποτε εξοπλισμό για να απολαύσουμε καλύτερα το θέαμα;

Τίποτα απολύτως. Τα μάτια μας τα οποία θα έχουν προσαρμοστεί στο σκότος. Επειδή κινούνται γρήγορα, το τηλεσκόπιο δεν μπορεί να στοχεύσει στο σημείο όπου θα περάσουν. Εκεί που βοηθά το τηλεσκόπιο ή τα κιάλια είναι να παρατηρήσεις τον υπόλοιπο ουρανό. Μπορείς να παρατηρήσεις τον Δία ο οποίος ανατέλλει κοντά στα μεσάνυχτα, το φεγγάρι, τον Άρη, τον Κρόνο. 

Κάτι άλλο που χρειάζεται να πάρει κανείς μαζί του, για την απόλαυση της βραδιάς είναι μαξιλάρι ή αναπαυτική καρέκλα.

Χρειάζεται να κοιτάζουμε προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση;

Λέγονται Περσείδες επειδή ξεκινούν από τον αστερισμό του Περσέα, ο οποίος βρίσκεται προς τα βορειοανατολικά, αναλόγως της ώρας, κυρίως προς το Βορρά. Ξεκινούν από το σημείο εκείνο και διαγράφουν διάφορες πορείες προς τον ουρανό. Άρα όπου κοιτάξει κάποιος θα δει είτε Περσείδες, είτε Σποράδες, είτε άλλα.

Πως μπορούμε να φωτογραφίσουμε τις Περσείδες;

Υπό κανονικές συνθήκες, αν δεν είχαμε την πανσέληνο, μπορούμε να βάλουμε την κάμερα ή το τηλέφωνό μας σε ένα τριπόδι ώστε να είναι σταθερό και να βάλουμε τη λειτουργία hyperlapse, ώστε να μείνει ανοιχτός ο φακός, ωστόσο είναι δύσκολο να καταγράψει τη σωστή στιγμή. 

Ορισμένα τηλέφωνα έχουν λειτουργία super slow motion και κάποια που καταγράφουν μόνο όταν δουν κίνηση. Σε σύγχρονες φωτογραφικές μηχανές, DSLR, επιτρέπουν να ανοίξουν το διάφραγμα της φωτογραφικής για όση ώρα θέλεις.

Πρόκληση!

Ο Οργανισμός Εξερεύνησης Διαστήματος και το AlphaNewsLive σας καλούν να μας στείλετε τις φωτογραφίες που θα καταγράψετε από το θέαμα των Περσείδων και θα τις δημοσιεύσουμε.

^{Μπορείτε να στείλετε τις φωτογραφίες σας με email στο [email protected]}