Απόλυτα αδιαφανή και μη αποδοτική χαρακτηρίζει τη διαδικασία παραχώρησης κρατικής γης η Ελεγκτική Υπηρεσία, σημειώνοντας πως η καθυστέρηση στην διεκπεραίωση των υποθέσεων συνεπάγεται «μεγάλη απώλεια» κρατικών εσόδων.

Επικρίνει το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (ΤΚΧ) πως «νομιμοποιεί την παράνομη χρήση κρατικής γης που προηγείται της εκμίσθωσης» χωρίς την επιβολή κυρώσεων. Σε ανάρτησή του στο Twitter, o αρμόδιος Υπουργός, Κωσταντίνος Ιωάννου, σημειώνει πως οι υποδείξεις της ΕΥ καταγράφονται «και προσπαθούμε να βρούμε λύσεις σε διαχρονικές παθογένειες».

Ο διαχειριστικός και κανονιστικός έλεγχος αποσκοπούσε στην αξιολόγηση των διαδικασιών διαχείρισης των εκμισθώσεων κρατικής γης και επικεντρώθηκε στην αξιολόγηση της επάρκειας και αποτελεσματικότητας των ενεργειών που ακολουθούνται από το ΤΚΧ για θέματα, όπως την τήρηση των αρχών της διαφάνειας, ίσης μεταχείρισης και αποφυγής διακρίσεων αναφορικά με την εκμίσθωση κρατικής γης, τη διαφύλαξη των εσόδων του Κράτους και τη συμμόρφωση με το νομοθετικό πλαίσιο.

«H διαδικασία παραχώρησης κρατικής γης για εκμίσθωση είναι απόλυτα αδιαφανής και δεν γίνεται με οικονομικό, αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο. Σε περιπτώσεις που η γη παραχωρείται για βιομηχανικούς, τουριστικούς, ή άλλους εμπορικούς σκοπούς, και ιδίως όταν είναι σημαντικής αξίας, η παραχώρηση θα πρέπει να γίνεται με ανοικτή και ανταγωνιστική διαδικασία», αναφέρει η Ελεγκτική Υπηρεσία.

Σύμφωνα με την έκθεση, το ΤΚΧ δεν παρακολουθεί επαρκώς τις εκμισθώσεις/άδειες χρήσης κρατικής γης, ενώ εντοπίστηκαν καθυστερήσεις στην αναθεώρηση των μισθωμάτων και στην ενημέρωση των μισθωτών, μη συμμόρφωση των μισθωτών με τους σχετικούς όρους των Συμβάσεων, καθυστέρηση στη διεκπεραίωση της εξέτασης των υποθέσεων, καθυστέρηση στη λήψη μέτρων για είσπραξη των μισθωμάτων καθώς και αδυναμίες στα συστήματα εσωτερικού ελέγχου αναφορικά με τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν για τη διάθεση κρατικής γης.

Η ΕΥ σημειώνει ότι στις 23 Νοεμβρίου του 2021, οι εκκρεμείς αιτήσεις, σύμφωνα με το Μητρώο Αιτήσεων, ανέρχονταν σε 8.178, με τις πρώτες μάλιστα να χρονολογούνται από το 1980.

Όπως αναφέρεται, ο μέσος όρος ολοκλήρωσης της διαδικασίας εξέτασης των υποθέσεων για τις οποίες διενεργήθηκε έλεγχος ανήλθε σε 72 μήνες αντί σε 12-18 μήνες, όπως τέθηκε στον Χάρτη Δικαιωμάτων του Πολίτη.

«Από την καθυστέρηση στη διεκπεραίωση των υποθέσεων προκύπτει μεγάλη απώλεια εσόδων για το Κράτος από ενοίκια κρατικής γης, ενώ δημιουργείται και αρνητική εικόνα για το ΤΚΧ», αναφέρεται.

Η ΕΥ καταλογίζει στο ΤΚΧ σημαντική καθυστέρηση στην είσπραξη καθυστερημένων μισθωμάτων και στην προώθηση λήψης δικαστικών μέτρων εναντίον των οφειλετών ή/και της ακύρωσης των Συμβάσεων, σύμφωνα με τους σχετικούς όρους που περιλαμβάνονται σε αυτές, και πως δεν ακολουθεί τις διαδικασίες που καθόρισε με Εγκύκλιό της η Γενική Λογίστρια του Κράτους για την είσπραξη των εσόδων του Κράτους, με αποτέλεσμα την αύξηση του κινδύνου απώλειας εσόδων.

«Τα ανείσπρακτα μισθώματα στις 31.12.2021 ανήλθαν σε €8,5 εκ. ενώ €5,4 εκ. σύμφωνα με το Μητρώο στις 23.11.2021, οφείλονταν από δέκα μόνο μισθωτές», σημειώνει η ΕΥ.

Στην έκθεση σημειώνεται ακόμη ότι το ΤΚΧ δεν έχει καταγράψει την κρατική γη που είναι διαθέσιμη για εκμίσθωση, «γεγονός που αποτελεί αδυναμία στον σχεδιασμό πολιτικής και στην παρακολούθηση των τρόπων αξιοποίησής της για σκοπούς δημοσίου συμφέροντος», ενώ δεν υπάρχει εύκολη και άμεση πρόσβαση στο Μητρώο Μισθώσεων και Αδειών Χρήσης για παρακολούθηση των μισθώσεων.

«Το ΤΚΧ νομιμοποιεί, χωρίς την επιβολή κυρώσεων, την παράνομη χρήση κρατικής γης που προηγείται της εκμίσθωσης» αναφέρεται στην έκθεση.

Σύμφωνα με την ΕΥ, το ΤΚΧ εκμισθώνει κρατική γη για σκοπούς δημόσιας ωφέλειας έναντι «ονομαστικού μισθώματος» όρος που δεν αναφέρεται στο νομοθετικό πλαίσιο ούτε φαίνεται ο τρόπος υπολογισμού του.

«Το ‘ονομαστικό μίσθωμα’ που επιβλήθηκε στις πλείστες των περιπτώσεων που εξετάσαμε, είναι υπερβολικά χαμηλό, χωρίς να καλύπτει έστω το διοικητικό κόστος του ΤΚΧ για την εξέταση και τη διεκπεραίωση της αίτησης και χωρίς να μπορεί να συσχετιστεί με τον τύπο της Σύμβασης, την έκταση της γης, τον σκοπό της διάθεσής της, κ.λ.π.», αναφέρεται.

Η ΕΥ σημειώνει ακόμη ότι εντοπίστηκαν περιπτώσεις όπου ενδεχομένως να υπάρχει οικονομική δραστηριότητα από τον μισθωτή και περιπτώσεις όπου υπήρξε υπεκμίσθωση της γης σε ιδιώτη με πολλαπλάσια ενοίκια, χωρίς να έχει διαμορφωθεί κατάλληλα το μίσθωμα.

ΥΠΕΣ: Προσπαθούμε να βρούμε λύσεις σε διαχρονικές παθογένειες

Σε ανάρτησή του στο Twitter, o ΥΠΕΣ, Κωνσταντίνος Ιωάννου, μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης ανέφερε ότι «καταγράφουμε τις υποδείξεις της ΕΥ και προσπαθούμε να βρούμε λύσεις σε διαχρονικές παθογένειες».

«Φαινόμενα κακοδιαχείρισης δεν θα γίνουν ανεκτά και σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να αμαυρώνουν την εξαιρετική δουλειά του ΤΚΧ», επεσήμανε.