Είναι πολύ καλή η απόδοση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας της Κύπρου όσον αφορά στην παραγωγικότητα, ανέφεραν αξιωματούχοι της αντιπροσωπείας του σώματος Πρωτοβουλίας Ανάπτυξης του Διεθνούς Οργανισμού Ανωτάτων Ελεγκτικών Οργάνων (INTOSAI Development Initiative – IDI), σημειώνοντας ότι ετοιμάζουν αξιολόγηση με σημεία που χρήζουν προσοχής, όπως έγκαιρη πρόσβαση σε πληροφορίες.
Σε συνάντηση με την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ελέγχου, οι δύο αξιωματούχοι του IDI, ανέφεραν, απαντώντας σε ερωτήσεις των Βουλευτών, ότι θα συντάξουν μια έκθεση με συστάσεις, οι οποίες όμως δεν είναι δεσμευτικές γιατί δεν έχουν δικαιοδοσία, αφού είναι μια επαγγελματική οργάνωση για τον έλεγχο του δημόσιου τομέα, αλλά ελπίζουν ότι θα μπορούσαν να είναι χρήσιμες για την Κύπρο, σημειώνοντας ότι η χώρα είναι η καταλληλότερη να αποφασίσει από μόνη της ποιος είναι ο καλύτερος δρόμος για την ίδια.
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο Όλα Χόεμ, αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Τμήματος Διακυβέρνησης Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων του IDI, ανέφερε ότι βρίσκονται στην Κύπρο μετά από επικοινωνία που είχαν με την Ελεγκτική Υπηρεσία (ΕΥ) εδώ και δύο χρόνια, σχετικά με συγκεκριμένες προκλήσεις όσον αφορά στην πρόσβαση σε πληροφορίες.
Σημείωσε ότι μια άλλη περίπτωση που αφορούσε σε πρόσβαση πληροφοριών του Υπουργείου Άμυνας έχει επιλυθεί πριν την άφιξή τους στο νησί, προσθέτοντας όμως, ότι, επειδή αυτή η κατάσταση συνέβη δύο φορές, αποφάσισαν ότι θα ήθελαν να έρθουν στην Κύπρο και να ακούσουν τους ενδιαφερόμενους και τις απόψεις τους.
Απαντώντας σε ερωτήσεις των μελών της Επιτροπής, για το πώς βρίσκουν το έργο που παράγει η ΕΥ, αλλά και για το θέμα πρόσβασης σε πληροφορίες και διαφύλαξης προσωπικών δεδομένων, για το αν θα ετοιμάσουν έκθεση με εισηγήσεις και πόσο δεσμευτικές είναι μεταξύ άλλων, ο κ. Χόεμ ανέφερε ότι με βάση αυτά που βλέπουν όσον αφορά στην παραγωγικότητα «φαίνεται ότι έχουν πολύ καλή απόδοση».
Ανέφερε ακόμη ότι, στην αξιολόγησή τους θα λάβουν υπόψη τη συμβολή όλων των ενδιαφερομένων και θα συντάξουν μια έκθεση με συστάσεις.
Για το θέμα προσωπικών δεδομένων, ανάφερε ότι για τη διενέργεια ελέγχων τα ελεγκτικά ιδρύματα χρειάζονται όλες τις σχετικές πληροφορίες και εναπόκειται σε αυτούς να αποφασίσουν ποιες είναι αυτές. Εάν λαμβάνουν προσωπικά δεδομένα για άτομα, πρέπει να συμμορφώνονται με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία των Δεδομένων και πρέπει να είναι προσεκτικοί σχετικά με το είδος των πληροφοριών που περιλαμβάνουν στις αναφορές τους και να τις διαγράφουν όταν δεν τις χρειάζονται πλέον, πρόσθεσε. Ανέφερε ακόμη ότι κάθε χώρα έχει διαφορετικές διαδικασίες σε περιπτώσεις που οργανισμοί αρνούνται να δώσουν στοιχεία στον κρατικό ελεγκτή.
Όσον αφορά σε ερώτηση για το ζήτημα του διαχωρισμού των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα από αυτές του δημόσιου κατήγορου, σημείωσε ότι αυτός δεν είναι ο τομέας εμπειρογνωμοσύνης τους.
Ο Ανώτερος Διευθυντής του Τμήματος Διακυβέρνησης Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων, Φρέντι Ιβ Ντζέμπα, αναφέρθηκε στα σημεία που εντόπισαν σε σχέση με τα πρότυπα που έχει θέσει ο INTOSAI όσον αφορά δημόσιους οργανισμούς.
Είπε ότι χρειάζεται ένα συνταγματικό πλαίσιο και βλέπουν ότι στην Κύπρο είναι αρκετά ισχυρό, ενώ υπάρχουν κάποια σημεία όσον αφορά στη διαδικασία διορισμού και την ασφάλεια της θητείας, αλλά και σχετικά με τους όρους εντολής της ΕΥ, και την πρόσβαση στις πληροφορίες. Ανέφερε ακόμη ότι υπάρχει ένα μικρό περιθώριο βελτίωσης στο θέμα οικονομικής και διοικητικής αυτονομίας.
Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου στη δική της τοποθέτηση, ανέφερε ότι γίνεται καλή δουλειά από την ΕΥ και τον Γενικό Ελεγκτή, αλλά υπήρξαν μεμονωμένες περιπτώσεις που δεν είχαν δοθεί στοιχεία, αλλά έμπαινε άλλο θέμα που αφορούσε την προστασία προσωπικών δεδομένων. Εξέφρασε την ικανοποίησή της που επήλθε μια λύση σε αυτό το θέμα γιατί δεν πρέπει να υπάρχουν τριβές μεταξύ κρατικών αξιωματούχων, όπως είπε.
Είπε ότι η προηγουμένη Κυβέρνηση έχει κάνει πολύ μεγάλα βήματα, αλλά υπάρχει περιθώριο για βελτίωση σε πολλά σημεία, προσθέτοντας πως είναι πάντοτε πρόθυμοι να συνεργαστούν με την ΕΥ για να βελτιωθούν τα πράγματα γιατί όντως, σημείωσε, υπάρχει ένα θέμα με την αντίληψη του τι είναι διαφθορά στην Κύπρο και πρέπει να αντιμετωπιστεί.
O Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσης Παντελίδης είπε ότι η Επιτροπή και το ΔΗΚΟ, έχουν πολύ έντονη άποψη για την ανάγκη διαρκούς διαφάνειας και κάθαρσης, όπου χρειάζεται στην Κύπρο, σημειώνοντας ότι, τα τελευταία χρόνια υπήρξαν περιπτώσεις που ανάγκασαν την ΕΥ και την Επιτροπή Ελέγχου να παρέμβουν και ότι έχουν γίνει βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Αναφέρθηκε στην ίδρυση της Αρχής κατά της Διαφθοράς από την προηγουμένη Κυβέρνηση, σημειώνοντας ότι και η νέα Κυβέρνηση έδειξε να συνεργάζεται άμεσα με την ΕΥ.
Η κυπριακή πολιτεία, στη μεγάλη της πλειοψηφία «είναι αποφασισμένη» για τον έλεγχο, διαφάνεια και κάθαρση, είπε, σημειώνοντας ότι θα κάνουν «όσα πρέπει να γίνουν» για να φτάσει η χώρα στα ψηλότερα δυνατά επίπεδα που θέτει και ο ΙΝΤΟΣΑΙ και οι αρχές ενός Κράτους δικαίου.
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ, Ανδρέας Αποστόλου, είπε ότι θεωρούν πολύ σημαντικό τον ρόλο της ΕΥ και του INTOSAI, ενώ η διαφάνεια και η χρηστή διοίκηση είναι πολύ ψηλά στις προτεραιότητές του κόμματος. Ρώτησε μέχρι πού μπαίνει το όριο όσον αφορά τα προσωπικά δεδομένα αυτού που ελέγχεται, και τι συμβαίνει σε άλλα Κράτη, όταν οργανισμοί αρνούνται να δώσουν στοιχεία στον κρατικό ελεγκτή.
Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολίτων, Σταύρος Παπαδούρης, ανέφερε ότι το θέμα καταπολέμησης διαφθοράς και διαπλοκής είναι πολύ ψηλά στην πολιτική τους ατζέντα. Σημείωσε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι ένα Κράτος μόλις 63 χρονών «και είναι εύλογη η σκέψη ότι ως συνήθως, θέματα διαφθοράς και διαπλοκής, σημειώνονται περισσότερο σε κράτη, τα οποία δεν θεωρούνται τόσο ώριμα όσο άλλα Κράτη».
Σημείωσε ακόμη ότι η Επιτροπή έχει «άριστη σχέση» με τον Γενικό Ελεγκτή, και τους «στεναχωρεί» αυτή η διαφορά μεταξύ του Γενικού Ελεγκτή και του Γενικού Εισαγγελέα γιατί, όπως είπε, πολλές φορές επιβάλλεται η άριστη συνεργασία μεταξύ τους για να υπάρχουν τα θεμιτά αποτελέσματα. Ανάφερε ακόμη ότι είναι με λύπη που έχουν δει πολλές υποθέσεις να κλείνουν από τον Γενικό Εισαγγελέα, επικαλούμενος λόγους δημόσιου συμφέροντος χωρίς γίνεται αντιληπτό πραγματικά αν έτσι όντως διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον.
Δηλώσεις Βουλευτών
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Ζαχαρίας Κουλίας, ανέφερε, η Ελεγκτική Υπηρεσία είναι ένας «εξαιρετικός οργανισμός» και επιτελεί ένα υψηλό έργο, σημειώνοντας ότι, έτσι το εκτιμούν και τα στελέχη του διεθνούς αυτού οργανισμού.
Είπε ακόμη ότι τα στελέχη του οργανισμού επισκέφτηκαν την Κύπρο για δύο ζητήματα όσον αφορά στην απόκρυψη πληροφοριών από την ΕΥ σημειώνοντας, «ουδέν κακό αμιγές καλού», καθώς είχαν την ευκαιρία να ακούσουν τις απόψεις των στελεχών του οργανισμού, και να εκφράσουν και οι ίδιοι τις δικές τους.
Ανέφερε ακόμη ότι είχαν την ευκαιρία να ενημερώσουν τα στελέχη για το εθνικό μας θέμα, «και για τα δεινά» του τόπου, και την τεράστια οικονομική κρίση που πέρασε ο τόπος «και την ιδιαίτερη μεταχείριση που έτυχε η χώρα από τους εταίρους της», με το κούρεμα καταθέσεων.
Ο κ. Κουλίας είπε ακόμη, ότι από την ημέρα που ανέλαβε καθήκοντα ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης άλλαξε «γενικά και ριζικά» ο τρόπος λειτουργίας της ΕΥ, σημειώνονται μεταξύ άλλων, ότι τώρα, οι διάφορες εκθέσεις ανακοινώνονται με την ετοιμασία τους και όχι όλες μαζί μια ετήσια έκθεση, όπως γινόταν στο παρελθόν, κάτι που δεν ήταν παραγωγικό, όπως είπε.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης, ανέφερε σε δηλώσεις του, ότι υπογράμμισαν ότι υπάρχουν στην Κύπρο σοβαρά θέματα διαφθοράς και ότι η ΕΥ η οποία κατά την άποψή τους, όπως είπε, κάνει τη δουλειά της σωστά, βρέθηκε μπροστά σε προκλήσεις και εμπόδια. Αναφέρθηκε σε απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στο παρελθον κατά της ΕΥ, σε «δημόσιες απειλές» για καθαίρεση του Γενικού Ελεγκτή από τον τέως Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και στα πρόσφατα γεγονότα με το Υπουργείο Άμυνας, «τα οποία αποτέλεσαν και την αφορμή για την παρουσία του διεθνούς οργανισμού στην Κύπρο».
Σημείωσε ακόμη ότι έχουν αναφερθεί και στη θεσμική σύγκρουση ενίοτε, όπως είπε, της μη αποδοχής του οριζόντιου ρόλου της ΕΥ σε όλους τους θεσμούς.
Ανέφερε ότι θα αναμένουν την έκθεση του διεθνούς οργανισμού με τις συστάσεις για να δούν πώς μπορούν να εμπλουτίσουν το νομοθετικό πλαίσιο, αλλά και πως μπορούν να βοηθήσουν, ούτως ώστε, ο έλεγχος στην Κύπρο, «που έχει πρόβλημα διαφθοράς», να γίνει πιο αποτελεσματικός.