Το θέμα της φετινής Διεθνούς Ημέρας Ευαισθητοποίησης για την Υπερβολική Δόση είναι «Αναγνωρίζοντας τους ανθρώπους που περνούν απαρατήρητοι». Με αυτό το μήνυμα τιμούμε τους ανθρώπους των οποίων η ζωή έχει αλλάξει από υπερβολική δόση, όπως είναι οι οικογένειες και οι φίλοι που θρηνούν την απώλεια ενός αγαπημένου τους προσώπου, καθώς και οι επαγγελματίες υγείας και οι υπηρεσίες υποστήριξης που επεκτείνουν τη δύναμη και τη συμπόνια τους στα άτομα που το χρειάζονται. Σε αυτούς τους ανθρώπους θα θέλαμε να πούμε «ΣΑΣ ΒΛΕΠΟΥΜΕ».
Η Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου (ΑΑΕΚ) επιδιώκει να δημιουργήσει μια κοινωνία που κατανοεί καλύτερα την σημασία της υπερβολικής δόσης ουσιών, ιδιαίτερα γύρω από τους βασικούς παράγοντες κινδύνου, όπως ο συνδυασμός χρήσης ουσιών με αλκοόλ ή/και βενζοδιαζεπινών. Επίσης, η ΑΑΕΚ στοχεύει στο να μειώσει το στίγμα των θανάτων που σχετίζονται με τις ουσίες, και να δημιουργήσει ένα κλίμα που προωθεί την μείωση των βλαβών που συνδέονται με τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών.
Προς αυτό τον σκοπό, η ΑΑΕΚ προωθεί μέτρα για την πρόληψη των θανάτων που συνδέονται με την χρήση ουσιών, με επίκεντρο την ένταξη και διατήρηση των χρηστών οπιοειδών σε θεραπεία υποκατάστασης, την επέκταση των παρεμβάσεων μείωσης της βλάβης σε όλη την Κύπρο και την παροχή υλικού μείωσης της βλάβης μέσω αυτόματων μηχανών σε όλες τις Επαρχίες. Παράλληλα, η ΑΑΕΚ εργάζεται για να διασφαλίσει τη διαθεσιμότητα της ναλοξόνης, η οποία ενεργεί ως ανταγωνιστής των οπιοειδών, και να παρέχει εκπαίδευση, τόσο στους επαγγελματίες της πρώτης γραμμής, όσο και στους χρήστες οπιοειδών και της οικογένειας τους για την ορθή χρήση της.
Στις 31 Αυγούστου 2023, η ΑΑΕΚ, σε συνεργασία με το Δήμο Λευκωσίας, θα φωτίσουν συμβολικά με χρώμα λιλά την Πλατεία Ελευθερίας, στα πλαίσια της Διεθνούς Ημέρας Ευαισθητοποίησης για την υπερβολική δόση ουσιών, σε ένδειξη ελάχιστου φόρου τιμής για όσους συνανθρώπους μας έχουν χάσει τη ζωή τους από υπερβολική δόση ουσιών και εις αναγνώριση της οδύνης που βιώνουν οι οικογένειες και οι φίλοι τους. Στην Πλατεία Ελευθερίας θα παρευρεθούν το βράδυ, μεταξύ 18:30- 21:30, Λειτουργοί της κινητής μονάδας μείωσης της βλάβης “CareZone” και της ΑΑΕΚ για να ενημερώσουν το κοινό για το θέμα.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης για τα Ναρκωτικά και την Τοξικομανία (EMCDDA, 2023), εκτιμάται ότι το 2021 σημειώθηκαν στην Ε.Ε τουλάχιστον 6,166 θάνατοι από υπερβολική δόση ουσιών. Οι περισσότεροι θάνατοι συνδέονται με την πολλαπλή χρήση ουσιών, η οποία κατά κανόνα σχετίζεται με το συνδυασμό παράνομων οπιοειδών, άλλων παράνομων εξαρτησιογόνων ουσιών, φαρμάκων και αλκοόλ.
Στην Κύπρο, σύμφωνα με τα στοιχεία του Τμήματος Παρακολούθησης της ΑΑΕΚ/ ΕΚΤΕΠΝ, από το 2004, όταν ξεκίνησε η καταγραφή του δείκτη, έχουν καταγραφεί 165 θάνατοι οι οποίοι οφείλονται σε υπερβολική δόση ουσιών. Το 2022 σημειώθηκαν 5 θάνατοι, οι οποίοι για πρώτη φορά δεν οφείλονταν στη χρήση οπιοειδών, αλλά όλοι οφείλονταν στη χρήση διεγερτικών ουσιών..
Οι θάνατοι που προέρχονται από υπερβολική δόση ουσιών, μπορούν να προληφθούν.