Ενώπιον της πρόκλησης της υλοποίησης της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης θα βρεθεί το 2023 το Υπουργείο Δικαιοσύνης, όπως ανέφερε η Υπουργός Δικαιοσύνης Στέφη Δράκου, κατά την παρουσίασή του προϋπολογισμού του Υπουργείου της ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών.
Η κ. Δράκου χαρακτήρισε έτος σταθμό το 2022, κατά το οποίο ψηφίστηκαν τα νομοσχέδια για τη δημιουργία των πέντε δικαστηρίων με στόχο την μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης και είπε ότι το 2023 θα βρεθούν ενώπιον των προκλήσεων της υλοποίησης.
Σημείωσε ότι ο προϋπολογισμός του Υπουργείου της ανέρχεται στα 388,5 εκατομμύρια ευρώ είναι αυξημένος κατά 10% σε σύγκριση με το 2022. Περιλαμβάνει επτά στρατηγικές επιδιώξεις που είναι η Δικαιοσύνη και το Κράτος Δικαίου, η Πρόληψη και Καταπολέμηση Διαφθοράς, ο Εκσυγχρονισμός του Οικογενειακού Δικαίου, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και η Ισότητα, η Δημόσια τάξη και ασφάλεια πολιτών, το Σωφρονιστικό Σύστημα και η Διαφύλαξη και αξιοποίηση των Δημόσιων Αρχείων του Κράτους.
Η κ. Δράκου χαρακτήρισε το 2022 ως ένα πολύ επιτυχημένο και παραγωγικό χρόνο για τη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης τόσο με τη ψήφιση των πέντε νομομοσχεδίων που άνοιξαν τον δρόμο για τη μεταρρύθμιση και την ολοκλήρωση πολλών έργων που συμπληρώνουν αυτά τα νομοσχέδια, όσο και με την ετοιμασία περίπου 80 νομοσχεδίων και κανονισμών από τα οποία τα 39 ψηφίστηκαν σε νόμους και αρκετά από αυτά είναι στη διαδικασία ψήφισής τους.
Σημείωσε επίσης ότι οι αναπτυξιακές δαπάνες του Υπουργείου είναι αυξημένες κατά 56%.
Οι κύριες δαπάνες για τη διοίκηση το 2023 αφορούν τη δημιουργία χώρου κράτησης παιδιών σε σύγκρουση με το Νόμο (€785.200), σχέδιο χορηγιών για την καταπολέμηση της διαφθοράς (€500.000), τη Σχολή Επιμόρφωσης Οδηγών (€411.100), το Συμβούλιο Αποφυλάκισης Κρατουμένων Επ΄ Αδεία (€330.000), ετήσιες χορηγίες γυναικείων οργανώσεων (€290.000), τον Συντονιστικό Φορέας Σύμβασης Κωνσταντινούπολης (€190.000), εκστρατείες Διαφώτισης για Οδική Ασφάλεια (€100.000) και την έγκριση 24 νέων οργανικών θέσεων.
Όσον αφορά τα έργα υποδομής εντός 2023, προκηρύσσεται ο διαγωνισμός για το νέο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, ύψους €119 εκατ., γίνεται αναδιαμόρφωση του ΆΣΤΡΑ στο οποίο θα στεγαστεί το Οικογενειακό Δικαστήριο και το Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών, με τον σχετικό διαγωνισμό να έχει προκηρυχθεί και να ολοκληρώνεται το 2024, με συνολικό κόστος €4.3 εκατ. Γϊνεται επίσης εξωραϊσμός και ανακαίνιση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας με τις εργασίες να ολοκληρώνονται εντός του 2023 και συνολικό κόστος €2.7 εκατ. Επίσης γίνονται επιδιορθώσεις στα Επαρχιακά Δικαστήρια Λεμεσού και Λάρνακας.
Επίσης στον προϋπολογισμό του 2023 περιλαμβάνεται σχέδιο χορηγιών για προαγωγή της ισότητας των φύλων ύψους €290.000
Σε σχέση με την Αστυνομία για το 2023 περιλαμβάνεται στο έργο DIGIPOL για την ψηφιοποίηση των διαδικασιών της Αστυνομίας ύψους €2.0 εκατ., Ειδικό Κέντρο Ασφαλείας στο Ενεργειακό Κέντρο Βασιλικού ύψους €1 εκατ., αγορά ψηφιακού Συστήματος Ραδιοεπικοινωνιών (ΤΕΤRA) ύψους €1 εκατ. καθώς και δημιουργία και βελτιώσεις αστυνομικών σταθμών.
Ακόμα στον προϋπολογισμό περιλαμβάνεται μελέτη εμπειρογνωμόνων για την αναδιοργάνωσητης Αστυνομίας ύψους €1.2 εκατ., πρόσληψη 300 Συμβασιούχων Αστυνομικών ύψους €7.5 εκατ. και σύσταση Τοπικών Συμβουλίων Πρόληψης της Παραβατικότητας €0.03 εκατ.
Η Υπουργός ανέφερε ότι έχουν εγκριθεί 119 νέες οργανικές θέσεις για την Αστυνομία για το 2023.
Όσον αφορά τους κανονισμούς για αναβάθμιση κλιμάκων στην Αστυνομία ανέφερε ότι θα πάνε στο Υπουργικό την ερχόμενη εβδομάδα και θα σταλούν αμέσως στη Βουλή.
Δεν έχει άμεση εμπλοκή το Υπουργείο με το σκάνδαλο παρακολουθήσεων
Ερωτηθείσα από δημοσιογράφους για την τοποθέτηση του Βουλευτή Ανδρέα Πασιουρτίδη ότι το Υπουργείο είναι απών στο σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, η κ. Δράκου είπε ότι δεν έχει άμεση εμπλοκή για τις παρακολουθήσεις και ότι υπάρχει ένα ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο που ρυθμίζει τα θέματα της ιδιωτικής επικοινωνίας και προστασίας. Σε ό,τι αφορά το νομοθετικό πλαίσιο, είπε, το Υπουργείο είχε εμπλοκή στην προώθηση των νομοσχεδίων.
Από εκεί και πέρα, πρόσθεσε, χρειάζεται να ενισχυθεί ο έλεγχος που είναι αρμοδιότητα του Υφυπουργείου Καινοτομίας, ενώ η αδειοδότηση για εξαγωγή των λογισμικών διπλής χρήσης είναι στο Υπουργείο Εμπορίου.
Πρόσθεσε ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης, σε ότι αφορά την εμπλοκή της Αστυνομίας, εφόσον διαπραχθεί οποιαδήποτε παρανομία της Αστυνομίας στο πλαίσιο των νομοθεσιών θα επέμβει για τη διερεύνηση.
Δεν υπάρχει ένδειξη για ολοκλήρωση μελέτης του πορίσματος για τις φυλακές
Ερωτηθείσα για το πόρισμα του ποινικού ανακριτή για τις Κεντρικές Φυλακές και πότε αναμένεται οποιαδήποτε ανακοίνωση, είπε ότι εναπόκειται στον Γενικό Εισαγγελέα να αποφασίσει και να ανακοινώσει την απόφασή του και αν υπάρχει κάτι στο οποίο εμπλέκεται θα αναλάβει τη δικής της ευθύνη εκεί που της ανήκει.
Ανέφερε ότι υπάρχει σύγχυση ότι είναι δική της αρμοδιότητα το να δοθεί το πόρισμα. Είπε ότι η ίδια δεν γνωρίζει τις εισηγήσεις του ποινικού ανακριτή, ούτε έχει το μαρτυρικό υλικό για να καταλήξει η ίδια σε οποιαδήποτε απόφαση, ενώ απαντώντας σε ερώτηση είπε ότι δεν έχει οποιαδήποτε ένδειξη από τον Γενικό Εισαγγελέα.
Αναβάθμιση των επαρχιακών δικαστηρίων Λευκωσίας
Η Υπουργός είπε ότι ξεκίνησε η πρώτη φάση για τα έργα εξωραϊσμού για αναβάθμιση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας και εγκρίθηκε προϋπολογισμός ύψους 2,7 εκατ. ευρώ. Εξέφρασε επίσης την προσδοκία ότι εντός του 2023 θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για το νέο δικαστικό Μέγαρο.
Αναφέρθηκε επίσης στη εφαρμογή του e-justice, αρχές του 2023 αλλά και στην παράδοση μελέτης για τη δημιουργία Υπηρεσίας Δικαστηρίων (Court Service) για διοίκηση των δικαστηρίων, στις αρχές 2023.
Όσον αφορά την κάρτα φιλάθλου, η Υπουργός υποστήριξε τη διατήρησή της καθώς έχει προλάβει πολλά επεισόδια βίας στα γήπεδα. Αναφέροντας ότι υπήρξε μια έξαρση της βίας στα γήπεδα τον τελευταίο καιρό, είπε ότι η Αστυνομία είναι παρούσα και ενισχύει το ρόλο της και με παρακολούθηση και των διπλανών χώρων από τα γήπεδα με drones ωστόσο χρειάζεται η προσπάθεια να είναι συλλογική και να αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους, όπως οι υπεύθυνοι για τον εσωτερικό έλεγχο, τα σωματεία και οι οργανωμένοι φίλαθλοι.
Μικρό το ενδιαφέρον για συμβασιούχους αστυνομικούς
Όσον αφορά τους 300 συμβασιούχους αστυνομικούς για το μεταναστευτικό, ο Αρχηγός της Αστυνομίας Στέλιος Παπαθεοδώρου ανέφερε ότι οι αιτήσεις λήγουν την άλλη εβδομάδα, ωστόσο είναι πιθανόν να δοθεί παράταση αφού έχουν υποβληθεί μόνο 147 αιτήσεις. Ανέφερε περαιτέρω ότι οι συμβασιούχοι είναι ένα μεγάλο έργο αφού πέραν από την πρόσληψή τους χρειάζεται εκπαίδευση, αγορά νέων αυτοκινήτων και άλλα διοικητικά ζητήματα.
Ερωτηθείς από το ΕΛΑΜ για περιστατικό κατά το οποίοι νεαροί έκαψαν ελληνική σημαία και κατά πόσο θα διωχθούν ποινικά, ο Αρχηγός αστυνομίας ότι θα πρέπει να έρθει σχετική πρόταση νόμου για ποινικοποίηση της πράξης αυτής, αφού στην παρούσα φάση είναι ποινικοποιημένο το αδίκημα μόνο αν διαπράττεται μέσα σε αθλητικούς χώρους.
Δηλώσεις Βουλευτών
Η Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών, Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου είπε ότι τόνισε στην Υπουργό για ακόμα μια φορά τη μεγάλη αγωνία τους για την κακή κατάσταση στα δικαστήρια, με τις καθυστερήσεις, τα προβλήματα στη διαδικασία απονομής δικαιοσύνης και την άθλια κατάσταση στα δικαστήρια της επαρχίας Λευκωσίας. Πρόσθεσε ότι η κατάσταση δεν περιποιεί τιμή σε κανέναν και είναι δεδομένο ότι η Λευκωσία είναι ο φτωχός συγγενής της δικαιοσύνης.
Παράλληλα είπε ότι συζήτησαν την εισήγηση του ΔΗΚΟ για δικαστήριο επίλυσης μικροδιαφορών για να συμβάλει στην πιο εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας. Ανέφερε ακόμα ότι θα πρέπει να προχωρήσει με γοργούς ρυθμούς η αναβάθμιση των μισθολογικών κλιμάκων στην Αστυνομία.
Θεωρούμε, πρόσθεσε, ότι το αίσθημα ασφάλειας που έχει ο Κύπριος πολίτης πρέπει να αναβαθμιστεί.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών, Βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης στάθηκε στο γεγονός ότι μέσα στους μήνες που πέρασαν ψηφίστηκαν από τη Βουλή 39 σοβαρότατα νομοσχέδια που στάλθηκαν από το Υπουργείο Δικαιοσύνης που αφορούν, μεταξύ άλλων, στη μεταρρύθμιση της ανώτατης βαθμίδας της δικαιοσύνης, την Αρχή Κατά της Διαφθοράς, τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος, τη δημιουργία εμπορικού δικαστηρίου και ναυτοδικείου, στους 300 συμβασιούχους για το μεταναστευτικό, στο οικογενειακό δίκαιο κ.α.
Αναφερόμενος στα νομοσχέδια για την καταπολέμηση της διαφθοράς που ψηφίστηκαν, είπε ότι αυτή τη στιγμή η Κύπρος με το νομοθετικό πλαίσιο που έχει είναι ανάμεσα στις 11 χώρες της ΕΕ που έχουν θεσμοθετήσει το συγκεκριμένο ισχυρότατο νομικό πλαίσιο κατά της διαφθοράς, κάτι που όπως είπε πρέπει να κρατηθεί και να ενισχυθεί. Και βέβαια, πρόσθεσε, αναμένουμε αποτελέσματα.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης ανέφερε ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης ήταν απών στο σκάνδαλο των παρακολουθήσεων και είπε ότι θεωρούν ότι η αρμόδια πολιτική προϊστάμενος θα έπρεπε να έχει έναν πιο πρωταγωνιστικό ρόλο όσον αφορά την κάθαρση και να βγουν στην επιφάνεια όλα όσα όλοι υποπτευόμαστε ότι συμβαίνουν και κανείς δεν παραδέχεται.
Σύμφωνα με τον ίδιο είναι απαράδεκτο η Αστυνομία να αποκρύπτει από τη Βουλή ότι έλαβε υπηρεσίες από φυσικά πρόσωπα ή εταιρείες που βρέθηκαν στη συνέχεια να διώκονται ποινικά όσον αφορά την παραβίαση της νομοθεσία για την ιδιωτική επικοινωνία. Εξέφρασε επίσης προβληματισμούς για τη μετάθεση της ημερομηνίας της υλοποίησης της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης κατά έξι μήνες και μίλησε και για την ανάγκη μεταρρύθμισης της πρωτοβάθμιας δικαιοδοσίας.