Υπάρχει ένα ξεκάθαρο σχέδιο Α’ για την Κύπρο, αυτό της λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, και δεν υπάρχει οποιοδήποτε σχέδιο Β’, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο ‘Υπατος Αρμοστής του Ηνωμένου Βασιλείου στη Λευκωσία, Στίβεν Λίλι, υπογραμμίζοντας πως προκειμένου να επιτύχει το σχέδιο Α’ πρέπει να υπάρξει καλή προετοιμασία των διαπραγματεύσεων για λύση του Κυπριακού, καθώς και της κοινής γνώμης. Ερωτηθείς αν οι διαθέσιμες επιλογές είναι το σχέδιο Α’ ή η διαίρεση του νησιού, ο κ. Λίλι υπογράμμισε πως «η διαίρεση θα ήταν το σχέδιο Β’ και δεν υπάρχει σχέδιο Β`» και πως «είναι σημαντικό όλοι οι εμπλεκόμενοι να αδράξουν την ευκαιρία τώρα, πριν χαθεί για πάντα το μομέντουμ του Κραν Μοντάνα», ώστε να υπάρξει ένα αξιοπρεπές σχέδιο που να μετατραπεί σε μια πλήρη συμφωνία που να μπορεί να παρέχει τη βάση για μια διαρκή διευθέτηση και διαρκή επανένωση του νησιού. Σημείωσε πως «το στάτους κβο δεν είναι επιλογή, η ανεπίσημη διαίρεση όπως αυτή που έχουμε δεν είναι κάτι βιώσιμο». Σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, ο κ. Λίλι αναφέρθηκε επίσης στην κατάσταση της οικονομίας στην τ/κ κοινότητα, η οποία όπως δήλωσε, «πλήττεται από τις εντάσεις και τις αναταράξεις στην τουρκική οικονομία», τονίζοντας πως αυτό «είναι κάτι σημαντικό επί του οποίου πρέπει να υπάρξει προβληματισμός». Επεσήμανε πως αυτό «δείχνει πόση αλληλεξάρτηση υπάρχει μεταξύ της τ/κ και της τουρκικής οικονομίας», σημειώνοντας πως αυτό είναι κάτι που επισυνέβη κατά τη διάρκεια των χρόνων που έχουν περάσει, και πως στο μέλλον αυτή η αλληλεξάρτηση θα συνεχίσει και θα μεγεθυνθεί, εκτός εάν υπάρξει μια διευθέτηση του Κυπριακού. Αλλά συχνά κάποιοι μιλούν λες και δεν επείγει η λύση του Κυπριακού, σημείωσε. Πρόσθεσε πως «το στάτους κβο δεν είναι κάτι το στατικό» και πως «καθώς το βόρειο μέρος της Κύπρου εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από την Τουρκία, και καθώς η τουρκική επίδραση μεγαλώνει εκεί, η επανένωση της Κύπρου γίνεται πιο δύσκολη. Αυτό θεωρώ είναι κάτι για το οποίο όλοι οι Κύπριοι χρειάζεται να προβληματιστούν», είπε. «Εάν θεωρείτε πως είναι δύσκολο θα λυθεί το (κυπριακό) πρόβλημα 44 χρόνια μετά την εισβολή, θα είναι ακόμη πιο δύσκολο εάν περιμένετε ακόμη περισσότερο. ‘Οσο περισσότερο περιμένετε τόσο λιγότερο ευνοϊκές θα είναι οι συνθήκες», σημείωσε. Εξέφρασε την πεποίθηση πως από τη λύση θα έχουν κέρδος και οι δυο πλευρές (win-win situation), γιατί, όπως είπε, η επανένωση θα πολλαπλασιάσει τις ευκαιρίες σε όλο το νησί, ολόκληρο το νησί θα αποτελεί μέρος της ΕΕ με μια ενιαία οικονομία, και θα μπορεί να παίξει ένα μεγαλύτερο ρόλο στην περιοχή. Ερωτηθείς σε σχέση με τις επικείμενες επαφές της απεσταλμένης του ΓΓ του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ, στο Λονδίνο, ο κ. Λίλι ανέφερε πως “προσβλέπουμε να δεχθούμε την κ. Λουτ στο Λονδίνο και στο αποτέλεσμα των διαβουλεύσεών της”. Πρόσθεσε πως η κ. Λουτ έχει ζητήσει να έχει συναντήσεις με τον Υπουργό Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και με τον Υφυπουργό αρμόδιο για θέματα Ευρώπης, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν σύντομα, μετά τις διακοπές. Απαντώντας σε ερώτηση για τις προοπτικές επανέναρξης των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, ο κ. Λίλι είπε πως είναι ξεκάθαρο πως το αποτέλεσμα των συνομιλιών στο Κραν Μοντάνα ήταν μια αρνητική εξέλιξη. Πρόσθεσε πως από την άλλη υπήρξε πρόοδος στις συνομιλίες σε ένα αριθμό θεμάτων, και υπάρχει τώρα μια ευκαιρία τα μέρη να έχουν συναντήσεις πάλι και να κτίσουν πάνω σε αυτό που ήδη υπάρχει, με την ελπίδα να καταλήξουν σε μια συμφωνία. «Προφανώς υπάρχει σημαντική δουλειά που πρέπει να γίνει ώστε να υπάρξει προετοιμασία. Πρέπει να υπάρξει κατάλληλη προετοιμασία για τις συνομιλίες από όλους τους εμπλεκόμενους, προκειμένου να μπορεί να επιτευχθεί μια συμφωνία όταν οι ηγέτες πραγματοποιήσουν συναντήσεις, καθώς και κατάλληλη προετοιμασία της κοινής γνώμης, ώστε η συμφωνία στην οποία θα φθάσουν οι ηγέτες να μπορεί να λάβει στήριξη από τον κόσμο στα δημοψηφίσματα», επεσήμανε. Σημείωσε πως αυτό που θα ακολουθήσει δεν θα είναι εύκολο, σημειώνοντας πως θεωρεί πως με καλή προετοιμασία και εφόσον υπάρξει πραγματική επικέντρωση στα θέματα θα είναι δυνατόν να υπάρξει πρόοδος. Υπογράμμισε πως η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου εξακολουθεί να υποστηρίζει σθεναρά μια διευθέτηση βασισμένη σε ένα μοντέλο διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Πιστεύουμε πως αυτή είναι η καλύτερη και πιο πρακτική λύση που να επιτρέπει την επανένωση της Κύπρου», ανέφερε. Ερωτηθείς εάν πιστεύει ότι το πιο ακανθώδες θέμα του Κυπριακού είναι αυτό της ασφάλειας και των εγγυήσεων, ο ‘Υπατος Αρμοστής του Ηνωμένου Βασιλείου είπε: “Θεωρώ πως το Κυπριακό είναι γεμάτο από ακανθώδη θέματα. Η ασφάλεια και οι εγγυήσεις είναι ξεκάθαρα ένα πραγματικά πολύ σημαντικό θέμα και για τις δυο κοινότητες της Κύπρου. Η κάθε μια από τις δυο κοινότητες στην Κύπρο έχει τις δικές της απόψεις για το τι σημαίνει ασφάλεια και χρειάζεται να γίνει πολλή δουλειά για γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των δυο μερών στο θέμα της ασφάλειας». Σε ερώτηση για τη θέση της χώρας του στο θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, που θα μεταφερθεί και στην κ. Λουτ, ο κ. Λίλι ανέφερε πως αυτή είναι καλά γνωστή. «’Εχουμε πει ότι είμαστε ανοικτοί σε μια λύση γύρω από το θέμα των εγγυήσεων που να είναι αποδεκτή από όλα τα μέρη, και αυτό δεν έχει αλλάξει», τόνισε. Είπε εξάλλου πως η χώρα του συμμερίζεται την άποψη πως μια διευθέτηση αναφορικά με την ασφάλεια της μιας πλευράς δεν πρέπει να είναι εις βάρος της ασφάλειας της άλλης. ‘Ετσι χρειάζεται να εργαστούμε για να βοηθήσουμε στην επίτευξη μιας καλής λύσης ώστε και οι δυο κοινότητες της Κύπρου να αισθάνονται ασφαλείς σε μια επανενωμένη Κύπρο, υπογράμμισε. Ερωτηθείς αν το Ηνωμένο Βασίλειο ανησυχεί από τα όσα βλέπουν το φως της δημοσιότητας πως δηλαδή η Τουρκία είναι υπέρ μιας λύσης συνομοσπονδίας ή δυο κρατών στο νησί, ο κ. Λίλι είπε πως στο Κυπριακό όπως και σε πολλά πολιτικά ζητήματα είναι σημαντικό να μην υπάρχει παραπλάνηση από φήμες και εικοτολογίες. «Η ξεκάθαρη θέση μας είναι ότι η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία είναι η καλύτερη διαθέσιμη λύση. Μπορεί να μην είναι τέλεια, αλλά είναι η καλύτερη πιο πρακτική, διαθέσιμη λύση. Είναι εύκολο όταν τα πράγματα είναι δύσκολα, κάποιοι να αρχίζουν να ρίχνουν άλλες ιδέες, αλλά αυτές οι άλλες ιδέες έχουν τη δική τους πολυπλοκότητα και τις δικές τους προκλήσεις», σημείωσε, υπενθυμίζοντας πως «αποτελεί μακροχρόνια θέση της διεθνούς κοινότητας, όπως αυτή υιοθετείται σε πολλά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, ότι δεν υποστηρίζουμε μια λύση δυο κρατών». Ερωτηθείς για τις απειλές της Αγκυρας κατά της Κύπρου, σε σχέση με τις γεωτρήσεις στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, ο κ. Λίλι υπογράμμισε πως «υποστηρίζουμε πλήρως το δικαίωμα της Κύπρου να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς πόρους στην κυπριακή ΑΟΖ. Ελπίζουμε αυτοί οι φυσικοί πόροι να μπορούν να τύχουν εκμετάλλευσης προς όφελος όλων των Κυπρίων και τασσόμαστε σθεναρά ενάντια σε προκλητικές ενέργειες από οποιονδήποτε».
Κληθείς να πει εάν πιστεύει πως τυχόν νέες τέτοιες προκλήσεις μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό, ο Βρετανός ‘Υπατος Αρμοστής ανέφερε πως το σημαντικό σε σχέση με τις συνομιλίες είναι όπως όλοι παραμένουν ψύχραιμοι και προετοιμάσουν καλά τις συνομιλίες επικεντρωμένοι σε αυτό. Σημείωσε πως πέρσι και κατά τη διάρκεια των διαφόρων γύρων των συνομιλιών, περιλαμβανομένων αυτών στο Κραν Μοντάνα, ο κόσμος ανησυχούσε κατά πόσον οι εντάσεις στο θέμα των υδρογονανθράκων θα επηρέαζαν τις συνομιλίες, αλλά οι συνομιλίες έγιναν και δεν εκτροχιάστηκαν λόγω εντάσεων στο θέμα των υδρογονανθράκων. Περαιτέρω και ερωτηθείς κατά πόσον θεωρεί πως η ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ -Τουρκίας μπορεί να επηρεάσει τις σχέσεις στην περιοχή μας, ο κ. Λίλι ανέφερε πως η Τουρκία είναι μια πολύ σημαντική χώρα και δύναμη σε αυτό το μέρος του κόσμου, προσθέτοντας πως το Ηνωμένο Βασίλειο επιζητεί να διατηρεί μια αποτελεσματική σχέση συνεργασίας και συνεταιρισμού με την Τουρκία. Επί του παρόντος – είπε- θεωρεί ότι η προσοχή στην Κύπρο πρέπει να εστιαστεί στην επίδραση της κατάστασης της τουρκικής οικονομίας πάνω στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Πλημμύρισε ο κυκλικός κόμβος Πολεμιδιών (ΒΙΝΤΕΟ)
Σε ό,τι αφορά το θέμα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, με αφορμή τη θέση των ΗΠΑ για μείωση της χρηματοδότησης που προσφέρουν για τις ειρηνευτικές δυνάμεις των Ηνωμένων Εθνών σε όλο τον κόσμο, ο Βρετανός ‘Υπατος Αρμοστής επεσήμανε πως η χώρα του και τα άλλα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας εργάστηκαν σκληρά για να πετύχουν ένα καλό ψήφισμα για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και πως η απόφαση που λήφθηκε ήταν να μην υπάρξει οποιαδήποτε μείωση σε ό,τι αφορά την ειρηνευτική δύναμη. ’Εχουμε μόλις συμφωνήσει επί αυτής της εξάμηνης θητείας, επεσήμανε, σημειώνοντας πως σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες των Ηνωμένων Εθνών η προσοχή είναι τώρα εστιασμένη στις διαβουλεύσεις της κ. Λουτ και στην έκθεση που θα υποβάλει στον Γενικό Γραμματέα.”Θεωρώ ότι εδώ πρέπει να εστιάσουμε αυτή τη στιγμή, παρά να κάνουμε εικασίες για την ανανέωση της επόμενης θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ”, πρόσθεσε. Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, ο κ. Λίλι υπογράμμισε πως η κοινωνία των πολιτών έχει να παίξει ζωτικό ρόλο στην επίλυση οποιαδήποτε διαμάχης ή σε οποιανδήποτε ειρηνευτική διαδικασία. «Η κοινωνία των πολιτών μπορεί να βοηθήσει στην υλοποίηση κάποιων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης που χρειάζονται, και είναι σημαντική η εμπλοκή της κοινωνίας των πολιτών και τις ευρύτερης κοινωνίας προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οποιαδήποτε λύση επιτευχθεί σε πολιτικό επίπεδο μπορεί στη συνέχεια να εφαρμοστεί και να είναι βιώσιμη στην κοινωνία», επεσήμανε. «Θεωρώ ότι η κοινωνία των πολιτών μπορεί να παίξει πολύτιμο ρόλο. Αυτό για το οποίο μιλούμε είναι οι Κύπριοι να αναλάβουν ευθύνη σε σχέση με τη λύση του Κυπριακού, όχι απλώς να περιμένουν από κάποιον άλλο να το λύσει», επεσήμανε. Πρόσθεσε πως το Κυπριακό πρέπει να λυθεί από τις δυο κοινότητες, με τη βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών και της διεθνούς κοινότητας. Ερωτηθείς για τις διμερείς σχέσεις μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Κύπρου, ο ‘Υπατος Αρμοστής είπε πως ελπίζει και είναι αισιόδοξος για τις σχέσεις αυτές.
Σημείωσε πως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του στο νησί έχει πει σε πολλές περιπτώσεις πως φιλοδοξία του είναι η οικοδόμηση μια σύγχρονης σχέσης μεταξύ των δυο χωρών, με προοπτικές για το μέλλον, σημειώνοντας πως η σχέση αυτή οικοδομείται πάνω στις πολλές και θετικές βάσεις, οι οποίες υπάρχουν. Είπε πως μια από τις σημαντικές αυτές βάσεις είναι οι δεσμοί μεταξύ των ανθρώπων, επισημαίνοντας τη μεγάλη κοινότητα Κυπρίων που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη μεγάλη κοινότητα Βρετανών που ζουν στην Κύπρο, τον μεγάλο αριθμό φοιτητών από την Κύπρο στη Βρετανία, καθώς και τον μεγάλο αριθμό Βρετανών τουριστών που επισκέπτονται την Κύπρο. Ανέφερε, εξάλλου, πως «στο μέλλον πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να εμβαθύνουμε και να διευρύνουμε αυτή τη σχέση σε ένα φάσμα τομέων που σχετίζονται με την οικονομία, το εμπόριο, τις επενδύσεις, τον τουρισμό, την εκπαίδευση, την επιστήμη και την έρευνα, καθώς επίσης την ασφάλεια και τη συνεργασία στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και των άλλων σύγχρονων απειλών κατά της ασφάλειας που αντιμετωπίζουμε». Ερωτηθείς αν η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ μπορεί να επηρεάσει τις σχέσεις των δυο χωρών, ο κ. Λίλι είπε πως υπήρχε μια δυνατή σχέση Κύπρου – Ηνωμένου Βασιλείου πριν ακόμη οι δυο χώρες ενταχθούν στην ΕΕ και πως αυτή συνεχίστηκε και μετά την ένταξή τους στην ‘Ενωση. Εξέφρασε την πεποίθηση πως «θα έχουμε μια δυνατή σχέση και όταν η Βρετανία θα είναι εκτός της ΕΕ, γιατί ενώ φεύγουμε από τις δομές της ΕE, δεν φεύγουμε από την Ευρώπη, δεν παύουμε να είμαστε Ευρωπαίοι». «’Εχουμε τις ίδιες αξίες, υπάρχει προσήλωση και των δυο χωρών προς τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ανοχή και την πολυμορφία, και οι δυο χώρες είναι μέλη της Κοινοπολιτείας, έχουμε αυτό το μεγάλο φάσμα διαπροσωπικών επαφών. Ασφαλώς όλα αυτά θα συνεχιστούμε ανεξαρτήτως του Brexit. Αυτό που θέλουμε να αποφύγουμε είναι ένα αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων για το Brexit που να κάνει τα πράγματα πιο δύσκολα. Θέλουμε μια ισχυρή και φιλόδοξη συμφωνία μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, που να επιτρέπει να παραμείνουν πολλοί από τους εμπορικούς και οικονομικούς δεσμούς μας, που να επιτρέπει να συνεχιστεί η συνεργασία μας στην ασφάλεια και την επιβολή του νόμου», ανέφερε, σημειώνοντας πως αυτό θα έχει θετικά αποτελέσματα και για τις σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου – Κύπρου «που θα παραμείνουν ισχυρές ότι και εάν γίνει με το Brexit”. Ως προς τις διαπραγματεύσεις Κύπρου – Ηνωμένου Βασιλείου για το θέμα των Βρετανικών Βάσεων στο νησί μετά το Brexit, ο κ. Λίλι ανέφερε πως η χώρα του και η Κύπρος έχουν ένα κοινό στόχο να διασφαλίσουν ότι στην πράξη «δεν θα υπάρχει αλλαγή στις ζωές και τα δικαιώματα των Κυπρίων πολιτών, που ζουν και εργάζονται στις Βάσεις». ‘Ετσι διεξάγουμε διαπραγματεύσεις με την Κύπρο για διευθέτηση των νομικών θεμάτων γύρω από αυτό. Είμαι αισιόδοξος ότι θα καταλήξουμε σε μια συμφωνία, επεσήμανε. Ερωτηθείς εάν θεωρεί πως ο αριθμός των Κυπρίων που σπουδάζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο θα επηρεαστεί από το Brexit, o ‘Υπατος Αρμοστής εξέφρασε την ελπίδα ότι δεν θα επηρεαστεί, σημειώνοντας πως υπάρχουν 10 χιλιάδες Κύπριοι φοιτητές στο Ηνωμένο Βασίλειο. Επεσήμανε πως όποιος ξεκινήσει να σπουδάζει στη Βρετανία φέτος το φθινόπωρο ή κάνει αίτηση αυτό το φθινόπωρο για να ξεκινήσει να σπουδάζει του χρόνου θα πληρώσει τα ίδια δίδακτρα με τους άλλους φοιτητές από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη που σπουδάζουν τώρα εκεί, σημειώνοντας πως το τι θα γίνει από εκεί και πέραν δεν έχει ακόμη αποφασιστεί. Σε ερώτηση για τον ρόλο της Κύπρου στην περιοχή σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και τη διατήρηση της ασφάλειας, ο κ. Λίλι ανέφερε πως η Κύπρος αποτελεί γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης, της Εγγύς και της Μέσης Ανατολής. «’Ετσι έχει να παίξει ένα σημαντικό ρόλο», ανέφερε.
Σημείωσε πως προκειμένου να παίξει τον πλήρη ρόλο της ως γέφυρα στην περιοχή, η Κύπρος πρέπει να επανενωθεί. Εάν η Κύπρος επανενωθεί και υπάρχει πρόσβαση σε όλα τα λιμάνια της περιοχής, περιλαμβανομένων αυτών της Τουρκίας, θα γίνει ένα πραγματικά παγκόσμιο κέντρο ναυτιλίας, και ένα πλήρες περιφερειακό κέντρο για την ανάπτυξη υδρογονανθράκων εάν η Κύπρος μπορεί να εκμεταλλευτεί τους υδρογονάνθρακες και να τους στέλλει όχι μόνο στην Αίγυπτο και το Ισραήλ, αλλά και στην Τουρκία και την Ανατολική Ευρώπη», επεσήμανε. Είπε ακόμη πως η Βρετανία και η Κύπρος καθώς και όλες οι χώρες της Ευρώπης, ανεξαρτήτως του αν είναι μέλη ή όχι της ΕΕ, «αντιμετωπίζουν κοινές απειλές κατά της ασφάλειας και μια από αυτές είναι η απειλή από τη διεθνή τρομοκρατία». Είμαστε αποφασισμένοι και μετά το Brexit να έχουμε υψηλού επιπέδου διαβουλεύσεις και συνεργασία με την Κύπρο για καταπολέμηση της τρομοκρατίας και για άλλα θέματα επιβολής του νόμου και της ασφάλειας, πρόσθεσε. Θέλουμε να έχουμε μια δυνατή σχέση κατά την περίοδο μετά το Brexit. Αυτές οι σχέσεις θα είναι πιο ισχυρές εάν το Κυπριακό μπορέσει να λυθεί γιατί η επανένωση της Κύπρου θα ανοίξει όλων των ειδών τις ευκαιρίες για τη χώρα, θα διασφαλίσει μεγάλες δυνατότητες για την Κύπρο, και ελπίζω και για τις σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου – Κύπρου», σημείωσε, τέλος.
