Στα χέρια του Γενικού Εισαγγελέα βρίσκεται το πλήρες κείμενο του πορίσματος της Ερευνητικής Επιτροπής Νικολάτου γύρω από την υπόθεση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, ή όπως συνηθίζεται πλέον να λέγεται, των χρυσών διαβατηρίων. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής αναφέρθηκε σε μαζική παρανομία και υπέρβαση του νόμου από πλευράς του Υπουργικού Συμβουλίου από το 2017 μέχρι το 2020 ειδικότερα σε ότι αφορά την πολιτογράφηση μελών των οικογενειών των επενδυτών. 

Η έκθεση είπε ο κ. Νικολάτος εκτείνεται σε 780 σελίδες ενώ συνοδεύεται από παραρτήματα 5000 σελίδων.

Ανάμεσα σε άλλα ο Μύρωνας Νικολάτος αναφερόμενος στις πολιτογραφήσεις την περίοδο 2017- Αύγουστος 2020 ανέφερε: 

1. Κατά την κρίση της Επιτροπής, τον ουσιώδη χρόνο 2007 – Αύγουστο 2020, υπήρξε μαζική παρανομία, δηλαδή  υπέρβαση του σχετικού Νόμου, από  πλευράς Υπουργικού Συμβουλίου  και από άλλους, αναφορικά  με την πολιτογράφηση μελών των οικογενειών των Επενδυτών – Επιχειρηματιών και διευθυντικών στελεχών Εταιρειών – Επενδυτών.

Συγκεκριμένα, από  τις 6.779 κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις φυσικών προσώπων, τα 3.609 φυσικά πρόσωπα ή ποσοστό 53%, αφορούσε σε  μέλη οικογενειών και Διευθυντικά στελέχη εταιρειών, τα οποία πολιτογραφήθηκαν εκτός νομικού πλαισίου. Από τα υπόλοιπα 3.170 φυσικά πρόσωπα ή το υπόλοιπο 47% που πολιτογραφήθηκαν σύμφωνα με τον εξουσιοδοτικό Νόμο, το 66% ικανοποιούσαν όλα τα ουσιαστικά και τυπικά κριτήρια, ενώ το 34% δεν φαίνεται να ικανοποιούσαν όλα τα τυπικά κριτήρια. Σημειώνεται επίσης ότι ποσοστό 92% των επενδυτών φαίνεται να ικανοποιούσε, επί της ουσίας, το οικονομικό κριτήριο, ενώ για το υπόλοιπο ποσοστό 8% εντοπίστηκαν παρατυπίες ή/και ελλείψεις και δεν φαίνεται να το ικανοποιούσε. Επίσης ποσοστό ύψους 88% φαίνεται να ικανοποιούσε, επί της ουσίας, το κριτήριο της μόνιμης ιδιόκτητης κατοικίας, ενώ ποσοστό ύψους 12% δεν φαίνεται να το ικανοποιούσε.

2. Το Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ το 2015 και το 2016 είχε στην κατοχή του γνωματεύσεις της Νομικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με  τις οποίες η κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση των μελών των οικογενειών των επενδυτών ήταν, ενδεχομένως, παράνομη, εντούτοις συνέχισε την ίδια πρακτική μέχρι το 2020, χρονιά κατά την οποία τροποποιήθηκε ο Νόμος.
3. Είναι προφανές ότι το ΚΕΠ λειτουργούσε από το 2007 μέχρι τις 17.08.2020 με κενά και ελλείψεις, χωρίς επαρκές Νομοθετικό και σχεδόν καθόλου Κανονιστικό πλαίσιο. Επίσης, απουσίαζαν οι ασφαλιστικές δικλείδες, η ορθή νομική καθοδήγηση, αλλά και οι επαρκείς έλεγχοι, έστω και ως προς τους ισχύοντες Νόμους και Κανονισμούς.
4. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, παρατηρήθηκε ότι ορισμένοι πάροχοι, δικηγόροι, λογιστές, Τράπεζες, κτηματομεσίτες και επιχειρηματίες ανάπτυξης γης δεν ανταποκρίθηκαν, επαρκώς, στις νομικές και άλλες υποχρεώσεις τους.

Σε κάποιες δε περιπτώσεις, ούτε τα εποπτικά σώματα των παρόχων προέβησαν στους απαραίτητους ελέγχους.

Ενδεχόμενες πολιτικές, ποινικές και πειθαρχικές ευθύνες

5. Από τα ενώπιον μας στοιχεία, υπάρχουν ενδεχόμενες πολιτικές ευθύνες πολιτικών προσώπων, Θεσμών και Αξιωματούχων. Εντοπίστηκαν, επίσης, ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες που βαρύνουν, κυρίως, Αιτητές – Επενδυτές και Επιχειρηματίες, αλλά και παρόχους ή και συνεργάτες τους. Επιπρόσθετα, εντοπίστηκαν και ενδεχόμενες πειθαρχικές ή δεοντολογικές ευθύνες.  Στη βάση των εν λόγω ευρημάτων, η  Επιτροπή καλεί όλους τους αρμόδιους όπως αξιοποιήσουν πλήρως τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο Πόρισμα και όπως προχωρήσουν καθηκόντως στην αναζήτηση και τιμωρία όσων ευθύνονται, ανάλογα με τον τύπο και τον βαθμό της ευθύνης τους. Αυτό άλλωστε απαιτεί το Κράτος Δικαίου.

Η ανάληψη των πολιτικών ευθυνών, επαφίεται στους επηρεαζόμενους και γενικά στην πολιτική ζωή του τόπου.

6. Η Επιτροπή εισηγείται, επίσης, την εξέταση του ενδεχομένου ανάκλησης πολιτογραφήσεων, σε 85 υποθέσεις, από την εξέταση των οποίων προέκυψε ότι , ενδεχομένως, οι Αιτητές να ευθύνονται για ποινικά ή άλλα αδικήματα, με απώτερο στόχο την εξασφάλιση της πολιτογράφησης, ή των οποίων η πολιτογράφηση δύναται να ανακληθεί σύμφωνα με το Νόμο ή και για άλλους λόγους δημοσίου συμφέροντος.
7. Για τον πολύ μεγάλο αριθμό των πολιτογραφήσεων που έγιναν καθ’  υπέρβαση του Νόμου, χωρίς, ωστόσο, να ευθύνονται οι Αιτητές, το ζήτημα της ανάκλησης είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο, αφού δυνατόν να δημιουργήθηκαν κεκτημένα δικαιώματα, δυνάμει του Κυπριακού ή του Ενωσιακού Δικαίου. Αυτό επαφίεται, βέβαια, στις αρμόδιες Αρχές της Δημοκρατίας.

“Για σκοπούς πληρότητας, διευκρινίζεται ότι διαχρονικά οι, καθ’ υπέρβαση του Νόμου, Πράξεις του Υπουργικού Συμβουλίου είναι μεν ακυρώσιμες, υπό προϋποθέσεις, αλλά δεν επισύρουν ποινική ευθύνη για τα Μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, εκτός εάν έγιναν σκόπιμα και με σκοπό την καταδολίευση, πράγμα που δεν διαπιστώθηκε από τα ενώπιον μας στοιχεία”, ανέφερε ο Μύρωνας Νικολάτος. 

Από την πλευρά του ο Γενικός Εισαγγελέας ανέφερε ότι η επιτροπή διορίστηκε μετά από εισήγηση του Υπουργικού Συμβουλίου αλλά και του Επιτρόπου Δικαιοσύνης της ΕE. Εξέφρασε πλήρη ικανοποίηση για το έργο της επιτροπής και έπλεξε το εγκώμιο των μελών για το τεράστιο έργο που έφεραν σε πέρας εντός των χρονικών ορίων που τέθηκαν.

Ο Γιώργος Σαββίδης ανέφερε ότι θα ακολουθήσει ενδελεχής μελέτη από τη Νομική Υπηρεσία και στη συνέχεια θα δοθεί στη δημοσιότητα κατά τον ίδιο τρόπο με την ενδιάμεση έκθεση.

“Διαβεβαιώνω ότι, εκεί και όπου εντοπίζονται συνθήκες που δικαιολογούν ποινικές ανακρίσεις και την προσαγωγή προσώπων ενώπιον της Δικαιοσύνης, η Νομική Υπηρεσία θα πράξει το καθήκον της στο ακέραιο. Κάτι τέτοιο άλλωστε πράττουμε στις άλλες περιπτώσεις που έχουν σχέση με το πολύκροτο αυτό θέμα, όπως την περίπτωση των δημοσιευμάτων ξένου τηλεοπτικού σταθμού, του πορίσματος της Ad Hoc Επιτροπής υπό την προεδρία της κυρίας Καλογήρου, αλλά και της ενδιάμεσης δικής σας έκθεσης, την οποία αυτούσια μαζί με τα τεκμήριά της αποστείλαμε στην Αστυνομία, δίδοντας της οδηγίες για έναρξη ανακριτικού έργου εκεί και όπου αυτό ενδείκνυται. Δεδομένης της σοβαρότητας των αδικημάτων που διερευνώνται, της πολυπλοκότητας των ανακρίσεων, των αντικειμενικών δυσκολιών στην εξασφάλιση νομικά αποδεκτής μαρτυρίας αλλά και του όγκου του ανακριτικού έργου που βρίσκεται σε εξέλιξη, το Τμήμα Καταπολέμησης Εγκλήματος του Αρχηγείου Αστυνομίας στο οποίο ανατέθηκε να διερευνήσει τα αδικήματα αυτά, έχει, με οδηγίες του Αρχηγού Αστυνομίας, πρόσφατα ενισχυθεί με ακόμη 10 ανακριτές, με εμπειρία στη διερεύνηση σοβαρών υποθέσεων, ούτως ώστε η διερεύνηση να προχωρήσει με γοργότερους ρυθμούς. Με την ολοκλήρωση της διερεύνησης της κάθε υπόθεσης, ο φάκελος της θα διαβιβάζεται στη Νομική Υπηρεσία ώστε να δίδονται περαιτέρω οδηγίες ως προς τον χειρισμό των υποθέσεων. Τόσο ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, όσο και εγώ αλλά και ο Τομέας Ποινικού Δικαίου της Νομικής Υπηρεσίας είμαστε σχεδόν σε καθημερινή επικοινωνία τόσο με την ηγεσία της Αστυνομίας όσο και με τους ανακριτές, δίδοντας εκεί και όπου χρειάζεται καθοδήγηση στις ανακρίσεις”, κατέληξε.