Την πιο μεγάλη στιγμή της διαπραγμάτευσης στο Κραν Μοντάνα, επέλεξε πάντως ο Έσπεν Μπαρθ Έιντε για να αιφνιδιάσει. Με το που παρέλαβε τα έγγραφα με τις προτάσεις, έθεσε ζήτημα μετάβασης των πρωθυπουργών των τριών εγγυητριών δυνάμεων στο ελβετικό θέρετρο.
Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών δήλωσε πως “Υπάρχει μια βιασύνη που την περιέγραψα με τη λαϊκή ελληνική σοφία ότι κάποιοι θέλουν να βάλουν το κάρο μπροστά από το άλογο. Ας αφήσουν το άλογο της διαπραγμάτευσης να εργαστεί και μετά μπορούμε να συμφωνήσουμε για ότι κάρα θέλουνε”.
Διεμήνυσε ότι χωρίς χειροπιαστά αποτελέσματα, ο Αλέξης Τσίπρας δεν πρόκειται να πάρει το αεροπλάνο για Ελβετία.
“Θα αποφασίσει να έλθει όταν θα έχει την εκτίμηση και από την πλευρά της δικιάς μας της αντιπροσωπείας ότι έχουμε φθάσει σε εκείνο το σημείο που χρειάζεται η παρουσία του, και όχι γιατί κάποιοι βιάζονται να μην κάτσουν μέρες να κάνουν διαπραγμάτευση ή δεν θέλουν να κάνουν διαπραγμάτευση πάνω στις δυο Συνθήκες εγγύησης και στρατευμάτων”
Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα
Σε κάθε περίπτωση, η κατάθεση των γραπτών προτάσεων έβαλε το νερό στ’ αυλάκι της επί της ουσίας διαπραγμάτευσης για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις, “ξεκλειδώνοντας” τα επόμενο καθοριστικό βήμα για το μέλλον της διαδικασίας.
Ωστόσο όταν έκλεισαν οι πόρτες τα πράγματα σοβάρεψαν και ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ ζήτησε από τους επικεφαλής των αντιπροσωπειών να του παραδώσουν τα έγγραφα που ετοίμασαν. Σε άσπρο φάκελο με το λογότυπο της Κυπριακής Δημοκρατίας “έκλεισε” την πρόταση της ε/κ πλευράς ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ωστόσο τις εντυπώσεις έκλεψε ο κόκκινος φάκελος με την πρόταση της τουρκικής πλευράς.
Ο Νίκος Κοτζιάς αναφέρθηκε στους βασικούς πυλώνες της πρότασής του.
“Δεν μπορούν να υπάρχουν παρεμβατικά δικαιώματα, το ξαναγράψαμε, ότι πρέπει να φύγουν τα στρατεύματα της κατοχής, το ξαναγράψαμε, ότι πρέπει να φτιαχτεί ένα σύμφωνο φιλίας για τη συνεργασία των κρατών της περιοχής, με σημαντικό ρόλο για την ίδια την Κύπρο, ότι θα πρέπει να υπάρξει μια Συνθήκη για τον τρόπο και τη διαδικασία αποχώρησης των στρατευμάτων και επίσης υπάρχει μια εκτεταμένη πρόταση, που μας φάνηκε πάρα πολύ λογική, από την κυπριακή πλευρά γύρω από τους μηχανισμούς ελέγχου της εφαρμογής των συμφωνηθέντων”
Λίγο πριν τη διανομή των προτάσεων, οι παρόντες έδωσαν “όρκο σιωπής” θέλοντας να αποφύγουν τις διαρροές.
Σύντομο τετ-α-τετ Αναστασιάδη-Τσαβούσογλου
Λίγο πριν την αναχώρηση τους από το Συνεδριακό Κέντρο του Κραν Μοντάνα, Αναστασιάδης και Τσαβούσογλου είχαν ολιγόλεπτη συζήτηση στο πόδι, μια συζήτηση κοινωνικού χαρακτήρα. Στη συνέχεια ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας παρακάθισε σε γεύμα εργασίας με τον Μουσταφά Ακιντζί.