Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, υπό την προεδρία της Υπάτης Εκπροσώπου της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας, Federica Mogherini, υιοθετεί σήμερα και επίσημα μέτρα κατά της Τουρκίας, ως απάντηση στη συνεχιζόμενη παράνομη δραστηριότητά της εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το πακέτο των μέτρων το οποίο προετοιμάστηκε από το Συμβούλιο των Μονίμων Αντιπροσώπων (Coreper) μετά από εισήγηση της Κομισιόν και της ΕΥΕΔ, σε συνέχεια πολιτικής εντολής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και εγκρίθηκε αρχικά με σιωπηρή διαδικασία που έληξε το απόγευμα της Παρασκευής. Το ΣΕΥ υιοθετεί επίσημα το ίδιο πακέτο ως σημείο `Α` στην αρχή της ημερήσιας διάταξης, ενώ οι Υπουργοί αναμένεται να προβούν σε ανασκόπηση των τελευταίων εξελίξεων σε σχέση με την Τουρκία, αμέσως μετά στις “τρέχουσες υποθέσεις”.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Δριμεία επίθεση Ερντογάν κατά Γερουσιαστή Μενέντεζ και ΕΕ
Στο πακέτο περιλαμβάνεται η περικοπή κοινοτικών κονδυλίων ύψους 146 εκ. ευρώ από τα προενταξιακά κονδύλια της Τουρκίας (ΙPA-II κάτι που έχει προβλεφθεί ήδη στη γενική θέση του Συμβουλίου για τον προϋπολογισμό του 2020), το πάγωμα της επενδυτικής δραστηριότητας της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στην Τουρκία, το πάγωμα της αεροπορικής συμφωνίας ΕΕ- Τουρκίας και η ακύρωση μιας σειράς διαλόγων υψηλού επιπέδου ΕΕ- Τουρκίας σε σχέση με την οικονομία, την ενέργεια, τις μεταφορές και τη γεωργία (ο τελευταίος έχει ήδη ακυρωθεί και στην πράξη) και τέλος οι 28 θα προβλέπουν πως σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, ή περαιτέρω κλιμάκωσης η ΕΕ είναι έτοιμη και για στοχευμένα μέτρα κατά προσώπων και εταιριών που σχετίζονται με τις γεωτρήσεις.
Το μήνυμα του Ολλανδού ΥΠΕΞ
Το μήνυμα ότι “είμαστε στο πλευρό της Κύπρου”, έστειλε προσερχόμενος στο Συμβούλιο ο Υπουργός Εξωτερικών των Κάτω Χωρών Στέφαν Μπλόκ. Συγκεκριμένα ερωτηθείς για το αν περιμένουμε “κυρώσεις”, απάντησε ότι “βεβαίως δεν θα πρέπει να προτρέχουμε, αλλά είμαστε στο πλευρό της Κύπρου”.
Ακολούθως οι Υπουργοί Εξωτερικών θα συζητήσουν για το Ιράν υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων. Η συζήτηση ακολουθεί τη συνεδρίαση της Μικτής Επιτροπής του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPoA) στις 28 Ιουνίου και τις πρόσφατες ανακοινώσεις και τα βήματα της Τεχεράνης με τη μη εφαρμογή ορισμένων πτυχών της JCPoA.
Οι Υπουργοί Εξωτερικών θα επικεντρωθούν στην τεταμένη κατάσταση στην περιοχή του Περσικού Κόλπου και γύρω από αυτόν, καθώς και σε τρόπους μείωσης του συνεχιζόμενου κινδύνου που θα μπορούσε να οδηγήσει σε στρατιωτική κλιμάκωση. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) επιβεβαίωσε ότι το Ιράν έχει υπερβεί τα όρια που έχει θέσει το JCPoA τόσο για τα αποθέματα 300 κιλών ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού όσο και για το επίπεδο εμπλουτισμού 3,67%. Επίσης, στις 10 Ιουλίου συνήλθε επείγουσα συνάντηση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΟΑΕ. Η ΕΕ εκφράζει έντονη ανησυχία για το γεγονός ότι το Ιράν ακολουθεί δραστηριότητες που δεν συνάδουν με τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο πλαίσιο του JCPoA. Η ΕΕ ήταν συνεπής και σαφής ότι η δέσμευσή της για την πυρηνική συμφωνία εξαρτάται από την πλήρη συμμόρφωση του Ιράν. Τα ζητήματα συμμόρφωσης πρέπει να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο της JCPoA και πρέπει να συγκληθεί επειγόντως κοινή επιτροπή. Το Συμβούλιο συζήτησε για τελευταία φορά το Ιράν στις 13 Μαΐου 2019. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, οι υπουργοί Εξωτερικών επικεντρώθηκαν στην εφαρμογή της JCPoA μετά την απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να μην παρατείνουν τις απαλλαγές όσον αφορά το εμπόριο πετρελαίου με το Ιράν και να μην τις ανανεώσουν πλήρως για την JCPoA καθώς και στο πλαίσιο της ανακοίνωσης του Ιράν στις 8 Μαΐου 2019 σχετικά με τις δεσμεύσεις που ανέλαβε. Οι Υπουργοί θα συζητήσουν επίσης τις τρέχουσες προσπάθειες της ΕΕ για να καταστήσουν δυνατή τη συνέχιση του νόμιμου εμπορίου με το Ιράν, μεταξύ άλλων με τη λειτουργία του οχήματος ειδικού σκοπού “INSTEX”.
Το Συμβούλιο θα συζητήσει επίσης και θα εγκρίνει συμπεράσματα για το Ιράκ. Οι υπουργοί Εξωτερικών θα καταγράψουν την κατάσταση μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές πριν από ένα χρόνο και στο πλαίσιο της αύξησης των περιφερειακών εντάσεων. Επιπλέον το Συμβούλιο θα συζητήσει την κατάσταση στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Οι Υπουργοί θα εξετάσουν πώς η ΕΕ θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω την υποστήριξή της προς τη χώρα ενόψει της αυξανόμενης βίας. Ακολούθως η Ύπατη Εκπρόσωπος θα ενημερώσει τους υπουργούς για την επίσκεψή της στο Bangui στις 12 Ιουλίου. Κατά τη διάρκεια του γεύματος, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ θα ανταλλάξουν απόψεις με τον Υπουργό Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, Νικόλαος Ποπέσκου.
Τέλος το Συμβούλιο αναμένεται να εγκρίνει ορισμένα συμπεράσματα και αποφάσεις χωρίς συζήτηση, συμπεριλαμβανομένων συμπερασμάτων σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ στα Ηνωμένα Έθνη και την 74η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.