Οι εξελίξεις στο Κυπριακό και οι τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν ανάμεσα στα θέματα που απασχόλησαν τη σημερινή συνάντηση του Υπουργού  Εξωτερικών κ. Νίκου Χριστοδουλίδη με τον Ρώσο ομόλογό του κ. Σεργκέι Λαβρόφ, στη Μόσχα, όπου ο κ. Χριστοδουλίδης πραγματοποεί επίσκεψη εργασίας, κατόπιν πρόσκλησης του ομολόγου του.

Κατά τη συνάντηση, ο κ. Λαβρόφ καλωσορίζοντας τον κ. Χριστοδουλίδη, αφού τον συνεχάρη για τον διορισμό του στη θέση του Υπουργού Εξωτερικών ανέφερε, μεταξύ άλλων, μιλώντας μέσω διερμηνέα, ότι η Ρωσική Ομοσπονδία εκτιμά ιδιαίτερα τις σχέσεις της με την Κύπρο οι οποίες βασίζονται στην εξαίρετη συνεργασία των δύο χωρών στον πολιτικό, τον οικονομικό, τον πολιτιστικό και άλλους τομείς.

Πρόσθεσε ότι ανάμεσα στις δύο χώρες υπάρχει ένας εποικοδομητικός διάλογος τόσο σε ό,τι αφορά τα διεθνή όσο και στα ευρωπαϊκά ζητήματα.

Από την πλευρά του, κατά τη συνάντηση, ο κ. Χριστοδουλίδης εξέφρασε την ιδιαίτερη ευαρέσκεια και τις θερμές του ευχαριστίες για την πρόσκληση του Ρώσου ομολόγου του να επισκεφθεί τη Μόσχα, προσθέτοντας ότι «θα συζητήσουμε πολλά θέματα που απασχολούν την Κυπριακή Δημοκρατία και τη Ρωσική Ομοσπονδία και η συνάντηση μας αυτή προσφέρει την ευκαιρία να ανασκοπήσουμε τις διμερείς σχέσεις και να συζητήσουμε τρόπους περαιτέρω ενίσχυσής τους.

Θα έχουμε επίσης την ευκαιρία να συζητήσουμε για περιφερειακά και διεθνή προβλήματα», είπε ο κ. Χριστοδουλίδης, σημειώνοντας ότι η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται σε μια ιδιαιτέρως σημαντική περιοχή, αυτή της Ανατολικής Μεσογείου «και μπορεί να προσφέρει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που υπάρχουν».  

Πρόσθεσε ότι η Ρωσική Ομοσπονδία, ως Μόνιμο Μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ και λόγω των σχέσεων που διατηρεί με την Τουρκία «μπορεί να βοηθήσει στο να επαναρχίσει ο διάλογος. Παρά τα προβλήματα και δυσκολίες που έχουμε θεωρούμε ότι η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί τη λύση του Κυπριακού», είπε ο Υπουργός Εξωτερικών.  

Τέλος, ο κ. Χριστοδουλίδης αναφερόμενος στις σχέσεις ΕΕ – Ρωσίας είπε ότι μόνο μέσα από τον διάλογο μπορούν αν εξευρεθούν λύσεις.

 Μετά τη συνάντηση σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, ο κ. Λαβρόφ είπε, μεταξύ άλλων, μιλώντας μέσω διερμηνέα, ότι οι συνομιλίες με τον Κύπριο ομόλογό του ήταν εποικοδομητικές, σημειώνοντας ότι «η Κύπρος είναι σημαντικός εταίρος της Ρωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Ευρώπη» και πρόσθεσε ότι οι δύο χώρες διατηρούν πραγματικά φιλικές σχέσεις σε όλους τους τομείς.

Αναφέρθηκε επίσης στην κοινή επιθυμία για ενίσχυση και αύξηση των εμπορικών σχέσεων, επισημαίνοντας ότι προς αυτή την κατεύθυνση μεγάλο ρόλο διαδραματίζει η μικτή κυβερνητική επιτροπή για οικονομικές σχέσεις.

Πρόσθεσε ότι υπάρχει πρόοδος σε ό,τι αφορά την ενίσχυση αυτών των σχέσεων και ότι πολλές διμερείς συμφωνίες έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ.

Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο κ. Λαβρόφ είπε ότι «συζητήσαμε τις προοπτικές επανάληψης των συνομιλιών για το Κυπριακό, σίγουρα εμείς υποστηρίζουμε μια λύση στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ».

Ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι το σύστημα των Εγγυήσεων είναι αναχρονιστικό και δεν συνάδει με τον σύγχρονο κόσμο, προσθέτοντας ότι η πιο αποτελεσματική διασφάλιση της ανεξαρτησίας, της κυριαρχία και της εδαφικής ακεραιότητας μπορεί να προέλθει από το ίδιο το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ανέφερε ακόμη ότι με τον κ. Χριστοδουλίδη συνομίλησαν και για τη λειτουργία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.  

Από την πλευρά του ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι «θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω τον Υπουργό Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας για την πρόσκληση να επισκεφθώ τη Μόσχα και την ευκαιρία να έχουμε έναν ειλικρινή και ανοικτό διάλογο κατά τη διάρκεια του οποίου έγινε μια εποικοδομητική, ενδιαφέρουσα και χρήσιμη συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων γύρω από τις διμερείς μας σχέσεις, περιφερειακά ζητήματα, τις σχέσεις ΕΕ – Ρωσίας, και φυσικά το Κυπριακό.

Οι διμερείς μας σχέσεις, όπως ξεκάθαρα προκύπτει και από τα δεδομένα, και τα όσα εύστοχα ανέφερε ο Υπουργός Εξωτερικών, βρίσκονται σε πολύ ικανοποιητικό επίπεδο, και πέραν από την ανασκόπηση και αξιολόγηση τους, είχαμε σήμερα την ευκαιρία να συζητήσουμε συγκεκριμένους τρόπους για τις προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξη τους. Συμφωνήσαμε λοιπόν να εργαστούμε από κοινού, μέσα από συγκεκριμένες δράσεις, προς επίτευξη του εν λόγω στόχου.

Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό εξέφρασα την εκτίμηση της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη διαχρονική στάση αρχών που τηρεί η Ρωσική Ομοσπονδία στο Κυπριακό, ειδικότερα μέσα στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπως επίσης για την ξεκάθαρη τοποθέτηση της Ρωσικής Κυβέρνησης για την ανάγκη κατάργησης του αναχρονιστικού συστήματος Εγγυήσεων του 1960. 

Είχα την ευκαιρία να ενημερώσω για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό και γενικότερα για την προσέγγιση μας για την ανάγκη τερματισμού, το συντομότερο δυνατό, της σημερινής απαράδεκτης κατάστασης πραγμάτων.  Μετέφερα την ετοιμότητα του Προέδρου Αναστασιάδη και της δικής μας πλευράς για επανέναρξη των συνομιλιών για επίτευξη λύσης στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων των ΗΕ, του ευρωπαϊκού δικαίου, των αρχών και αξιών της ΕΕ, και ζήτησα από τον κ. Λαβρόφ, που είναι πολύ καλός γνώστης του Κυπριακού, να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση,  σε συναντήσεις και επαφές που θα έχει το αμέσως επόμενο διάστημα.

Για μας είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι, ειδικότερα στην παρούσα συγκυρία, που πληροφορίες λένε ότι κάποιοι ψάχνουν για άλλες μορφές λύσεις του Κυπριακού, ότι η Ρωσική Ομοσπονδία υποστηρίζει την επίλυση του Κυπριακού στη βάση του διεθνούς δικαίου και των σχετικών ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών. 

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης είχα επίσης την ευκαιρία να ενημερώσω για την κατάσταση στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις προκλητικές και παράνομες ενέργειες της Τουρκίας που παραβιάζουν κάθε αρχή διεθνούς δικαίου,  λειτουργούν αρνητικά στην προσπάθεια εξεύρεσης λύσης του Κυπριακού και υπονομεύουν τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. 

Στο πλαίσιο της συζήτησης μας εξέφρασα και την ανησυχία του συνόλου του κυπριακού λαού σε σχέση με τον πυρηνικό σταθμό του Άκιουγιου.

Με τον κ. Λαβρόφ συζητήσαμε επίσης  τις σχέσεις ΕΕ – Ρωσίας. Αποτελεί γεγονός ότι υπάρχουν προκλήσεις και δυσκολίες, αλλά την ίδια στιγμή είναι καθοριστικής σημασίας να υπάρχει συνεχής διάλογος και ανταλλαγή απόψεων, έτσι ώστε να δούμε από την μια πως μπορούν να αντιμετωπιστούν διαφωνίες, πώς να δημιουργηθούν προοπτικές εξομάλυνσης τους αλλά και πως συνεργαζόμαστε για την αντιμετώπιση ποικίλων διεθνών προβλημάτων, κοινών προκλήσεων, όπως για παράδειγμα η τρομοκρατία.

Με τον Ρώσο Υπουργό Εξωτερικών συζητήσαμε επίσης περιφερειακές και διεθνείς εξελίξεις. Ο κ. Λαβρόφ με ενημέρωσε για τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία και την γενικότερη κατάσταση στην χώρα. Η Κυπριακή Δημοκρατία, ως γειτονικό κράτος της Συρίας, ανησυχεί με την συνέχιση της κρίσης και υποστηρίζει την ενότητα και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας.  Πιστεύουμε ότι η εξεύρεση λύσης μπορεί να προέλθει μόνο μέσα από τον πολιτικό διάλογο.

Ανταλλάξαμε επίσης απόψεις και για το ουκρανικό και εξέφρασα την ξεκάθαρη θέση της  Κυπριακής Δημοκρατίας υπέρ της ανάγκης προσήλωσης και εφαρμογής των Συμφωνιών του Μινσκ ως η μοναδική επιλογή η οποία θα ανοίξει το δρόμο για την επίτευξη συνολικής ειρηνικής λύσης. Θεωρούμε τη ρωσική πρόταση για ανάπτυξη ειρηνευτικής δύναμης Ηνωμένων Εθνών στο Ντονμπάς ως βήμα προς την ορθή κατεύθυνση, το οποίο θα μπορούσε να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της έντασης και την υλοποίηση των συμφωνιών του Μινσκ.

Ολοκληρώνοντας, επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω και πάλι τον κ. Λαβρόφ για την πολύ ουσιαστική συζήτηση που είχαμε η οποία θα συνεχιστεί και κατά το γεύμα εργασίας μας.

Η  πρώτη αυτή επίσκεψη και τα αποτελέσματα της, επιβεβαιώνουν τους ισχυρούς και διαχρονικούς δεσμούς φιλίας των λαών μας, καθώς και το υψηλό επίπεδο των διμερών μας σχέσεων».