Το σκεπτικό γύρω από την τοποθέτηση του για επιστροφή στο Σύνταγμα του ’60 επεξήγησε στα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Αφού υπενθύμισε ότι στην άτυπη Σύνοδο της Γενεύης οι Τ/κ κατέθεσαν πρόταση έξι σημείων για δύο κράτη στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, στην οποία μιλάνε για «ίσο διεθνές καθεστώς», «κυριαρχική ισότητα» και «συμφωνία συνεργασίας», σήμερα απαιτούν αναγνώριση κυριαρχίας ως προαπαιτούμενο για την επανέναρξη διαπραγματεύσεων.
«Επειδή ο Τατάρ επικαλείται τη συνθήκη εγκαθίδρυσης, για αυτό κατέθεσα πρόταση ή πρόσκληση, για να επιστρέψουν οι Τ/κ στην Κυπριακή Δημοκρατία. Να εφαρμοστούν οι διατάξεις του Συντάγματος του ’60 έτσι ώστε να ξεκινήσει ο διάλογος», φέρεται σύμφωνα με πληροφορίες να είπε ο Νίκος Αναστασιάδης, επισημαίνοντας πως με αυτή την πρόταση η ε/κ πλευρά δεν εγκαταλείπει τα συμφωνηθέντα ούτε και επαναφέρει τις εγγυήσεις του ’60 και τα βέτο.
Φέρεται σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες να τόνισε πως η βάση της επιδιωκόμενης λύσης παραμένει αναλλοίωτη, δηλαδή η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, ενώ απαγορεύεται στη βάση των όσων προνοούνται η απόσχιση μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας και κατ’ επέκταση απορρίπτεται η θέση του Τ/κ ηγέτη για λύση δύο κρατών.
Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ υπέβαλε σειρά ερωτημάτων, βάζοντας στην εξίσωση τις δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη τη Δευτέρα ότι επρόκειτο για «σχήμα λόγου» και όχι ολοκληρωμένη πρόταση. Ρώτησε επίσης κατά πόσο αυτό που εισηγείται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι να επανέλθουν οι Τ/κ στην εκτελεστική και νομοθετική εξουσία και να συζητηθούν εν τέλει οι εδαφικές αναπροσαρμογές.
Τότε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απάντησε ότι η δήλωση ήταν απάντηση στον Ερσίν Τατάρ και παράλληλη υπενθύμιση ότι ήταν οι ίδιοι οι Τ/κ που αποχώρησαν από την Κυπριακή Δημοκρατία και πως δεν ήταν οι Ε/κ που τους έδιωξαν. Ήθελα συνέχισε ο Πρόεδρος, να αναδείξω ότι θα συνεχιστεί και θα μετεξελιχθεί η Κυπριακή Δημοκρατία με μια λύση του κυπριακού. Δεν πρόκειται, τόνισε ο Νίκος Αναστασιάδης, να αποδεχθεί κυριαρχία για να επιστρέψει στις συνομιλίες.
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου τόνισε την ανάγκη επανέναρξης διαπραγματεύσεων το συντομότερο δυνατόν, εκτιμώντας πως σε αντίθετη περίπτωση σύντομα θα υπάρξουν νέα τετελεσμένα. Τόνισε πως ναι μεν δεν μπορεί η ε/κ πλευρά να αποδεχθεί την κυριαρχική ισότητα για να μπει σε διαπραγματεύσεις, ωστόσο πρόσθεσε, αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό για να επιτευχθεί ο μεγάλος στόχος.
Στη δική του τοποθέτηση ο ΔΗΚΟϊκός Πρόεδρος ανέφερε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πως κατά τη δική του αντίληψη μετά τις διευκρινίσεις που έγιναν, η τοποθέτηση για το ’60 έγινε για να αναδειχθούν οι παραλογισμοί του Ερσίν Τατάρ.
Η ανάλυση της πρότασης
Την πρόταση αυτή ανέλυσε στο Κεντρικό Δελτίο του Alpha ο Διευθυντής Ειδήσεων του σταθμού Γιώργος Κασκάνης.
Επισήμανε πως η πρόταση αυτή φιλοδοξεί στο βαθμό που είναι εφικτό να κινήσει κάπως τα λιμνάζοντα νερά του κυπριακού, παντρεύοντας πρόνοιες του συντάγματος του ’60 και κεκτημένα της μακράς διαπραγμάτευσης. Γι’ αυτό κινείται στην ακόλουθη λογική:
Οι Τουρκοκύπριοι μπορούν να επιστρέψουν στις θέσεις που προβλέπει το Σύνταγμα. Κυβέρνηση, Βουλή, Δημόσια Υπηρεσία κτλ
– Θα αξιοποιηθούν οι μέχρι σήμερα συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν στις συνομιλίες. Μηχανισμοί επίλυσης διαφορών, τρόπος εκλογής των αξιωματούχων κτλ
– Θα συζητηθεί το θέμα των εξουσιών, στο πλαίσιο της ιδέας για αποκεντρωμένη ομοσπονδία
– Η τουρκική πλευρά θα πρέπει να ανταποκριθεί θετικά στα κεφάλαια του Εδαφικού και της Ασφάλειας
– Παρά το γεγονός ότι η αρχική δήλωση του Προέδρου ήταν άστοχη στο θέμα του εδαφικού
– Η πρόταση ουσιαστικά υποκρύβει τη μόνιμη ανησυχία του τι θα συμβεί αν η λύση δεν λειτουργήσει. Στο σκεπτικό του Προέδρου, η Κυπριακή Δημοκρατία εξακολουθεί να υπάρχει έστω κι αν -για παράδειγμα- η Τ/Κ πλευρά αποφασίσει να αποσχιστεί – Επαναλαμβάνω, είναι μια πρόταση στο κενό του Κυπριακού και ουδείς τρέφει ψευδαισθήσεις ότι η άλλη πλευρά θα ανταποκριθεί θετικά