Τη βούληση της ε/κ πλευράς για επιστροφή στο τραπέζι των συνομιλιών απ’ εκεί που διεκόπησαν στο Κραν Μοντανά, επαναβεβαίωσε ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης, τονίζοντας πως σαράντα πέντε τραγικά καλοκαίρια μετά τον Ιούλιο του 1974 ο κυπριακός λαός δεν συμβιβάστηκε, δεν παραιτήθηκε, δεν ξέχασε. «Ειλικρινής βούλησή μας είναι να τερματιστούν οι υφιστάμενες απαράδεκτες συνθήκες αποσταθεροποίησης και απειλών και η επιστροφή στο τραπέζι των συνομιλιών από εκεί που διακόπηκαν στο Κράν Μοντανά», ανέφερε ο κ. Χριστοδουλίδης στον επιμνημόσυνο λόγο του για τους πεσόντες και αγνοούμενος της τουρκικής εισβολής στον Ιερό Ναό της Παναγίας Φανερωμένης. «Χωρίς χάσιμο χρόνου, για μια συνολική λύση του Κυπριακού», πρόσθεσε, «που θα διασφαλίζει συνθήκες ειρήνης και ασφάλειας για όλους τους Κύπριους και ένα κράτος λειτουργικό και ανεξάρτητο. Σε αυτό το κράτος μέλος της ΕΕ δεν χωράνε ούτε εγγυήσεις, ούτε ξένοι στρατοί. Χωράει μόνο η εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του διεθνούς δικαίου και των αρχών και αξιών της ΕΕ, για όλους τους πολίτες». Όπως ανέφερε ο κ. Χριστοδουλίδης, παρά τις συνεχείς προκλήσεις της Άγκυρας, με αφοσίωση και αποφασιστικότητα και αξιοποιώντας κάθε μέσο το οποίο έχουμε στη διάθεσή μας, καταβάλλουμε ειλικρινείς και εντατικές προσπάθειες για την επίλυση του Κυπριακού, στοχεύοντας σε μια λύση που θα είναι λειτουργική και βιώσιμη. «Μια λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, τις αρχές και αξίες της ΕΕ και το κοινοτικό κεκτημένο, μια λύση που θα επανενώνει πραγματικά την Κύπρο, θα την αποκαθιστά ως ένα σύγχρονο λειτουργικό και αποτελεσματικό κράτος με μια και μόνη κυριαρχία, μία και μόνη διεθνή προσωπικότητα», υπογράμμισε. «Σε μια επανενωμένη Κύπρο», συνέχισε, «με ρόλο και λόγο εντός και εκτός της ΕΕ, που θα μπορεί να ευημερεί για τους πολίτες της, Ε/ και Τ/κ. Δεν είμαστε εδώ για να ‘νικήσουμε’ αλλά για να επανενώσουμε και αν δικαιώσουμε όλους. Για αυτό απαιτείται ενότητα, ομοψυχία και σύνεση».
Σαράντα πέντε χρόνια, τόνισε ο ΥΠΕΞ, μετά τον τραγικό Ιούλιο του 1974, με τη γενιά των παιδιών του πολέμου να προβληματίζεται πλέον για το δικό της κληροδότημα στα παιδιά της, δεν θα υπήρχε καλύτερο μνημόσυνο σε όσους ηρωικά έχασαν τη ζωή τους ή μετράνε ακόμη πληγές από την διά των έργων συνέχιση των προσπαθειών για επανένωση της Κύπρου. Στην ομιλία του, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε σαράντα πέντε χρόνια μετά τον τραγικό Ιούλη του 1974 ο κυπριακός λαός δεν συμβιβάστηκε, δεν παραιτήθηκε και δεν ξέχασε. Όπως χαρακτηριστικά είπε, «τί και αν κάποιοι θα πουν ότι το ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ ξεθώριασε, λησμονήθηκε. Δεν είναι αλήθεια, διότι ο κυπριακός λαός ποτέ δεν ξέχασε, απλώς έπρεπε να σταθεί στα πόδια του, να ανασυντάξει δυνάμεις να στεγάσει τους πρόσφυγές του, να μεγαλώσει τα παιδιά του, να δυναμώσει. Ο κυπριακός λαός δεν ξέχασε ακόμη ελπίζει, ακόμη καρτερεί και προσπαθεί». Λέγοντας πως «οι τραγικές συνέπειες της τουρκικής εισβολής και κατοχής δεν αποτελούν θεωρίες και επαναλαμβανόμενες επετειακές ρητορείες, αλλά χειροπιαστές αποδείξεις των ασήκωτων ευθυνών της Τουρκίας έναντι της Κύπρου, αλλά και έναντι της διεθνούς κοινότητας», ο ΥΠΕΞ συμπλήρωσε ωστόσο πως «την ίδια ώρα είναι αυτές οι συνέπειες, είναι ο πρόσφυγας που δεν μπορεί να πάει στο σπίτι του, που σου θυμίζουν συνεχώς το χρέος, αυτό που δεν πέτυχες μέχρι σήμερα, παρά τις προσπάθειες, αυτό που δεν έγινε και πρέπει να γίνει. Αυτό, την πολυπόθητη λύση, την επανένωση, την ειρήνη, την ασφάλεια, την ευημερία για τη οποία όλοι πρέπει να συνεχίσουμε μαζί τις προσπάθειες». Ο κ. Χριστοδουλίδης εκπροσώπησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στον ετήσιο μνημόσυνο για τους πεσόντες της τουρκικής εισβολής προϊσταμένου του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου, παρουσία και του Έλληνα Υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου που εκπροσώπησε την ελληνική κυβέρνηση. Νωρίτερα, ο κύριοι Χριστοδουλίδης και Παναγιωτόπουλος παρέστησαν στην επιμνημόσυνη δέηση και στο καθιερωμένο προσκλητήριο πεσόντων στον Τύμβο Μακεδονίτισσας.
