Συζητούμε για μια σε μεγάλο βαθμό αποκεντρωμένη ομοσπονδία, η οποία δεν νομίζω να είναι αμφιλεγόμενη, αφού πρόκειται για ιδέα που κατέθεσε ο ίδιος ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, δηλώνει ο Βρετανός Ύπατος Αρμοστής, Στίβεν Λίλι, σε συνέντευξη του στην «Καθημερινή», αναφερόμενος στο περιεχόμενο των βρετανικών πρωτοβουλιών στο Κυπριακό.
«Μιλάμε για άτυπες ιδέες, όχι ένα συμπαγές σχέδιο, και δεν πρόκειται για αυτό που προσπάθησαν διάφοροι κύκλοι να περιγράψουν. Οι ιδέες αυτές εμπίπτουν στην ολότητά τους στο συμφωνημένο υπό τα ΗΕ πλαίσιο για μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, η οποία ειλικρινά αποτελεί τη μόνη βιώσιμη διέξοδο», αναφέρει ο κ. Λίλι και προσθέτει πως «δεν είναι αρκετό να επαναλαμβάνουμε τον όρο ΔΔΟ ως ένα μάντρα ή ένα σλόγκαν. Πρέπει να επικεντρωθούμε στη λεπτομέρεια εφαρμογής μιας τέτοιας λύσης».
Σημειώνει ότι η Βρετανία δεν υποστηρίζει μια λύση δύο κρατών, καθώς δεν υπάρχει υποστήριξη προς αυτό το μοντέλο ούτε από τους Ελληνοκύπριους ούτε από τη διεθνή κοινότητα και εξηγεί: «Συζητούμε για μια σε μεγάλο βαθμό αποκεντρωμένη ομοσπονδία, η οποία δεν νομίζω να είναι αμφιλεγόμενη αφού πρόκειται για ιδέα που κατέθεσε ο ίδιος ο Πρόεδρος Αναστασιάδης. Αξίζει περαιτέρω συζήτησης διότι θα επέτρεπε στις δύο κοινότητες έναν υψηλό βαθμό αυτονομίας σε σχέση με την καθημερινότητά τoυς και θα διατηρούσε την Κύπρο ως ένα διεθνώς αναγνωρισμένο κυρίαρχο κράτος».
Ουδέποτε υποστηρίξαμε, συνεχίζει, «να μοιραστεί η απόσταση μεταξύ ΔΔΟ και λύσης δύο κρατών, είναι αδύνατον. Η ΔΔΟ με πολιτική ισότητα αποτελεί ήδη ένα συμβιβασμό μεταξύ ενιαίου κράτους και δύο κρατών».
Ούτε η φράση «δύο κράτη εσωτερικά, ένα εξωτερικά», είναι κάτι νέο για τον ίδιο, όπως αναφέρει και εξηγεί ότι «θα έχουμε στο ένα χέρι ένα διεθνώς αναγνωρισμένο ομοσπονδιακό κράτος να χειρίζεται διεθνείς σχέσεις, όπως διπλωματία και άμυνα και κάποιες άλλες αναγκαίες εξουσίες για να διασφαλίζονται η ακεραιότητα και η λειτουργικότητα της Κύπρου ως κυρίαρχου κράτους. Και στο άλλο χέρι θα έχουμε δύο συνιστώσες πολιτείες να χειρίζονται τα περισσότερα θέματα που επηρεάζουν την καθημερινότητα των ανθρώπων, πχ οι τομείς της υγείας, των μεταφορών κλπ. Αυτό είναι η ΔΔΟ», συμπληρώνει.
«Σε ό,τι αφορά τη φράση ‘καμία οντότητα δεν θα μπορεί να ασκεί κυριαρχία επί της άλλης’, ποια είναι η εναλλακτική; Ότι μια κοινότητα θα μπορεί να ασκεί κυριαρχία επί της άλλης; Είχε συμφωνηθεί ήδη στην Κοινή Διακήρυξη του 2014 ότι η κυριαρχία πηγάζει εξ ίσου από Ε/κ και Τ/κ. Δεν ανήκει στην μια κοινότητα ή στην άλλη», αναφέρει.
Κατά τον Στίβεν Λίλι «η απόπειρα επανεκκίνησης από το σημείο που κατέληξε το Κραν Μοντάνα αποτελεί συνταγή για μακρές και άκαρπες συζητήσεις. Υπάρχει όμως ένας κορμός δουλειάς που έγινε για να φτάσουμε στο Κραν Μοντάνα, και το πλαίσιο έξι σημείων του ΓΓ των Η.Ε και μπορούμε ακόμα να χτίσουμε και να αναπτύξουμε σε αυτά. Χρειαζόμαστε ευελιξία και δημιουργικότητα και πρέπει να επικεντρωθούμε στα δύσκολα σημεία που συνέβαλαν στην αποτυχία του Κραν Μοντάνα, συγκεκριμένα την ασφάλεια και τις εγγυήσεις καθώς και το λεπτομερές μοντέλο διαμοιρασμού της εξουσίας».
Ο Βρετανός Ύπατος Αρμοστής χαρακτηρίζει ως «ατυχές ότι κάποιοι άνθρωποι επιμένουν να ισχυρίζονται ότι προωθούμε μια συνομοσπονδία, γιατί δεν κάνουμε κάτι τέτοιο».
Σε ό,τι αφορά τα Βαρώσια αναφέρει ότι «χρειαζόμαστε συμμόρφωση της Τουρκίας με τα σχετικά Ψηφίσματα ώστε η πόλη να γίνει γέφυρα για τη λύση του Κυπριακού αντί να αποτελεί εμπόδιο».
Αναφέρεται, τέλος, στην πεποίθησή του ότι «με ενέργεια, δημιουργικότητα, ευελιξία και πολιτική θέληση είναι εφικτή η λύση του Κυπριακού. Το Η.Β θα υποστηρίξει κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση», δηλώνει.