Του Μάριου Ηλιάδη – Δικηγόρου – Πρώην Υπουργού

Σε πρόσφατη ομιλία της ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Γερμανίδα Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν διακήρυξε με παρρησία ότι «οι ευρωπαϊκές αξίες δεν είναι προς πώληση». Αναφερόταν έμμεσα σε κράτη-μέλη της Ένωσης, όπως η Κύπρος και η Μάλτα, οι οποίες σχεδίασαν και ανέπτυξαν προγράμματα επενδύσεων, τα οποία οδηγούσαν σε απόκτηση της Κυπριακής (και Μαλτέζικης) υπηκοότητας με τρόπο που παραβίαζαν θεμελιώδεις Ευρωπαϊκές αρχές.

Ο τρόπος με τον οποίο οι δύο αυτές χώρες σχεδίασαν, αλλά κυρίως υλοποίησαν τα σχέδια αυτά υπήρξε πράγματι προβληματικός, οδηγώντας συχνά στην απόκτηση ευρωπαϊκής υπηκοότητας από ανθρώπους, που δυνητικά θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Δικαίως, λοιπόν, οι Ευρωπαϊκές Αρχές εδώ και αρκετούς μήνες αντέδρασαν στην πρακτική που ακολουθούσαν οι δυο αυτές χώρες, προειδοποιώντας πολλές φορές ακόμα και με τη λήψη νομικών μέτρων εναντίον τους.

Δυστυχώς οι χώρες αυτές αγνόησαν τις προειδοποιήσεις της Ένωσης.

Ως να μην έφταναν οι εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλων ευρωπαϊκών θεσμών προς την Κύπρο τον τελευταίο καιρό, ήλθε πρόσφατα το ντοκιμαντέρ του αραβικού τηλεοπτικού σταθμού Aljazeera News, να αποκαλύψει την έκταση της διαφθοράς, που χαρακτήρισε και στιγμάτισε δυστυχώς τη δική μας χώρα. Ανώτατοι επίορκοι πολιτειακοί αξιωματούχοι και μέχρι μυελού οστέων διεφθαρμένοι επαγγελματίες/δήθεν λειτουργοί της Δικαιοσύνης διέσυραν με τη συμπεριφορά τους, το κύρος και την αξιοπιστία του Κυπριακού κράτους.

Η αντίδραση των ευρωπαϊκών θεσμών στο πρωτοφανές αυτό σκάνδαλο διαφθοράς υπήρξε απόλυτα δικαιολογημένη. Κινήθηκαν οι Ευρωπαϊκοί Θεσμοί με νομικές διαδικασίες εναντίον της Κύπρου, η οποία απειλείται τώρα με σοβαρές συνέπειες, λόγω των πρακτικών που ακολούθησε στο θέμα.

Ως πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας αισθάνομαι πραγματική ντροπή για τη δοκιμασία της χώρας μου και τον συνακόλουθο διασυρμό της. Παρόλα αυτά μαζί αισθάνομαι και ικανοποίηση , γιατί η Ένωση με τρόπο υπεύθυνο, έστω και οδυνηρό για μας, μας ανακαλεί σε τάξη όταν ασεβούμε με εγκληματικό τρόπο απέναντι στις πιο θεμελιώδεις αξίες – βάσεις του Ευρωπαϊκού Ιδεώδους, του Κράτους Δικαίου.

Έχω την άποψη ότι, παρά τα όσα εξαιρετικά εύστοχα περιέχονται στην εμπνευσμένη ομιλία της κυρίας Προέδρου, υπάρχει μια σημαντική παράλειψη, η οποία δεν μπορεί και δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητη.

Παρέλειψε η κ. Φοντ Ντερ Λάιεν να αναφερθεί στην πιο σημαντική αξία κάθε ανθρώπινου πολιτισμού. Αυτή του δικαιώματος των ανθρώπων στη ζωή, και την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση, σαν το μοναδικό πολιτικό μόρφωμα που εδράζεται, όχι απλά σε συμφέροντα αλλά και σε άφθαρτες αξίες – αυτό τουλάχιστον πιστεύουμε όσοι μετέχουμε συνειδητά σε αυτή τη συλλογικότητα – να το προστατεύσει, όποιο και να είναι το τίμημα αυτής της παρέμβασης.

Θα ήθελα να γίνω πιο συγκεκριμένος, έστω και αν αυτό οδηγεί στο να είμαι κατ’ ανάγκη πιο αιχμηρός απέναντι στις ηγεσίες μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Εδώ και μερικά χρόνια και ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες παρατηρούμε από μέρους της ηγεσίας της γείτονος και «υποψήφιας» προς ένταξη χώρας, της Τουρκίας, μια συμπεριφορά απέναντι στους πολίτες της που ουδόλως συνάδει με το κράτος δικαίου που ευαγγελίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πολίτες της Τουρκίας φυλακίζονται χωρίς οποιοδήποτε λόγο, πνευματικοί άνθρωποι της χώρας φιμώνονται, δικαστικοί λειτουργοί καρατομούνται επειδή δεν ικανοποιούν τις προσδοκίες του αυταρχικού καθεστώτος της χώρας, εκλεγμένοι δήμαρχοι πόλεων αποπέμπονται επειδή δεν συντάσσονται με το νεοοθωμανικό παραλήρημα του κ. Ερντογάν, η εσταυρωμένη κουρδική μειονότητα της Τουρκίας υφίσταται εδώ και χρόνια τα πάνδεινα από το ίδιο καθεστώς. Η δημοκρατία, που θεμελιώνεται στο κράτος δικαίου, βρίσκεται στη χώρα αυτή σε κατάσταση βαθιάς καταστολής, αν όχι υπό πλήρη διωγμό.

Ως να μην έφταναν όλα αυτά που συμβαίνουν μέσα στην ίδια τη χώρα, τα τελευταία χρόνια η Τουρκία εξαπέλυσε ανηλεείς πολέμους εναντίον όλων των γειτονικών της χωρών. Από το Ιράκ μέχρι τη Συρία, τη Λιβύη, την Αρμενία και το Νακόρνο Καραμπάχ και τους Κούρδους στη Συρία.

Ακόμα πιο πρόσφατα η Τουρκία εγκαταλείποντας κάθε πρόσχημα ανέπτυξε μια πρωτοφανή επιθετικότητα εναντίον χωρών μελών της Ε.Ε, όπως η Κύπρος και η Ελλάδα. Χωρίς κανένα νομικό ή άλλο έρεισμα και παρά τη διεθνή κατακραυγή παραβιάζει τη διεθνώς αναγνωρισμένη ΑΟΖ, τόσο της Κύπρου όσο και της Ελλάδας. Και απειλεί με πόλεμο, εάν οποιαδήποτε χώρα αντισταθεί στα άνομα σχέδια και επιδιώξεις της. Πλάι σε όλα αυτά, αξίζει κανείς να αναφέρει, και τον απίστευτα χυδαίο λόγο που χαρακτηρίζει τις δημόσιες δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων.

Είναι η συμπεριφορά αυτή της Τουρκίας, συμβατή με τις θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ; Μαρτυρεί η συμπεριφορά αυτή, σεβασμό προς τα γειτονικά κράτη και τους λαούς τους;

Μπροστά σε αυτή την πραγματικότητα η Ε.Ε. και ιδιαίτερα οι ηγέτιδες χώρες αυτής, Γαλλία και Γερμανία, ανέπτυξαν μια ολοκληρωμένη πολιτική απέναντι την Τουρκία. Η Γαλλία λειτουργώντας πιο άμεσα, με στρατιωτική παρουσία στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, η δε Γερμανία με ουσιαστική παρέμβαση στο πεδίο της διπλωματίας. H συντονισμένη, υποθέτω, δράση των δύο αυτών χωρών, οδήγησε μεταξύ άλλων και σε επανειλημμένες τοποθετήσεις ανεπιφύλακτης υποστήριξης της ΕΕ, τόσο προς την Κύπρο όσο και την Ελλάδα. Παρά ταύτα, η Τουρκία συνεχίζει απτόητη την προκλητική και επικίνδυνη συμπεριφορά της.

Υπάρχουν δεδομένα που δημιουργούν εύλογες απορίες, αν όχι βαθιές ανησυχίες για τη σοβαρότητα και συνέπεια της πολιτικής ευρωπαϊκών χωρών και της ίδιας της Ένωσης έναντι της Τουρκίας, σε σχέση με το πρόβλημα της Ανατολικής Μεσογείου, όπως απεκλήθη, και τη συνακόλουθη απειλή εναντίον χωρών μελών της Ένωσης (Κύπρου και Ελλάδας).

Εύστοχα ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, κάλεσε πρόσφατα τη Γερμανία να μελετήσει το ενδεχόμενο διακοπής της στρατιωτικής βοήθειας προς την Τουρκία, επειδή η χώρα παραβιάζει όχι μόνο το διεθνές δίκαιο αλλά και τις πιο θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γιατί πώς είναι δυνατόν η Ευρωπαϊκή συμπολιτεία να συνεχίζει να εξοπλίζει τη γείτονα χώρα, όταν αυτή παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και αποδεδειγμένα κατακρεουργεί τους γειτονικούς της λαούς, επεκτείνοντας τις απειλές της και εναντίον λαών μελών της ίδιας της Ένωσης; Πώς είναι πράγματι δυνατόν η Γερμανία, που προεδρεύει μάλιστα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να συνεχίζει το γιγαντιαίο πρόγραμμα στρατιωτικής βοήθειας, με την κατασκευή υπερσύγχρονων υποβρυχίων, φρεγατών, τεθωρακισμένων αρμάτων μάχης και άλλου στρατιωτικού υλικού για την Τουρκία, όταν η χώρα απειλεί ευθέως πλέον και την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα μέλη της;

Παρά το δόκιμο της πρωτοβουλίας Μητσοτάκη, είναι πεποίθησή μου, ότι την πρόσκληση προς τη Γερμανία και πιθανόν άλλες χώρες μέλη της Ένωσης, για εγκατάλειψη των εξοπλιστικών προγραμμάτων της Τουρκίας, δεν έπρεπε να την απευθύνει ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, αλλά σεβόμενη τον εαυτό της, η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όφειλε να την απευθύνει στις χώρες μέλη της Ένωσης, που εμπλέκονται σε εξοπλιστικά προγράμματα της Τουρκίας. Όπως ακριβώς κάνει στις περιπτώσεις της Ουγγαρίας, για παραβίαση του κράτους δικαίου, της Πολωνίας για υπόσκαψη της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας, ή της δικής μου χώρας για την ανεπίτρεπτη συμπεριφορά της, με τη χορήγηση διαβατηρίων, ακόμα και σε σεσημασμένους κακοποιούς τρίτων χωρών.

Οι πιο θαρραλέοι Ευρωπαίοι πολίτες τολμούμε να έχουμε ακόμα πιο φιλόδοξες απαιτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ηγέτιδες χώρες σήμερα. Ζητούμε όπως οι χώρες που προμηθεύουν με στρατιωτικό υλικό την Τουρκία, όχι μόνο να διακόψουν τα προγράμματα στρατιωτικής βοήθειας προς την Τουρκία, αλλά και να μελετήσουν το ενδεχόμενο, όπως ακριβώς έκανε η Γαλλία, να θέσουν όλο τον στρατιωτικό εξοπλισμό που ετοιμάζεται – υποβρύχια, φρεγάτες, τεθωρακισμένα άρματα μάχης κ.ά – στη διάθεση της Ένωσης, με προοπτική αυτά να αναπτυχθούν στα γεωγραφικά σημεία της ΄Ένωσης που αντιμετωπίζουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο από την Τουρκία, προστατεύοντας με τον τρόπο αυτό τα κοινά ευρωπαϊκά μας σύνορα. Αυτή δεν είναι άραγε η φιλοσοφία πίσω από τη FRONTEX, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία που συστάθηκε και προστατεύσει τα ευρωπαϊκά σύνορα από τις υποκινούμενες κατά κύριο λόγο από την Τουρκία, μεταναστευτικές ροές;

Έχω την άποψη ότι τέτοιες επιλογές θα μπορούσαν να κάνουν ηγετικά αναστήματα του χθες, όπως του στρατηγού Ντε Γκωλ , του Κόναρτ Αντενάουερ, Φρανσουά Μιττεράν, Ζακ Ντελόρ, και άλλων ιστορικών ηγετών της Ευρώπης. Ποιος όμως μπορεί να βεβαιώσει πως τέτοιου είδους αναστήματα δεν θα αναδειχθούν και σήμερα, ακούγοντας στα ονόματα Τσαρλς Μισέλ, Εμμανουέλ Μακρόν και Άνγκελα Μέρκελ. Ο χρόνος θα δείξει.

Οι πιο πάνω σκέψεις διατυπώνονται με αφορμή τον διασυρμό που υφίσταται η χώρα μου, λόγω του σκανδάλου διαφθοράς στην υπόθεση των διαβατηρίων και την κακουργηματική εμπλοκή σε αυτό ανωτάτων κρατικών αξιωματούχων και απαξιωμένων επαγγελματιών. Για αυτή μας τη συμπεριφορά θα υποστούμε, και πρέπει, τις συνέπειες. Άλλως πως, φαίνεται πως κάθαρση δεν επέρχεται.

Διατυπώνονται ωστόσο και για ένα άλλο πρόσθετο λόγο. Για να εκφράσω την ευχή και να συντηρήσω την ελπίδα πως δεν θα δούμε και ένα νέο σκάνδαλο, αυτή τη φορά στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ηγετικών χωρών μελών της, πράγμα που διαφαίνεται στον ορίζοντα. Να συνεχίσει δηλαδή η Ένωση ή οι ηγέτιδες χώρες αυτής να εξοπλίζουν τον Ισλαμοφασιστικό τέρας, που κατακρεουργεί τους γειτονικούς του λαούς και απειλεί ευθέως πλέον να καταβροχθίσει και ευρωπαϊκούς λαούς μέλη της Ένωσης.

Ναι λοιπόν κυρία Πρόεδρε της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Οι ευρωπαϊκές αξίες δεν είναι προς πώληση.

Ούτε όμως είναι προς πώληση οι ανθρώπινες ψυχές, είτε ανήκουν σε καταπιεσμένους Τούρκους, διωκόμενους Κούρδους, σφαγιασθέντες Αρμένιους, ανέστιους Σύριους, τραγικούς Λίβυους, πολιορκημένους Αμμοχωστιανούς ή άλλους Κύπριους ή Έλληνες πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.