Η Κύπρος επικεντρώνει τις προσπάθειές στην αποτροπή της διάχυσης της κρίσης στη Μέση Ανατολή σε περιφερειακό επίπεδο, αλλά και στην αντιμετώπιση της δεινής ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα, ανέφερε την Τρίτη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, σημειώνοντας παράλληλα τον ρόλο της χώρας για εκκένωση υπηκόων τρίτων χωρών. Η βιώσιμη ισορροπία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη βιώσιμη ισορροπία στην άμεση περιοχή της Κύπρου, τη Μέση Ανατολή, καθώς και την ΕΕ, είπε από το βήμα του συνεδρίου του Economist στη Λευκωσία.
Μιλώντας το πρωί στην 19η ετήσια συνάντηση του Economist με τίτλο “Ο νέος οδικός χάρτης και η στρατηγική της Κύπρου για βιώσιμη ισορροπία” που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε επίσης ότι η Κυβέρνησή του εργάζεται ακούραστα για να άρση του αδιεξόδου στις διαπραγματεύσεις για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το δίκαιο της ΕΕ και τις αξίες και τις αρχές της. Δεσμεύτηκε ότι αυτή είναι η ύψιστη προτεραιότητά του, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει υποκατάστατο του διαλόγου και της ειρήνης.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι το σημερινό στάτους κβο στην Κύπρο δεν είναι βιώσιμο και ότι μέσω της επανένωσης η Κύπρος μπορεί να βρεθεί σε μια επιταχυνόμενη πορεία ανάπτυξης και ευημερίας.
Στην ομιλία του, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι το θέμα της Συνόδου Κορυφής, “Ο νέος οδικός χάρτης και η στρατηγική της Κύπρου για βιώσιμη ισορροπία”, είναι πολύ επίκαιρο, καθώς “σε αυτούς τους ταραγμένους καιρούς, η χάραξη στρατηγικής για βιώσιμη ισορροπία στον πολιτικό και οικονομικό τομέα, καθώς και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ανταγωνιστικότητας των οικονομιών μας αποτελούν μεγάλες προκλήσεις, αλλά και είναι απολύτως απαραίτητες”.
Η επίτευξη μιας βιώσιμης ισορροπίας στον σημερινό πολύπλοκο και διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση, σημείωσε ο Πρόεδρος, προσθέτοντας ότι η Κυβέρνησή του έχει ένα σαφές όραμα και μια καλά μελετημένη στρατηγική για να οδηγήσει προς αυτόν τον στόχο.
Σημειώνοντας ότι, καθώς τα χειρότερα της πανδημίας φαίνεται να έχουν περάσει, νέες προκλήσεις έχουν προκύψει με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και, τις τελευταίες εβδομάδες, με τη σύγκρουση στην άμεση γειτονιά της Κύπρου, τη Μέση Ανατολή – και οι δύο με εκτεταμένες επιπτώσεις στην Ευρώπη και τον κόσμο.
“Ενώ εργαζόμαστε για την αποκλιμάκωση της κρίσης, την αποτροπή της περιφερειοποίησης και την αντιμετώπιση της δεινής ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα, καλούμαστε επίσης, να αντιμετωπίσουμε τον αντίκτυπο αυτών των γεωπολιτικών εξελίξεων στην παγκόσμια οικονομία”, δήλωσε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.
Αναλύοντας τις πέντε βασικές προτεραιότητες της εσωτερικής διακυβέρνησης μέχρι το τέλος του 2028, είπε ότι η Κύπρος χρειάστηκε να λειτουργήσει τον μηχανισμό της τα τελευταία χρόνια, υπό έκτακτες συνθήκες, αντιμετωπίζοντας διαδοχικές παγκόσμιες κρίσεις που απαιτούσαν ταχεία αντίδραση. Δεσμεύτηκε ότι η Κύπρος θα συνεχίσει να εργάζεται συλλογικά για την αντιμετώπιση άλλων επίμονων κοινών προκλήσεων, όπως η γήρανση του πληθυσμού, η κλιματική αλλαγή και η μετανάστευση.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι η Κυβέρνηση “ακολουθεί μια προσέγγιση τριών πυλώνων”, οι οποίοι είναι η δημοσιονομική πειθαρχία μέσω πλεονασμάτων του κρατικού προϋπολογισμού για να είναι σε θέση να στηρίξει όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, ένας σταθερός και υγιής χρηματοπιστωτικός τομέας και συνεχείς διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Ο Πρόεδρος δήλωσε ότι η Κυβέρνησή του επικεντρώνεται σε πέντε προτεραιότητες: τοποθέτηση των πολιτών στο επίκεντρο της χάραξης πολιτικής, διασφάλιση μιας βιώσιμης και ανθεκτικής οικονομίας, σύγχρονη, δίκαιη, συμμετοχική και διαφανής διακυβέρνηση, ενίσχυση των συστημάτων εκπαίδευσης και υγείας και προώθηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
Είπε ότι η κυπριακή οικονομία αναμένεται να συνεχίσει να έχει καλές επιδόσεις μεσοπρόθεσμα, παρά το υψηλό επίπεδο αβεβαιότητας. Ο προβλεπόμενος ρυθμός ανάπτυξης για το 2024, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι πρόσφατες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, είναι περίπου 2,9%, ο οποίος είναι χαμηλότερος από τα προηγούμενα έτη “αλλά εξακολουθεί να είναι σημαντικά υψηλότερος από τον μέσο όρο της ΕΕ. Για τα έτη 2025 και 2026 αναμένεται αύξηση του ΑΕΠ κατά 3% περίπου, γεγονός που υποδηλώνει θετικές προοπτικές για την κυπριακή οικονομία”.
Σε ό,τι αφορά τις κυβερνητικές προτεραιότητες, είπε ότι η πρώτη προτεραιότητα είναι η ταχεία και αποτελεσματική επίλυση μακροχρόνιων ζητημάτων που απασχολούν τους πολίτες μας, όπως η οικονομικά προσιτή στέγαση, η κυκλοφοριακή συμφόρηση και η μετανάστευση.
Δεύτερον, δήλωσε ο κ. Χριστοδουλίδης, οι δράσεις για την οικοδόμηση μιας ισχυρής και ανθεκτικής οικονομίας ευθυγραμμίζονται με τη Μακροπρόθεσμη Στρατηγική για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη της Κύπρου «Όραμα 2035» που θα διαφοροποιήσει περαιτέρω το μοντέλο ανάπτυξης της οικονομίας.
Αναφέρθηκε στη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος της χώρας και στη βελτίωση της πρόσβασης των κυπριακών μικρομεσαίων επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση με τη διεύρυνση των διαθέσιμων πηγών χρηματοδότησης. Αυτό, πρόσθεσε, “αποτελεί βασική προτεραιότητα για τη διευκόλυνση της μεταρρυθμιστικής μας προσπάθειας και σκοπεύουμε να το αντιμετωπίσουμε αποφασιστικά με τη δημιουργία ενός Οργανισμού Ανάπτυξης Επιχειρήσεων”.
Τρίτον, η Κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να δημιουργήσει ένα σύγχρονο κράτος, όπου τα μακροχρόνια ζητήματα θα επιλύονται αποτελεσματικά. Για το λόγο αυτό αναφέρθηκε στη δημιουργία της Γραμματείας για το συντονισμό και την υποστήριξη του κυβερνητικού προγράμματος υπό τον υφυπουργός παρά τω Προέδρω.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε επίσης ότι η ταχύτητα στην απονομή δικαιοσύνης, η διαμεσολάβηση ως θεσμός που επιταχύνει την επίλυση διαφορών και η διαφάνεια στην πολιτική, κοινωνική και επιχειρηματική ζωή αποτελούν θεμελιώδεις πυλώνες για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και την καθιέρωση της Κύπρου ως Διεθνές Επιχειρηματικό Κέντρο. “Έχουμε δρομολογήσει κρίσιμες αλλαγές για την επίτευξη αυτού του στόχου, συμπεριλαμβανομένης της ίδρυσης της Αρχής Καταπολέμησης της Διαφθοράς το 2022 και της εν εξελίξει δικαστικής μεταρρύθμισης. Η κυπριακή κοινωνία ζητά την αντιμετώπιση της διαφθοράς και την προώθηση της αξιοκρατίας και εμείς θα ανταποκριθούμε σε αυτό το κάλεσμα”, διαβεβαίωσε.
Η τέταρτη προτεραιότητα, είπε, αφορά την εκπαίδευση και την υγεία. Το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να μεταρρυθμιστεί για να εφοδιάσει τόσο τους σημερινούς όσο και τους μελλοντικούς φοιτητές με τις δεξιότητες που απαιτούνται στην αγορά εργασίας του μέλλοντος, είπε, ενώ είναι εξίσου σημαντικό να διασφαλιστεί το σύστημα υγείας.
Θα διαφυλάξουμε αυτό το πολύτιμο επίτευγμα και θα τελειοποιήσουμε τις όποιες προκλήσεις έχουν εντοπιστεί κατά τα πρώτα χρόνια της εφαρμογής του”, διαβεβαίωσε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.
Ανέφερε επίσης ότι η πέμπτη προτεραιότητα είναι ο γενικός στόχος της επιτάχυνσης της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης. Ο κύριος στόχος είναι η επίτευξη των φιλόδοξων πράσινων στόχων της ΕΕ μέσω της εφαρμογής των απαραίτητων μέτρων, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, ενός σημαντικού ποσού προγραμμάτων επιχορήγησης και ρυθμιστικών προσαρμογών για την επιτάχυνση της υιοθέτησης λύσεων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δράσεων για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας, καθώς και της εφαρμογής της μεταρρύθμισης της πράσινης φορολογίας, σημείωσε.
Είπε επίσης ότι η Κυβέρνηση “αξιοποιεί τις ελπιδοφόρες προοπτικές του οικοσυστήματος ΤΠΕ και τα πλεονεκτήματα της θέσης μας για τη δημιουργία ενός διεθνούς επιχειρηματικού κέντρου”.
Οι πολιτικές αυτές, πρόσθεσε, πρέπει να συμπληρώνονται από κοινωνικές πολιτικές που στοχεύουν στη διατήρηση και τη βελτίωση της κοινωνικής συνοχής.
“Δεσμευόμαστε να διασφαλίσουμε ότι οι πολίτες θα παραμείνουν στο επίκεντρο των πολιτικών μας και ότι κανείς δεν θα μείνει πίσω. Πρακτικά, αυτό μεταφράζεται σε υποστήριξη υψηλών επιπέδων απασχόλησης και δεξιοτήτων, εκσυγχρονισμό της αγοράς εργασίας, της κατάρτισης και των συστημάτων κοινωνικής προστασίας, εξάλειψη της φτώχειας, αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού και βελτίωση της δημόσιας υγείας”, είπε.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης διαβεβαίωσε ότι η Κυβέρνησή του σχεδιάζει να υλοποιήσει με συνέπεια φιλόδοξες δράσεις στο πλαίσιο αυτών των πυλώνων και να συνδέσει τη λήψη αποφάσεων γενικής πολιτικής με δείκτες κοινωνικής προόδου”. Πρόσθεσε ότι “η πορεία προς τη βιώσιμη ισορροπία απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό, στρατηγική πρόβλεψη και συλλογική δέσμευση για συνεχείς μεταρρυθμίσεις”.
Από την πλευρά μας, πρόσθεσε, “πιστεύω ακράδαντα ότι οι προσπάθειές μας για τη διατήρηση υγιών δημόσιων οικονομικών, μαζί με φιλόδοξες μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες, οι οποίες είναι αναγκαίες και υποστηρίζονται από τα δεδομένα της νέας εποχής, παρέχουν τις κατάλληλες προϋποθέσεις για ένα λαμπρότερο, πιο βιώσιμο και ειρηνικό μέλλον για την Κύπρο, όπου η ευημερία των πολιτών θα αποτελέσουν τον προορισμό του συλλογικού μας ταξιδιού”.
Αναφερόμενος στο περιφερειακό μέτωπο, είπε ότι από την πρώτη στιγμή “η Κύπρος καταδίκασε απερίφραστα την αποτρόπαια τρομοκρατική επίθεση εναντίον αμάχων”. Η τρομοκρατία δεν δικαιολογείται ποτέ και δεν μπορεί ποτέ να συσχετιστεί με τα συμφραζόμενα, είπε. Ταυτόχρονα, η προστασία όλων των αμάχων και η τήρηση του διεθνούς δικαίου και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου είναι κρίσιμης σημασία, σημείωσε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.
“Επικεντρώνουμε τις προσπάθειές μας στην πρόληψη της περιφερειοποίησης της κρίσης, καθώς και στην αντιμετώπιση της δεινής ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα. Σε αυτό το πλαίσιο, η Κύπρος, ως χώρα της περιοχής και το πλησιέστερο κράτος μέλος της ΕΕ που έχει άριστες σχέσεις με τους γείτονές της, υπέβαλε πρωτοβουλία για τη δημιουργία θαλάσσιου διαδρόμου για τη συνεχή, ασφαλή και μεγάλης ποσότητας ροή ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα, άμεσα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Συνεργαζόμαστε με τις χώρες της περιοχής – το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Ιορδανία, την Παλαιστίνη – με τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, την ΕΕ και τον ΟΗΕ για την υλοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας”, δεσμεύτηκε ο Πρόεδρος.
Επιπλέον, η Κύπρος, πρόσθεσε, “αναλαμβάνει πλήρως το ρόλο της όσον αφορά την εκκένωση Ευρωπαίων, Αμερικανών και άλλων πολιτών από την περιοχή των συγκρούσεων προς την ασφάλεια”.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης υπογράμμισε τη σημασία της ουσιαστικής συνεργασίας της ΕΕ με τις χώρες της περιοχής, διότι η περιοχή της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής είναι και η γειτονιά της ΕΕ. “Η μεταναστευτική κρίση – η οποία επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την Κύπρο και για την αντιμετώπιση της οποίας εργάζεται η Κυβέρνηση – έχει αποδείξει ότι αν δεν αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα αίτια των κρίσεων, πολλά από τα οποία προέρχονται από αυτή την περιοχή, δεν μπορεί να επιτευχθεί βιώσιμη λύση”, σημείωσε.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι “εργαζόμαστε επίσης ακούραστα για να βγούμε από το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού ζητήματος σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το Ευρωπαϊκό δίκαιο και τις αξίες και αρχές της. Αυτή είναι η ύψιστη προτεραιότητά μου, η οποία διατρέχει σαν νήμα το κυβερνητικό πρόγραμμα”.
Σημείωσε ότι “δεν υπάρχει υποκατάστατο του διαλόγου, της ειρήνης. Πιστεύω ακράδαντα ότι το σημερινό status quo στην Κύπρο δεν είναι βιώσιμο και δεν είναι στατικό. Και μέσω της επανένωσης, η Κύπρος θα μπορεί να βρίσκεται σε ένα επιταχυνόμενη πορεία προς την ανάπτυξη και ευημερία”.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι το κυπριακό ζήτημα είναι ευρωπαϊκό και απαιτεί ευρωπαϊκές απαντήσεις. Πιστεύω ακράδαντα, είπε, ότι η ΕΕ, με ένα σχέδιο ειρήνης, “μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ειρήνη σε ένα από τα κράτη μέλη της, αναλαμβάνοντας πιο ενεργό ρόλο σε όλα τα στάδια των προσπαθειών επανένωσης της Κύπρου. Και πιστεύω ότι μέσω μιας αποτελεσματικής, αμοιβαία επωφελούς διαδικασίας, η οποία θα περιλαμβάνει το Κυπριακό και τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, μπορούμε να επιτευχθεί πρόοδος”.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι ενόψει της αναμενόμενης συζήτησης για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας τον Δεκέμβριο, “αναμένεται πρόοδος στο Κυπριακό και αυτό ξεκινά με τον διορισμό απεσταλμένου του ΟΗΕ. Από την πλευρά μας δώσαμε το πράσινο φως στον ΓΓ του ΟΗΕ και ελπίζουμε πολύ ότι η τουρκική πλευρά θα ανταποκριθεί στο κάλεσμα του ΓΓ του ΟΗΕ”.