Τις ανησυχίες τους σε σχέση με την κατασκευή πυρηνικών σταθμών στην Τουρκία και στη Λευκορωσία ήγειραν Κύπρος και Λιθουανία στο πλαίσιο του Συμβουλίου Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών και Ενέργειας, με σύνθεση Υπουργών Ενέργειας που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα στο Λουξεμβούργο, αναφέρεται σε ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε μέσω ΓΤΠ την Τρίτη. Την Κύπρο εκπροσώπησε ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Ενέργειας, Μάριος Παναγίδης.

Οι παρεμβάσεις έγιναν στο πλαίσιο της επικεφαλίδας για τα «λοιπά θέματα», ενώ κύριο αντικείμενο της συνόδου ήταν οι διαβουλεύσεις για τη θέση του Συμβουλίου όσον αφορά την πρόταση για αναθεώρηση του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρισμού της ΕΕ. Συγκεκριμένα τη Δευτέρα, οι Υπουργοί κατέληξαν σε κοινή θέση για την πτυχή του ανταγωνισμού στην αγορά ενέργειας, στο πλαίσιο της ευρύτερης συζήτησης για μείωση των τιμών και ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Στο πλαίσιο της παρέμβασης της Κύπρου για την κατασκευή και αναμενόμενη λειτουργία του πυρηνικού σταθμού Άκουγιου, ο κ. Παναγίδης επεσήμανε ότι ο πυρηνικός σταθμός βρίσκεται σε σεισμογενή περιοχή και σε μικρή απόσταση από την Κύπρο. Πρόσθεσε ακόμα πως δεν υπάρχει επικοινωνία με τις κυπριακές αρχές από τις τουρκικές αρχές όσον αφορά τα θέματα ασφάλειας του πυρηνικού σταθμού.

Ο κ. Παναγίδης πρόσθεσε πως η Κύπρος καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει την Τουρκία να ευθυγραμμίσει τη νομοθεσία της με το ευρωπαϊκό κεκτημένο για την πυρηνική ασφάλεια και να προσχωρήσει άμεσα στις σχετικές διεθνείς συμβάσεις. Επιπλέον, ζήτησε να εφαρμοστεί η διαφάνεια, η ανταλλαγή πληροφόρησης και στενή παρακολούθηση της εφαρμογής των ελέγχων αντοχής και των σχετικών συστάσεων προς την Τουρκία προκειμένου να διασφαλιστεί η πυρηνική ασφάλεια σύμφωνα με τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα. Η παρέμβαση της Κύπρου έτυχε ευρείας στήριξης από τα κράτη μέλη σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΓΤΠ.

Από την πλευρά της η Λιθουανία έθεσε το ζήτημα της έναρξης λειτουργίας της δεύτερης μονάδας πυρηνικού σταθμού στη Λευκορωσία, τοποθέτηση που επίσης έτυχε ευρείας στήριξη από τα κράτη μέλη.

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, η Επιτροπή διαβεβαίωσε την Κύπρο και τη Λιθουανία ότι αποδίδει την ύψιστη σημασία στα θέματα που αφορούν την πυρηνική ασφάλεια και ότι παρακολουθεί στενά τα ζητήματα που αφορούν τους δυο συγκεκριμένους πυρηνικούς σταθμούς.

Το κύριο θέμα της συνάντησης ήταν οι διαβουλεύσεις επί της πρότασης για κανονισμό όσον αφορά την ακεραιότητα και τη διαφάνεια στη χονδρική αγορά ενέργειας (REMIT), καθώς και ευρύτερα για τη γενική προσέγγιση του Συμβουλίου της ΕΕ για την αναθεώρηση του σχεδιασμού της Αγοράς ηλεκτρισμού της ΕΕ.

Ο κανονισμός REMIT αφορά την στήριξη του ελεύθερου και δίκαιου ανταγωνισμού στη χονδρική αγορά ενέργειας, μέσω της απαγόρευσης των συναλλαγών που βασίζονται σε εμπιστευτικές πληροφορίες και της αποτροπής πρακτικών χειραγώγησης της αγοράς.

Ο προτεινόμενος κανονισμός αποτελεί μέρος της προσπάθειας μεταρρύθμισης της αγοράς ενέργειας, που έχει ως στόχο την επιτάχυνση διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τη σταδιακή μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων, την καλύτερη προστασία των καταναλωτών από μελλοντικές αυξήσεις των τιμών και πιθανή χειραγώγηση της αγοράς καθώς επίσης και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας της ΕΕ. Οι διαβουλεύσεις για τις υπόλοιπες πτυχές της μεταρρύθμισης συνεχίζονται.

Στην παρέμβαση του ο κ. Παναγίδης δήλωσε ότι η Κύπρος συμφωνεί με τη συμβιβαστική πρόταση της Προεδρίας, ενώ παράλληλα την ευχαρίστησε ιδιαίτερα για τη συμπερίληψη ειδικών προνοιών που αναγνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες του συστήματος διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της Κύπρου, λόγω του ότι είναι ενεργειακά απομονωμένη. Επίσης, στήριξε τις εισηγήσεις που αφορούν την εφαρμογή ενός ανώτατου ορίου σε έσοδα από υποοριακές τεχνολογίες, μεγαλύτερη ευελιξία στα κράτη μέλη για την ενεργοποίηση  σε περίπτωση μιας ενεργειακής κρίσης.

Το Συμβούλιο απασχόλησαν επίσης η προώθηση της διεθνούς συνεργασίας της ΕΕ στον τομέα της Ενέργειας, η  ετοιμότητα της ΕΕ για αντιμετώπιση των ενεργειακών αναγκών του ερχόμενου χειμώνα, ενώ η επερχόμενη Ισπανική Προεδρία παρουσίασε το πρόγραμμα εργασίας της.