Με τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ), Σεΐχη Ζαγέντ μπιν Σουλτάν αλ Ναχαγιάν αναμένεται να συναντηθεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, στο πλαίσιο της επίσκεψης του στη χώρα για την COP28, δήλωσε σε συνέντευξή της στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ), η Πρέσβης της Κύπρου στα ΗΑΕ, Μερόπη Χριστοφή, προσθέτοντάς ότι ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα έχει την ευκαιρία, μεταξύ άλλων, να αναπτύξει τα επόμενα βήματα σε σχέση με την πρωτοβουλία της Κύπρου για τη Μεσόγειο.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε η Πρέσβης στο πλαίσιο συμμετοχής δημοσιογράφων του ΚΥΠΕ στο Παγκόσμιο Συνέδριο Μέσων Ενημέρωσης στο Άμπου Ντάμπι, αναφέρθηκε στο εξαίρετο επίπεδο των διμερών σχέσεων Κύπρου – ΗΑΕ σημειώνοντας ότι έχουν υπογραφεί και υλοποιούνται αρκετές διμερείς συμφωνίες. Πρόσθεσε ότι ορισμένες βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση και αναμένεται ότι θα έχουν θετική κατάληξη.

Η κ. Χριστοφή επεσήμανε ότι σε πολιτικό επίπεδο υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για ενίσχυση των σχέσεων συνεργασίας σε πολυμερείς δράσεις, εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα γίνει εφικτή η επίσκεψη του Προέδρου των ΗΑΕ στην Κύπρο εντός του 2024.

Μίλησε για τη συνεργασία της Κύπρου και των Εμιράτων σε θέματα εμπορίου, οικονομίας, ενέργειας, τεχνητής νοημοσύνης και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (e-governance) της Κύπρου, ενώ αναφέρθηκε και στην COP28 που θα διεξαχθεί από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 12 Δεκεμβρίου 2023 στο Ντουμπάι με τη συμμετοχή του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη και Υπουργών της κυβέρνησης.

Η επικείμενη COP28 στο Ντουμπάι

Ερωτηθείσα για το τι αναμένεται εν όψει της COP28 σε διμερές επίπεδο από την επίσκεψη του Προέδρου Χριστοδουλίδη και Υπουργών, η κ. Χριστοφή απάντησε ότι κατά την παραμονή του στα ΗΑΕ για τη COP28, αναμένεται να πραγματοποιηθεί συνάντηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον Πρόεδρο των ΗΑΕ, κατά την οποία ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έχει την ευκαιρία, μεταξύ άλλων, να αναπτύξει τα επόμενα βήματα σε σχέση με την πρωτοβουλία της Κύπρου για τη Μεσόγειο.

Σημείωσε ότι από πλευράς Κυπρίων Υπουργών στην COP28 θα συμμετέχουν η Υπουργός Υγείας, Πόπη Κανάρη, ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Παπαναστασίου και η Υπουργός Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, Αθηνά Μιχαηλίδου, όπως και υψηλόβαθμοι υπηρεσιακοί παράγοντες.

Η κ. Χριστοφή ανέφερε ότι στην COP28 αναμένεται ότι θα γίνει η καταγραφή των στόχων για τα όσα έχουν γίνει από τη Σύνοδο του Παρισιού μέχρι σήμερα και θα συμφωνηθεί το πλαίσιο και τα επόμενα βήματα.

Πρόσθεσε ότι αυτό που όλοι αναγνωρίζουν είναι ότι δεν έχουν γίνει αρκετά ώστε να επιτευχθεί ο στόχος για το 2030. Σημείωσε ότι μείζον θέμα είναι και αυτό της χρηματοδότησης, σημειώνοντας ότι εάν υπάρξει η απαραίτητη πρόοδος στο συγκεκριμένο θέμα θα είναι ένα τεράστιο βήμα προς την ορθή κατεύθυνση.

«Χρειάζεται να δούμε πού χρειάζονται ακριβώς τα ΗΑΕ στήριξη στην προώθηση των στόχων του Προέδρου της COP28, Αχμέντ Αλ Τζαμπέρ, στην επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και σε ένα κείμενο που θα προωθεί τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), που σε πολλά σημεία είναι κοινοί με αυτούς των ΗΑΕ», είπε.

Η κ. Χριστοφή εξήγησε ότι έχουν γίνει πολλές προσπάθειες και από τα ΗΑΕ για να εμπλακεί η ΕΕ προκειμένου να γεφυρωθούν διαφορές με άλλες χώρες, στο πλαίσιο της COP28.

Σχέσεις Κύπρου – ΗΑΕ

Η κ. Χριστοφή ανέφερε ότι οι σχέσεις Κύπρου – ΗΑΕ βρίσκονται σε εξαίρετο επίπεδο, σημειώνοντας ότι έχουν υπογραφεί αρκετές διμερείς συμφωνίες, ενώ αριθμός συμφωνιών ήδη υλοποιούνται με ορισμένες να βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση και αναμένεται θετική κατάληξη.

Είπε ακόμη ότι σε πολιτικό επίπεδο υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για ενίσχυση των σχέσεων συνεργασίας και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα γίνει εφικτή η επίσκεψη του Προέδρου των ΗΑΕ στην Κύπρο εντός του 2024.

Ερωτηθείσα για το τι αφορούν οι διμερείς συμφωνίες, η κ. Χριστοφή είπε ότι είναι κυρίως θέματα εμπορίου, επενδύσεων και προστασίας των επενδυτών, συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης, της υγείας και του τουρισμού.

Πρόσθεσε ότι ένας τομέας που θα προχωρήσει πολύ σύντομα είναι η συνεργασία στα θέματα τεχνητής νοημοσύνης και αναβάθμισης των κυβερνητικών υπηρεσιών της Κύπρου με e-governance, στο οποίο τα ΗΑΕ είναι πρωτοπόροι.

Σε παρατήρηση ότι το Υφυπουργείο Τουρισμού της Κύπρου επενδύει στην ανάπτυξη της αγοράς από τις χώρες του Κόλπου και για το εάν υπάρχει κάτι καινούργιο σε αυτή την προσπάθεια, η κ. Χριστοφή απάντησε ότι υπάρχουν περισσότερες πτήσεις και μετά από αρκετό καιρό υπάρχει απευθείας πτήση για Άμπου Ντάμπι, ενώ υπάρχουν και πτήσεις για Ντουμπάι, από τρεις διαφορετικές εταιρείες.

Εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα πρέπει να υπάρξουν πιο στοχευμένες δράσεις στον τομέα του τουρισμού, κυρίως στην προώθηση της Κύπρου όχι μόνο ως προορισμός για θάλασσα και ήλιο – που υπάρχουν στα ΗΑΕ- αλλά για πολιτισμικό τουρισμό και εκδρομές στη φύση της Κύπρου. 

Μιλώντας για τις εμπορικές δραστηριότητες των Εμιράτων με την Κύπρο, η κ. Χριστοφή είπε ότι τα Εμιράτα εισάγουν από την Κύπρο κυρίως χαλλούμι και ελαιόλαδο. Είπε ακόμη ότι η Κύπρος παρέχει υπηρεσίες και σε εταιρείες που έχουν ως έδρα τα ΗΑΕ. Σημείωσε ότι το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών είναι ανεπτυγμένο, ωστόσο, συνέχισε, πάντα υπάρχει περιθώριο για ενδυνάμωση και βελτίωση των σχέσεων.

Η κ. Χριστοφή ανέφερε ότι στις αρχές Δεκεμβρίου θα διεξαχθεί στα ΗΑΕ μια μεγάλη έκθεση του κατασκευαστικού τομέα, στον οποίο η Κύπρος έχει ισχυρή παρουσία προσθέτοντας ότι τον Φεβρουάριο του 2024 θα γίνει επίσης και μια μεγάλη έκθεση που αφορά τα τρόφιμα απ’ όλες τις χώρες του Περσικού κόλπου (“Gulf Food”) και στην οποία συμμετέχει και η Κύπρος. Σημείωσε ότι σε τέτοιου είδους εκθέσεις ο συντονισμός γίνεται από πλευράς Υπουργείο Εμπορίου.

Απαντώντας σε ερώτηση για το τι έχει να μάθει η Κύπρος από τα ΗΑΕ σε θέματα που αφορούν την ενέργεια, η κ. Χριστοφή είπε ότι τα Εμιράτα είναι πρωτοπόροι στους τομείς των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) σημειώνοντας ότι υπάρχει συνεργασία στον συγκεκριμένο τομέα και ενδιαφέρον για περαιτέρω ενίσχυσή της.

Η Πρέσβης ρωτήθηκε για το εάν υπάρχει ενδιαφέρον από το ΗΑΕ για επενδύσεις στην Κύπρο με την ίδια να απαντά  καταφατικά και να λέει ότι τα διάφορα επενδυτικά ταμεία ενδιαφέρονται κυρίως για μεγάλες αναπτύξεις και έργα σημειώνοντας ότι υπάρχει ενδιαφέρον στους τομείς της ενέργειας και ειδικά στις ΑΠΕ αλλά και στην αγορά ακινήτων.

Σε παρατήρηση ότι αν και τα ΗΑΕ στηρίζουν την οικονομία τους στο πετρέλαιο εντούτοις, επενδύουν και στις ΑΠΕ, η κ. Χριστοφή σχολίασε ότι τα ΗΑΕ έχουν καταλάβει ότι σημειώνεται μια σταδιακή απομάκρυνση από την αποκλειστική χρήση των ορυκτών καυσίμων προσθέτοντας ότι έχουν ήδη γίνει μεγάλες επενδύσεις στις ΑΠΕ.

Ερωτηθείσα για το εάν η Κύπρος είναι γέφυρα μεταξύ ΕΕ και ΗΑΕ, η Πρέσβης απάντησε ότι η Κύπρος είναι η το κράτος-μέλος της ΕΕ που είναι γεωγραφικά πιο κοντά στα ΗΑΕ και είναι ένα σημείο που αναφέρει και ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης και ο Υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, στις επαφές τους και «λόγω των πολύ καλών σχέσεων επιθυμούμε να είμαστε η φωνή των Εμιράτων στην ΕΕ, στους τομείς που μπορούμε να βοηθήσουμε».

Ανέφερε ότι η ΕΕ επιθυμεί να έχει ενισχυμένες σχέσεις με τα ΗΑΕ ειδικότερα σε θέματα εμπορίου, ενέργειας και επενδύσεων.

Κληθείσα να σχολιάσει για το εάν καταγράφεται συνεννόηση σε επίπεδο Συμβουλίου Ασφαλείας, στο οποίο είναι μη μόνιμο μέλος τα ΗΑΕ, για προώθηση των θέσεων της Κύπρου όσον αφορά το Κυπριακό, η κ. Χριστοφή είπε ότι υπάρχει στήριξη στις θέσεις αρχών της Κύπρου και υπέδειξε ότι τα τελευταία δύο χρόνια υπήρχε συνεχής επαφή και συντονισμός τόσο με το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΑΕ, όσο και με την πρεσβεία των ΗΑΕ στη Λευκωσία, αλλά και σε επίπεδο αντιπροσωπειών στη Νέα Υόρκη.

Σε ό,τι αφορά την προβολή και προώθηση του πολιτισμού της Κύπρου στα ΗΑΕ, η κ. Χριστοφή είπε ότι γίνεται προσπάθεια για περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας, σημειώνοντας ότι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον από πλευράς ΗΑΕ.  Επιπρόσθετα αναφέρθηκε στη συνεργασία που αναπτύσσεται στον τομέα της εκπαίδευσης, σημειώνοντας ότι η Υπουργός Παιδείας θα συμμετάσχει στην θεματική για την εκπαίδευση, κλίμα-περιβάλλον κατά την COP28, και ότι θα παρουσιάσει πρωτοβουλία που αφορά την περιοχή της Μεσογείου.

Η κ. Χριστοφή ανέφερε ότι η πρεσβεία της Κύπρου στα ΗΑΕ άνοιξε πριν 15 χρόνια  στο Άμπου Ντάμπι εξηγώντας ότι η προώθηση των διμερών σχέσεων με τα ΗΑΕ είναι μια από τις προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής στη βάση του ότι ενισχύεται η παρουσία της Κύπρου στις χώρες της Μέσης Ανατολής και του Περσικού Κόλπου.

Αναφερόμενη στις σχέσεις μεταξύ Κύπρου και Εμιράτων, είπε ότι χρονολογούνται εδώ και αρκετές δεκαετίες, όπως καταδεικνύεται και από την επίσημη επίσκεψη του πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπισκόπου Μακάριου, στα ΗΑΕ το 1975. Σημείωσε ότι η Κύπρος σήμερα έχει μια διαρθρωμένη συνεργασία με τα ΗΑΕ, με σημαντική επέκταση των διμερών πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών δεσμών.

Σημείωσε ακόμη ότι από πλευράς πρεσβείας δίδεται έμφαση και το κομμάτι βοήθειας και υποστήριξης των Κυπρίων πολιτών που ζουν και εργάζονται στα ΗΑΕ. Υπέδειξε ότι ο αριθμός των Κυπρίων που βρίσκονται στα ΗΑΕ είναι γύρω στις 3000 και εξήγησε ότι μεγάλος αριθμός ατόμων εργάζονται στις αερομεταφορές (πιλότοι, μηχανικοί αεροπλάνων, αεροσυνοδοί), σε εταιρείες παροχής λογιστικών και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, ενώ μεγάλος αριθμός απασχολείται και στους τομείς πληροφορικής.

Ανέφερε ότι οι ξένοι εργαζόμενοι αντιπροσωπεύουν περίπου το 90% του πληθυσμού των ΗΑΕ, ενώ οι Εμιρατινοί αποτελούν περίπου το 10% του συνολικού πληθυσμού κάτι που πιθανώς εξηγεί και την τεράστια ανάπτυξη στον κατασκευαστικό τομέα.