Η Κύπρος βρίσκεται στις πρώτες θέσεις ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε απόλυτους αριθμούς επιστροφών παράτυπων μεταναστών, ανέφερε σήμερα ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου, προσθέτοντας πως, λαμβάνοντας υπόψη ότι και για τον μήνα Νοέμβριο παρατηρείται αυξητική τάση στις επιστροφές, για πρώτη φορά το ισοζύγιο αφίξεων-επιστροφών παρουσιάζει θετική εικόνα.

Σε χαιρετισμό του στη 2η Συνεδρία των Επιτροπών Παρακολούθησης των Ταμείων Εσωτερικών Υποθέσεων της Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027, που πραγματοποιήθηκε το πρωί στη Λάρνακα, ο Υπουργός ανέφερε ότι «η Κύπρος συγκαταλέγεται στα κράτη μέλη πρώτης γραμμής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διαχρονικά δέχεται έντονες μεταναστευτικές πιέσεις. Αυτή τη στιγμή, το 5,4% του πληθυσμού της χώρας είναι είτε αιτητές είτε δικαιούχοι διεθνούς προστασίας», επεσήμανε.

Ο Υπουργός αναφέρθηκε στο «σημαντικό» όπως το χαρακτήρισε μέτρο για αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης, που είναι «η προώθηση των επιστροφών» και σημείωσε πως «είναι αντιληπτή η σημασία ενίσχυσης του τομέα των επιστροφών, πολιτική που ιεραρχεί το Υπουργείο Εσωτερικών υψηλά στις προτεραιότητές του. Από τον Απρίλιο έχει σταδιακά υπερδιπλασιαστεί ο αριθμός των εξεταστών αιτήσεων ασύλου, που σε συνδυασμό με τη μείωση κατά 50% στον αριθμό των νέων αιτήσεων, έχει οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των επιστροφών κατά 60% σε σχέση με το 2022», ανέφερε.

Συγκεκριμένα εξήγησε «μέχρι τον Οκτώβριο 2023 αποχώρησαν από την Κύπρο 9.300 πρόσωπα, σε σύγκριση με 5.800 που είχαν αποχωρήσει την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Λαμβάνοντας υπόψη και τα μέχρι στιγμής δεδομένα για τον Νοέμβριο, όπου παρατηρείται η ίδια αυξητική τάση, είναι σημαντικό ότι, για πρώτη φορά, το ισοζύγιο αφίξεων-επιστροφών παρουσιάζει θετική εικόνα, με την Κύπρο να βρίσκεται στις πρώτες θέσεις ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ σε απόλυτους αριθμούς επιστροφών», επεσήμανε.

Το ζήτημα των επιστροφών, συνέχισε ο Υπουργός, «απαιτεί συντονισμένες δράσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θεωρούμε ουσιαστικής σημασίας την προώθηση σύναψης συμφωνιών με τρίτες χώρες, μέτρο που περιλαμβάνεται στο Σχέδιο Δράσης της Ανατολικής Μεσογείου και αναμένεται να συμβάλει στην αποσυμφόρηση των κρατών μελών, ιδιαίτερα εκείνων της πρώτης γραμμής», σημείωσε.

Επεσήμανε ακόμα ότι «οι προκλήσεις που δημιουργεί το μεταναστευτικό πρέπει να αντιμετωπίζονται συλλογικά από τα ευρωπαϊκά κράτη, στη βάση της συνευθύνης και της αλληλεγγύης που προκύπτουν από την ιδιότητά μας ως μέλη της Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, είναι ανάγκη να υλοποιηθούν άμεσα τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο νέο Σχέδιο Δράσης της ΕΕ για την Ανατολική Μεσόγειο», είπε, και σημείωσε πως «η υιοθέτηση, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενός συστήματος αξιολόγησης αναγκών για την προώθηση της νόμιμης μετανάστευσης και των διαδικασιών για παραχώρηση αδειών μετανάστευσης στοχευμένα, είναι εκ των μέτρων πρέπει πάραυτα να εφαρμοστούν, ώστε να περιοριστεί η παράνομη μετανάστευση».

Ανέφερε επίσης ότι «για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε αυξημένη κατανομή κονδυλίων προς την Κύπρο, στο πλαίσιο των Προγραμμάτων των Ταμείων Εσωτερικών Υποθέσεων, ύψους 162 εκατομμυρίων ευρώ. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει €134 εκατομμύρια από ευρωπαϊκούς πόρους και €28 εκατομμύρια από εθνικούς. Η Επιτροπή, αναγνωρίζοντας το δυσανάλογο βάρος που επιφέρουν οι μεταναστευτικές ροές στην Κύπρο ως κράτος μέλος της πρώτης γραμμής, η Επιτροπή ενέκρινε απευθείας επιπρόσθετα κονδύλια», επεσήμανε.

Όπως είπε ο κ. Ιωάννου, μέχρι στιγμής, συνολικά, «για την υλοποίηση των Προγραμμάτων και των δράσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο πλαίσιο της Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027, έχουν εγκριθεί ποσά που ανέρχονται σε 276,4 εκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναθέσει απευθείας στον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης Ελλάδας ποσό ύψους €22 εκατομμυρίων για την αναβάθμιση του Κέντρου Πρώτης Υποδοχής “Πουρνάρα”.

Πέραν της οικονομικής ενίσχυσης που παρέχεται στη Δημοκρατία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σημείωσε, “εξίσου σημαντική είναι η στήριξη με προσωπικό που παρέχεται στο πλαίσιο του Σχεδίου Στήριξης της Κύπρου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασύλου. Τα 240 περίπου άτομα του Οργανισμού, που στελεχώνουν τα αρμόδια Τμήματα, αποτελούν την πολυπληθέστερη ομάδα του Οργανισμού σε κράτος μέλος και ο συνολικός προϋπολογισμός για το 2022 ανήλθε στα 12 εκατομμύρια ευρώ», επεσήμανε.

Στον χαιρετισμό της η Μαρία Στυλιανού Λοττίδη, Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα Ατόμων με Αναπηρίες, λέγοντας πως «τα κράτη μέλη οφείλουν να διασφαλίζουν τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και τη συμμόρφωση των προγραμμάτων με τον Χάρτη και τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα Ατόμων με Αναπηρίες, σε όλα τα στάδια της υλοποίησης των συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων»

Η Κυπριακή Δημοκρατία, συνέχισε, “για να απορροφήσει τους ενωσιακούς πόρους που της αναλογούν σε σχέση με τα Ταμεία Εσωτερικών Υποθέσεων θα πρέπει να διασφαλίσει ότι όλα τα προτεινόμενα έργα συνάδουν με τις πρόνοιες του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες. Για την επίτευξη της συγκεκριμένης προϋπόθεσης απαραίτητος παράγοντας είναι η συμμόρφωση των εμπλεκομένων, με την καθοδήγηση του Επιτρόπου ως Εθνική Αρχή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σε σχέση με την αξιολόγηση έκαστου έργου / πρόσκλησης», επεσήμανε.

Είπε ακόμα ότι “θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα έργα ιδίως του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και του Μέσου για τη Διαχείριση των Συνόρων και Θεωρήσεων,  λόγω της αυξημένης ευαλωτότητας των ατόμων που περιλαμβάνονται στις  ομάδες – στόχους των εν λόγω Ταμείων, διασφαλίζοντας  πλήρως τη προστασία των δικαιωμάτων τους και το σεβασμό της αξιοπρέπειας τους, όχι μόνο κατά την έναρξη της διαδικασίας, αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου χρηματοδότησης».