Στις προσπάθειές μας για επανένωση, ο ηγετικός ρόλος της ΕΕ είναι ουσιώδης, καθώς η ουσιαστική και ενεργή εμπλοκή της μπορεί να βοηθήσει στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και στην επίτευξη λύσης στο Κυπριακό, τόνισε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε ομιλία του στο Κολλέγιο Ευρώπης στην πόλη Μπριζ του Βελγίου.
Ο Πρόεδρος, ο οποίος προσκλήθηκε να προσφωνήσει το Κολλέγιο από τη νεοσύστατη Εταιρεία Κυπρίων Φοιτητών του Κολλεγίου, στο πλαίσιο της εθνικής εβδομάδας που είναι αφιερωμένη στην Κύπρο, αναφέρθηκε στις τρεις επετείους/γεγονότα που συμπίπτουν το 2024, τα 20 χρόνια από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, την 50ή μαύρη επέτειο από την τουρκική εισβολή και τις επικείμενες ευρωεκλογές.
Αυτό που τα ενώνει, είπε, είναι η επιθυμία και το όραμα για το μέλλον, για την Ευρώπη που θέλουμε, για περισσότερη ολοκλήρωση, για περισσότερη ενότητα, κάτι που σημαίνει αναπόφευκτα ότι η ΕΕ πρέπει επίσης να γίνει καταλύτης για την επανένωση του τελευταίου διαιρεμένου κράτους μέλους της, μέσω μιας ολοκληρωμένης διευθέτησης σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΣΑ του ΟΗΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Λύση, που να προστατεύει τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες όλων των Κυπρίων, Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Λατίνων και Αρμενίων.
Σε αυτές τις προσπάθειες για επανένωση, τόνισε, «ο ηγετικός ρόλος της ΕΕ είναι ουσιώδης καθώς η ουσιαστική και ενεργή εμπλοκή της μπορεί να βοηθήσει στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και στην επίτευξη λύσης στο Κυπριακό. Όπως έχω επανειλημμένα αναφέρει, τα εργαλεία που η ΕΕ έχει στη διάθεσή της μπορούν να βοηθήσουν στην επίτευξη μιας αμοιβαία επωφελούς κατάστασης για όλο τον κυπριακό λαό, την ΕΕ, την Τουρκία και την ευρύτερη περιοχή».
Επανέλαβε ότι από την ανάληψη των καθηκόντων του, βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με ελληνοκυπριακές και τουρκοκυπριακές ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και εκπροσώπους δικτύων νεολαίας λέγοντας «γνωρίζω καλά το γεγονός ότι η νέα γενιά του νησιού, τόσο οι Ελληνοκύπριοι όσο και οι Τουρκοκύπριοι, θέλουν ειρήνη. Και νομίζω ότι η κυπριακή εταιρεία φοιτητών του Κολλεγίου της Ευρώπης είναι όντως χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού, καθώς απαρτίζεται από μέλη τόσο από την ελληνοκυπριακή όσο και από την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Το κάλεσμά σας για ειρήνη ακούγεται ξεκάθαρα. Και δεν θα φεισθώ προσπαθειών για να πραγματοποιήσω το κοινό όνειρο για επανένωση, ειρήνη και ευημερία στην Κύπρο», υπογράμμισε ο Πρόεδρος.
Στην ομιλία του, αναφέρθηκε και στη Μέση Ανατολή, σημειώνοντας ότι η ΕΕ δεν έχει την πολυτέλεια να μην έχει ισχυρή φωνή και ρόλο σε ό,τι συμβαίνει στην περιοχή, όχι μόνο επειδή αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ΕΕ ως στρατηγικού, παγκόσμιου παράγοντα, αλλά και επειδή αυτό που συμβαίνει στη Μέση Ανατολή έχει σοβαρό αντίκτυπο στην Ευρώπη, από τη μετανάστευση μέχρι την ασφάλεια.
«Η επίσκεψη την περασμένη Κυριακή της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μαζί με πέντε αρχηγούς κρατών, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου, για την ιστορική υπογραφή της στρατηγικής εταιρικής σχέσης ΕΕ-Αιγύπτου είναι απόδειξη ότι η ΕΕ μπορεί και πρέπει να παίξει αυτόν τον ρόλο. Για καιρό, η Κύπρος είχε πλήρη επίγνωση του κρίσιμου ρόλου της Αιγύπτου ως πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή και υποστηρίξαμε την ανάπτυξη μιας στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ ΕΕ και Αιγύπτου. Είμαι πολύ χαρούμενος που την περασμένη Κυριακή αυτό το όραμα έγινε πραγματικότητα”, τόνισε.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, ο οποίος είναι ο πρώτος Κύπριος Πρόεδρος που επισκέπτεται το ιστορικό αυτό ακαδημαϊκό ίδρυμα, αναφέρθηκε στον θαλάσσιο διάδρομο ανθρωπιστικής βοήθειας από την Κύπρο στη Γάζα λέγοντας ότι μετά από μήνες έντονων διπλωματικών προσπαθειών και συντονισμού με εταίρους, έχει εφαρμοστεί το σχέδιο Αμάλθεια με τα πρώτα πλοία που μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια να έχουν φτάσει με ασφάλεια στη Γάζα.
Πρόσθεσε ότι ένα πλοίο έχει ήδη παραδώσει με επιτυχία ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα και ένα άλλο είναι καθ’ οδόν προς τη Γάζα, και είπε ότι η Κύπρος εργάζεται σκληρά με τους εταίρους της, πάνω από 40 κράτη έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον, για να διασφαλιστεί η συνεχής ροή βοήθειας προς τους αμάχους.
«Ήταν μια προσπάθεια που ξεκινήσαμε έχοντας πλήρη επίγνωση των τεράστιων δυσκολιών της. Έχοντας πλήρη επίγνωση ότι σχεδόν κανείς δεν πίστευε ότι θα μπορούσε πραγματικά να εφαρμοστεί. Αλλά ως μικρή χώρα, χωρίς κρυφές ατζέντες, έχοντας σημαντική γεωγραφική θέση και άριστες σχέσεις με όλες οι χώρες της περιοχής, είχαμε ευθύνη να το επιδιώξουμε» υπογράμμισε.
Είπε ότι “με την υποστήριξη της ΕΕ, των Ηνωμένων Πολιτειών, των ΗΑΕ και άλλων, καταφέραμε να το κάνουμε πραγματικότητα. Ένα επίτευγμα για όλη την ΕΕ και προς όφελος εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων”.
“Αυτή είναι μια απόδειξη του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει η ΕΕ και του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος ως γέφυρα μεταξύ της ταραγμένης περιοχής της Μέσης Ανατολής και της υπόλοιπης Ευρώπης. Η ΕΕ πρέπει να είναι ενεργά παρούσα στη γειτονιά της και να υποστηρίξει όλες τις προσπάθειες για μια βιώσιμη κατάπαυση του πυρός, που ελπίζουμε να οδηγήσει σε νέες διαπραγματεύσεις στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για μια λύση δύο κρατών για την Παλαιστίνη και το Ισραήλ», επεσήμανε.
Αναφερόμενος στην Ουκρανία, είπε ότι η Κύπρος, θύμα παράνομης εισβολής και μισού αιώνα συνεχούς κατοχής, έχει σταθεί με αταλάντευτο, κατηγορηματικό τρόπο στη σωστή πλευρά της ιστορίας σε ό,τι αφορά στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
«Είμαστε και θα συνεχίσουμε να είμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας και του θαρραλέου λαού της που πολεμά τη ρωσική επιθετικότητα, η οποία έχει ουσιαστικά διαγράψει την αντίληψη ότι η ειρήνη στην ευρωπαϊκή ήπειρο είναι δεδομένη. Μάλλον απέδειξε ότι πρέπει να την προστατεύουμε και να την υπερασπιζόμαστε σθεναρά Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν είμαστε ενωμένοι».
Επιπλέον, επεσήμανε ότι το να σταθούμε στη σωστή πλευρά της ιστορίας δεν έγινε χωρίς κόστος, προσθέτοντας ότι «έχουμε πάρει επώδυνες αποφάσεις, που έχουν κόστος για τους ανθρώπους και τις κοινωνίες μας. Αλλά είναι ξεκάθαρα ένα κόστος που αξίζει να επωμιστούμε. Δεν θα επιτρέψουμε ποτέ αλλαγές στα σύνορα που προέρχονται από τη βία και τον πόλεμο».
Αναφερόμενος στο όραμα για το μέλλον της Ευρώπης, είπε ότι ποτέ το ευρωπαϊκό εγχείρημα δεν ήταν πιο πολύτιμο από ό,τι σήμερα και ότι ποτέ πριν δεν χρειαζόμασταν περισσότερο μια πιο ισχυρή, πιο ανθεκτική, πιο ανταγωνιστική Ένωση, που να δίδει σημασία στην καθημερινή ζωή των Ευρωπαίων πολιτών και να είναι παρούσα ως ισχυρός παγκόσμιος παράγοντας στον γεωπολιτικό στίβο.
Η στρατηγική αυτονομία της ΕΕ, σημείωσε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, δεν πρέπει να παραμείνει μια αφηρημένη ιδέα, αλλά πρέπει να της δοθεί σάρκα και οστά και να γίνει πραγματικότητα. Από αυτή την άποψη, συνέχισε, η οικοδόμηση της ευρωπαϊκής άμυνας σε επίπεδο Ένωσης μπορεί να είναι καταλυτική και είναι κάτι που η Κύπρος υποστηρίζει σθεναρά.
«Η Κύπρος θα συνεχίσει να συμβάλλει εποικοδομητικά στις συζητήσεις για το Μέλλον της Ευρώπης, τη στρατηγική ατζέντα ενόψει της αναμενόμενης έγκρισής της στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου», κατέληξε.