Η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται σε συνεννόηση με όλους τους εταίρους για την επανέναρξη της μεταφοράς ανθρωπιστικής βοήθειας προς τους Παλαιστίνιους στη Γάζα μέσω του θαλάσσιου διαδρόμου «Αμάλθεια», ενώ ήδη άρχισαν να συγκεντρώνονται χρήματα στο Tαμείο που έχει δημιουργηθεί γι’ αυτό το σκοπό, δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος.

Είπε πως όταν θα είναι σε πλήρη λειτουργία η πλατφόρμα των ΗΠΑ, «αναμένονται πέραν των 1500 τόνων εβδομαδιαία (βοήθειας) κι αυτό μπορεί να αυξηθεί».

Μιλώντας σε διάσκεψη Τύπου για τον απολογισμό του πρώτου έτους στο Υπουργείο Εξωτερικών, ο Κωνσταντίνος Κόμπος ανακοίνωσε ότι τις επόμενες μέρες στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της ΚΔ στην Νέα Υόρκη θα πραγματοποιηθεί ενημερωτική ημερίδα σε επίπεδο Μονίμων Αντιπροσώπων που θα συνδιοργανωθεί με την Κυβέρνηση των ΗΠΑ για την «Αμάλθεια».

«Η θαλάσσια δίοδος, η οποία αίρει κατ’ εξαίρεση και κατ’ αποκλειστικότητα τον ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας έχει ιδιαίτερη σημασία. Έχει αναγνωριστεί διεθνώς, έχει λάβει ισχυρή και πολύπλευρη στήριξη σε διπλωματικό και όχι μόνο επίπεδο», ανέφερε. Ο κ. Κόμπος σημείωσε τις πάρα πολλές συναντήσεις που έχουν γίνει, από την τηλεδιάσκεψη με ομολόγους του των Ηνωμένων Πολιτειών, του Ηνωμένου Βασιλείου, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της ΕΕ μέχρι τις επισκέψεις της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωκοινοβουλίου.

Υπενθύμισε επίσης τη Σύνοδο των ανώτερων αξιωματούχων, με συμμετοχή 36 χωρών, 4 οργανισμών, 2 οντοτήτων και όλα αυτά επιπροσθέτως στη διεθνή κάλυψη της οποίας έτυχε αυτή η πρωτοβουλία με ιδιαίτερα θετικά σχόλια, όπως σημείωσε. «Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στην επιστολή που απέστειλε ο Αμερικανός Πρόεδρος προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ευχαριστώντας για την ηγετική στάση της πλευράς μας στην πρωτοβουλία αυτή», ανέφερε.

Το Ταμείο «Αμάλθεια», συνέχισε, το οποίο είναι δομημένο με βάση διεθνή πρότυπα, με διαφάνεια και ισχυρή λογοδοσία, θα διοικείται από ένα Συμβούλιο με μονάδα διαχείρισης, φορέα υλοποίησης, φορέα ελέγχου, με σκοπό να προβαίνει σε αγορές, εξασφάλιση πλωτών μέσων, αγορά υπηρεσιών για τη λειτουργία του διαδρόμου, ανάπτυξη υφιστάμενων υποδομών της Κυπριακής Δημοκρατίας, εξασφάλιση εξοπλισμού που θα μείνει στην Κυπριακή Δημοκρατία και υποστήριξη σε ό,τι αφορά την πτυχή των logistics. «Όλα αυτά πρόκειται να αφορούν σε κρατικές συνεισφορές», ανέφερε.

Ο ΥΠΕΞ είπε ότι η συνεισφορά ύψους 15 εκ. δολαρίων από τα ΗΑΕ στο Ταμείο τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, ενεργά αποδεικνύει την εμπιστοσύνη ενός από τους βασικούς εταίρους «και ευχαριστούμε τα ΗΑΕ για τη συνεργασία. Αυτά τα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν ακριβώς για τους σκοπούς που αναφέραμε. Το δεδομένο είναι ότι πρώτον, η Κύπρος σε αυτή την προσπάθεια δεν είναι μόνη, δεύτερον, δημιουργείται η βάση ευρωστίας, η οποία θα επιτρέψει στη συνέχιση αυτής της προσπάθειας σε βάθος χρόνου», ανέφερε.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση για το πότε μπορεί να επαναρχίσει τη λειτουργία του ο ανθρωπιστικός διάδρομος, ο κ. Κόμπος είπε ότι η αναφορά στην 1η Μαΐου, για τη λειτουργία της προσωρινής λιμενικής υποδομής που οι ΗΠΑ θα κατασκευάσουν στη Γάζα για την ανθρωπιστική βοήθεια, είναι «εντός λογικών χρονικών ορίων, ενδεχομένως να είναι λίγο πριν ή λίγο πιο μετά».

Ένας σημαντικός αριθμός Αμερικανών στρατιωτικών που θα εμπλέκονται σε αυτή την προσπάθεια είναι σε απόλυτο συντονισμό και συνεργασία με τη δική μας πλευρά, ανέφερε.

Μέχρι να φτάσουμε σ’ εκείνο το στάδιο, έγινε ο σχεδιασμός μέσω της προσωρινής πλατφόρμα, μέσω του World Central Kitchen, που είχε την ευθύνη της παραλαβής και διανομής, αλλά συνέβη αυτό το τραγικό, όπως είπε, περιστατικό και δημιουργήθηκε πρόβλημα στα πρωτόκολλα ασφαλείας «πρωτίστως στην άλλη πλευρά».

Η ΚΔ δεν μπορεί να ρυθμίσει αυτό το θέμα, αλλά βρισκόμαστε, δήλωσε, σε επαφή και σε συνεργασία με όλους τους εταίρους και μέχρι την κατασκευή της προσωρινής λιμενικής υποδομής από τις ΗΠΑ διερευνούμε τί άλλες δυνατότητες υπάρχουν.

Ανέφερε, επίσης, ότι μέρος του φορτίου του πλοίου Jennifer, που δεν μπόρεσε να ξεφορτωθεί στη Γάζα, έχει επιστρέψει στην Κύπρο κι έχει αποθηκευτεί, ενώ υπήρξε ροή και νέας ανθρωπιστικής βοήθειας.

Σημείωσε, ακόμα, ότι άρχισε η ροή χρημάτων στο Ταμείο για την Αμάθεια ενώ υπάρχει και η ενεργός συμμέτοχή της ΕΕ. Όταν θα είναι σε πλήρη λειτουργία η πλατφόρμα των ΗΠΑ, δήλωσε, «αναμένονται πέραν των 1500 τόνων εβδομαδιαία (βοήθειας) κι αυτό μπορεί να αυξηθεί».

Ισραήλ – Χαμάς

Σε παρατήρηση ότι δεν αναφέρθηκε στην αρχική του τοποθέτηση σε πόλεμο στη Γάζα αλλά σε κρίση και πως ακόμα και οι ΗΠΑ καταδικάζουν τις πράξεις του Ισραήλ, ενώ η ΚΔ όχι, ο ΥΠΕΞ διαφώνησε παραπέμποντας σε παλαιότερες δηλώσεις του, και σημειώνοντας ότι αυτή η σύρραξη «έχει ουσιαστικά επαναπροσδιορίσει όλο το ζήτημα που αφορά την Μέση Ανατολή».

Επανέλαβε ότι η Κυβέρνηση καταδικάζει τις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς κι έχει τονίσει ότι η οποιαδήποτε διάχυση ή επέκταση αυτής της σύρραξης θα είναι καταστροφική για την παγκόσμια τάξη πραγμάτων, και πρέπει τα μηνύματα που περνούν να είναι «απόλυτης αυτοσυγκράτησης».

Οποιαδήποτε επιχείρηση στη Ράφα θα είναι μια επέκταση αυτής της κατάστασης, σε σημείο που δύσκολα θα έχουμε επιστροφή, σημείωσε.

Ανέφερε επίσης ότι η Κύπρος έχει συνταχθεί με την ΕΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ζητώντας άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός. Ο κ. Κόμπος πρόσθεσε ότι δεν έχει δει «κανέναν άλλον να έχει κάνει το παραμικρό όσον αφορά την ανθρωπιστική βοήθεια, τουλάχιστον στην ευρωπαϊκή οικογένεια».

ΕΣΤΙΑ

Αναφερόμενος στον πυλώνα της εξωτερικής πολιτικής με τίτλο «ασφαλής λιμένας», ο κ. Κόμπος έκανε μνεία στο σχέδιο ΕΣΤΙΑ, που ενεργοποιήθηκε δύο φορές το 2023: τον περασμένο Απρίλιο για το Σουδάν, όταν σε 12 ημέρες επαναπατρίστηκαν 2.611 πολίτες από 28 διαφορετικές χώρες, περιλαμβανομένων και 14 Κυπρίων, και τον περασμένο Οκτώβριο, για το Ισραήλ, για επαναπατρισμό 1.088 αμάχων.

Είπε ακόμη πως έγινε μια «τεράστιας κλίμακας προετοιμασία για το ενδεχόμενο να χρειαστεί να γίνει εκκένωση για τον Λίβανο, στο πλαίσιο της οποίας συμμετείχαν πέραν των 400 εκπροσώπων από διπλωματικές αποστολές, αλλά και στρατιωτικοί από 25 χώρες, οι οποίοι λειτουργούσαν μέσα από το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (ΚΣΕΔ)».

Για τις παραπάνω περιπτώσεις, τόνισε, η Δημοκρατία απέσπασε τα εύσημα από τη διεθνή κοινότητα και αναδείχθηκε ενεργά ο ρόλος μας ως περιφερειακού κέντρου ασφάλειας σε περιόδους κρίσεων.