Ένα ανησυχητικό φαινόμενο παρατηρείται εδώ και χρόνια στη Σουηδία. Εκατοντάδες παιδιά, ασυνόδευτοι μετανάστες αντιμετωπίζουν μια βαριά μορφή κατάθλιψης, το λεγόμενο “σύνδρομο παραίτησης”. Aποσύρονται κοινωνικά, σταματούν να περπατούν και να μιλούν και κοιμούνται συνεχώς..

Στην αρχή εμφάνιζαν αγχώδεις διαταραχές και στη συνέχεια κατάθλιψη. Ως που άρχισαν να εμφανίζουν κατατονικά συμπτώματα, ακινησία, σωματική αδράνεια και αρνητική διάθεση. Περιορίζονται στο κρεβάτι, είναι κλινήρη, δεν τρέφονται κανονικά και δεν κινούνται, για μέρες, μήνες ή και παραπάνω.  Από το 2003 έως το 2005, πάνω από 400 κρούσματα αναφέρθηκαν στη Σουηδία, όπως ανέφερε η νευρολόγος Σουζάν Ο΄Σάλιβαν σε απόσπασμα βιβλίου της που δημοσιεύουν οι Sunday Times. Την τελευταία δεκαετία το φαινόμενο παρουσιάζει μάλιστα ύφεση.  

Για τις πιθανές αιτίες που προκαλούν αυτό το σύνδρομο, μίλησε στην εκπομπή Alpha Ενημέρωση, ο ψυχίατρος Δρ. Γιώργος Μικελλίδης. 

“Είναι χρήσιμο να σκεφτούμε συλλογικά για αυτό το σύνδρομο που είναι αμφιλεγόμενο. Υπάρχουν τα συμπτώματα που αναφέρονται ότι μπαίνουν σε βαθιά κατάθλιψη, με κατατονία, υπάρχει η ακινησία, πνευματική και σωματική αδράνεια. Όμως υπάρχουν και άλλα σενάρια που ίσως οι απόψεις διίστανται και δεν είναι κάτι καινούριο. Αυτό έχει παρατηρηθεί από τα τέλη της δεκαετίας του 90΄στη Σουηδία”. 

Υπάρχουν σενάρια που συνδέονται με το σύνδρομο Μινχάουζεν δια αντιπροσώπου. Πρόσθεσε ότι η συγκεκριμένη διαταραχή στοιχίζει πολλά εκατομμύρια στερλίνες στο ΝHS στη Μεγάλη Βρετανία όπου άτομα μεταβαίνουν από το ένα νοσοκομείο στο άλλο προκαλώντας ατυχήματα και ασθένειες.

“Υπάρχει και η διαταραχή προσποίησης η οποία το ίδιο το άτομο μπορεί να προκαλέσει ή υπάρχει όμως και η διαταραχή προσποίησης δια αντιπροσώπου όπου ο φροντιστής το προκαλεί”.  

Το «σύνδρομο παραίτησης» αναφέρθηκε για πρώτη φορά στα παιδιά που ζούσαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί.

«Όσο είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, δεν υπάρχουν καταγεγραμμένες περιπτώσεις εκτός Σουηδίας», έγραψε ο Dr Karl Sallin, παιδίατρος σε πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Στοκχόλμης.  

Το BBC παρέθεσε μια τέτοια ιστορία με μια οικογένεια από την πρώην Σοβιετική Ένωση που έχει ζητήσει άσυλο στη Σουηδία από το 2015. Η 9χρονη Sophie παραμένει σε μια μόνιμη κατάσταση ύπνου και αναγκάζονται να τη μεταφέρουν με αναπηρικό αμαξίδιο.

«Η πίεσή της είναι αρκετά φυσιολογική», λέει στο BBC η Dr Elisabeth Hultcrantz των Γιατρών του Κόσμου. Η γιατρός εξέτασε τη μικρή και βρήκε πως όλες οι λειτουργίες της είναι φυσιολογικές. Μόνο που το παιδί δεν ανταποκρίνεται στα ερεθίσματα.

Η Sophie δεν είναι το μόνο παιδί προσφύγων που υποφέρει από το σπάνιο σύνδρομο, οι επαγγελματίες της υγείας στη Σουηδία εντοπίζουν συνεχώς τέτοιες καταστάσεις. Όλοι συμφωνούν πως είναι το ψυχολογικό τραύμα αυτό που τα κάνει να αποσύρονται από τον κόσμο.

*Φωτογραφία από BBC