Το Ιράκ αναμένει μια γρήγορη νίκη των στρατευμάτων του στη Μοσούλη ενάντια στο Ισλαμικό Κράτους, που έχει υποστεί σημαντικές ήττες και στη Συρία.

Τρία χρόνια αφού κατέλαβαν τεράστιες περιοχές σε αυτές τις δύο χώρες, οι τζιχαντιστές βρίσκονται παγιδευμένοι στα δύο βασικά τους προπύργια, τη Μοσούλη στο Ιράκ και τη Ράκα στη Συρία, ενώ το “χαλιφάτο” τους έχει πλέον κατακερματιστεί.

Με τη βοήθεια του διεθνούς συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ οι ιρακινές δυνάμεις ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 2016 την επιχείρηση για την ανακατάληψη της Μοσούλης, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης του Ιράκ και τελευταίου αστικού προπυργίου του ΙΚ στη χώρα. Υποστηριζόμενη από τον ίδιο συνασπισμό μια αραβοκουρδική δύναμη ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2016 επιχείρηση για την εκδίωξη του ΙΚ από τη Ράκα, την ντε φάκτο πρωτεύουσά του στη Συρία.

«Τις επόμενες ημέρες θα ανακοινώσουμε την τελική νίκη επί του Νταές», δήλωσε χθες Παρασκευή ο στρατηγός Άμπντελ Γάνι αλ Ασάντι από τη Μοσούλη, χρησιμοποιώντας το αραβικό ακρωνύμιο του ΙΚ. Την Πέμπτη ο Ιρακινός Πρωθυπουργός Χάιντερ αλ Αμπάντι εκτίμησε ότι το “χαλιφάτο” που ανακήρυξε τον Ιούνιο του 2014 το ΙΚ στη Συρία και το Ιράκ φτάνει στο τέλος του. Την ίδια ημέρα ένας εκπρόσωπος του διεθνούς συνασπισμού, ο Αμερικανός συνταγματάρχης Ράιαν Ντίλον είχε επισημάνει ότι η πλήρης ανακατάληψη της Μοσούλης είναι θέμα «ημερών».

Οι ιρακινές δυνάμεις χρειάστηκαν οκτώ μήνες για να προελάσουν ως τη Μοσούλη και να ανακαταλάβουν το μεγαλύτερο μέρος της μπροστά στην ισχυρή αντίσταση του ΙΚ. Χθες οι συγκρούσεις συνεχίζονταν στην Παλιά Πόλη, οι στενοί δρόμοι της οποίας και η παρουσία πολλών αμάχων καθιστούν δύσκολο το έργο του ιρακινού στρατού.

Δεκάδες χιλιάδες άμαχοι «κρατούνται σαν ανθρώπινες ασπίδες» εκεί, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Τα Ηνωμένα Έθνη ανησυχούν επίσης για τις αυξανόμενες απειλές, και κυρίως την εκδίωξη αμάχων της Μοσούλης που κατηγορούνται ότι είχαν σχέση με το ΙΚ. Υπενθυμίζουν ότι η ιρακινή κυβέρνηση πρέπει «να δράσει για να τερματιστούν οι διώξεις αυτές, όπως και οποιαδήποτε άλλη μορφή συλλογικής τιμωρίας».

Την Πέμπτη οι ιρακινές δυνάμεις ανακατέλαβαν το σχεδόν κατεστραμμένο τέμενος αλ Νούρι, από το οποίο ο Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι στη μοναδική του δημόσια εμφάνιση ως επικεφαλής του ΙΚ είχε ζητήσει τον Ιούλιο του 2014 από τους μουσουλμάνους να τον «υπακούν». Το τέμενος φέρονται να ανατίναξαν πριν οκτώ ημέρες οι τζιχαντιστές, όταν πλησίαζε ο ιρακινός στρατός. Η τύχη του Μπαγκντάντι παραμένει άγνωστη. Στις 16 Ιουνίου η Ρωσία ανακοίνωσε ότι μάλλον σκοτώθηκε σε μια αεροπορική επιδρομή στα τέλη Μαΐου κοντά στη Ράκα.

Η πόλη της Μοσούλης έχει καταστραφεί από τις συγκρούεις, οι οποίες έχουν ωθήσει εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους της να την εγκαταλείψουν. Προς το παρόν δεν έχει ανακοινωθεί επισήμως κανένας απολογισμός για τους θανάτους αμάχων ή στρατιωτών, όμως κάποιες πηγές κάνουν λόγο για εκατοντάδες αμάχους νεκρούς. Παρά την αυξημένη πίεση και τις πολλαπλές επιχειρήσεις εναντίον του, το ΙΚ εξακολουθεί να αντιστέκεται.

Στη Συρία είναι αντιμέτωπο με την επιχείρηση των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), που προσπαθούν να εκδιώξουν τους τζιχαντιστές από τη Ράκα. Πλέον είναι περικυκλωμένοι σε αυτή την πόλη, όπου είναι «παγιδευμένοι» σχεδόν 100.000 άμαχοι, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το ΙΚ κατάφερε να ανακαταλάβει τη συνοικία αλ Σέναα, την οποία είχε απολέσει πρόσφατα. Περίπου 2.5000 τζιχαντιστές μάχονται στη Ράκα, σύμφωνα με τον Βρετανό στρατηγό Ρούπερτ Τζόουνς, δεύτερο διοικητή του διεθνούς συνασπισμού. Το ΙΚ, που υπέστη ακόμη μία ήττα στη Συρία, αποσύρθηκε από περίπου 20 χωριά τα οποία έλεγχε μέχρι πρότινος στην επαρχία του Χαλεπιού μπροστά στην προέλαση των φιλικυβερνητικών στρατευμάτων, επεσήμανε το Παρατηρητήριο.

Σύμφωνα με έκθεση του ινστιτούτου αναλύσεων IHS Markit, το ΙΚ έχει χάσει σε διάστημα τριών ετών το 60% των εδαφών που είχε υπό τον έλεγχό του στο Ιράκ και τη Συρία και το 80% των εσόδων του.