Ξεκινά σήμερα στην Κωνσταντινούπολη η δίκη πολλών δημοσιογράφων της αντιπολιτευόμενης εφημερίδας της Τουρκίας Cumhuriyet, μια δίκη που αποκρυσταλλώνει την ανησυχία για την ελευθερία του Τύπου στην Τουρκία.
Για τους υπέρμαχους των ανθρώπινων δικαιωμάτων αυτή η υπόθεση αποτελεί σύμβολο του πλήγματος στις ελευθερίας που παρατηρείται στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του περσινού Ιουλίου, μετά το οποίο ακολούθησαν μαζικές διώξεις φιλοκούρδων βουλευτών, δημοσιογράφων επικριτικών προς τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ακόμη και μελών μη κυβερνητικών οργανώσεων.
Η δίκη ξεκινά μετά την όξυνση την προηγούμενη εβδομάδα των σχέσεων μεταξύ της Τουρκίας και πολλών ευρωπαϊκών χωρών, κυρίως της Γερμανίας, μετά τη σύλληψη πολλών υπέρμαχων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανάμεσά τους και της διευθύντριας της Διεθνούς Αμνηστίας στην Τουρκία και ενός Γερμανού ακτιβιστή.
Συνολικά 17 δημοσιογράφοι, διευθυντικά στελέχη και συνεργάτες νυν ή πρώην της Cumhuriyet, μιας εφημερίδας που ιδρύθηκε το 1924, κατηγορούνται μεταξύ άλλων ότι υποστήριξαν διάφορες «ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις».
Αν κριθούν ένοχοι, κινδυνεύουν με έως και 43 χρόνια κάθειρξη. Η Cumhuriyet (Δημοκρατία), μια από τις πιο παλιές τουρκικές εφημερίδες, η οποία έχει αποκτήσει τη φήμη ότι κάνει πολλές αποκαλύψεις που φέρνουν σε δύσκολη θέση τις κυβερνήσεις, καταγγέλλει ότι πρόκειται για πολιτική δίκη με στόχο να παταχθεί ένα από τα τελευταία ανεξάρτητα μέσα της χώρας.
«Η δίκη της Cumhuriyet είναι η δίκη της δημοσιογραφίας στην Τουρκία», δήλωσε ο Κριστόφ Ντελουάρ γενικός γραμματέας των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα (RSF). «Δημοσιογράφοι αντιμετωπίζονται σαν τρομοκράτες επειδή έκαναν τη δουλειά τους», κατήγγειλε.
Κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα της τουρκικής δημοσιογραφίας θα βρεθούν σήμερα ενώπιον του δικαστηρίου, μεταξύ αυτών ο αρθογράφος Καντρί Γκιουρσέλ, ο Αχμέτ Σικ και ο σκιτσιογράφος Μούσα Κατρ. Επίσης ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της εφημερίδας Ακίν Αταλάι και ο διευθυντής σύνταξης Μουράτ Σαμπουντσού.
Από τους κατηγορούμενους οι έντεκα βρίσκονται υπό προσωρινή κράτηση, οι περισσότεροι εκ των οποίων για διάστημα μεγαλύτερο των εννέα μηνών. Μετά τη σύλληψη των δημοσιογράφων της, η εφημερίδα αφήνει κενό το κομμάτι της σελίδας όπου θα έπρεπε να φιλοξενούνται τα άρθρα τους.
Ο Τσαν Ντουντάρ, επίσης ένας από τους κατηγορούμενους, θα δικαστεί ερήμην του καθώς βρίσκεται στη Γερμανία. Το 2014 είχε προκαλέσει την οργή του Ερντογάν όταν σε άρθρο του είχε καταγγείλει ότι η Άγκυρα δίνει όπλα στους ισλαμιστές στη Συρία.
Οι συνεργάτες της Cumhuriyet κατηγορούνται ότι βοήθησαν μία ή πολλές «ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις», σύμφωνα με το κατηγορητήριο, το οποίο αναφέρεται στους Κούρδους αυτονομιστές αντάρτες του PKK, μια ακροαριστερή ομάδα, την DHKP-C, και το κίνημα του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ πρώην ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο P24, που ειδικεύεται στην ελευθερία του Τύπου, 167 δημοσιογράφοι κρατούνται στην Τουρκία, οι περισσότεροι από τους οποίους στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που κηρύχθηκε μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016.
Η Τουρκία βρίσκεται για το 2017 στην 155η θέση σε σύνολο 180 χωρών αναφορικά με την ελευθερία του Τύπου, σύμφωνα με τους RSF. Σε μια πρόσφατη ανακοίνωσή του η Ομάδα Εργασίας του ΟΗΕ για τις Αυθαίρετες Κρατήσεις ζήτησε από την Άγκυρα να απελευθερώσει «αμέσως» τους συνεργάτες της Cumhuriyet.