Τεράστια αβεβαιότητα για το μέλλον του Λονδίνου ως κέντρο παροχής νομικών υπηρεσιών προκαλεί το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει συμφωνία στα πλαίσια του Brexit για την αμοιβαία αναγνώριση δικαστικών αποφάσεων και μετά την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ. 

Σήμερα στη βάση του αναθεωρημένου κανονισμού των Βρυξελλών, διασφαλίζεται ότι οι δικαστικές αποφάσεις σε κράτος-μέλος της ΕΕ, αυτόματα αναγνωρίζονται και από τα δικαστήρια των άλλων κρατών-μελών. Χωρίς συμφωνία στο εν λόγω θέμα, τότε οι αποφάσεις που λαμβάνει ένα βρετανικό δικαστήριο, ανεξαρτήτως της νομικής τους συνάφειας, δεν θα είναι υποχρεωτικά εκτελεστές στα υπόλοιπα κράτη-μέλη.

Εκτιμάται ότι μια τέτοια εξέλιξη θα έχει τεράστιες συνέπειες για τη Βρετανία καθώς οι ενάγοντες στα βρετανικά δικαστήρια δεν θα πρέπει να αναμένουν νομική συνέπεια στην εφαρμογή των όποιων αποφάσεων και στην υπόλοιπη ΕΕ. Αυτό τη στιγμή που σήμερα το Λονδίνο αποτελεί έδρα κορυφαίων νομικών οίκων. Αξίζει μόνο να σημειωθεί ότι ο τομέας αυτός αποφέρει στην βρετανική οικονομία έσοδα που αγγίζουν τα 30,9 δισεκατομμύρια βρετανικές λίρες το χρόνο ενώ εργοδοτεί 314 χιλιάδες ανθρώπους.

“Παρά τη σημαντικότητα του επαγγέλματος του δικηγόρου στη Βρετανία, μέχρι στιγμής δεν έχει φωτιστεί πάρα πολύ το όλο ζήτημα στον δημόσιο διάλογο που γίνεται για το Brexit. Έχει αναλωθεί πολύς χρόνος στα θέματα που αφορούν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και πολύ λίγος σε αυτό που αφορά τη συνεργασία που πρέπει να υπάρχει σε επίπεδο εθνικών δικαστηρίων μετά το Brexit”, δηλώνει στο Politico ο καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου και Διευθυντής του τμήματος Ευρωπαϊκών Νομικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Cambridge Κένεθ Άρμοστρονγκ.

Ο Ευρωβουλευτής των Εργατικών στη Βρετανία Claude Moraes, προσθέτει ότι τα πλεονεκτήματα της δικαστικής συνεργασίας στα πλαίσια της ΕΕ, είναι πάρα πολλά και υποβοηθητικά, σημειώνοντας ότι δυστυχώς κανένας δεν έχει ασχοληθεί μέχρι σήμερα στο βαθμό που θα έπρεπε με το όλο ζήτημα, ούτε και στη διάρκεια της καμπάνιας για το δημοψήφισμα.

“Σήμερα μια απόφαση ενός βρετανικού δικαστηρίου εφαρμόζεται παντού στην ΕΕ. Υπάρχει αβεβαιότητα για το αν θα συνεχίσει να ισχύει αυτό”, ανέφερε χαρακτηριστικά.

Πάντως μια πρώτη άποψη από πλευράς ΕΕ, διατυπώνεται σε αναφορά του διαπραγματευτή των Βρυξελλών Μισέλ Μπαρνιέ στα σχετικά έγγραφα. Συγκεκριμένα υπογραμμίζει “την ανάγκη διατήρησης του ισχύοντος καθεστώτος για την δικαστική συνεργασία μεταξύ της Βρετανίας και των 27”.

Ενώ σε μια προσπάθεια του να αποτρέψει ένα κύμα αβεβαιότητας, ο Μισέλ Μπαρνιέ υπογραμμίζει ότι οι “σχετικές διατάξεις του δικαίου της Ένωσης, θα πρέπει να συνεχίσουν να διέπουν όλες τις δικαστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν πριν από την ημερομηνία ανάκλησης”

Η βρετανική κυβέρνηση προτίθεται να διατηρήσει ισχύοντες ευρωπαϊκούς νόμους που αφορούν μεταξύ άλλων θέματα αναγνώρισης δικαστικών αποφάσεων και άλλες σχετικές παραμέτρους περιλαμβανομένων και αυτών που επιτρέπουν στα μέρη να επιλέξουν το δικαστήριο και την μορφή του νόμου που θα χρησιμοποιήσουν για την κατάργηση νομοσχεδίων, διαδικασία που ήδη έχει αρχίσει στο κοινοβούλιο της χώρας. Αυτό ωστόσο, σύμφωνα με τον καθηγητή Άρμοστρογνγκ, θα διασφαλίσει την αναγνώριση των αποφάσεων οι οποίες λαμβάνονται αλλού στην Ευρώπη από το βρετανικό δίκαιο, όχι όμως το αντίθετο.

“Ένα σύστημα το οποίο βασίζεται στην από κοινού αναγνώριση, δεν μπορεί να εφαρμοστεί με μια τόσο ασύμμετρη προσέγγιση”, αναφέρει χαρακτηριστικά.

Οι επιλογές

Επιλογές για προσωρινή διόρθωση ενός τέτοιου κενού υπάρχουν. Τέτοια θα μπορούσε να ήταν μια διαπραγμάτευση για τη συνέχιση της εφαρμογής του αναθεωρημένου κανονισμού των Βρυξελλών, στην ίδια φόρμουλα που είχε συμφωνηθεί το 2005 με την Δανία, η οποία είχε εξαιρεθεί από τις πολιτικές της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων της ΕΕ από το 1992.

Μια άλλη επιλογή θα μπορούσε να αποτελέσει η υπογραφή της Σύμβασης Λουγκάνο του 2007, μιας προηγούμενης μορφής του ευρωπαϊκού κανονισμού, η οποία διασφαλίζει την αμοιβαία αναγνώριση δικαστικών αποφάσεων από ευρωπαϊκά κράτη τα οποία συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών.

Τα πράγματα ωστόσο περιπλέκονται καθώς και οι δύο επιλογές περιλαμβάνουν την άμεση εμπλοκή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, το οποίο το Λονδίνο ξεκαθαρίζει ότι θέλει να αποκλείσει από τα νομικά πράγματα της Βρετανίας μετά το Brexit.

Καταληκτικά το Politico σημειώνει ότι ακόμα και αν υπάρξει συμφωνία στο συγκεκριμένο ζήτημα, δηλαδή κατά πόσο οι δικαστικές αποφάσεις που λαμβάνονται σε βρετανικά δικαστήρια θα συνεχίσουν να εφαρμόζονται και αλλού στην Ευρώπη, πολύ πιθανόν να επηρεάσουν την ελκυστικότητα του Λονδίνου ως κέντρο παροχής νομικών υπηρεσιών.