Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο τελευταίος σοβιετικός ηγέτης που οδήγησε σε ειρηνικό τέλος τον Ψυχρό Πόλεμο, κηδεύεται σήμερα στη Μόσχα, τέσσερις ημέρες αφότου άφησε την τελευταία του πνοή στα 91 του χρόνια.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν θα παραστεί στην κηδεία, λόγω βεβαρημένου προγράμματος, αναφέρει το Κρεμλίνο. Ωστόσο, αυτό θεωρείται ευρέως ως περιφρόνηση προς τον άνθρωπο που επέβλεψε τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Πούτιν κάποτε χαρακτήρισε τη διάλυση της ΕΣΣΔ ως τη «μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή του αιώνα».

Ο Γκορμπατσόφ ανέλαβε την εξουσία το 1985, εισάγοντας τολμηρές μεταρρυθμίσεις και «ανοίγοντας» την ΕΣΣΔ στον κόσμο. Όμως, δεν μπόρεσε να αποτρέψει την κατάρρευσή της το 1991 και πολλοί Ρώσοι τον κατηγορούν για τα χρόνια της αναταραχής που ακολούθησαν. Εκτός Ρωσίας, ήταν ευρέως σεβαστός, με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες να λέει ότι «άλλαξε την πορεία της ιστορίας» και τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να τον αποκαλεί «σπάνιο ηγέτη».

Σύμφωνα με το Ίδρυμα Γκορμπατσόφ, το κοινό επρόκειτο να αποτίνει φόρο τιμής στον Γκορμπατσόφ στην ιστορική αίθουσα Columned Hall of the House of Unions, όπως έγινε με αρκετούς σοβιετικούς προκατόχους του, συμπεριλαμβανομένων των Βλαντιμίρ Λένιν, Ιωσήφ Στάλιν και Λεονίντ Μπρέζνιεφ.

Αργότερα σήμερα, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ θα ταφεί στο μεγαλύτερο νεκροταφείο της Μόσχας, το Novodevichy, το οποίο αποτελεί τον τελευταίο τόπο ανάπαυσης πολλών επιφανών Ρώσων. Θα ταφεί δίπλα στη σύζυγό του Ράισα, η οποία πέθανε από λευχαιμία το 1999.

Ο Πρόεδρος Πούτιν έστειλε νωρίτερα τα «θερμά του συλλυπητήρια», περιγράφοντας πώς ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ είχε «τεράστια επίδραση στην πορεία της ιστορίας». «Καταλάβαινε βαθιά ότι οι μεταρρυθμίσεις ήταν απαραίτητες, προσπάθησε να προσφέρει τις δικές του λύσεις σε επείγοντα προβλήματα», είπε ο Ρώσος ηγέτης. Επίσης κατέθεσε λουλούδια στο φέρετρο του Γκορμπατσόφ την Πέμπτη.

Ήταν γνωστό ότι ο Πούτιν και ο Γκορμπατσόφ είχαν τεταμένες σχέσεις – η τελευταία τους συνάντηση φέρεται να ήταν το 2006. Πιο πρόσφατα, ο Γκορμπατσόφ λέγεται ότι ήταν δυσαρεστημένος με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, παρόλο που είχε υποστηρίξει την προσάρτηση της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας το 2014. Το νοσοκομείο της Μόσχας όπου πέθανε ο Γκορμπατσόφ την Τρίτη ανέφερε σε σύντομη δήλωση ότι υπέφερε από μια μακρά και σοβαρή ασθένεια. Δεν αποκάλυψε την αιτία θανάτου. Τα τελευταία χρόνια η υγεία του ήταν σε επιδείνωση και μπαινόβγαινε στο νοσοκομείο. Τον Ιούνιο, διεθνή μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι εισήχθη μετά από νεφρική πάθηση.

Θεωρείται στη Δύση ως αρχιτέκτονας των μεταρρυθμίσεων που δημιούργησε τις συνθήκες για το τέλος του Ψυχρού Πολέμου το 1991 – μια εποχή βαθιών εντάσεων μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και των δυτικών εθνών, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Βρετανίας. Του απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης το 1990 «για τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έπαιξε στις ριζικές αλλαγές στις σχέσεις Ανατολής-Δύσης».

Αλλά στη νέα Ρωσία που εμφανίστηκε μετά το 1991, βρισκόταν στο περιθώριο της πολιτικής, εστιάζοντας σε εκπαιδευτικά και ανθρωπιστικά προγράμματα. Ο Γκορμπατσόφ έκανε μια άτυχη προσπάθεια να επιστρέψει στην πολιτική ζωή το 1996, λαμβάνοντας μόλις το 0,5% των ψήφων στις προεδρικές εκλογές.