Ήταν μια μουντή Δευτέρα η συγκεκριμένη που ξημέρωσε στο Παλέρμο, με αρκετό κρύο και τον κόσμο να κυκλοφορεί με ζεστά ρούχα.

Το ημερολόγιο έγραφε 16 Ιανουαρίου του 2023 και ο εξηντάχρονος κύριος που πλησίαζε στην κλινική «La Madalena» ήταν ντυμένος καλά και φορούσε σκούφο. Φτάνοντας κοντά είδε έντονη αστυνομική παρουσία γύρω από το κτήριο και δεκάδες καραμπινιέρους ακροβολισμένους παντού.

Ένας από αυτούς ο συνταγματάρχης Λούτσιο Αρκιντιάκονο, είχε κάθε λόγο να είναι σε εγρήγορση, ξέροντας όπως και πολλοί άλλοι τον στόχο που ανέμεναν.

Ο «στόχος» ήταν ο κύριος που ήταν ντυμένος καλά με τον σκούφο, λεγόταν Ματέο Μεσίνα Ντενάρο και ήταν ο πλέον καταζητούμενος αρχηγός της Κόζα Νόστρα.

Πλησίαζε ήδη ένα καφέ κοντά στην κλινική, όταν αποφάσισε ξαφνικά να γυρίσει και να φύγει με σταθερό βήμα, μόνο που ήταν αργά πια.

Ένας αστυνομικός τον πλησίασε και του ζήτησε να πει το όνομα του, κοιτώντας τον στα μάτια, ενώ πλησίαζαν και άλλοι συνάδελφοί του.

Ο εξηντάχρονος, που δεν προσπάθησε να φύγει, απάντησε με οχτώ λέξεις: «Ξέρεις ποιος είμαι. Είμαι ο Ματέο Μεσίνα Ντενάρο».

Λίγη ώρα αργότερα ο κόσμος χειροκροτούσε τα μέλη της Squadra Antimafia του Παλέρμο και τους καραμπινιέρους που μετά από τρεις δεκαετίες συνέλαβαν τον «αρχηγό των αρχηγών» και έναν από τους πιο διαβόητους μαφιόζους της Κόζα Νόστρα. Η ματωμένη διαδρομή του capo di tutti I capi» είχε φτάσει στο τέλος της.

Κανένα έλεος για το παιδί

Έκανε κρύο εκείνο τον Γενάρη του 1996 και στο κρησφύγετο που η Σισιλιάνικη Μαφία κρατούσε αιχμάλωτο για δύο χρόνια τον μικρό Τζουζέπε Ντι Ματέο, η ένταση είχε ανέβει. Το ημερολόγιο έγραφε 11 του μήνα και ο μικρός συμπλήρωνε 779 μέρες ομηρίας, επειδή ο μαφιόζος πατέρας του είχε προδώσει την ομερτά της Κόζα Νόστρα όταν συνελήφθη σε μια έφοδο της Squadra Antimafia του Παλέρμο.

Η απαγωγή του ήταν τα αντίποινα που διέταξαν οι paesano (σ.σ. οι χωριάτες) από το Κορλεόνε-έτσι αποκαλούσαν τους νονούς που κατάγονταν από εκεί-για την κατάθεση του Σαντίνο Ντι Ματέο στον ανακριτή.

Φοβούμενοι όμως τις αντιδράσεις της ιταλικής κοινωνίας που συγκλονίστηκε από την απαγωγή ενός 11χρονου παιδιού, κράτησαν τον μικρό ζωντανό για κάτι παραπάνω από δύο χρόνια.

Όμως εκείνη την ημέρα, το τηλεφώνημα προς τον ενορχηστρωτή της απαγωγής Τζιοβάνι Μπρούσκα -το πρωτοπαλίκαρο των Κορλεονέζι- ήταν ξεκάθαρο. Έπρεπε να τελειώνουν με τον μικρό, που ήταν σχεδόν συνέχεια άρρωστος από την κακομεταχείριση.

Ανάμεσα στους εκτελεστές του Τζιουζέπε εκείνη την κρύα μέρα του Γενάρη, φέρεται να ξεχώριζε ένας γοητευτικός άντρας γύρω στα τριάντα, με άψογο ντύσιμο, ο Ματέο Μεσσίνα Ντενάρο. Παρόλο που η εμπλοκή του στην δολοφονία του παιδιού δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί, πάρα πολλοί πιστεύουν ότι ο Ντενάρο δεν είχε κανέναν ενδοιασμό να στραγγαλίσει τον μικρό και να διαλύσει μετά το καχεκτικό του κορμάκι μέσα σε ένα βαρέλι από οξύ.

Ήταν ήδη καταζητούμενος από το 1990, κατηγορούμενος για ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς, ειδικά για φόνους, αυτός ο μαφιόζος που σταδιακά ανέβηκε στην κορυφή της Σικελικής Μαφίας.

Χρειάστηκε να περάσουν τριάντα χρόνια για να συλληφθεί ο «capo di tutti I capi που εξακολουθούσε να παραμένει ασύλληπτος.

Ήταν το «φάντασμα» του Τράπανι που κρυβόταν συνεχώς κοροϊδεύοντας ενίοτε τους αστυνομικούς που τον αναζητούσαν, όμως τελικά ήρθε και η δική του ώρα, μετά από μια «ματωμένη» διαδρομή δεκαετιών.

«Έχω γεμίσει ένα νεκροταφείο»

«Δεν θα με πιάσουν ποτέ αυτοί οι βλάκες» έγραφε σε ένα σημείωμα που έστειλε σε συνεργάτη του, τα περίφημα piccini, πολύ μικρά χαρτάκια διπλωμένα τόσο ώστε να είναι σχεδόν μη ορατά στο ανθρώπινο μάτι.

Σήμερα στα 60 του χρόνια ο μέχρι πρότινος άπιαστος αρχηγός της Κόζα Νόστρα εξακολουθούσε να διοικεί τον «οργανισμό» του αλλάζοντας καταφύγια κάθε εβδομάδα.

Κατηγορείται για την δολοφονία τουλάχιστον 58 ανθρώπων και, όπως είχε πει σε έναν φίλο του χαμογελαστός ένα βράδυ που τελούσε σε ευθυμία, «έχω γεμίσει μόνος μου ένα νεκροταφείο». Τα ιταλικά ΜΜΕ τον περιγράφουν ως ένα μανιακό playboy, ένα αληθινό αντίγραφο του κινηματογραφικού Τόνι Μοντάνα στο μυθικό φιλμ «Ο σημαδεμένος».

Ουσιαστικά χάθηκε από προσώπου γης μετά τις βομβιστικές επιθέσεις της Μαφίας τις οποίες ανέλαβε να φέρει ο ίδιος εις πέρας στη Ρώμη, τη Φλωρεντία και το μαρτυρικό Παλέρμο. Ήταν αυτός που περίμενε να εμφανιστεί το αυτοκίνητο του δικαστή Τζοβάνι Φαλκόνε για να δώσει το σύνθημα ώστε να λάβει χώρα η τρομακτική έκρηξη που ακολούθησε και το τίναξε στον αέρα, μαζί με το συνοδευτικό που ακολουθούσε.

Άνδρες της Squadra Antimafia που τον κυνηγούσαν τρεις δεκαετίες κάνουν λόγο για έναν ιδιαίτερο μαφιόζο, ο οποίος εκπροσωπεί και ενώνει την παλιά και την νέα γενιά της Σικελικής Μαφίας.

Λειτουργώντας συχνά όπως οι παλιοί capo, θεωρεί ότι είναι αρχηγός μιας ανώτερης αρχής, στην οποία ελάχιστοι «εκλεκτοί» μπορούσαν να εισέλθουν.

«Επιτρέπει σε πολύ λίγους -αυτούς που είναι πολύ δικοί του- να εισέλθουν, αλλά την ίδια στιγμή μην φανταστείτε ότι ο Ματέο Μεσσίνα Ντενάρο ζει σε κάποια φτωχική αγροικία, τρώγοντας ραδίκια. Έχει εντρυφήσει σε ένα έντονο lifestyle» είχε δηλώσει ένας επιθεωρητής που τον έχει μελετήσει πολύ.

Είχε λατρεία στα πανάκριβα σπορ αυτοκίνητα και τα συλλεκτικά μοντέλα ρολογιών από διάσημους Ελβετικούς οίκους, ενώ πάντα ήταν λάτρης του ωραίου φύλου.

Μέχρι τώρα είχε άπειρες ερωμένες και έσπειρε μια ντουζίνα παιδιά, ενώ μετά την σύλληψη και τον θάνατο του Μπερνάντο Προβενζάνο, έγινε ο «αρχηγός των αρχηγών».

Το «φάντασμα» από το Τράπανι

Τον Νοέμβριο του 2019 μια γιγαντιαία επιχείρηση της Squadra Antimafia εξελίχθηκε σε όλη την Ιταλία η οποία είχε σαν αποτέλεσμα δεκάδες συλλήψεις συνεργατών του Ντενάρο. Τρεις από αυτούς μάλιστα αποτελούσαν μέρος του πολύ στενού του κύκλου, ενώ ανάμεσα στους συλληφθέντες ήταν και η αδερφή του μαφιόζου.

Όμως χάρη σε ένα πολύ εξελιγμένο δίκτυο συνεργατών του το αφεντικό της Κόζα Νόστρα δεν έπεσε στα χέρια των αστυνομικών που τον κυνηγούσαν επί τρεις δεκαετίες.

Το γιατί εξηγείται εύκολα.

Είναι ο άνθρωπος που το 1993 εκτέλεσε τον νονό Βιτσέντζο Μιλάζο και χωρίς να το σκεφτεί δεύτερη φορά στραγγάλισε την έγκυο αρραβωνιαστικιά του θύματος.

Θεωρείται ότι με δικές του κινήσεις έφερε πολύ κοντά τα καρτέλ ναρκωτικών της Κολομβίας με την Κόζα Νόστρα, ανοίγοντας νέους και πιο επικερδείς τρόπους συνεργασίας στο εμπόριο της κοκαΐνης.

Γεννημένος και μεγαλωμένος στο Τράπανι, ο Ντενάρο είχε μάθει ήδη στα 14 του να πυροβολεί με περίστροφο και σχεδόν από έφηβος ακολούθησε τον δρόμο της καρδιάς του, εισερχόμενος στους κόλπους της Μαφίας.

Αποδείχθηκε ένας από τους πιο αδυσώπητους εκτελεστές της, πέρασε από διάφορα στάδια της ιεραρχίας και στα 60 του χρόνια εξακολουθούσε -μέχρι πριν λίγες ημέρες- να είναι ένα ασύλληπτο «φάντασμα».

Μόνο μια φωτογραφία του υπάρχει από τότε που ήταν νέος. Αυτή που δείχνει έναν γοητευτικό νεαρό άνδρα με γυαλιά ηλίου, θυμίζοντας σε πολλούς που έχουν εντρυφήσει στο θέμα της Μαφίας δύο περίεργες συμπτώσεις.

Μια μοναδική φωτογραφία υπήρχε και για τον Μπερνάντο Προβεντσάνο, τον άνθρωπο που διαδέχθηκε τον Τότο Ριίνα στον θρόνο του αρχηγού της Σισιλιάνικης Μαφίας.

Ήταν τραβηγμένη όταν ήταν κι αυτός νεαρός, ένας χωριάτης από το Κορλεόνε που ανέβηκε μαζί με τον Ριίνα στην ηγεσία της Κόζα Νόστρα, ξεπαστρεύοντας όλους τους αντίπαλους νονούς.

Συνελήφθη μετά από τριάντα χρόνια μέσα σε μια φάρμα έξω από το Κορλεόνε από τον επιθεωρητή Ρενάτο Κορτέζε που τον εντόπισε μετά από παρακολούθηση ημερών.

Ο διάδοχος του, ο Ματέο Μεσσίνα Ντενάρο, παρέμενε μέχρι την περασμένη εβδομάδα ένας ελεύθερος-κυνηγημένος, που εξακολουθούσε βαθιά μέσα του να πιστεύει ότι ποτέ δεν θα πιαστεί.

Τελικά πιάστηκε ο άνθρωπος τον οποίο είχαν χαρακτηρίσει ως ο «τελευταίος Μοϊκανός» της Μαφίας, ένας 60χρονος άνθρωπος που σίγουρα δεν κοιμόταν ήσυχος κανένα βράδυ.

Όχι επειδή τον κυνηγούσαν οι Ερινύες, αλλά ως απόρροια της ματωμένης διαδρομής που επέλεξε ο Ματέο Μεσίνα Ντενάρο, χωρίς να νοιάζεται ποτέ για το αν σκότωνε ένα αθώο παιδί ή μια έγκυο γυναίκα που δεν του έφταιγαν σε τίποτε.