Κατά κυκλώματος «carousel» μέσω του οποίου ενορχηστρωνόταν φορολογική απάτη ύψους 195 εκατ. ευρώ κινήθηκε την Τετάρτη η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) στο Μόναχο και την Κολωνία στη Γερμανία, προχωρώντας παράλληλα σε έρευνες και συλλήψεις σε ακόμα 16 χώρες, μεταξύ τους και της Κύπρου, εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στο πλαίσιο των ερευνών κατασχέθηκαν smartphones συνολικής αξίας 15,3 εκατ. ευρώ, ένα γιοτ αξίας 3 εκατ. ευρώ, και 1,2 εκατ. ευρώ σε μετρητά και κρυπτονομίσματα. Κατασχέθηκαν αρκετά αυτοκίνητα, μεταξύ των οποίων μια Rolls-Royce, μια BMW και ένα Range Rover. Στις κατοικίες των υπόπτων βρέθηκαν επίσης κοσμήματα, πολυτελή ρολόγια και 2,5 κιλά χρυσού.

Η επιχείρηση, την οποία η EPPO δημοσιοποίησε την Πέμπτη, αφορούσε φερόμενη ως εγκληματική οργάνωση που κατηγορείται ότι ενορχήστρωσε τεράστια απάτη ΦΠΑ ύψους 195 εκατομμυρίων ευρώ μέσω της πώλησης smartphones, μικρών ηλεκτρονικών συσκευών και προστατευτικών μασκών προσώπου.

Σε μια σειρά συντονισμένων δράσεων με επικεφαλής την EPPO στο πλαίσιο της ομάδας ερευνητών Midas, πραγματοποιήθηκαν πάνω από 180 έρευνες και συνελήφθησαν 14 άτομα σε 17 χώρες (Αλβανία, Αυστρία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ιταλία, Μάλτα, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο). Η έρευνα υποστηρίχθηκε από πάνω από 680 ερευνητές των φορολογικών και αστυνομικών αρχών.

Η EPPO δεν ανακοίνωσε περισσότερες λεπτομέρειες για το πόσες κατασχέσεις και συλλήψεις έγιναν ανά χώρα.

Η απάτη ΦΠΑ τύπου «carousel» είναι ένας τύπος πολύπλοκης εγκληματικής επιχείρησης που εκμεταλλεύεται τους κανόνες της ΕΕ για τις διασυνοριακές συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών της, συναλλαγές που εξαιρούνται από τον φόρο προστιθέμενης αξίας.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την EPPO, από το 2017 γερμανική εταιρία είχε ηγετικό ρόλο σε μια σειρά διαφορετικών συστημάτων απάτης ΦΠΑ που αφορούσαν το εμπόριο μικρών ηλεκτρονικών αγαθών, συμπεριλαμβανομένων smartphones. Όπως διαπιστώθηκε, οι ύποπτοι χρησιμοποιούσαν μια αλυσίδα από πωλητές οι οποίοι εξαφανίζονταν χωρίς να εκπληρώνουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Οι αρχές θεωρούν πως το 2020 οι επικεφαλής αυτών των μηχανισμών απάτης ΦΠΑ μπήκαν στην αγορά προστατευτικών μασκών προσώπου εν μέσω της πανδημίας της Covid-19. Η εταιρεία που διαχειρίζονταν οι ύποπτοι πιστεύεται πως αγόρασε μάσκες από έμπορο ο οποίος στη συνέχεια εξαφανίστηκε. Οι μάσκες διοχετεύτηκαν μέσω διαφόρων ενδιάμεσων εταιρειών ώστε να συγκαλυφθεί ο τελικός προορισμός τους.

Αν και επίσημα η εταιρία είχε έδρα το Χονγκ Κονγκ, οι προστατευτικές μάσκες βρίσκονταν στην πραγματικότητα σε αποθήκη στη Γερμανία, και παρέμειναν εκεί έως ότου αγοράστηκαν από το ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας της Γερμανίας. Σύμφωνα με την έρευνα, ούτε η εταιρεία στην αρχή της αλυσίδας εφοδιασμού, ούτε η εταιρεία που είχε έδρα το Χονγκ Κονγκ, επέστρεψαν τον ΦΠΑ που είχαν λάβει κατά την πώληση των προσωπικών μασκών στο Υπουργείο.

Οι ερευνητές θεωρούν πως η ύποπτη εγκληματική οργάνωση κάλυψε τις δραστηριότητες της μέσω εικονικών εταιρειών, «αχυράνθρωπων», πλασματικών ταυτοτήτων και μυστικών επικοινωνιών.

Η EPPO έχει τη δυνατότητα να ομαδοποιεί διεθνείς έρευνες, όπως έκανε στην περίπτωση της ομάδας Midas, ενώ στην πρόοδο της έρευνας συνεισέφερε και η ταχεία διασυνοριακή εξασφάλιση αποδεικτικών στοιχείων στο πλαίσιο των άρθρων 31 και 32 του κανονισμού που διέπει το έργο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.

Η επιχείρηση της Τετάρτης ήταν αποτέλεσμα δυόμισι χρόνων εντοπισμού και διασύνδεσης φαινομενικά μεμονωμένων αδικημάτων, καθώς και πάνω από 200 αιτημάτων για μέτρα συνδρομής (άρθρο 31) που εκδόθηκαν και απαντήθηκαν από 14 Ευρωπαίους εντεταλμένους εισαγγελείς σε 12 κράτη μέλη.

Όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση, ο εντοπισμός της εταιρίας που αποτελεί τον πυρήνα μιας απάτης «carousel» είναι μια περίπλοκη διαδικασία που αφορά πολλαπλές χώρες και νομοθεσίες.

Οι συλλήψεις είναι αποτέλεσμα ειδικών ερευνητικών μέτρων που πραγματοποιήθηκαν από διάφορες γερμανικές υπηρεσίες φορολογικών ερευνών στο Βερολίνο, το Μπίλεφελντ, το Κότμπους, το Μύνστερ και τη Νυρεμβέργη, με την υποστήριξη της Eurojust και της Europol, καθώς και πολλών εθνικών υπηρεσιών επιβολής του νόμου.