Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα ανέβει για πρώτη φορά σήμερα στο βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ προσελκύοντας πάνω του όλη την προσοχή, σε έναν κόσμο διχασμένο και κλονισμένο από σειρά κρίσεων κυρίως από την εισβολή της Ρωσίας στη χώρα του.

Πριν έναν χρόνο ο Ζελένσκι έλαβε κατ’ εξαίρεσιν άδεια να απευθυνθεί μέσω βίντεο στη Γενική Συνέλευση. Φέτος θα παραστεί δια ζώσης, ενώ αύριο, Τετάρτη, θα μετάσχει σε ειδική συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ προτού αναχωρήσει για την Ουάσινγκτον όπου θα μεταβεί στον Λευκό Οίκο την Πέμπτη.

«Για εμάς είναι πολύ σημαντικό οι εταίροι μας να ακούν τα λόγια μας, όλα τα μηνύματά μας», δήλωσε χθες ο Ζελένσκι από νοσοκομείο της Νέας Υόρκης, όπου πήγε για να συναντήσει Ουκρανούς στρατιώτες που τραυματίστηκαν στο μέτωπο.

«Η Ουκρανία θα παρουσιάσει μια συγκεκριμένη πρόταση στις χώρες μέλη του ΟΗΕ για το πώς να ενισχύσουμε την αρχή της εδαφικής ακεραιότητας και να βελτιώσουμε την ικανότητα του ΟΗΕ να αποτρέπει και να σταματά μια επίθεση», επεσήμανε ο ίδιος στην πλατφόρμα X.

Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία η μεγάλη πλειοψηφία των χωρών έχει εγκρίνει στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ πολλές αποφάσεις υποστήριξης του Κιέβου και υπεράσπισης της ουκρανικής εδαφικής ακεραιότητας.

Όμως έπειτα από ενάμισι χρόνο πολέμου και μπροστά στις επιπτώσεις του για την παγκόσμια κοινότητα, κυρίως στο θέμα της επισιτιστικής ασφάλειας, κάποιες χώρες του Νότου ζητούν να βρεθεί διπλωματική λύση.

«Γνωρίζω ότι για κάποιους ηγέτες είναι σημαντικό να βρεθεί μια ειρηνική λύση», επεσήμανε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Αλλά «προκειμένου αυτή η ειρήνη να είναι βιώσιμη, πρέπει να σέβεται τις αρχές» του ΟΗΕ, πρόσθεσε.

Σε αυτό το πλαίσιο η ομιλία του Βραζιλιάνου προέδρου Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα είναι πολυαναμενόμενη. Αντίθετα με πολλές δυτικές δυνάμεις, η Βραζιλία δεν επέβαλε ποτέ κυρώσεις στη Ρωσία ούτε δέχθηκε να προσφέρει όπλα και εξοπλισμό στο Κίεβο. Προσπαθεί να ενεργήσει ως μεσολαβήτρια, όπως η Κίνα και η Ινδονησία.

«Νέα ρήγματα»

Βάσει της παράδοσης ο Λούλα θα είναι ο πρώτος ηγέτης κράτους που θα πάρει τον λόγο στη Γενική Συνέλευση. Θα ακολουθήσουν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ο Τούρκος ομόλογός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος προσπαθεί να αναβιώσει τη συμφωνία για την εξαγωγή των ουρκανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.

«Η ομιλία του Μπάιντεν στον ΟΗΕ γίνεται σε μια μεταβατική περίοδο για το διεθνές σύστημα», σχολίασε ο Μάικλ Χάνα του International Crisis Group.

«Πολλά μέλη του ΟΗΕ επικρίνουν το τεράστιο χάσμα μεταξύ των αμερικανικών υποσχέσεων ότι θα λάβουν βοήθεια από τις ΗΠΑ για να αντιμετωπίσουν προκλήσεις όπως η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και των περιορισμένων μέσων που επενδύουν οι ΗΠΑ», πρόσθεσε. «Ο Μπάιντεν πρέπει να διαβεβαιώσει το κοινό του ότι οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν πραγματικά (τις αναπτυσσόμενες χώρες) να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους, όπως τα βουνά από χρέη».

Οι αναπτυσσόμενες χώρες υπενθύμισαν εξάλλου χθες στον υπόλοιπο κόσμο τη δέσμευσή του να βελτιώσει τη ζωή της ανθρωπότητας ως το 2023, επιμένοντας κυρίως στην ανάγκη να αλλάξει η παγκόσμια οικονομική αρχιτεκτονική. Ένα αίτημα που επαναλαμβάνει συνεχώς ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος ανησυχεί για έναν ολοένα και πιο διχασμένο κόσμο.

«Σήμερα βλέπουμε νέα ρήγματα να ανοίγονται στον κόσμο. Ο ιμπεριαλισμός δείχνει το άσχημο πρόσωπό του», σχολίασε από την πλευρά του ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, κάνοντας έκτακτη έκκληση για διεθνή συνεργασία.

Εκτός από τις ΗΠΑ καμία άλλη χώρα μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (Γαλλία, Βρετανία, Κίνα, Ρωσία) δεν θα εκπροσωπηθεί σε επίπεδο προέδρου ή πρωθυπουργού στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.