Την θέση ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην ενθάρρυνση των εξαγορών και των συγχωνεύσεων επιχειρήσεων, εκφράζει το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου (ΣΟΑΚ) σε εισήγησή του για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.

Όπως αναφέρει σε ανακοίνωση που εξέδωσε, σκοπός είναι η δημιουργίας μεγαλύτερων επιχειρήσεων που θα μπορούσαν να εκμεταλλευθούν οικονομίες κλίμακας και θα γίνουν πιο παραγωγικές και ανταγωνιστικές, θα προσελκύσουν εξειδικευμένο προσωπικό και θα γίνουν πιο εξωστρεφείς αλλά και πιο ανθεκτικές.

«Η αλλαγή κουλτούρας για την προώθηση των εξαγορών και συγχωνεύσεων καθώς και η παροχή κινήτρων προς την κατεύθυνση αυτή, είναι θέματα τα οποία θα πρέπει να εξεταστούν από την Κυβέρνηση», αναφέρει.

Όπως αναφέρει το Συμβούλιο, οι πολύ μικρές (microfirms) και μικρές επιχειρήσεις (small firms) αντιμετωπίζουν εμπόδια στην πρόσβαση στη χρηματοδότηση, αδυνατούν να καινοτομήσουν, να χαράξουν ολοκληρωμένη στρατηγική, να εξάγουν και να ανταγωνιστούν στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον. Προσθέτει ότι το 92,9% των επιχειρήσεων στην Κύπρο χαρακτηρίζονται ως πολύ μικρές επιχειρήσεις με αριθμό εργαζομένων μέχρι 9 άτομα και το 6,1% ως μικρές επιχειρήσεις με λιγότερους από 50 εργαζομένους.

Κίνητρα και αλλαγή κουλτούρας

Το Συμβούλιο εισηγείται τη δημιουργία ολοκληρωμένου πλαισίου στήριξης και αλλαγής κουλτούρας αναφορικά με την προώθηση των εξαγορών και συγχωνεύσεων μέσω της σύστασης Γραφείου για ενημέρωση και καθοδήγηση επιχειρήσεων που επιθυμούν να εξετάσουν την πιθανότητα συγχώνευσης ή εξαγοράς, καθώς και διοργάνωση σχετικών ενημερωτικών εκδηλώσεων σε συνεργασία με οργανώσεις επιχειρήσεων.

Όπως αναφέρει, ο ρόλος του κράτους στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων θα πρέπει να είναι καθοδηγητικός και υποστηρικτικός. Η σύσταση Γραφείου στο Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας ή στον Έφορο Εταιρειών με στόχο την παροχή καθοδήγησης και ενημέρωσης των επιχειρήσεων που επιθυμούν να εξετάσουν την πιθανότητα συγχώνευσης ή εξαγοράς για τα οφέλη τέτοιας πράξης καθώς και για σχετικά κίνητρα, θεωρείται πολύ σημαντική.

Επίσης, όπως αναφέρεται, η διοργάνωση ενημερωτικών εκδηλώσεων σε συνεργασία με οργανώσεις επιχειρήσεων (ΚΕΒΕ, ΟΕΒ) για παροχή, πληροφόρηση και παρουσίαση επιτυχημένων παραδειγμάτων θα βοηθήσει στην όλη προσπάθεια αλλαγής κουλτούρας για την προώθηση των συγχωνεύσεων.

Επίσης προτείνει εκσυγχρονισμό του νομικού πλαισίου για αναδιοργανώσεις, συγχωνεύσεις και εξαγορές εταιρειών, καθώς και των διαδικασιών που θα άπτονται του εκσυγχρονισμένου πλαισίου. Στόχος είναι όπως η νομική βάση για τις συγχωνεύσεις και εξαγορές να συνάδει με το σύγχρονο πνεύμα που διακρίνει το θεσμό αυτό σε ώριμες χρηματιστηριακές αγορές.

Εισηγείται ακόμα φορολογικές ελαφρύνσεις και εξάλειψη επιβαρύνσεων όπως και εφαρμογή φορολογικών κινήτρων και στον γεωργικό τομέα και επιδότηση γεωργικού εξοπλισμού και μηχανημάτων.

Σύμφωνα με την εισήγηση φορολογικές ελαφρύνσεις θα εφαρμόζονται για επιχειρήσεις οι οποίες απασχολούν μέχρι 250 εργαζόμενους και έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών, βάσει των τελευταίων εγκεκριμένων οικονομικών καταστάσεων της καθεμίας, που δεν υπερβαίνει τα 50 εκατομμύρια ευρώ.

Επίσης το ΣΟΑΚ προτείνει παροχή εξειδικευμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών για τις επιχειρήσεις που προτίθενται να συγχωνευθούν μέσω του Σχεδίου Συμβουλευτικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας καθώς  και διευκόλυνση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση.

Σύμφωνα με την πρόταση, η Κυβέρνηση θα μπορούσε να διερευνήσει τις προθέσεις των τοπικών τραπεζών για παροχή κρατικού χρηματοδοτικού εργαλείου επιδότησης επιτοκίων για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών των νέων επιχειρήσεων που προκύπτουν μετά τις συγχωνεύσεις.

Ολόκληρο το κείμενο της πρότασης βρίσκεται αναρτημένο και στην ιστοσελίδα του Συμβουλίου (http://www.ecompet.cy).

Σε χαμηλά επίπεδα οι συγχωνεύσεις στην Κύπρο

Όπως αναφέρει το ΣΟΑΚ, οι συγχωνεύσεις και εξαγορές στην Κύπρο κυμαίνονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, κυρίως λόγω και του είδους των επιχειρήσεων – οικογενειακές επιχειρήσεις σε παραδοσιακούς τομείς- όπου δεν υπάρχει η κουλτούρα της συγχώνευσης με στόχο τη μεγέθυνση των επιχειρήσεων.

Η νέα Μακροπρόθεσμη Στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη της Κύπρου, η οποία ετοιμάστηκε από το ΣΟΑΚ με χρηματοδότηση από την ΕΕ, προτείνει ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο με ορίζοντα το 2035 και θέτει, μεταξύ άλλων, ως σημαντικό πυλώνα τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας των κυπριακών επιχειρήσεων και τη στροφή προς τις εξαγωγές μέσα από την ψηφιοποίηση και τη συνεχή κατάρτιση. Η επίτευξη του στόχου αυτού προϋποθέτει μεγαλύτερα μεγέθη επιχειρήσεων που θα μπορούν να ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς και να επιβιώνουν σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.

Η προώθηση των συγχωνεύσεων και εξαγορών με στόχο τη δημιουργία πιο ανταγωνιστικών επιχειρήσεων έχει περιληφθεί επίσης ως μεταρρύθμιση στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου.

Η ενθάρρυνση των εξαγορών και των συγχωνεύσεων επιχειρήσεων σε μια οικονομία, αναφέρει το ΣΟΑΚ αποσκοπεί στη δημιουργία μεγαλύτερων επιχειρήσεων που θα μπορούν να εκμεταλλευθούν οικονομίες κλίμακας και να γίνουν πιο παραγωγικές και ανταγωνιστικές, θα μπορούν να καινοτομούν, να έχουν καλύτερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση, να επενδύσουν στην έρευνα και τεχνολογία, να προσελκύσουν εξειδικευμένο προσωπικό και να γίνουν πιο εξωστρεφείς, αυξάνοντας την εξαγωγική τους δραστηριότητα. Οι νέες επιχειρήσεις που προκύπτουν μέσα από τις συγχωνεύσεις έχουν δυνατότητα να είναι πιο ανθεκτικές.

Προσθέτει ότι μια στρατηγική εξωστρέφειας των επιχειρήσεων με την ανάπτυξη τομέων στους οποίους η οικονομία έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη βάση της υγιούς επιχειρηματικότητας, της καινοτομίας, της ποιοτικής διαφοροποίησης και της παραγωγής προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, θα βοηθήσει στη μείωση μακροοικονομικών ανισορροπιών π.χ. συνεισφέροντας στη μείωση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην αύξηση των δημοσίων εσόδων.