Η διοχέτευση των δανείων ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσω του εργαλείου Sure της ΕΕ θα βρεθεί στο επίκεντρο ελέγχου που θα διενεργήσουν οι ελεγκτές της ΕΕ. Τα χρήματα αυτά δόθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ως ένα μέσο προσωρινής στήριξης για τον μετριασμό των κινδύνων της ανεργίας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο έλεγχος έχει σκοπό να εξακριβώσει κατά πόσον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανταποκρίθηκε αποτελεσματικά με το μέσο SURE στον κίνδυνο ανεργίας στην ΕΕ ως απόρροια της πανδημίας.
Το χρηματοδοτικό μέσο SURE διαμορφώθηκε και υλοποιήθηκε ως απάντηση στην εξελισσόμενη κρίση της COVID-19. Σχεδιάστηκε με σκοπό να λειτουργήσει συμπληρωματικά προς τα καθεστώτα διατήρησης θέσεων εργασίας που εισήγαγαν τα κράτη μέλη, τα οποία περιλάμβαναν από παραδοσιακά συστήματα μειωμένου ωραρίου εργασίας και επιδότησης μισθών για τους εργαζόμενους μέχρι νέα προγράμματα εισοδηματικής στήριξης για τους αυτοαπασχολούμενους. Από το μέσο SURE μπορούν επίσης να χρηματοδοτηθούν ορισμένα μέτρα υγειονομικής φύσης. Το μέσο αυτό αντιπροσωπεύει μια σημαντική εξέλιξη στον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ αντλεί πόρους για τη χορήγηση χρηματοδότησης, καθώς χρηματοδοτείται από τον δανεισμό της Επιτροπής από τις κεφαλαιαγορές. Οι πόροι αυτοί έχουν διοχετευθεί στα 19 κράτη μέλη που συμμετέχουν στο μέσο για τη στήριξη των εθνικών τους προγραμμάτων αντιμετώπισης της κρίσης της COVID-19. Σε μια κίνηση αλληλεγγύης δε, και τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ συμφώνησαν να εγγυηθούν από κοινού τα δάνεια. Εάν ένα κράτος μέλος αθετήσει την υποχρέωση αποπληρωμής των δανείων στο μέλλον, όλα τα υπόλοιπα κράτη μέλη μπορούν να θεωρηθούν από κοινού υπόχρεα για την αποπληρωμή του 25 % του συνολικού ποσού του δανείου, κατ’ αναλογία προς τη σχετική ευημερία τους. Το υπόλοιπο καλύπτεται από εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ.
«Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, περίπου 31 εκατομμύρια πολίτες και 2,5 εκατομμύρια εταιρείες έλαβαν στήριξη στο πλαίσιο του μέσου SURE το 2020», δήλωσε η Iliana Ivanova, Μέλος του ΕΕΣ και επικεφαλής του ελέγχου. «Ήδη έχουν εκταμιευθεί περί τα 90 δισεκατομμύρια ευρώ, ένα τεράστιο ποσό ενωσιακής στήριξης. Πρόθεσή μας είναι να διερευνήσουμε κατά πόσον η απόκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπήρξε αποτελεσματική ως προς την επιδίωξή της να βοηθήσει τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις που επλήγησαν από την κρίση στην ΕΕ να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας τους. Τα συμπεράσματα και οι συστάσεις που θα διατυπώσουμε στην έκθεση ελέγχου μας θα βοηθήσουν την ΕΕ να αντλήσει διδάγματα εφαρμόσιμα σε παρόμοια καθεστώτα, σε περίπτωση που στο μέλλον ανακύψει άλλη κρίση ανάλογης κλίμακας.»
Οι ελεγκτές θα αξιολογήσουν κατά πόσον οι ενέργειες της Επιτροπής όσον αφορά το μέσο SURE ήταν έγκαιρες και κατάλληλες, και κατά πόσον η Επιτροπή ανέπτυξε άρτιο πλαίσιο για την παρακολούθηση της υλοποίησης του μέσου και την υποβολή σχετικών στοιχείων.