Παγκόσμια αίσθηση προκάλεσε η είδηση ότι ο βασιλιάς Κάρολος του Ηνωμένου Βασιλείου πάσχει από καρκίνο. Όπως ανακοίνωσε επισήμως το Μπάκιγχαμ, η ανίχνευση του καρκίνου έγινε κατά την προγραμματισμένη εγχείρηση που έκανε ο 75χρονος μονάρχης στον προστάτη.

Ωστόσο, δεν πάσχει από καρκίνο του προστάτη, διευκρινίζεται, δίχως όμως να αποσαφηνιστεί, τί είδους καρκίνο έχει. Πώς μπορεί, όμως, μία εγχείρηση για ένα όργανο να εντοπίσει έναν καρκίνο σε κάποιο άλλο;

Ο βασιλιάς Κάρολος αρχικά έπασχε από καλοήθη υπερπλασία του προστάτη – την πάθηση που οι άνδρες περιγράφουν λακωνικά με την φράση «έχω προστάτη». Η πάθηση αυτή δεν είναι καρκινική κατάσταση. Είναι απλώς η αύξηση του μεγέθους του προστάτη με την πάροδο του χρόνου.

Η καλοήθης υπερτροφία του προστάτη είναι πάρα πολύ συχνή. Υπολογίζεται ότι το 80% των ανδρών ηλικίας άνω των 70 ετών πάσχουν από αυτήν, σύμφωνα με ειδικούς από το Πανεπιστήμιο Yale, στο Κονέκτικατ.

Η πιο συχνή εγχείρηση στον προστάτη

Μερικοί ασθενείς δεν εκδηλώνουν κανένα ενοχλητικό σύμπτωμα. Άλλοι όμως ταλαιπωρούνται από δυσκολίες στην ούρηση, όπως συχνουρία, επείγουσα ούρηση, αδυναμία κένωσης της κύστης κ.λπ. Σε τέτοιες περιπτώσεις οι γιατροί συχνά συνιστούν διουρηθρική εκτομή του προστάτη (TURP). Είναι η πιο συχνή εγχείρηση στον προστάτη. Εκτελείται μέσω του πέους και αφαιρεί τον περιττό προστατικό ιστό.

Όπως εξηγεί ο Dr. William Oh, ιατρικός διευθυντής στον αμερικανικό οργανισμό Prostate Cancer Foundation, ο προστάτης είναι ένα αδένας. Βρίσκεται στη βάση της ουροδόχου κύστεως και από μέσα του διέρχεται η ουρήθρα. Η ουρήθρα είναι το σωληνάκι μέσω του οποίου αποβάλλονται τα ούρα.

Όταν ο προστάτης διογκωθεί, πιέζει την ουρήθρα και εμποδίζει την έξοδο των ούρων.  Κατά την εγχείρηση, ο χειρουργός αφαιρεί το τμήμα του προστάτη που πιέζει την ουρήθρα, ώστε ο ασθενής να ουρεί πιο εύκολα.

Αυτό επιτυγχάνεται με την εισαγωγή ενός ενδοσκοπίου στην κύστη του ασθενούς. Το ενδοσκόπιο είναι ένας καθετήρας εξοπλισμένος με κάμερα. Με αυτό τον τρόπο ο χειρουργός βλέπει τον προστάτη και ξέρει ποιο τμήμα να αφαιρέσει.

Άλλοι καρκίνοι

Το ενδοσκόπιο μπορεί να ανιχνεύσει τυχόν καρκίνο στην κύστη ή στον ουρητήρα, λέει ο Dr. Christian Pavlovich, καθηγητής Ουρολογικής Ογκολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζωνς Χόπκινς, στη Βαλτιμόρη. «Μερικές φορές ανευρίσκεται ένας όγκος στην κύστη ή κάτι το οποίο δεν προκαλούσε συμπτώματα και το εντοπίζουμε τυχαία», εξηγεί.

Το ενδοσκόπιο μπορεί επίσης να ανιχνεύσει αίμα στα ούρα. Το εύρημα αυτό μπορεί να υποδηλώνει αιμορραγία από το νεφρό, κατά τον Dr. Justin Friedlander, καθηγητή Ουρολογίας στο Πανεπιστήμιο Temple, στην Φιλαδέλφεια.

Η αιμορραγία αυτή μπορεί να αποτελεί ένδειξη καρκίνου του νεφρού. Μπορεί όμως να οφείλεται και σε καρκίνο του ουρητήρα. Ο ουρητήρας είναι λεπτός, ινομυώδης σωλήνας, μέσω του οποίου διοχετεύονται τα ούρα από τους νεφρούς στην κύστη.

Και στη βιοψία

Οι γιατροί μπορεί επίσης να εντοπίσουν καρκινικό ιστό από άλλα όργανα στη διάρκεια της βιοψίας που κάνουν στον προστατικό ιστό ο οποίος αφαιρέθηκε με την εγχείρηση.

«Ο προστάτης μπορεί να επηρεαστεί, λ.χ., από το λέμφωμα», αναφέρει ο Dr.  Pavlovich. «Το λέμφωμα είναι αιματολογική κακοήθεια. Μπορεί επίσης να επηρεαστεί από έναν καρκίνο του ουροθηλίου, δηλαδή του εσωτερικού τοιχώματος της κύστης και της ουρήθρας».

Όταν εντοπίζεται καρκινικός ιστός άλλων οργάνων στη βιοψία, μπορεί να σημαίνει ότι ο καρκίνος του ασθενούς είναι πιο προχωρημένος.

Σπάνια περιστατικά

Οι προαναφερθείς διαγνώσεις, όμως, δεν είναι συχνές. «Το 90-95% των περιπτώσεων η εγχείρηση στον προστάτη δεν κρύβει δυσάρεστες εκπλήξεις», τονίζει ο Dr. Julio Pow-Sang, διευθυντής του Προγράμματος Ουρογεννητικής Ογκολογίας στο Κέντρο Καρκίνου Moffitt, στη Φλόριντα. «Είναι γενικώς σπάνιο να ανευρίσκεται καρκινικός ιστός κατά τη διάρκειά της».

Μερικές φορές, αντί να κάνουν διουρηθρική εκτομή οι γιατροί εφαρμόζουν άλλες μεθόδους. Μπορεί λ.χ. να καταστρέψουν τον περιττό προστατικό ιστό με λέιζερ ή θερμότητα. Και πάλι, όμως, θα χρησιμοποιήσουν ενδοσκόπιο για να τις εκτελέσουν.

Σύμφωνα με το Μπάκιγχαμ, ο βασιλιάς Κάρολος άρχισε ήδη θεραπεία για τον καρκίνο του, όποιος κι αν ήταν αυτός.