Το ΑΚΕΛ σε μία πρώτη αντίδρασή του την επομένη των προεδρικών εκλογών, άφησε να νοηθεί ότι η ευθύνη για την μη εκλογή του κ. Μαλά, ήταν η άρνηση των κομμάτων του κέντρου να τον στηρίξουν, κάτι που, όπως υποστηρίζει, αν έκαναν, θα διασφάλιζε την εκλογή του. Και βεβαίως αυτό, αν αντικρισθεί καθαρά αριθμητικά, ίσως να ήταν και έτσι, έστω και αν εξίσου, ίσως και περισσότερο πιθανό ήταν σε περίπτωση που οι ενδιάμεσοι έπαιρναν μία τέτοια απόφαση στήριξης του κ. Μαλά, εκείνοι οι ψηφοφόροι τους που τώρα επέλεξαν Αναστασιάδη να μην άλλαζαν στάση αλλά και πολλοί από τους ψηφοφόρους τους που επέλεξαν την αποχή να στρέφονταν υπέρ του κ. Αναστασιάδη, οπότε και να μην άλλαζε τίποτα. Το ερώτημα όμως είναι άλλο; Σε ποια πολιτική βάση ανέμενε το ΑΚΕΛ, ότι μπορούσε ή έπρεπε να γίνει αυτή η συνεργασία. Ναι μεν υπήρχε ο κοινός στόχος και επιθυμία «να φύγει οπωσδήποτε ο Αναστασιάδης», όμως ούτε το ΑΚΕΛ ήταν διατεθειμένο να κάνει υποχωρήσεις στις θέσεις αρχών του στο κυπριακό, και πολύ ορθώς έπραξε, αλλά ούτε και οι ενδιάμεσοι από την άλλη ήταν διατεθειμένοι να εγκαταλείψουν την καθαρά απορριπτική γραμμή η οποία τους συνένωσε γύρω από την υποψηφιότητα Ν. Παπαδόπουλου. Οπότε το ενδεχόμενο μίας τέτοιας συνεργασίας ήταν εκ προοιμίου ανέφικτο και άρα δεν μπορεί να αποδίδεται η μη εκλογή Μαλά, σε ένα έτσι και αλλιώς, ανέφικτο σενάριο.Αν κάποιος επιχειρούσε να εντοπίσει πολύ πιο υπαρκτούς και ουσιαστικούς λόγους της μη εκλογής του υποψήφιου που στήριξε το ΑΚΕΛ, και χρησιμοποιώ τον όρο, «μη εκλογή» και όχι «αποτυχίας» ή «ήττας», γιατί σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποτιμάται έτσι η μη εκλογή Μαλά, ούτε για τον ίδιο, αλλά ούτε και για το ΑΚΕΛ, υπάρχουν αρκετοί:

Η ΟΡΟΦΗ ΤΟΥ ΤΑΒΑΝΙΟΥ.Το πρώτο είναι ότι κάπου μέχρι εκεί έφθανε το ταβάνι ψήφων και του κ. Μαλά και του ΑΚΕΛ και ήταν μεν μεγάλη επιτυχία το ότι ο κ. Μαλάς κατάφερε να φθάσει στην οροφή του και να την υπερβεί, αλλά ήταν ακατόρθωτο το πέραν τούτου, εκτός και αν υπήρχε οργανωμένη στήριξη από άλλα κόμματα, η οποία, όπως είπαμε, ήταν αδύνατη.

Ο ΨΗΛΟΣ ΠΗΧΗΣ.Το δεύτερο είναι ότι ο χρόνος «αποθεραπείας» και επούλωσης από την διακυβέρνηση Χριστόφια, δεν πέρασε ακόμα. Τα πέντε χρόνια είναι μεν πολλά, αλλά όχι αρκετά, για να ξεχάσουν οι ψηφοφόροι και αυτό καθιστούσε αδύνατη την αποτελεσματική διείσδυση της υποψηφιότητας Μαλά στα ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας. Το χαρτί αυτό χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον από τους αντιπάλους του κ. Μαλά και έπιασε τόπο, με αποτέλεσμα να του αποστερήσει την δυνατότητα συσπείρωσης, πολύ πέραν του ΑΚΕΛ ψηφοφόρων γύρω από την υποψηφιότητα του. Το ΑΚΕΛ όφειλε να έχει εκτιμήσει αυτό τον πολύ καθοριστικό αρνητικό παράγοντα και να μην είχε βάλει τόσο ψηλά τον πήχη της στόχευσης του σε αυτές τις εκλογές και να περιμένει να περάσει άλλη μία τουλάχιστον πενταετία. Ίσως, και το θεωρώ πολύ πιθανότερο, να γνώριζε φυσικά ότι οι συνθήκες δεν έχουν ακόμη ομαλοποιηθεί πλήρως για μία νέα δική του διακυβέρνηση, και να έριξε το σύνθημα της ανάληψης της εξουσίας για σκοπούς αυτοσυντήρησης και συσπείρωσης των ψηφοφόρων του, κάτι που είναι και λογικό και φυσιολογικό, όμως τώρα που κάνει τον τελικό απολογισμό του εκλογικού αποτελέσματος, θα πρέπει να επιμετρήσει αυτό τον παράγοντα, με την σοβαρότητα και υπευθυνότητα που πρέπει.

ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ ΣΤΟΧΕΥΣΗ.Ένας ακόμα παράγοντας που θα πρέπει να κριθεί αυτοκριτικά, είναι και το κατά πόσον η στόχευση της προεκλογικής εκστρατείας ήταν η σωστή και εκείνη που ταίριαζε στο προφίλ ενός υποψηφίου που δεν είχε σχέση με το πολιτικό παρελθόν και επεδίωκε να φέρει το νέο και το καινούργιο στην κυπριακή κοινωνία. Ο κ. Μαλάς είχε βεβαίως αυτό το προφίλ, όμως η προεκλογική του εκστρατεία και του Επιτελείου του, αλλά και του ΑΚΕΛ δεν συμβάδιζε με αυτή την λογική. Ήταν κυρίως επικεντρωμένη στο παρελθόν και στο τι έκαναν ή δεν έκαναν οι άλλοι πριν από 4-5 χρόνια και όχι στο τι πρότεινε ο ίδιος για το σήμερα και το αύριο. Αυτό οδήγησε στα μεν θέματα του κυπριακού να έχουμε μία συνεχή, κουραστική και αναποτελεσματική επανάληψη χιλιοειπωμένων και χιλιοσυζητημένων θεμάτων (Μοντ Πελεράν, Κραν Μοντάνα κλπ) που δεν λένε πλέον τίποτα στον πολίτη και να μη διατυπώνεται με την ευκρίνεια και βαρύτητα που έπρεπε, μία ξεκάθαρη και τολμηρή πρόταση για την επόμενη μέρα του κυπριακού. Στα δε θέματα της οικονομίας και τα προβλήματα της κοινωνίας υπήρχε επίσης μία προσκόλληση σε ετεροχρονισμένα θέματα (κούρεμα, κοινωνικά παντοπωλεία, εκτόξευση ανεργίας, μισθούς των 400-500 ευρώ) που ναι μεν βιώσαμε σαν κοινωνία, πριν από 4-5 χρόνια, αλλά εδώ και 1-2 χρόνια τα έχουμε σε μικρό ή μεγάλο βαθμό ξεπεράσει και δεν μπορούσε να τεκμηριωθεί, ότι αυτή είναι η πραγματική κατάσταση και τα σημερινά προβλήματα που απασχολούν τον πολίτη. Επιπλέον η συνεχής επαναφορά αυτών των θεμάτων, στην οποία αντιπαραβαλλόταν η σημερινή συνεχής βελτίωση της οικονομίας αλλά και της καθημερινότητας του πολίτη, επηρέαζε αρνητικά και την ψυχολογία του ψηφοφόρου, ο οποίος θέλει και είναι φυσιολογικό να αφήσει πίσω του τη δύσκολη και τραυματική εκείνη περίοδο και προτιμά να ακούει προτάσεις και εισηγήσεις που του προδιαγράφουν ένα πιο αισιόδοξο και θετικό μέλλον. Αντί αυτού άκουγε τα ίδια και τα ίδια και άφηνε την εντύπωση ότι δεν υπήρχε κάτι συγκεκριμένο, φρέσκο και διαφορετικό να κατατεθεί. Με λίγα λόγια το κύριο χαρακτηριστικό της όλης καμπάνιας που ακολουθήθηκε ήταν το χθες και όχι το αύριο και αυτό ήταν και το μεγάλο μειονέκτημα και αρνητικό της.

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΕΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΚΑΙ ΑΣΤΟΧΙΕΣ. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στον οργανωτικό τομέα το ΑΚΕΛ και το Επιτελείο Μαλά, άγγιξαν το άριστα, αποδεικνύοντας για μία ακόμη φορά ότι ο τομέας αυτός παραμένει ένα από τα πολύ μεγάλα ατού για το κόμμα της Αριστεράς. Αντίθετα, υπήρξαν κτυπητές αδυναμίες στο κομμάτι της επικοινωνίας, που σε αυτές τις εκλογές έπαιξε περισσότερο από κάθε άλλη φορά, μεγάλο ρόλο. Πέρα από τα γνωστά επώνυμα στελέχη του ΑΚΕΛ που κράτησαν το κύριο βάρος στα τηλεοπτικά πάνελ και τις καθημερινές ραδιοφωνικές προεκλογικές συζητήσεις και παρεμβάσεις, τα στελέχη του ίδιου του Επιτελείου Μαλά, ήταν είτε απόντα, είτε όταν εμφανίζονταν, αποδεικνύονταν στην πλειοψηφία τους και συνήθως, υποδεέστεροι των περιστάσεων, ενώ πολλές φορές κάποιοι εξ αυτών, έδειχναν να μην βρίσκονται ούτε εντός της φιλοσοφίας ούτε και εντός της πολιτικής γραμμής, της υποψηφιότητας Μαλά, με αποτέλεσμα να προκαλείται σύγχυση, αλλά και πολιτική ταύτιση με άλλες υποψηφιότητες. Οι επικοινωνιακές αδυναμίες έγιναν ιδιαίτερα ορατές κατά την διάρκεια του δεύτερου debate, όπου , όπως αποδείχθηκε και επισημάνθηκε καθολικά, ο όλος σχεδιασμός της παρουσίας του κ. Μαλά, ήταν παντελώς λανθασμένος και με τίποτα δεν παρέπεμπε σε ένα υποψήφιο με καθαρότητα θέσεων στο κυπριακό και ο οποίος γενικά ενέπνεε και έπειθε ότι θα φέρει το νέο και το διαφορετικό στον τόπο. Επικοινωνιακή αδυναμία και σύγχυση υπήρξε και στο κατά πόσον ο κ. Μαλάς ήταν ένας πραγματικά ανεξάρτητος υποψήφιος, αφού πότε διαβεβαίωνε, ότι δεν θα επαναληφθούν τα λάθη της διακυβέρνησης Χριστόφια στα θέματα της οικονομίας και της εσωτερικής διακυβέρνησης και πότε ύψωνε τοίχο προστασίας στην διακυβέρνηση Χριστόφια και υπεραμυνόταν με πάθος τις αποφάσεις, επιλογές και χειρισμούς εκείνης της περιόδου. Τέλος μόνο ως επικοινωνιακό φιάσκο μπορεί να θεωρηθεί η ιδέα της ανακοίνωσης μετά τον α΄ γύρο του ονόματος του προοριζόμενου για την θέση του υπουργού Οικονομικών, κάτι που φυσικά ποτέ δεν έγινε τελικά, με αποτέλεσμα ή όλη ιστορία να εξελιχθεί σε αυτογκόλ για τον κ. Μαλά.