Με αφορμή το ζήτημα της πρόσληψης της 19χρονης συμβούλου του Υφυπουργού Τουρισμού και την αντιπαράθεση μεταξύ των κομμάτων αντιπολίτευσης και συγκυβέρνησης, έχω την άποψη ότι οι μόνοι που δεν μπορούν να σχολιάζουν το θέμα είναι τα κόμματα. Για πολλές δεκαετίες όλα ανεξαιρέτως τα κυπριακά κόμματα με τους μηχανισμούς που έστησαν για έλεγχο της κρατικής μηχανής, την κατάντησαν αναποτελεσματική με κύρια χαρακτηριστικά την αναξιοκρατία και την ανεπάρκεια. Προφανώς το μόνο άτομο που φέρει την μικρότερη ευθύνη είναι η δεκαενιάχρονη νέα, που το μόνο που έκανε ήταν να ζητήσει εργασία με τον συνήθη τρόπο που έμαθε από την προηγούμενη γενιά.
Η εξυγίανση του Δημόσιου τομέα και της παιδείας αποτελεί την κορωνίδα της προσπάθειας και το ισχυρό θεμέλιο για μια καλύτερη κοινωνία, όπου οι νέες γενιές θα ζουν σε ένα περιβάλλον ευημερίας με την ουσιαστική έννοια της λέξης όπως εξαιρετικά αποδίδει η Ελληνική μας γλώσσα.
Έχουν ειπωθεί και γραφτεί πάρα πολλά σχετικά με τον κορεσμό, την αναποτελεσματικότητα, διαπλοκή και διαφθορά της πολιτικής ζωής και του κρατικού τομέα που ταλανίζει όλες τις δομές της σημερινής κοινωνίας.
Είναι αυταπάτη να πιστεύει οποιοσδήποτε ότι η εξυγίανση του δημόσιου τομέα μπορεί να επιτευχθεί εύκολα και σε μερικά χρόνια. Απαιτείται πολύς χρόνος και συλλογική προσπάθεια για να αποδώσει καρπούς σε μερικές δεκαετίες. Αξίζει όμως τον κόπο και αποτελεί χρέος των εχόντων την εξουσία, να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια, για την πραγματοποίηση συγκεκριμένων στόχων, που θα δημιουργήσουν περιβάλλον εμπιστοσύνης στους θεσμούς με απώτερο στόχο την ευημερία της επόμενης γενιάς!
Ο νέος ΠτΔ έθεσε πολύ ψηλά τον πήχυ και έχει δεσμευτεί όχι μόνο προεκλογικά αλλά και μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ότι θα υλοποιήσει με κάθε τρόπο το φιλόδοξο πρόγραμμα ανασύνταξης του κράτους με τομές που θα φέρουν την πραγματική αλλαγή. Για να επιτευχθεί αυτό, ο δρόμος είναι ένας και μοναδικός χωρίς παρεκκλήσεις. Τα κόμματα απαιτείται να περιοριστούν στο νομοθετικό τους καθήκον καθώς και στον έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας με πλήρη διαφάνεια. Η αλλαγή νοοτροπίας των κομμάτων και η επιστροφή τους στις αρχές και αξίες που διακηρύσσουν, αποτελεί την μόνη διέξοδο αλλιώς η κατάσταση κινδυνεύει να εκτραχυνθεί και ίσως τότε δεν θα υπάρχει επιστροφή.
Οι παράγοντες που αποτελούν τους κύριους πυλώνες για την εξυγίανση και ανοικοδόμηση του κράτους και της κοινωνίας είναι η παιδεία και ο Δημόσιος τομέας και οι θεσμοί που ρυθμίζουν την αξιοκρατική και ομαλή λειτουργία τους είναι η επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας και η επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας. Η μία διορίζει και προαγάγει στην κρατική μηχανή και η άλλη διορίζει και προαγάγει στην παιδεία. Η διαδικασία λειτουργίας της από το 1960 ήταν μεν πολύ «απλή» αλλά αποδείχθηκε καταστροφική για τον δημόσιο τομέα και την παιδεία. Γινόταν μεν με απόφαση του ΠτΔ μετά όμως από εισηγήσεις των κομμάτων που προωθούσαν πάντα «τους δικούς τους». Από την πενταετία δε 1988-1993, επί προεδρίας Γιώργου Βασιλείου και εντεύθεν, είχε καθιερωθεί και «μαθηματικά», με μια απλή αναλογική πράξη για να «ησυχάσει» ο ΠτΔ από την πίεση των κομμάτων. Από τότε οι διορισμοί και προαγωγές από την επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας και την αντίστοιχη της εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, γίνονται με εισηγήσεις των κομμάτων με βάση τα ποσοστά τους στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές οι οποίες αποτελούν και τον οδηγό των δύο επιτροπών. Σημειώνεται βέβαια ότι, τα μέλη των επιτροπών είναι και αυτά διορισμένα στις επιτροπές από τα κόμματα με την ίδια λογική των ποσοστών των κομμάτων στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές. Με αυτά τα δεδομένα η κύρια εργασία του Προέδρου και των μελών των 2 επιτροπών είναι η κατανομή των θέσεων με βάση τις οδηγίες των κομμάτων !
Με τέτοιες μεθόδους ελέγχου της κρατικής μηχανής και της παιδείας έχει φτάσει η κοινωνία να απαξιώσει τα κόμματα και εν γένει την πολιτική ζωή του τόπου, γεγονός που παραδέχονται μεν αλλά συνεχίζουν δε στον ίδιο δρόμο. Προφανώς τα κόμματα είναι απαραίτητα και σε αυτά πρέπει να στηρίζεται η ομαλή λειτουργία του κράτους και της Δημοκρατίας με βάση το Σύνταγμα και τους νόμους , όμως με την πορεία που ακολούθησαν έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης που η κοινωνία τα κατέταξε στην χαμηλότερη θέση στην συνείδηση των πολιτών ακόμα και αυτών που είναι απλά μέλη τους.
Η λύση όπως προαναφέρθηκε δεν είναι απλή ούτε και θα δώσει αποτελέσματα σύντομα. Όμως πρέπει να γίνει η πρώτη τομή και αυτή βρίσκεται στα χέρια του νέου ΠτΔ αλλά και των κομμάτων και της Βουλής εάν πράγματι, έχουν την βούληση όπως διακηρύσσουν να συμβάλουν στην εξυγίανση του Δημόσιου τομέα και της Παιδείας. Ας αρχίσουν λοιπόν με κάποιες συμβολικές αλλά και ουσιαστικές πράξεις :
- ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΝΟΜΩΝ/ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ και ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ.
Η επιλογή των μελών να γίνεται από ανεξάρτητο φορέα π.χ το γνωμοδοτικό Συμβούλιο πλήρως ανεξάρτητο που θα προβαίνει μόνο σε γραπτές εξετάσεις των ενδιαφερομένων και θα παραδίδει τον πίνακα κατάταξης στον ΠτΔ ο οποίος, με βάση τις εκ του Συντάγματος αρμοδιότητες του, θα διορίζει τις επιτροπές. Με αυτό τον τρόπο θα γίνει πολύ πιο εύκολο το έργο του εκάστοτε ΠτΔ.!
- ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΙΣ ΕΥΘΥΝΕΣ ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΒΛΑΠΤΕΤΑΙ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ.
Στην εποχή μας, πολλά ουσιαστικά ζητήματα ερμηνεύονται νομικά κατά το δοκούν και όπως συμφέρει την πολιτική ή οικονομική ελίτ του τόπου. Την ίδια στιγμή τα συμβάντα των τελευταίων ετών με αξιωματούχους που αποδεδειγμένα διέπραξαν ποινικά ή και ηθικά αδικήματα και όχι μόνο δεν πλήρωσαν κόστος αλλά αντίθετα συνεχίζουν να απολαμβάνουν υψηλά ωφελήματα, αποτελούν τρανή απόδειξη ότι απαιτείται η θεσμοθέτηση ή και τροποποίηση του σχετικού νόμου περί ευθύνης αξιωματούχων. Ειναι προσβολή για τον κάθε πολίτη που αγωνίζεται με μόχθο για την καθημερινή επιβίωση του όταν διαπιστώνει ότι αξιωματούχοι που καταχράστηκαν την θέση που τους εμπιστεύθηκε η πολιτεία και εξέθεσαν το κύρος και την αξιοπιστία του κράτους να συνεχίζουν να απολαμβάνουν τα πλουσιοπάροχα ωφελήματα τους. Η ηθική διάσταση πρέπει να θεσμοθετηθεί από την Βουλή και να είναι ισχυρότερη από τα άνευ ουσίας νομικά παράθυρα.
- ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΙΣ ΦΡΟΥΡΕΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΩΝ.
Κατά την δεκαετία 1960-70 που ο εμφύλιος σπαραγμός ήταν ενεργός, τα εκάστοτε Υπουργικά Συμβούλια με αποφάσεις τους, κατόπιν εισήγησης της επιτροπής ασφάλειας Αστυνομίας και Υπουργείου Δικαιοσύνης, διέθεταν φρουρά αστυνομικών για την ασφάλεια των αξιωματούχων. Αυτός ο κίνδυνος έχει εκλείψει εδώ και 40 χρόνια όμως οι φρουρές των αξιωματούχων αυξήθηκαν με αποτέλεσμα να υπηρετούν περίπου 200 αστυνομικοί σε θέσεις φρουράς νυν και τέως αξιωματούχων. Ο εκάστοτε Αρχηγός Αστυνομίας εκλιπαρεί για την αύξηση του προσωπικού της Αστυνομίας προκειμένου να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τους αυξημένους κινδύνους ενώ οι αξιωματούχοι διατηρούν την φρουρά γιατί την είχαν και οι προηγούμενοι. Αν απαιτείται φρουρά τότε τα κόμματα και οι νυν και τέως αξιωματούχοι που χρηματοδοτούνται ας πληρώσουν ιδιωτικές εταιρείες και ας επωμιστούν το κόστος ενώ οι εν υπηρεσία αξιωματούχοι ας μειώσουν την φρουρά στο ελάχιστο και εφόσον εκτιμηθεί ότι υπάρχει κίνδυνος για την ασφάλεια τους. Η κίνηση για μείωση της φρουράς της ΠτΒ και του ΠτΔ άνοιξε τον δρόμο για την πλήρη προσαρμογή της Κ.Δ στις σύγχρονες απαιτήσεις ως Ευρωπαϊκό κράτος.
Η κοινωνία απαιτεί την μεγάλη αλλαγή και ως εκ τούτου η εκτελεστική, η νομοθετική και η δικαστική εξουσία, πρέπει άμεσα να συντονιστούν προκειμένου να καθαρίσουν τον σταύλο του Αυγεία. Το φορτίο είναι πολύ μεγάλο για την νέα κυβέρνηση η οποία έχει χρέος να ακολουθήσει την αρχή «ΟΥΔΕΝ ΜΟΡΦΩΝΕΙ ΟΣΟΝ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΚΑΙ ΟΥΔΕΝ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ ΟΣΟΝ Η ΕΥΠΡΕΠΕΙΑ» και με πλήρη αφοσίωση, να θέσει τα θεμέλια της πολυπόθητης αλλαγής, για το παρόν και το μέλλον του απλού, αγνού και ταλαιπωρημένου λαού που αγωνίζεται για μια έντιμη, σεμνή και ολιγαρκή ζωή πάνω στον “ρότσο” της Κύπρου που ποτίζεται για αιώνες με το αίμα και τον ιδρώτα του…