Το Ανώτατο Δικαστήριο εξέδωσε ένταλμα Habeas Corpus και διέταξε την άμεση απελευθέρωση Σύρου υπηκόου.

Ο Σύρος αιτητής αιτήθηκε την έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Habeas Corpus ad Subjiciendum ώστε να αφεθεί ελεύθερος γιατί, όπως δήλωσε, η διάρκεια κράτησης του για σκοπούς απέλασης καθιστά την κράτησή του παράνομη.

Στο ιστορικό της υπόθεσης, στις 18/6/2006 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση Διεθνούς Προστασίας και στις 7/2/2018 υπέβαλε αίτηση για επανάνοιγμα του φακέλου του. Με επιστολή της ημερ. 7/12/2018 η Υπηρεσία Ασύλου ενημέρωσε τον Αιτητή ότι του παραχωρήθηκε το καθεστώς πρόσφυγα και του δόθηκε από το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης σχετική άδεια διαμονής με ισχύ ως τις 26/9/2025.

Ομως, στις 23/8/2023 ο Αιτητής συνελήφθη μαζί με πέντε άτομα από την Συρία ως ύποπτος για συμμετοχή του σε κύκλωμα παράνομης διακίνησης μεταναστών από τη Συρία στην Κύπρο. Ο Αιτητής τέθηκε υπό προσωρινή κράτηση για περίοδο 8 ημερών με διάταγμα Δικαστηρίου για σκοπούς διερεύνησης της υπόθεσης εναντίον του, το οποίο δεν ανανεώθηκε.

Στις 23/8/2023 παραδόθηκε στον Αιτητή δια χειρός επιστολή με την οποία ενημερώθηκε για την πρόθεση της Διευθύντριας του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης για απέλαση του από την Κυπριακή Δημοκρατία και δια της οποίας του δόθηκε η δυνατότητα να προβεί σε γραπτές ή προφορικές παραστάσεις προκειμένου να αντικρούσει τους λόγους απέλασης του.

Την 31/08/2023 εκδόθηκαν Διατάγματα Κράτησης και Απέλασης του Αιτητή, δυνάμει των Άρθρων 14 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105, και 29 του περί Προσφύγων Νόμου και Διάταγμα Κράτησης του Αιτητή.

Στις 20/10/2023 ο Αιτητής, σε γραπτή του δήλωση, κατέγραψε ότι δεν επιθυμεί να παραμείνει στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ζήτησε να παραιτηθεί από το καθεστώς του αναγνωρισμένου πρόσφυγα. Προς το σκοπό αυτό στις 17/11/2023 έλαβε χώρα επικοινωνία με την Πρεσβεία της Συρίας για έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων του Αιτητή ενόψει του ότι το διαβατήριο του είχε λήξει.

Σε επιστολή ημερ. 9/1/2024 από την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης προς τη Διευθύντρια του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης γίνεται αναφορά ότι, σε συνεντεύξεις που διενεργούνται κατά καιρούς, ο Αιτητής εξέφρασε την επιθυμία του να αναχωρήσει από την Κύπρο και να μεταβεί μόνος του σε συγκεκριμένο μέρος της Συρίας, χωρίς να αποκαλύπτει το δρομολόγιο του. Στην εν λόγω επιστολή, γίνεται αναφορά ότι ο Αιτητής είναι κάτοχος διαβατηρίου, το οποίο έχει λήξει και βρίσκεται στην Υπηρεσία Ασύλου.

Στις 13/2/2024 ο Αιτητής σε συνέντευξη ανέφερε ότι δεν επιθυμεί πλέον τον επαναπατρισμό του στη Συρία.

Στις 14/2/2024 στάλθηκε επιστολή από το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης προς το Διοικητή της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης για εξέταση του ενδεχομένου απέλασης του Αιτητή στο Λίβανο, ως το Διάταγμα Απέλασης του ημερ. 31/8/2023, με συνοδεία Αστυνομικών.

Στις 17/5/2024, το Υπουργείο Εσωτερικών ανάρτησε δημοσίευσή του όπου ανακοίνωνε τα όσα διαμείφθηκαν στην Υπουργική Σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία στις 16-17 Μαΐου 2024, επιβεβαιώνοντας την ιδιαίτερη έμφαση και τις προσπάθειες που γίνονται ώστε να επιτευχθούν συνθήκες για ασφαλείς, εθελοντικές και αξιοπρεπείς επιστροφές Σύριων προσφύγων, όπως και την υφιστάμενη συνεργασία της Δημοκρατίας με το Λίβανο. Εξ όσων δε προκύπτει από τα στοιχεία που μπορούν να δοθούν στη δημοσιότητα από το Υπουργείο Εσωτερικών, η λειτουργία του μηχανισμού εθελούσιων επιστροφών βρίσκει ανταπόκριση και μεταξύ Σύρων υπηκόων που βρίσκονται στη Δημοκρατία.

Σε πρόσφατη συνέντευξη που έγινε με τον Αιτητή στις 24/5/2024 αυτός δήλωσε πρόθυμος να συνεργαστεί και να αναχωρήσει από την Κυπριακή Δημοκρατία, με την προϋπόθεση, όμως, να μεταβεί στην πόλη Erbil του Ιράκ, προορισμός για τον οποίο χρειάζεται εξασφάλιση θεώρησης εισόδου.

Στην υπό συζήτηση περίπτωση είναι σαφές μέσω των όσων προβλήθηκαν στις αγορεύσεις, ότι δεν αμφισβητείται η νομιμότητα των σχετικών Διαταγμάτων Κράτησης και Απέλασης. Ουδέποτε άλλωστε επιχειρήθηκε τούτο με οποιοδήποτε ένδικο μέσο. Το παράπονο του Αιτητή επικεντρώνεται στη διάρκεια της κράτησης, η οποία άρχισε με την έκδοση των ως άνω Διαταγμάτων στις 31/8/2023 και έκτοτε συνεχίζεται, αναφέρει η απόφαση.

Προσθέτει ότι έχοντας κατά νουν όλα όσα έχουν τεθεί υπόψιν του Δικαστηρίου είναι προφανές ότι οι προσπάθειες που καταβλήθηκαν για απέλαση του δεν έχουν καρποφορήσει. Έπειτα δεδομένου του γεγονότος ότι ο Αιτητής αποτελεί Σύρο υπήκοο, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι, ένεκα της έκρυθμης κατάστασης που συνεχίζει να υφίσταται στη συγκεκριμένη χώρα, σε συνάρτηση τούτο και με τις διεθνείς υποχρεώσεις που η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αναλάβει, η απέλαση του στη συγκεκριμένη χώρα, τουλάχιστον επί του παρόντος, δεν διαφαίνεται να είναι εφικτή.

Είναι γι’ αυτό το λόγο που στα γεγονότα της υπόθεσης έγινε αναφορά σε προσπάθειες εξεύρεσης άλλης ασφαλούς χώρας πρόθυμης να δεχθεί τον Αιτητή στην επικράτειά της. Οι αναφορές, ωστόσο, εκ μέρους των δικηγόρων που εμφανίστηκαν για τη Δημοκρατία περί ενεργειών και προσπαθειών που καταβάλλονται ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η απέλαση του Αιτητή σε τρίτη χώρα που τυχόν θα ήταν διατεθειμένη να τον αποδεχτεί (έγινε αναφορά για το Λίβανο και το Erbil στο Ιράκ), παρέμειναν σε ένα γενικό και αόριστο επίπεδο χωρίς, δηλαδή, να έχει τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου οποιαδήποτε μαρτυρία και απτά στοιχεία που να συγκεκριμενοποιούν το όλο ζήτημα, συνεχίζει το Δικαστήριο.

Υπό αυτά τα δεδομένα και χωρίς να διαφαίνεται πραγματική προοπτική απομάκρυνσης του Αιτητή, ως ορίζεται στο Διάταγμα ημερομηνίας 31/8/2023, η συνέχιση της κράτησης του δεν φαίνεται να δικαιολογείται πλέον, σημειώνει.

Το Ανώτατο Δικαστήριο ανέφερε ότι λαμβάνοντας υπόψιν το διαρρεύσαν χρονικό διάστημα των εννέα και πλέον μηνών που ο Αιτητής συνεχίζει να τελεί υπό κράτηση για σκοπούς απέλασης του, καθώς και το σύνολο των περιστάσεων που περιβάλλουν την υπό κρίση περίπτωση, η συνέχιση της κράτησης του Αιτητή δεν δικαιολογείται και επιβάλλεται, ως εκ τούτου, η παρέμβαση του Δικαστηρίου.

Το Δικαστήριο ενέκρινε την αίτηση και εξέδωσε Ένταλμα Habeas Corpus ad subjiciendum διατάσσοντας την άμεση απελευθέρωση του Αιτητή.