Έχασε; Κέρδισε; Αν ναι τι; Είναι μερικά από τα ερωτήματα που τίθενται τα τελευταία 24ωρα καθώς ο Τούρκος Πρόεδρος επέλεξε να δώσει μερικές μάχες στο εξωτερικό σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για τη χώρα του οι πολίτες της οποίας περνούν εξαιρετικά δύσκολα εξαιτίας του πληθωρισμού ο οποίος ξεπέρασε το 70%. Όλα αυτά καθώς ο Ερντογάν αντιμετωπίζει άλλη μια δύσκολη εκλογική αναμέτρηση τον Ιούνιο του 2023 και ενώ οι δημοσκοπήσεις τον δείχνουν να δυσκολεύεται πάρα πολύ.
Ανένδοτος στη λογική για τροποποίηση της νομισματικής πολιτικής ώστε να αντιμετωπιστεί ο αυξανόμενος πληθωρισμός, ο Τούρκος Πρόεδρος επιλέγει ένα μοτίβο που για χρόνια φέρνει αποτελέσματα για τον ίδιο. Απευθύνεται στο εξωτερικό, επιλέγει τις μάχες του, είτε για να βρει οικονομική βοήθεια, είτε για να ικανοποιήσει το ακροατήριο του στο εσωτερικό.
Στην Ουκρανία η Άγκυρα αναδείχθηκε ως ένας βασικός προμηθευτής οπλισμού για το Κίεβο, ενώ τοποθέτησε τον εαυτό της στις συζητήσεις ως ένας σοβαρός διπλωματικός διαμεσολαβητής ο οποίος όμως δεν υιοθέτησε τις κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας. Ο λόγος είναι επειδή η Τουρκία έχει σοβαρά οικονομικά συμφέροντα και στις δύο αντιμαχόμενες χώρες τα οποία προφανώς σε δύσκολους καιρούς θέλει να τα διαφυλάξει. Μέχρι και αυτή τη στιγμή, η Άγκυρα εξακολουθεί να πατάει σε δύο βάρκες.
Στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ο Ερντογάν φρόντισε και πάλι να βρεθεί στο επίκεντρο μπλοκάροντας αρχικά το κοινό αίτημα της Σουηδίας και της Φινλανδίας για ένταξη στη Συμμαχία, μέχρι να πάρει ανταλλάγματα σε σχέση με τη στήριξη των δύο χωρών στην καταπολέμηση κουρδικών οργανώσεων. Παίζοντας το χαρτί του φόβου για την ασφάλεια της χώρας του, κέρδισε μια photo op στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ.
Σε άλλες περιπτώσεις όπως στο ζήτημα του Αιγαίου, ο Ερντογάν ακολουθεί τη γνωστή εθνικιστική ρητορική για να κερδίσει πόντους και συνεπώς ψήφους. Βαφτίζει την Ελλάδα ως μια εξωτερική απειλή για την κυριαρχία της Τουρκίας και τους Κούρδους ως μια εσωτερική απειλή επενδύοντας στον φόβο των Τούρκων ψηφοφόρων και υποδεικνύοντας ότι είναι ο μόνος που μπορεί να προστατέψει τη χώρα από αυτούς τους κινδύνους.
Τι πέτυχε με αυτό το μοτίβο;
Ακολουθώντας αυτό το μοτίβο, ο Ερντογάν κατάφερε να αναδειχθεί σε ένα αναγνωρίσιμο παίχτη ανά το παγκόσμιο. Για γεωγραφικούς και γεωπολιτικούς λόγους, οι δυτικοί σύμμαχοι χρειάζονται τη συνεργασία της Τουρκίας. Η παρουσία της στη Μέση Ανατολή και τη Μαύρη Θάλασσα, την καθιστούν ένα απαραίτητο σύμμαχο, ακόμα και αν θεωρείται πια από πολλούς ως αναξιόπιστη.
«Για τη Δύση, η Ρωσία είναι η κρίση, ο Πούτιν η μεγάλη απειλή και ξαφνικά αυτό καθιστά τον Ερντογάν πιο σημαντικό, πιο αποδεκτό και τις υπερβολές του πιο ανεκτές», αναφέρει ο Τούρκος καθηγητής διεθνών σχέσεων Karabekir Akkoyunlu. Προσθέτει ότι αυτό του απελευθερώνει τα χέρια στο εσωτερικό και δίνει την αίσθηση ότι είναι απαραίτητος για την παγκόσμια σκηνή κάτι που αξιοποιεί στον μέγιστο βαθμό.
Ο Ερντογάν σήμερα αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα σε μια κρίσιμη συγκυρία. Τον Ιούνιο του 2023, θα ζητήσει από τους Τούρκους ψηφοφόρους να τον επανεκλέξουν για Τρίτη θητεία, καθώς το κόμμα του AKP θα παλεύει για να αυξήσει τις έδρες του στο κοινοβούλιο αφού έχασε την απόλυτη πλειοψηφία το 2015.
Μέχρι τώρα οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τον Ερντογάν να δυσκολεύεται πάρα πολύ να ξεπεράσει τους αντίπαλους του, οι οποίοι πιθανώς να ενωθούν με ένα υποψήφιο. Παράλληλα το AKP διατηρεί μικρό προβάδισμα έναντι του CHP.
Την ίδια στιγμή οι εκτιμήσεις λένε πως ενόψει μιας προσπάθειας συσπείρωσης του κυβερνώντος κόμματος, ο Ερντογάν αναμένεται να ακολουθήσει την πεπατημένη εντείνοντας ακόμα περισσότερο κρίσεις όπως εκείνη του Αιγαίου, των επιχειρήσεων κατά των Κούρδων της Συρίας και όχι μόνο.
