Του Νικόλα Ζαννέττου
Σε βαθιά ύφεση αναμένεται να οδηγηθεί η κυπριακή και όχι μόνο οικονομία τους επόμενους μήνες ως αποτέλεσμα των συνεπειών που δημιουργεί η πανδημία του κορωνοϊού. Το κράτος δεν έχει ανεξάντλητες πηγές για να στηρίζει τις κυπριακές επιχειρήσεις και τους εργαζομένους ενώ οι διέξοδοι είναι πολύ συγκεκριμένοι και έρχονται για άλλη μια φορά από τις Βρυξέλλες. Το Υπουργείο Οικονομικών κάθεται κυριολεκτικά σε αναμμένα κάρβουνα αναμένοντας τη ψήφιση των κρατικών εγγυήσεων που θα επιτρέψουν στις κυπριακές τράπεζες να χρηματοδοτήσουν τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες των κυπριακών επιχειρήσεων για να αποφευχθούν τα χειρότερα.
Με το παζάρι να βρίσκεται τις τελευταίες βδομάδες στον πάγο, 260 χιλιάδες επιχειρήσεις και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένους να στηρίζονται στα σχέδια του κράτους για την επιβίωση τους και το μέλλον να παραμένει εξαιρετικά αβέβαιο ως προς τη χρονική διάρκεια της κρίσης που βιώνουμε, πρόθεση της Κυβέρνησης είναι να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια και εργαλεία που έχει στη διάθεση της, όμως καθόλου πρόθυμη να ακολουθήσει μοντέλα τα οποία προτάθηκαν από κόμματα και έχουν χαρακτηριστεί ως ευφάνταστα.
Οι μεγάλες προκλήσεις
Η αξιοποίηση των αποθεματικών του κράτους σε μια περίοδο που τα έσοδα αναμένεται να είναι εξαιρετικά περιορισμένα, καθιστά τα περιθώρια ιδιαίτερα στενά. Εάν ακολουθηθούν μοντέλα που θα έχουν δημοσιονομική επίπτωση της τάξης του 10-15% του ΑΕΠ τότε είναι θέμα χρόνου να μην υπάρχει ρευστότητα για να πληρωθούν μισθοί, συντάξεις και Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα προειδοποιεί τις τελευταίες ημέρες ο Υπουργός Οικονομικών.
Επιπλέον η προσπάθεια για εξασφάλιση δανείου είναι σε εξέλιξη, όμως σύμφωνα με πληροφορίες του AlphaNews εξαιρετικά δύσκολη. Θα πρέπει να σημειωθεί πως η αύξηση του δημόσιου χρέους αναμένεται να φέρει και υποβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης. Είναι για αυτό που ο Υπουργός Οικονομικών επιμένει πως αυτή την περίοδο δεν υπάρχει χώρος για πειραματισμούς και πως οι όποιες λύσεις δοθούν θα πρέπει να είναι συμβατές με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και αποφάσεις.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: O Fitch υποβάθμισε την προοπτική της κυπριακής οικονομίας λόγω Covid-19
Οι κρατικές εγγυήσεις
Ξανά και ξανά ο Υπουργός Οικονομικών επαναλαμβάνει τις τελευταίες ημέρες φορτικά ότι το μοναδικό εργαλείο που υπάρχει για την κάλυψη των βραχυπρόθεσμων αναγκών των επιχειρήσεων και ιδιαίτερα των μικρομεσαίων που δεν μπορούν εύκολα να εξασφαλίσουν χαμηλότοκο δάνειο ώστε να αντέξουν τις αφόρητες πιέσεις, είναι η ψήφιση του νομοσχεδίου των κρατικών εγγυήσεων. Σκοπός να δοθεί φθηνή ρευστότητα ώστε να καλυφθούν τρέχουσες ανάγκες, οφειλές σε προμηθευτές και μισθοί ώστε να μην καταρρεύσουν και να ζήσουμε φαινόμενα του 2013.
Oυσιαστικά το κράτος αλλά και οι τράπεζες αναλαμβάνουν συγκεκριμένο ρίσκο για την κάλυψη αυτών των χαμηλότοκων δανείων σε περίπτωση που αυτοί που θα τα λάβουν δεν καταφέρουν να τα αποπληρώσουν. Μέχρι στιγμής η πρόταση αυτή δεν φαίνεται να συγκεντρώνει την απαραίτητη πλειοψηφία για να περάσει από τη Βουλή και τα κόμματα να αναμένεται να καταθέσουν νέες προτάσεις τη Δευτέρα.
Ο τουρισμός
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι όπως όλα δείχνουν η φετινή τουριστική σεζόν δεν φαίνεται να έχει τις όποιες σοβαρές πιθανότητες. Το πλήγμα για τον τομέα του τουρισμού αναμένεται να είναι τεράστιο αφού ακόμα και στο καλύτερο σενάριο που η κρίση αυτή φτάσει στο τέλος της περί τα τέλη Ιουνίου, δύσκολα θα υπάρξουν μετακινήσεις τουριστών αυτό το καλοκαίρι. Μάλιστα κυβερνητική πηγή έλεγε στο AlphaNews το εξής:
“Αν πάρουμε το παράδειγμα των Βρετανών, με την κατάσταση που επικρατεί αναφορικά με τον κορωνοϊό στη χώρα τους, είναι κανείς που θα ήθελε να δει μαζική κάθοδο Βρετανών τουριστών στην Κύπρο σύντομα;”.
Έχοντας το περιβάλλον αυτό υπόψη και νοουμένου ότι ενδεχομένως τα περιοριστικά μέτρα να εξακολουθήσουν να ισχύουν μερικώς, η τουριστική βιομηχανία θα υποστεί σοβαρές ζημιές και ενδεχομένως να υπάρξουν απολύσεις. Απολύσεις που ίσως δούμε και σε άλλους τομείς της οικονομίας.
Το κερασάκι στην τούρτα
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η ρωσική κυβέρνηση με πρόσχημα τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ανακοίνωσε την πρόθεση της δια στόματος του Βλαντιμίρ Πούτιν για αναθεώρηση των συμφωνιών αποφυγής διπλής φορολογίας φέρνοντας ως παράδειγμα την Κύπρο. Απέστειλε ρηματική διακοίνωση η οποία ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρεία στη Λευκωσία και παρά την προσπάθεια του Υπουργού Εξωτερικών, δεν κατάφερε να μεταπείσει τον Ρώσο ομόλογο του για αναθεώρηση αυτής της απόφασης.
Η απάντηση της Μόσχας κατά την τηλεφωνική επικοινωνία Χριστοδουλίδη-Λαβρόφ ήταν πως το ίδιο αναμένεται να γίνει και με άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ τα οποία αποτελούν πόλο έλξης ρωσικών εταιρειών, χωρίς ωστόσο να υπάρχει επί του παρόντος κάτι επίσημο. Η εξέλιξη αυτή αφήνει τρομερά εκτεθειμένη την Κύπρο ως πάροχο υπηρεσιών, ενώ καθίσταται ασύμφορη πλέον η επένδυση ρωσικού χρήματος στο νησί για ίδρυση ή και διατήρηση εταιρειών. Ήδη εκφράζεται έντονη ανησυχία από τους επαγγελματικούς συνδέσμους των λογιστών και των δικηγόρων.
