Η επιχείρηση «Ειρήνη» εγκαθιδρύθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να συμβάλει στην εφαρμογή του εμπάργκο όπλων που επιβλήθηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών στη Λιβύη. Η επιχείρηση προέβλεπε την ανάπτυξη αεροναυτικής δύναμης με εναέρια, θαλάσσια και δορυφορικά μέσα κρατών-μελών της ΕΕ με σκοπό να επιθεωρεί και να ελέγχει τα «ύποπτα» που είχαν προορισμό τα λιμάνια της Λιβύης, να συλλέγει πληροφορίες και να τις αποστέλλει υπό τη μορφή έκθεσης στον ΟΗΕ.
Μικρή δύναμη
Στην δύναμη συμμετέχει ένα ιταλικό πολεμικό πλοίο, η ελληνική φρεγάτα «ΣΠΕΤΣΑΙ», ένα αεροσκάφος του Λουξεμβούργου, ένα από την Πολωνία και ένα από την Γερμανία. Σήμερα μετά το Συμβούλιο των Υπουργών Άμυνας της ΕΕ, ο Ύπατος Εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικών σχέσεων και ασφάλειας, Ζοζέπ Μπορέλ, δήλωσε πως υπήρξε νέα έκκληση προς τα κράτη μέλη για να συμβάλουν με περισσότερα μέσα στη θάλασσα και στον αέρα στην εν λόγω επιχείρηση.
«Μπορούμε να κάνουμε περισσότερα και καλύτερα. Κάλεσα τα κράτη-μέλη να παρέχουν τα μέγιστα δυνατά μέσα για να ενισχύσουμε την αποστολή. Ας περιμένουμε να δούμε που θα είμαστε σε μερικές βδομάδες», ανέφερε ο κ. Μπορέλ. Σε ερώτηση για το ποια μέσα χρειάζεται η επιχείρηση, απάντησε ότι χρειάζονται ναυτικά και αεροπορικά μέσα.
Είπε επίσης ότι υπάρχει σε εξέλιξη συζήτηση για συνεργασία ανάμεσα στην επιχείρηση «Ειρήνη» και το ΝΑΤΟ στο πλαίσιο των κοινών συμφερόντων των δύο πλευρών. Εξέφρασε μάλιστα την πεποίθηση ότι ίσως υπάρξει συμφωνία τις επόμενες ημέρες.
«Θεατές στην παρωδία του Ερντογάν»
Η επιχείρηση δέχθηκε επίσης έντονη κριτική για την αποτελεσματικότητα της. Σε διαφορετικές περιπτώσεις η επιχείρηση παρακολουθούσε την πορεία ύποπτων πλοίων χωρίς να καταφέρει να τα σταματήσει αποτελεσματικά. Η πιο πρόσφατη ήταν αυτή ενός φορτηγού πλοίου με σημαία της Τανζανίας το οποίο αναχώρησε από την Κωνσταντινούπολη και με τη συνοδεία πολεμικών πλοίων της Τουρκίας κατευθυνόταν προς τη Λιβύη. Την πληροφορία αυτή επιβεβαίωσε και ο Ζοζέπ Μπορέλ λέγοντας πως το σκάφος αν και δεν ανταποκρινόταν στις εκκλήσεις της επιχείρησης, εντούτοις για λογαριασμό του ανταποκρίθηκαν τα τουρκικά πολεμικά πλοία τα οποία είπαν ότι μετέφερε ιατρικό εξοπλισμό από την Τουρκία προς την Λιβύη. Το σκάφος της επιχείρησης «Ειρήνη», είπε, επικοινώνησε με τις τουρκικές αρχές για να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες, έγιναν οι απαραίτητες ερωτήσεις.
Σε περίπτωση που οι απαντήσεις κριθούν ικανοποιητικές είπε, τότε οι πληροφορίες διαβιβάζονται στα Ηνωμένα Έθνη και η ιστορία τελειώνει.
Τόνισε επίσης ότι η επιχείρηση «Ειρήνη» είναι μια ουδέτερη αποστολή που δεν επικεντρώνεται σε μια και μόνο χώρα η οποία ενδεχομένως να παραβιάζει το εμπάργκο όπλων.
“Η επιχείρηση Ειρήνη δεν είναι εναντίον κάποιου συγκεκριμένου, δεν εστιάζεται σε κάποια συγκεκριμένη χώρας που παραβιάζει το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη. Είμαστε απολύτως ουδέτεροι. Χρησιμοποιούμε τις δυνατότητές μας ουδέτερα, έχουν γίνει περισσότερους από 130 ελέγχους πλοίων! Δεν ανήκουν όλα αυτά τα πλοία στην Τουρκία”, τόνισε. “Επίσης, κάναμε επιτήρηση από αέρος για την μεταφορά στρατιωτικών αεροπλάνων και διαπιστώσαμε ότι μεταφέρθηκαν σε βάση κοντά στην Βεγγάζη. Και αυτά δεν ήταν τουρκικά αεροσκάφη. Οπότε όλα αυτά τα αναφέραμε στα Ηνωμένα Έθνη. Δρούμε με τους κανόνες αυτών των επιχειρήσεων. Δηλαδή, τα νέα φτάνουν στο κέντρο επιχειρήσεων και από εκεί αναφέρονται στον ΟΗΕ, στην αρμόδια επιτροπή για το εμπάργκο όπλων και αποφασίζει πώς θα αντιδράσει. Το γρηγορότερο δυνατό δίνουμε τις πληροφορίες αν αντιληφθούμε ότι αυτή οι πληροφορίες δεν θέτουν σε κίνδυνο την αποστολή με χρήση στρατιωτικών όπλων”, εξήγησε ο Mπορρέλ.