Του Νικόλα Ζαννέττου – [email protected]
Η παρασκηνιακή κινητικότητα σε σχέση με το κυπριακό δημιουργεί το τελευταίο διάστημα και συγκρατημένη αισιοδοξία ότι μετά τις εκλογές στην Τουρκία οι συνθήκες θα ευνοήσουν ουσιαστικές κινήσεις προς την κατεύθυνση της επανέναρξης συνομιλιών. Αρκετοί θεωρούν πως το οικονομικό κόστος που συνεπάγεται η ανοικοδόμηση των σεισμόπληκτων περιοχών στην Τουρκία, σε συνάρτηση με το πολιτικό κόστος που προκάλεσαν συγκεκριμένες αποφάσεις της Άγκυρας οι οποίες την έφεραν απέναντι στη Δύση, θα μπορούσαν να παρασύρουν το επόμενο διάστημα σε πιο ελπιδοφόρα πορεία και το εθνικό ζήτημα της Κύπρου. Το ερώτημα είναι, εάν και εφόσον επαναρχίσουν διαπραγματεύσεις, κάτω από ποιες προϋποθέσεις θα γίνει αυτό και από πιο σημείο θα επανεκκινήσει ο διάλογος.
Συγκρατημένοι πως κάτι θα μπορούσε να προκύψει το επόμενο διάστημα, εμφανίστηκαν τόσο ο Υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος στο ΡΙΚ, όσο και ο διαπραγματευτής Μενέλαος Μενελάου στο ΚΥΠΕ. Στην πραγματικότητα η μοναδική πρόταση που υπάρχει στο τραπέζι αυτή τη στιγμή, είναι αυτή της Λευκωσίας για ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ για να σπάσει το αδιέξοδο σε πρώτο χρόνο και για να υποστηριχθεί αποτελεσματικά μια νέα διαδικασία σε δεύτερο χρόνο.
Η λογική της πρότασης είναι η αξιοποίηση της δέσμης κινήτρων που θα μπορούσε η Ευρωπαϊκή Ένωση να δώσει προς την Τουρκία σταδιακά αναλόγως της εξέλιξης των πραγμάτων. Η Λευκωσία και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, εργάζονται για να εξηγήσουν την αμοιβαία επωφελή κατάσταση που θα μπορούσε να προκύψει από την εξέλιξη των πραγμάτων. Διότι ακόμα και σε επίπεδο ΕΕ, δεν είναι μόνο η Κυπριακή Δημοκρατία που μπλοκάρει πράγματα, αλλά και άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ για δικά τους εθνικά συμφέροντα. Ως εκ τούτου για να ανοίξει η δέσμη κινήτρων, θα πρέπει να ευθυγραμμιστούν 27 εθνικές κυβερνήσεις. Παράλληλα θα πρέπει η Λευκωσία να πείσει για την ειλικρίνεια της δεδηλωμένης της βούλησης, ιδιαίτερα υπό το βάρος των πληροφοριών που θέλουν μέρος της διεθνούς κοινότητας να αμφισβητεί το αφήγημα της προηγούμενης κυβέρνησης για τους λόγους που κατέρρευσε η προηγούμενη διαδικασία.
Από πλευράς Ηνωμένων Εθνών, ο Γενικός Γραμματέας φαίνεται να επιλέγει να συντηρεί το αφήγημα της ετοιμότητας του οργανισμού για να σπρώξει τα πράγματα προς τα εμπρός εάν και εφόσον οι συνθήκες ωριμάσουν. Εξ ου και οι επισκέψεις των Αναπληρωτών του στην Κύπρο, Μίροσλαβ Γιέτζια και προσφάτως της Ρόσμαρι Ντι Κάρλο.
Αυτό που απομένει να διαφανεί είναι κατά πόσο μετά τις εκλογές στην Τουρκία, θα δημιουργηθεί μια ευνοϊκή συγκυρία που θα φέρει εξελίξεις. Η Άγκυρα πάντως προειδοποιεί πως δεν πρόκειται να κάνει πίσω από την αξίωση της για αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας του ψευδοκράτους ως προαπαιτούμενο για επάνοδο στον διάλογο.
Άρα, εάν τελικά φτάσουμε στο σημείο όπου οι δύο πλευρές θα βάλουν τις θέσεις τους στο τραπέζι, η Λευκωσία θα αξιώνει τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντάνα και η Άγκυρα και η τ/κ πλευρά την αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας για να επαναρχίσουν διαπραγματεύσεις. Συνεπώς η συζήτηση θα εστιαστεί στο πως θα μπορούσαν αυτές οι δύο θέσεις να γεφυρωθούν και ακολούθως ποιος θα είναι ο στόχος αυτής της νέας διαπραγμάτευσης. Θα είναι η κατάληξη σε συμφωνία στα ζητήματα που έμειναν άλυτα στο Κραν Μοντάνα, ή θα αλλάξει έστω και μερικώς το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα για να προσπεραστεί η τελική αξίωση των Τούρκων όπως διατυπώνεται σήμερα, δηλαδή η λύση των δύο κρατών.
Η ε/κ πλευρά ευελπιστεί πως τα κίνητρα της ΕΕ, θα κάνουν πιο εύκολα τα πράγματα για την άλλη πλευρά ώστε να δικαιολογήσει πιθανή υπαναχώρηση της από τις εκτός πλαισίου θέσεις που διατυπώνει.
