Το Ισραήλ βρίσκεται στα πρόθυρα έναρξης μιας εισβολής στη Λωρίδα της Γάζας. Τις τελευταίες ημέρες η κυβέρνηση της χώρας επιστράτευσε πέραν των 300.000 εφέδρων, με τον μεγαλύτερο όγκο των δυνάμεων του να βρίσκεται στις περιοχές κοντά στη Λωρίδα της Γάζας. Παράλληλα πραγματοποιεί ήδη βομβαρδισμούς στην περιοχή. Νωρίς το πρωί της 13ης Οκτωβρίου, το Ισραήλ ζήτησε μέσω των Ηνωμένων Εθνών την εκκένωση 1,1 εκατομμυρίων ανθρώπων από τη βόρεια πλευρά της Γάζας και αργότερα την ίδια ημέρα έριξε ενημερωτικά φυλλάδια στην περιοχή καλώντας τους κατοίκους να μετακινηθούν δυτικά. Η ερώτηση πλέον, δεν είναι κατά πόσο το Ισραήλ θα στείλει δυνάμεις στη Γάζα, αλλά πόσο βαθιά θα εισέλθουν στον θύλακα και για πόσο θα μείνουν εκεί.
Γιατί αυτή τη φορά είναι διαφορετικά
Ανάλυση του Foreign Policy, αναφέρει πως από τη μια η επίθεση δεν είναι απροσδόκητη καθώς το Ισραήλ και η Χαμάς συγκρούστηκαν μερικές φορές στη Λωρίδα από το 2007 όταν η τρομοκρατική οργάνωση ανέλαβε τον έλεγχο της. Από την άλλη όμως, οι μάχες αυτές είχαν περιορισμένη έκταση υπό την έννοια ότι αρκούνταν σε μερικές αεροπορικές επιθέσεις εναντίον μαχητών και κρίσιμων υποδομών της Γάζας. Οι επιθέσεις δηλαδή επί του εδάφους, ήταν σποραδικές. Ο λόγος, σύμφωνα με την ίδια ανάλυση, είναι επειδή οι ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα αποδεικνύονται εξαιρετικά αιματηρές και δύσκολες επί του εδάφους. Το 2014, τουλάχιστον 66 Ισραηλινοί στρατιώτες και έξι πολίτες έχασαν τη ζωή τους, ενώ πέθαναν άλλοι 2000 Παλιστίνιοι. Οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι νεκροί ήταν πολίτες, ενώ το 1/4 από αυτούς ήταν παιδιά. Για τους Ισραηλινούς λοιπόν, δεν ήταν ποτέ στόχος η κατάληψη της περιοχής, κυρίως επειδή οι κυβερνήσεις θεωρούσαν πως θα μπορούσαν να την ελέγξουν και να περιορίσουν την Χαμάς χωρίς μεγάλες επιθέσεις.
Σήμερα τα δεδομένα είναι πολύ διαφορετικά. Το 2014 η επίθεση ήρθε σε απάντηση των επιθέσεων της Χαμάς με ρουκέτες, οι οποίες στη συντριπτική τους πλειοψηφία αναχαιτίστηκαν από το σύστημα Iron Dome. Σήμερα, η επίθεση της Χαμάς ήταν πολύ πιο θανατηφόρα, με τον αριθμό των νεκρών για τη μεριά του Ισραήλ να ανέρχεται σε 1300 και να ανεβαίνει ακόμα επικίνδυνα. Ήταν η πιο αιματηρή επίθεση που δέχθηκε το Ισραήλ στην ιστορία του. Παράλληλα η φύση της βίας, οι δολοφονίες παιδιών και ηλικιωμένων, σόκαραν τόσο το Ισραήλ όσο και τον υπόλοιπο κόσμο. Οι Ισραηλινοί αναζητούν πλέον εκδίκηση που συνεπάγεται με πλήρη εξόντωση της Χαμάς από την περιοχή.
Πως θα διαλύσουν την Χαμάς;
Στόχος είναι η διάλυση της τρομοκρατικής οργάνωσης. Για να γίνει αυτό πρέπει το Ισραήλ να σκοτώσει αξιωματούχους και μαχητές της οργάνωσης, να διαλύσει τις υποδομές και τον οπλισμό της. Εκτιμάται πως θα χρειαστεί προσωρινή κατοχή όλης ή και μέρους της Γάζας. Διαφορετικά η δουλειά, δεν μπορεί να γίνει στον βαθμό που το Ισραήλ θέλει να την κάνει αυτή τη στιγμή.
Για να πετύχει τον πλήρη έλεγχο της Γάζας, το Ισραήλ θα πρέπει να πάει από πόρτα σε πόρτα και να χτυπήσει τον εχθρό του ο οποίος είναι έτοιμος να πληρώσει με το ίδιο νόμισμα τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις. Η διαδικασία αναμένεται να πάρει χρόνο, ενώ οι μάχες αναμένονται βάρβαρες. Επιπλέον είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποφευγθούν οι απώλειες αμάχων σε αυτές τις επιχειρήσεις.
Ποια θα είναι η επόμενη μέρα;
Ακόμα και όταν το Ισραήλ καταφέρει να αποκτήσει τον έλεγχο της περιοχής, δεν σημαίνει πως πέτυχε το σκοπό του. Το ερώτημα σε αυτήν περίπτωση είναι, ποιος θα κυβερνήσει τη Γάζα την επόμενη μέρα. Το Ισραήλ αυτή τη στιγμή δεν εμπιστεύεται καμιά οντότητα. Συνεπώς το Ισραήλ έστω και για κάποιο διάστημα θα πρέπει και να έχει τον έλεγχο της περιοχής και να διοικεί μια εχθρική για το ίδιο περιοχή, αντιμετωπίζοντας μάλλον επί καθημερινής βάσεως ένα ανορθόδοξο πόλεμο. Στο Ισραήλ επιθυμούν προφανώς αυτή η άσκηση να γίνει το συντομότερο δυνατόν, με απώτερο στόχο την αποχώρηση των δυνάμεων του από τη Γάζα και την ενίσχυση των συνόρων του με αυτή.
Αξίζει μόνο να σημειωθεί πως στον θύλακα της Γάζας κατοικούν 20,000 άνθρωποι ανά τετραγωνικό μίλι, καθιστώντας την ως από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές του πλανήτη. Οι κάτοικοι είναι εχθρικοί προς τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις, ενώ η Χαμάς γνωρίζει πολύ καλύτερα τα υψόμετρα και την μορφολογία του εδάφους. Θα χρησιμοποιήσουν τη γεωγραφία για να εγκλωβίσουν και να καθυστερήσουν τις ισραηλινές δυνάμεις.
Ταυτόχρονα όμως, οι δυνάμεις των Ισραηλινών είναι εξαιρετικά μάχιμες και προετοιμασμένες λόγω της εμπειρίας τους σε ανάλογες επιχειρήσεις στη Δυτική Όχθη. Οι επιχειρήσεις όμως σε κατοικημένες περιοχές είναι οι δυσκολότερες ακόμα και για τους καλύτερους στρατούς του κόσμου. Οι αμυνόμενοι έχουν σχεδόν πάντοτε το τακτικό πλεονέκτημα, ενώ οι στρατιώτες του Ισραήλ θα έχουν να αντιμετωπίσουν απειλές από ελεύθερους σκοπευτές, εκρηκτικούς μηχανισμούς, βομβιστές αυτοκτονίας, αντιαρματικά, ρουκέτες και drones. Η εμπλοκή στους δρόμους της Γάζας και τα οριζόντια πυρά από σπίτι σε σπίτι, θα δημιουργήσουν ένα εξαιρετικά δύσκολο και επικίνδυνο πολεμικό πεδίο.
Oι παγίδες για τις IDF
Παράλληλα η Χαμάς αξιοποιεί τα τούνελ που έκτισε κάτω από τη Γάζα για την μεταφορά δυνάμεων και εξοπλισμού μέσα και έξω από τη Γάζα εδώ και χρόνια. Αν και η IDF κατέστρεψε κάποια από τα τούνελ, υπάρχουν και άλλα. Εκείνα αναμένεται να χρησιμοποιηθούν για την μετακίνηση ηγετών των τρομοκρατών, καθώς επίσης και για ξαφνικές ενέδρες πίσω από τα σημεία που θα βρίσκονται οι δυνάμεις του Ισραήλ.
Σημαντικό ρόλο θα παίξει και η ανταλλαγή κρατουμένων και από τις δύο πλευρές, καθώς η Χαμάς πέτυχε την απαγωγή 150 περίπου αμάχων. Αυτό συνεπάγεται επίσης ότι δεν αποκλείεται κατά τις επιχειρήσεις το Ισραήλ να σκοτώσει καταλάθος κάποιους από αυτούς, ή η εξέλιξη των επιχειρήσεων να αναγκάσει την Χαμάς να τους εκτελέσει. Η χρήση επίσης των Παλαιστινίων αμάχων από τους τρομοκράτες ως ασπίδα, οδηγεί συχνά σε αύξηση των απωλειών, γεγονός που ζημιώνει ανεπανόρθωτα την εικόνα του Ισραήλ στο διεθνές πεδίο βάζοντας περαιτέρω πίεση. Για να το αντιμετωπίσει, η κυβέρνηση του Ισραήλ όπως και στο παρελθόν πιθανόν να στήσει γέφυρες παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.
Αυτές τις ώρες το Ισραήλ συγκεντρώνει πληροφορίες προκειμένου να αυξήσει την αποτελεσματικότητα των επιχειρήσεων του, αξιοποιώντας drones, αεροσκάφη παρακολούθησης, πράκτορες και δορυφόρους. Έχει ήδη προκαλέσει σημαντικά πλήγματα στην Χαμάς, αξιοποιώντας την αεροπορία και το πυροβολικό του. Παράλληλα, η Χαμάς δείχνει για την ώρα εγκλωβισμένη στη Γάζα εφόσον είναι περικυκλωμένη από την Αίγυπτο, το Ισραήλ και τη Μεσόγειο. Οι μαχητές των τρομοκρατών δεν μπορούν να διαφύγυν εύκολα.
Όταν οι επιχειρήσεις ολοκληρωθούν, η πρόκληση για το Ισραήλ θα είναι η επαναφορά της τάξης στη Λωρίδα της Γάζας. Ποιος θα αναλάβει τη διοίκηση εφόσον άλλες οργανώσεις που δρουν εκεί θεωρούνται επίσης τρομοκρατικές; Ποια θα είναι η εναλλακτική επιλογή για το μέλλον; Ενδεχομένως λοιπόν το Ισραήλ να βρεθεί σε ένα αδιέξοδο που να το αναγκάσει να συνεχίζει να κατέχει και να ελέγχει τη Γάζα για όσο καιρό χρειαστεί πληρώνοντας έτσι και το κόστος που αυτό θα συνεπάγεται.
Πηγή: Foreign Policy