Του Νικόλα Ζαννέττου – [email protected]

Εκτιμήσεις, προσδοκίες, φιλοδοξίες. Αυτά υπάρχουν επί του παρόντος στο πεδίο του κυπριακού ενόψει της άτυπης πενταμερούς διάσκεψης στο GreenTree. Το κατά πόσο θα επιβεβαιωθεί η εκτίμηση που θέλει τους Τούρκους να κάνουν πίσω από τις θέσεις για τα δύο κράτη και τη συνομοσπονδία κατά τρόπο ουσιαστικό που θα επιτρέψει την επανέναρξη διαπραγματεύσεων μετά την άτυπη πενταμερή, μένει να φανεί.

Ακόμα και οι Ευρωπαίοι οι οποίοι επί του παρόντος αναγνωρίζουν θετικότερες προθέσεις από πλευράς των Τούρκων, παραμένουν αρκετά επιφυλακτικοί κατά πόσο αυτό θα γίνει και στην πράξη. Η Άγκυρα έχει αρκετούς λόγους για τους οποίους θα μπορούσε να κάνει βήματα στο κυπριακό αλλά και στις διερευνητικές επαφές. Θεωρείται ότι οι εξελίξεις στη διεθνή σκακιέρα την αφήνουν απομονωμένη, ενώ τα σοβαρά οικονομικά ζητήματα που αντιμετωπίζει καθιστούν την επιστροφή της στη Δύση μονόδρομο. Η ΕΕ, είναι ο οικονομικός της πνεύμονας. 

Τι θα μπορούσε να πάει λάθος; 

Η μεγαλύτερη ανησυχία των πιο καχύποπτων παρατηρητών του κυπριακού παραμένει μία: Να πάμε στην άτυπη πενταμερή, οι Τούρκοι θεωρητικά να δηλώσουν πως επιθυμούν λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, ωστόσο όταν οι διαπραγματεύσεις μπουν σε ουσιαστικό στάδιο, με τις θέσεις που θα καταθέτουν στις διάφορες πτυχές του κυπριακού, να διαβρώνουν την προσπάθεια σε βαθμό που να οδηγούμαστε σε λύση συνομοσπονδίας.

Είναι γι’ αυτό άλλωστε που η Ε/κ πλευρά εμφανίζεται έτοιμη να κάνει ότι περνά από το χέρι της προς διαφύλαξη του κεκτημένου των συνομιλιών, του πλαισίου Γκουτέρες, σε μια προσπάθεια η διαπραγμάτευση να αποτελέσει συνέχεια εκείνης που διακόπηκε στο Κραν Μοντάνα.

Χαλαρή ομοσπονδία; 

Από την άλλη εγείρονται σοβαρά ερωτήματα και για την πρόθεση του Προέδρου Αναστασιάδη να βάλει στο τραπέζι την επιλογή της λεγόμενης “χαλαρής ομοσπονδίας”. Η πρόθεση του, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι να προσπελαστούν οι δυσκολίες που προέκυψαν στο κεφάλαιο της διακυβέρνησης και το μείζον για την τουρκική πλευρά ζήτημα, της πολιτικής ισότητας. Εάν θα ανατραπεί κατ’ αυτό τον τρόπο το κεκτημένο στο συγκεκριμένο κεφάλαιο, η Άγκυρα ενδέχεται να ανοίξει άλλα ζητήματα δημιουργώντας σοβαρό πισωγύρισμα στην όλη προσπάθεια.

Είναι πραγματικότητα ότι μέχρι σήμερα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, αν και εξέφρασε τις σοβαρές ανησυχίες του για τις αξιώσεις των Τ/κ στο θέμα της πολιτικής ισότητας όπως την ερμηνεύουν, εντούτοις δεν προσδιόρισε τις εξουσίες τις οποίες εισηγείται να μεταφερθούν στα ομόσπονδα κρατίδια.

Αυξημένο ενδιαφέρον από την ΕΕ

Αν υπάρχει άλλος παίχτης στη διεθνή κοινότητα που φέρεται πρόθυμος να ασχοληθεί με το κυπριακό πέραν του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και των Βρετανών, αυτή είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Από χθες μεταδώσαμε ότι η τουρκική πλευρά ήδη αποδέχθηκε ότι στην άτυπη πενταμερή διάσκεψη η ΕΕ θα έχει ρόλο παρατηρητή. Μάλιστα όπως μαθαίνουμε αυτή τη φορά ο ρόλος αυτός θα είναι ενισχυμένος, ενώ οι Ευρωπαίοι θα έχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις αφού το θέμα του κυπριακού έχει διασυνδεθεί για άλλη μια φορά με τα ευρωτουρκικά.